Çocuk Beslenmesinde Yapılan Hatalar
beslenmede yapılan hatalar
Bilindiği gibi çocukluk çağı obezitesi başta Amerika olmak üzere dünyanın pek çok yerinde dikkatleri üzerine çeken ve hızla artış gösteren çok ciddi bir sağlık problemidir. Obezitenin temelinde genetik faktörler, fiziksel aktivite azlığı, yağların aşırı tüketimi, enerjisi yüksek besinlerin fazla tüketimi, aile, okul ve toplumsal çevreler gibi pek çok neden yer alır. İlerleyen yaşlardaki beslenme alışkanlıkları küçük yaşlardan gelen ve aile ortamında kazanılan edinimlere bağlıdır. Anne-babaların çocuklarının beslenmesine yönelik yaptığı en temel hatalar şunlardır:
• Yemek porsiyonlarını annenin kendi ölçüsüne göre ayarlaması, çocuğun gereksinimine göre ayarlamaması. Sonrasında ise çocuğun tabağındaki yemeği bitirmesi yönünde zorlanması.
• Çocuğa yemeği bitirmesi için gerekli sürenin tanınmaması.
• Çocuğun şeker ve tatlı ile ödüllendirilmesi.
• Ana öğün öncesinde çocuğun istediği şeyi istediği ölçüde yemesine izin verilmesi, bunun sonucunda çocuğun ana öğünde yemek yemesinin engellenmesi. Bisküvi, kraker, kola, çikolata gibi besinlerin yenmesine izin verilmesi.
• Yiyeceklerin kolay tüketilebilecek şekilde hazırlanmaması, çocuğun besini tüketirken zorlanması ve az tüketmesi.
• Bir besin ilk tüketildiğinde eğer sevilmediyse daha sonra tekrar denenmesine olanak vermeden ısrarcı olunması.
• Evdeki yemek düzeninde fazla yağlı yiyeceklerin kullanılması. Kızartmaların, böreklerin, hamur tatlılarının, pataların beslenmede çok yer alması.
• Sebze ve meyve tüketmeyen anne-babaların çocuğuna sebze tüketmesi konusunda ısrarcı bir tutum sergilemesi.
• Çocukların anlatılanı değil, gördüğünü taklit edeceklerine dikkat edilmemesi.
• Çocuğun günün en önemli olan sabah kahvaltısını atlamasına izin verilmesi.
• Belirli bir öğün saatinin, beraber yemek yenilen bir sofra düzeninin olmaması.
• Çocuğun okul yemeğinin planlanmaması ve çocuğun kantinden fast-food besinler tüketmesine izin verilmesi.
Alerji riskine dikkat!
Genellikle çocukluk döneminde başlayan besin alerjileri toplumun büyük kesiminde görülür. Yapılan çalışmalara göre yeni doğan her kırk bebekten birinin inek sütüne alerjisi vardır. Besin alerjilerinde vücut alerjen maddeye tema ettiğinde ciltte kızarıklıklar, şişikler şeklinde kendini gösterir. Alerjen besine aşırı maruz kalmak, nefes darlığı ve astım benzeri bulgulara da neden olabilir. Özellikle çocukluk döneminde kızarıklık ve kaşıntının dışında ürtiker (kurdeşen, yaygın kabarık cilt kızarıklığı), gözlerde şişlik, kızarıklık ve kaşıntı, burun tıkanıklığı, hapşırık veya burun akıntısı, karın ağrısı ve ishal gibi belirtilere neden olabilir. Süt, yumurta, fındık, fıstık gibi yağlı tohumlar, tahıllar, domates, portakal, çilek, bal, çikolata, soya ve balık alerjiye neden olan belli başlı besinlerdir. Bebeklikten itibaren ek besine geçişle birlikte belirli aralıklar verilerek değişik besinlerin vücutta oluşturduğu değişikliklerin gözlenmesi, alerjen besinin teşhisi ve bebeğin sağlık durumu açısından önemlidir. Özellikle 1 yaşa kadar verilecek besinlere dikkat edilmelidir.
Çocuk için nelere zararlı?
İçeriği bilinmeyen hazır gıdalar; sodyum yani tuz içeriği yüksek besinler, katkı maddelerince zengin yapay besinler başta olmak üzere fast food gibi yağ ve kalori içeriği yüksek, besleyiciliği düşük besinler çocuklar için zararlıdır. Yine diyet ürünler ve tatlandırıcı içere ürünler çocuklar tarafından tüketilmemelidir. Büyüme çağındaki çocuklar için yağı azaltılmış, katkılı besinler de zararlı olabilir. Şu anda çocukluk çağı obezitesinin artışına büyük etken olarak gösterilmekte olan gazlı içecekler ise kesinlikle önerilmeyen boş enerji kaynaklarıdır. Öte yandan çay, kahve tüketimi de çocuklarda kısıtlanmalıdır.
Çocuklarda tuz ve şeker kullanımı
Bazı anneler çocukların besin alımını artırmak amacıyla meyve sularına, mamalara şeker ekler. Bu, çocuğun damak tadını olumsuz yönde geliştirir. Çocuk, doğuştan alışık olmadığı şeker ve tuzun tadını ne kadar geç edinirse o kadar iyidir.
Normal şartlarda çocukların tuz ihtiyacı fazla değildir. Zaten besinlerin bileşiminde de tuz bulunduğu için bu ihtiyacı doğal kaynaklardan alabilir. Ancak özellikle hazır besinler tuz içeriği dışında yüksek kalorili ve rafine de olabileceği için tüketilmemelidir. Çocuklar, tuz miktarı fazla olduğu için, fast food’dan uzak tutulmalıdır. Yemek pişirirken az miktarda tuz eklenmelidir.
Normal kilosunda olan çocuklar için günlük şeker alımı 1-3 yaş arası, 20 gram, 4-12 yaş arası 30 gram, 12-18 yaşa kadar da 40 gram şeker ile sınırlanmalıdır. Daha doğal yolardan şeker ihtiyacı karşılanabileceği için ekstra sofra şekeri tüketmemeleri daha ılımlıdır.
alıntı.
Bilindiği gibi çocukluk çağı obezitesi başta Amerika olmak üzere dünyanın pek çok yerinde dikkatleri üzerine çeken ve hızla artış gösteren çok ciddi bir sağlık problemidir. Obezitenin temelinde genetik faktörler, fiziksel aktivite azlığı, yağların aşırı tüketimi, enerjisi yüksek besinlerin fazla tüketimi, aile, okul ve toplumsal çevreler gibi pek çok neden yer alır. İlerleyen yaşlardaki beslenme alışkanlıkları küçük yaşlardan gelen ve aile ortamında kazanılan edinimlere bağlıdır. Anne-babaların çocuklarının beslenmesine yönelik yaptığı en temel hatalar şunlardır:
• Yemek porsiyonlarını annenin kendi ölçüsüne göre ayarlaması, çocuğun gereksinimine göre ayarlamaması. Sonrasında ise çocuğun tabağındaki yemeği bitirmesi yönünde zorlanması.
• Çocuğa yemeği bitirmesi için gerekli sürenin tanınmaması.
• Çocuğun şeker ve tatlı ile ödüllendirilmesi.
• Ana öğün öncesinde çocuğun istediği şeyi istediği ölçüde yemesine izin verilmesi, bunun sonucunda çocuğun ana öğünde yemek yemesinin engellenmesi. Bisküvi, kraker, kola, çikolata gibi besinlerin yenmesine izin verilmesi.
• Yiyeceklerin kolay tüketilebilecek şekilde hazırlanmaması, çocuğun besini tüketirken zorlanması ve az tüketmesi.
• Bir besin ilk tüketildiğinde eğer sevilmediyse daha sonra tekrar denenmesine olanak vermeden ısrarcı olunması.
• Evdeki yemek düzeninde fazla yağlı yiyeceklerin kullanılması. Kızartmaların, böreklerin, hamur tatlılarının, pataların beslenmede çok yer alması.
• Sebze ve meyve tüketmeyen anne-babaların çocuğuna sebze tüketmesi konusunda ısrarcı bir tutum sergilemesi.
• Çocukların anlatılanı değil, gördüğünü taklit edeceklerine dikkat edilmemesi.
• Çocuğun günün en önemli olan sabah kahvaltısını atlamasına izin verilmesi.
• Belirli bir öğün saatinin, beraber yemek yenilen bir sofra düzeninin olmaması.
• Çocuğun okul yemeğinin planlanmaması ve çocuğun kantinden fast-food besinler tüketmesine izin verilmesi.
Alerji riskine dikkat!
Genellikle çocukluk döneminde başlayan besin alerjileri toplumun büyük kesiminde görülür. Yapılan çalışmalara göre yeni doğan her kırk bebekten birinin inek sütüne alerjisi vardır. Besin alerjilerinde vücut alerjen maddeye tema ettiğinde ciltte kızarıklıklar, şişikler şeklinde kendini gösterir. Alerjen besine aşırı maruz kalmak, nefes darlığı ve astım benzeri bulgulara da neden olabilir. Özellikle çocukluk döneminde kızarıklık ve kaşıntının dışında ürtiker (kurdeşen, yaygın kabarık cilt kızarıklığı), gözlerde şişlik, kızarıklık ve kaşıntı, burun tıkanıklığı, hapşırık veya burun akıntısı, karın ağrısı ve ishal gibi belirtilere neden olabilir. Süt, yumurta, fındık, fıstık gibi yağlı tohumlar, tahıllar, domates, portakal, çilek, bal, çikolata, soya ve balık alerjiye neden olan belli başlı besinlerdir. Bebeklikten itibaren ek besine geçişle birlikte belirli aralıklar verilerek değişik besinlerin vücutta oluşturduğu değişikliklerin gözlenmesi, alerjen besinin teşhisi ve bebeğin sağlık durumu açısından önemlidir. Özellikle 1 yaşa kadar verilecek besinlere dikkat edilmelidir.
Çocuk için nelere zararlı?
İçeriği bilinmeyen hazır gıdalar; sodyum yani tuz içeriği yüksek besinler, katkı maddelerince zengin yapay besinler başta olmak üzere fast food gibi yağ ve kalori içeriği yüksek, besleyiciliği düşük besinler çocuklar için zararlıdır. Yine diyet ürünler ve tatlandırıcı içere ürünler çocuklar tarafından tüketilmemelidir. Büyüme çağındaki çocuklar için yağı azaltılmış, katkılı besinler de zararlı olabilir. Şu anda çocukluk çağı obezitesinin artışına büyük etken olarak gösterilmekte olan gazlı içecekler ise kesinlikle önerilmeyen boş enerji kaynaklarıdır. Öte yandan çay, kahve tüketimi de çocuklarda kısıtlanmalıdır.
Çocuklarda tuz ve şeker kullanımı
Bazı anneler çocukların besin alımını artırmak amacıyla meyve sularına, mamalara şeker ekler. Bu, çocuğun damak tadını olumsuz yönde geliştirir. Çocuk, doğuştan alışık olmadığı şeker ve tuzun tadını ne kadar geç edinirse o kadar iyidir.
Normal şartlarda çocukların tuz ihtiyacı fazla değildir. Zaten besinlerin bileşiminde de tuz bulunduğu için bu ihtiyacı doğal kaynaklardan alabilir. Ancak özellikle hazır besinler tuz içeriği dışında yüksek kalorili ve rafine de olabileceği için tüketilmemelidir. Çocuklar, tuz miktarı fazla olduğu için, fast food’dan uzak tutulmalıdır. Yemek pişirirken az miktarda tuz eklenmelidir.
Normal kilosunda olan çocuklar için günlük şeker alımı 1-3 yaş arası, 20 gram, 4-12 yaş arası 30 gram, 12-18 yaşa kadar da 40 gram şeker ile sınırlanmalıdır. Daha doğal yolardan şeker ihtiyacı karşılanabileceği için ekstra sofra şekeri tüketmemeleri daha ılımlıdır.
alıntı.
