Asetilkolin
Asetilkolin (ACh), parasempatik sinir sistemi sempatik ganglionlann ve nöromüsküler bağlantıların kimyasal ileticisidir. Ayrıca, beyinde geniş bir alana yayılmış olup, retiküler aktivasyon (uyarı) sisteminin iletme görevini yerine getirir. Ağrı duyarlığıyla ilgili olduğu da saptanmıştır. Aksiyon biçimleri (değişik reseptörler ihtiva ederek) ikiye ayrılır: müskarinik (atropin ile bloke olan) ve nikotinik (kurar ile bloke olan). Beynin ACh sistemine yapılan bir müdahale (atropin, halüsinojenik glikol esterleri), delirium (bkz.), oryantasyon bozukluğu (bkz.) ve bilinç bulutlanması (bkz.) Gibi özellikler gösteren lsd halinden daha değişik bir psikotik duruma yol açar. Beyin asetilkolininin psikiyatri ile olan ilgisi hakkında, monoam ini erden (bkz.) Daha az şey bilinmektedir. Oysa, nikotinin alışkanlık yaratıcı etkisi, nikotinik reseptörlerin beyinde önemli bir yere sahip olduklarını gösterir. Psikotropik ilaçların (meselâ antidepresanların) birçoğunun, atropine benzer ağızda kuruma, göz kararması gibi rahatsız edici yan etkileri olduğu görülmüştür. ACh'in ağrı mekanizmasıyla ilgili olduğu, morfin ve benzeri ilaçların ACh sahmmını inhibe etmesiyle açıklanabilir. ACh, asetilkolinesteraz adı verilen enzimin hidrolizi sonucunda sinapslarda inaktive olur. Bu enzimi bloke eden DFP gibi sinir gazları delirium psikozu gibi durumların ortaya, çıkmasına yol açar. (bkz, sinaps — sinaptik iletim) (ayrıca kısa bilgi için zihin hastalığının biokimyasal ve nörofizyolojik temelleri'ne bakınız.)
