Diyabetle ilgili sözlük..
bir kalorinin binde birine ne denir
Ateroskleroz
Yağların orta ve büyük kan damarlarında biriktiği birçok hastalıktan biri; damar sertliği. Damar içerisindeki bu birikme, kan akımını yavaşlatabilir veya tamamen durdurabilir. Ateroskleroz, herhangi bir kimsede görülebilirse de diyabetlilerde daha sık ve daha erken yaşta görülme eğilimine sahiptir.
Damar Sertliği
Bkz. Ateroskleroz
Diyabet uzmanı
Diyabetli hastaların teşhis ve tedavisinde uzmanlaşmış doktor.
Diyet uzmanı
Sağlıklı olabilmek için yenilmesi uygun olan besinlerin türlerinin ve miktarlarının belirlenmesinde uzman.
Endokrinolog
Pankreas ve tiroid gibi, vücutta hormon yapan iç salgı bezleriyle ilgili hastalıkların teşhis ve tedavisinde uzmanlaşmış doktor; hormon bilim uzmanı.
Enjeksiyon Bölgeleri
Vücudun derisi üzerinde bulunan ve insülinin enjekte edilebileceği yerler:
Kolun yukarı-dış bölümü.
Belin biraz yukarısında ve aşağısında olmak üzere vücudun
ön ve yan kısımları; göbeğin çevresindeki 5 cm çapındaki alan hariç.
Kaba etlerin yukarı bölümleri.
Bacağın yukarı kısmının ön bölümü.
Bu bölgelerin büyüklüğü, kişinin iriliğiyle orantılıdır.
Enjeksiyon Yeri
İnsülin enjeksiyonunun tam olarak yapılacağı yer. İnsülin, aynı enjeksiyon bölgesi içinde yer alan bütün enjeksiyon yerlerinden yaklaşık aynı hızla kana karışır. Deri, yağ ve kas dokularının sağlıklı durumda kalabilmesi için her enjeksiyonun başka bir enjeksiyon yerine yapılması önemlidir.
Fenilketonüri
Fenilalanin isimli aminoasidin metabolizmasındaki bozukluk sonucu Tirozin’e dönüşememesi ve bu metabolik bozukluğun göstergesi olarak idrarla atılımı.
Glikoz
Basit bir şeker. Kanda bulunan ve dokuların enerji elde etmekte kullandıkları şeker türü.
Glikozillenmiş Hemoglobin Testi
Kişinin test öncesindeki 2-3 aylık döneme ait ortalama kan şekeri düzeyini ölçen bir test. Bkz. Hemoglobin A1 ve Hemoglobin A1c
Glukagon
Vücutta bulunan ve kan şekeri düzeyini yükselten, kimyasal bir madde, bir hormon. Glukagon pankreasta yapılır; kandaki şeker düzeyi normalin altına inmeye başladığında kana verilir.
Glukagon. enjeksiyon yoluyla kullanılabilecek bir ilaç olarak da mevcuttur. Kan şekerinin çok aşırı azaldığı durumlarda, hasta bayıldığında veya ağızdan birşey aiamadığı zaman tedavi amacıyla kullanılır.
HDL Kolesterol
Yüksek yoğunluklu lipoprotein kolesterol; iyi kolesterol; kolesterolün vücudu terkettiği şekil. HDL kolesterol düzeyi yüksekse, kalp hastalığı riski azalır.
Hemoglobin A1 ve Hemoglobin A1c
Hemoglobin, alyuvarlarda bulunan ve oksijeni vücut dokularına taşıyan maddedir. Kandaki şeker, hemoglobine bağlanır ve alyuvar ölene kadar bu durumda kalır. Alyuvarların vücuttaki normal ömrü, 4 ay kadardır. Kandaki şeker ne kadar fazlaysa, alyuvarlara bağlanan şeker miktarı da o kadar yükselir. Bu hücrelere bağlı şeker miktarı ölçülerek, hastanın son 2-3 ay içerisindeki ortalama kan şekeri düzeyi öğrenilebilir.
Hiperglisemi
Kan şekerinin yüksek olması; diyabetin kontrol altında olmadığını gösterir. Vücutta yeterli insülin bulunmadığı ya da mevcut insülin, kandaki şekeri hücrelere sokmak için kullanılamadığı durumlarda gelişir. Aşırı açlık ve susuzluk duygusuyla sık sık idrara çıkma ihtiyacı, hiperglisemi semptomlanndandır. Tedavi edilmeyen hiperglisemi, daha ağır sağlık sorunlarına neden olabilir.
Hipoglisemi
Kan şekerinin düşük olması, insülin, besinler ve egzersiz arasındaki dengenin kan şekerinin normalden daha düşük değerlere inmesine yol açacak şekilde bozulması nedeniyle gelişir. Dermansızlık, titremeler, acıkmak, terlemek ve ağır vakalarda bilinç kaybı, hipoglisemi semptomlanndandır. Hafif hipoglisemi, şekerli birşeyler yemekle içmekle genellikle düzeltilebilir.
İktidarsızlık (İmpotans)
Erkeklerde ejekülasyon ve ereksiyon yeteneklerinin ortadan kalkması. Diyabette sinirlerin hasar görmesi ve dolaşım bozuklukları nedeniyle gelişebilir ama daha başka birçok iktidarsızlık nedeni daha vardır. İktidarsızlık, gerçek nedeninin bulunup en iyi tedavinin uygulanabilmesi için bir doktor tarafından tedavi edilmelidir.
İnfeksiyon
Mikropların, virüslerin veya benzeri organizmaların vücutta çoğalması sonucu gelişen hastalık.
İnsan İnsülini, Biyosentetik
insan vücudu tarafından yapılan insülinin vücut dışında imal edileni. Bu amaçla rekombinan DNA teknolojisi adı verilen yüksek bir teknolojiden yararlanılır.
İnsülin
Kandaki şekerin hücrelere girmesine olanak vererek kan şeker düzeyini
düşüren, kimyasal bir madde, bir hormon. Vücutta insülin, pankreasta yapılır
ve kan şekeri düzeyi normalin üzerine doğru yükselmeye başladığında kana
verilir.
İnsülin enjeksiyon yoluyla kullanılabilen bir ilaç olarak da mevcuttur ve diyabet
tedavisinde kullanılır.
İnsülin Reaksiyonu
Kan şekeri düzeyi çok aşırı azalan insanlarda görülen semptomlar. Hastada dermansızlık, titreme, asabiyet, terleme veya dalgınlık mevcut olabilir. Şiddetli insülin reaksiyonu sırasında hasta bayılabilir. Bkz. Hipoglisemi
İnsülin Ünitesi
Az miktarda saf insülin, insülin ölçümünde kullanılan temel birim. Şişelenmiş insülinlerde, belirli bir sıvı hacmi içerisinde belirli sayıda ünite insülin vardır, insülin dozları ünite olarak ölçülür, insülin enjektörlerinin üzerinde, enjektöre çekilen miktarı göstermek üzere ünite çizgileri vardır.
Kalori
Isı enerjisi birimi. Vücut tarafından yakılan besinlerden elde edilen enerjinin ölçülmesinde kullanılır. 1000 gram saf suyun sıcaklığını 1 santigrad-derece fC) yükseltmek için gereken enerji miktarı. 1 kaloridir.
Ketoasidoz
Tıp I diyabetin ağır bir komplikasyonu. Ketoasidozda vücut dokuları, zehirli ketonların birikmesi nedeniyle aşırı asit duruma geçer (bkz. Ketonlar). Ketoasidoz, vücutta çok az insülin bulunduğu zaman meydana gelir. Çok zaman hastanede olmak üzere acilen tedavi edilmesi gereken bir durumdur. Yorgunluk, açıklanamayan hızlı kilo kaybı, sık sık idrara çıkmak, soluğun aseton kokusu taşıması ve derin, çabuk solunum ketoasidoz semptomlarındandır.
Ketonlar
Vücutta enerji elde etmek amacıyla yağlar yakıldığı zaman meydana gelen, zehirli kimyasal maddeler. Vücutta şekeri hücrelere sokamayacak kadar az miktarda insülin varsa vücut, gerekli enerjiyi yağlardan sağlamak üzere zorlanır ve atık ürün olarak ketonlar meydana gelir. Kandaki ketonlar, böbrekler aracılığıyla idrarla çıkarılır ve burada basit bir testle gösterilebilir. Ketonlar ayrıca vücuttan, akciğerler yoluyla da uzaklaştırılır. Bu nedenle, keton yapan bir hastanın soluğu tatlı ve aseton kokusunu andıran bir kokuya sahiptir.
Kolesterol
insan ve hayvan vücudunda yapılan, yağa-benzer bir madde. Kanda, kaslarda, karaciğerde, beyinde ve diğer dokularda mevcuttur. Gerekli miktarlarda olduğunda, önemli işlevlere sahiptir. Kandaki kolesterol düzeyi yükselirse, bu madde kan damarlarının duvarlarında birikebilir. Kan kolesterol düzeyinin 200 mg/dl’den yüksek olması, kişide kalp hastalığı riskini artırır.
Komplikasyon
Bir hastalığa bağlı olarak meydana gelen ve her hastada görülmeyebilen sağlık sorunu.
LDL Kolesterol
Düşük yoğunluklu lipoprotein kolesterol; kötü kolesterol. Kolesterolün kan dolaşımında bulunan şekli. Bu tür kolesterol, ateroskleroz gelişmesinde büyük bir role sahiptir. LDL kolesterol düzeylerinin 130 mg/dl’den yüksek olması, kalp hastalığı riskini artırır.
Lipid
Yağ. Vücutta çeşitli lipidler vardır. Bunlardan kolesterol gibi bazıları önemli işlevler görür. Diğer yağlar ise enerji fazlasının, daha sonra kullanılmak üzere saklanması amacıyla vardır.
mg/dl
Miligram/100 mililitre. 100 mililitre sıvıda bulunan bir maddenin miligram olarak miktarı. Kan şekeri ve vücuttaki diğer bazı kimyasal maddeler, bununla ölçülür. Miligram, metrik ölçü sisteminde gramın binde birine eşit olan, küçük bir ağırlık ölçüsü; di (desilitre) ise, litrenin onda birine eşit bir sıvı ölçüsüdür.
Nefropati
Böbrekteki nefronların, yani kanı süzen birimlerin hasar görmesi. Diyabetin uzun dönemde ortaya çıkabilen komplikasyonlarjndan biridir. Böbreklerin kanı süzme yeteneğini kaybetmesine neden olur. Bu durumda, vücutta kalması gereken bazı maddeler idrara çıkarılır; vücuttan atılması gereken bazı maddeler ise vücutta kalır.
Nöropati
Sinir dokusunun hasarı. Diyabetin uzun dönemde ortaya çıkabilen komplikasyonlarından biridir. Vücudun birçok bölümünde gelişebilir. Çok zaman ayaklarda veya bacaklarda ağrı, uyuşma ya da karıncalanma yapar. Çift-görme, ishal ve cinsel bozukluklar nöropatinin diğer sonuçlarındandır.
Oral Hipoglisemik İlaç
Tip II diyabet hastalarının kan şekerini düşürmek amacıyla ağızdan aldıkları ilaç. Genelde diyabet hapı olarak bilinir. Bu haplar vücudun kendi insülininin hem miktarını, hem de etkinliğini arttırarak faydalı olur.
Orgazm
Cinsel doyuma ulaşmak. Diyabetik nöropati, bunu olumsuz yönde etkileyebilir. Bu olumsuzluk, çeşitli ilaçlarla ve kan şekeri düşürülerek tedavi edilebilir.
Önceden-kanstırılmıs İnsülin
Kısa- ve ara-etkili insülinleri belirli oranlarda karıştırılmış olarak içeren insülin. 70/30 insülin. %70 NPH ve %30 Regüler insülin içerir.
Pankreas
Midenin aşağı bölümünün arka kısmında yer alan bir organ. Besinlerdeki besleyici maddelerin kana karışacak duruma getirilmesinde kullanılan sindirim enzimleriyle, insülin ve glukagon gibi yaşamsal önemi olan kimyasal maddeler, bu organın özel hücrelerinde yapılır.
Protein
İnsan sağlığı için gereken bir besin türü. Vücudun gelişmesinde ve onarılmasında kullanılırlar. Ayrıca bunlardan enerji de elde edilebilir. Protein, birçok besin maddesinde ve bu arada ette, balıkta, kümes hayvanlarında, sütte, yumurtada ve kuru fasulyede mevcuttur.
Rekombinan DNA Teknolojisi
Biyosentetik insan insülininin yapılmasında da kullanılan yüksek bir teknoloji. DNA, her tip hücrenin yapısını ve gelişmesini kontrol eden özel kalıtsal bilgileri taşıyan moleküldür. Biyosentetik insan insülini, DNA moleküllerinin yönetiminde olmak üzere özel, canlı hücreler tarafından imal edilir. Bu DNA molekülü, insan vücudunda yapılanın aynı insülini yapısal olarak meydana getirmek üzere gerekli proteinleri yapacak olan genler kullanılarak programlanmıştır.
Reseptör
Hücrelerin üzerinde yer alan ve yalnızca spesifik maddeyi tanıyarak bu maddenin kendisine bağlanıp hücreye girmesine olanak veren molekül grubuna reseptör denir.
Retinopati
Gözün arka kısmındaki ağ tabakanın hasar görmesi. Diyabetin uzun dönemde ortaya çıkabilen komplikasyonlarından biridir. Retinada (ağ tabaka) yüksek kan şekerinin ve yüksek tansiyonun etkisiyle hasara uğrayan birçok küçük damar vardır. Retinopati. en erken dönemlerinde hiçbir semptom vermez. Tedavi edilmezse, tam körlükle sonuçlanabilir. Tam bir göz muayenesi, retinopatinin erkenden teşhis edilmesini sağlar.
Semptom
Hastalık belirtisi.
Tip I Diyabet
Hasta vücudunun hiç insülin yapamadığı diyabet tipi. Tip I diyabet hastaları, yaşayabilmek için her gün insülin enjeksiyonları yapmak zorundadır. Bu nedenle hastalık, “insülin gerektiren diyabet” olarak da adlandırılır. Yaşlı kimselerde de görülebilmesine karşılık daha çok gençlerde başlar. Gençlerde yaygın olması nedeniyle bir zamanlar jüvenil diyabet olarak da adlandırılırdı.
Tip II Diyabet
Vücudun yaptığı insülinin gereken şekilde kullanılamadığı diyabet tipi. Çoğu hastalar, Tip II diyabet geliştiği sıralarda aşırı kiloludur. Fazla yağ. vücudun kendi insülinini kullanma yeteneğini olumsuz yönde etkiler. Tip II diyabet en çok orta ve ileri yaştaki erişkinlerde görüldüğünden, bir zamanlar erişkin yaşta başlayan diabet olarak da adlandırılırdı.
Trigliseridler
Vücutta bulunan bir çeşit yağ. Fazla kaloriler, daha sonra kullanılmak üzere trigliserid şeklinde depolanır. Trigliseridler ayrıca kan dolaşımında da mevcuttur. Kandaki trigliserid düzeylerinin yüksekliğine, kalp hastalığı riskinde artış eşlik eder. Kan şekeri yükseldiğinde, trigliserid düzeylerinin de yüksek olma eğilimi söz konusudur.
Ateroskleroz
Yağların orta ve büyük kan damarlarında biriktiği birçok hastalıktan biri; damar sertliği. Damar içerisindeki bu birikme, kan akımını yavaşlatabilir veya tamamen durdurabilir. Ateroskleroz, herhangi bir kimsede görülebilirse de diyabetlilerde daha sık ve daha erken yaşta görülme eğilimine sahiptir.
Damar Sertliği
Bkz. Ateroskleroz
Diyabet uzmanı
Diyabetli hastaların teşhis ve tedavisinde uzmanlaşmış doktor.
Diyet uzmanı
Sağlıklı olabilmek için yenilmesi uygun olan besinlerin türlerinin ve miktarlarının belirlenmesinde uzman.
Endokrinolog
Pankreas ve tiroid gibi, vücutta hormon yapan iç salgı bezleriyle ilgili hastalıkların teşhis ve tedavisinde uzmanlaşmış doktor; hormon bilim uzmanı.
Enjeksiyon Bölgeleri
Vücudun derisi üzerinde bulunan ve insülinin enjekte edilebileceği yerler:
Kolun yukarı-dış bölümü.
Belin biraz yukarısında ve aşağısında olmak üzere vücudun
ön ve yan kısımları; göbeğin çevresindeki 5 cm çapındaki alan hariç.
Kaba etlerin yukarı bölümleri.
Bacağın yukarı kısmının ön bölümü.
Bu bölgelerin büyüklüğü, kişinin iriliğiyle orantılıdır.
Enjeksiyon Yeri
İnsülin enjeksiyonunun tam olarak yapılacağı yer. İnsülin, aynı enjeksiyon bölgesi içinde yer alan bütün enjeksiyon yerlerinden yaklaşık aynı hızla kana karışır. Deri, yağ ve kas dokularının sağlıklı durumda kalabilmesi için her enjeksiyonun başka bir enjeksiyon yerine yapılması önemlidir.
Fenilketonüri
Fenilalanin isimli aminoasidin metabolizmasındaki bozukluk sonucu Tirozin’e dönüşememesi ve bu metabolik bozukluğun göstergesi olarak idrarla atılımı.
Glikoz
Basit bir şeker. Kanda bulunan ve dokuların enerji elde etmekte kullandıkları şeker türü.
Glikozillenmiş Hemoglobin Testi
Kişinin test öncesindeki 2-3 aylık döneme ait ortalama kan şekeri düzeyini ölçen bir test. Bkz. Hemoglobin A1 ve Hemoglobin A1c
Glukagon
Vücutta bulunan ve kan şekeri düzeyini yükselten, kimyasal bir madde, bir hormon. Glukagon pankreasta yapılır; kandaki şeker düzeyi normalin altına inmeye başladığında kana verilir.
Glukagon. enjeksiyon yoluyla kullanılabilecek bir ilaç olarak da mevcuttur. Kan şekerinin çok aşırı azaldığı durumlarda, hasta bayıldığında veya ağızdan birşey aiamadığı zaman tedavi amacıyla kullanılır.
HDL Kolesterol
Yüksek yoğunluklu lipoprotein kolesterol; iyi kolesterol; kolesterolün vücudu terkettiği şekil. HDL kolesterol düzeyi yüksekse, kalp hastalığı riski azalır.
Hemoglobin A1 ve Hemoglobin A1c
Hemoglobin, alyuvarlarda bulunan ve oksijeni vücut dokularına taşıyan maddedir. Kandaki şeker, hemoglobine bağlanır ve alyuvar ölene kadar bu durumda kalır. Alyuvarların vücuttaki normal ömrü, 4 ay kadardır. Kandaki şeker ne kadar fazlaysa, alyuvarlara bağlanan şeker miktarı da o kadar yükselir. Bu hücrelere bağlı şeker miktarı ölçülerek, hastanın son 2-3 ay içerisindeki ortalama kan şekeri düzeyi öğrenilebilir.
Hiperglisemi
Kan şekerinin yüksek olması; diyabetin kontrol altında olmadığını gösterir. Vücutta yeterli insülin bulunmadığı ya da mevcut insülin, kandaki şekeri hücrelere sokmak için kullanılamadığı durumlarda gelişir. Aşırı açlık ve susuzluk duygusuyla sık sık idrara çıkma ihtiyacı, hiperglisemi semptomlanndandır. Tedavi edilmeyen hiperglisemi, daha ağır sağlık sorunlarına neden olabilir.
Hipoglisemi
Kan şekerinin düşük olması, insülin, besinler ve egzersiz arasındaki dengenin kan şekerinin normalden daha düşük değerlere inmesine yol açacak şekilde bozulması nedeniyle gelişir. Dermansızlık, titremeler, acıkmak, terlemek ve ağır vakalarda bilinç kaybı, hipoglisemi semptomlanndandır. Hafif hipoglisemi, şekerli birşeyler yemekle içmekle genellikle düzeltilebilir.
İktidarsızlık (İmpotans)
Erkeklerde ejekülasyon ve ereksiyon yeteneklerinin ortadan kalkması. Diyabette sinirlerin hasar görmesi ve dolaşım bozuklukları nedeniyle gelişebilir ama daha başka birçok iktidarsızlık nedeni daha vardır. İktidarsızlık, gerçek nedeninin bulunup en iyi tedavinin uygulanabilmesi için bir doktor tarafından tedavi edilmelidir.
İnfeksiyon
Mikropların, virüslerin veya benzeri organizmaların vücutta çoğalması sonucu gelişen hastalık.
İnsan İnsülini, Biyosentetik
insan vücudu tarafından yapılan insülinin vücut dışında imal edileni. Bu amaçla rekombinan DNA teknolojisi adı verilen yüksek bir teknolojiden yararlanılır.
İnsülin
Kandaki şekerin hücrelere girmesine olanak vererek kan şeker düzeyini
düşüren, kimyasal bir madde, bir hormon. Vücutta insülin, pankreasta yapılır
ve kan şekeri düzeyi normalin üzerine doğru yükselmeye başladığında kana
verilir.
İnsülin enjeksiyon yoluyla kullanılabilen bir ilaç olarak da mevcuttur ve diyabet
tedavisinde kullanılır.
İnsülin Reaksiyonu
Kan şekeri düzeyi çok aşırı azalan insanlarda görülen semptomlar. Hastada dermansızlık, titreme, asabiyet, terleme veya dalgınlık mevcut olabilir. Şiddetli insülin reaksiyonu sırasında hasta bayılabilir. Bkz. Hipoglisemi
İnsülin Ünitesi
Az miktarda saf insülin, insülin ölçümünde kullanılan temel birim. Şişelenmiş insülinlerde, belirli bir sıvı hacmi içerisinde belirli sayıda ünite insülin vardır, insülin dozları ünite olarak ölçülür, insülin enjektörlerinin üzerinde, enjektöre çekilen miktarı göstermek üzere ünite çizgileri vardır.
Kalori
Isı enerjisi birimi. Vücut tarafından yakılan besinlerden elde edilen enerjinin ölçülmesinde kullanılır. 1000 gram saf suyun sıcaklığını 1 santigrad-derece fC) yükseltmek için gereken enerji miktarı. 1 kaloridir.
Ketoasidoz
Tıp I diyabetin ağır bir komplikasyonu. Ketoasidozda vücut dokuları, zehirli ketonların birikmesi nedeniyle aşırı asit duruma geçer (bkz. Ketonlar). Ketoasidoz, vücutta çok az insülin bulunduğu zaman meydana gelir. Çok zaman hastanede olmak üzere acilen tedavi edilmesi gereken bir durumdur. Yorgunluk, açıklanamayan hızlı kilo kaybı, sık sık idrara çıkmak, soluğun aseton kokusu taşıması ve derin, çabuk solunum ketoasidoz semptomlarındandır.
Ketonlar
Vücutta enerji elde etmek amacıyla yağlar yakıldığı zaman meydana gelen, zehirli kimyasal maddeler. Vücutta şekeri hücrelere sokamayacak kadar az miktarda insülin varsa vücut, gerekli enerjiyi yağlardan sağlamak üzere zorlanır ve atık ürün olarak ketonlar meydana gelir. Kandaki ketonlar, böbrekler aracılığıyla idrarla çıkarılır ve burada basit bir testle gösterilebilir. Ketonlar ayrıca vücuttan, akciğerler yoluyla da uzaklaştırılır. Bu nedenle, keton yapan bir hastanın soluğu tatlı ve aseton kokusunu andıran bir kokuya sahiptir.
Kolesterol
insan ve hayvan vücudunda yapılan, yağa-benzer bir madde. Kanda, kaslarda, karaciğerde, beyinde ve diğer dokularda mevcuttur. Gerekli miktarlarda olduğunda, önemli işlevlere sahiptir. Kandaki kolesterol düzeyi yükselirse, bu madde kan damarlarının duvarlarında birikebilir. Kan kolesterol düzeyinin 200 mg/dl’den yüksek olması, kişide kalp hastalığı riskini artırır.
Komplikasyon
Bir hastalığa bağlı olarak meydana gelen ve her hastada görülmeyebilen sağlık sorunu.
LDL Kolesterol
Düşük yoğunluklu lipoprotein kolesterol; kötü kolesterol. Kolesterolün kan dolaşımında bulunan şekli. Bu tür kolesterol, ateroskleroz gelişmesinde büyük bir role sahiptir. LDL kolesterol düzeylerinin 130 mg/dl’den yüksek olması, kalp hastalığı riskini artırır.
Lipid
Yağ. Vücutta çeşitli lipidler vardır. Bunlardan kolesterol gibi bazıları önemli işlevler görür. Diğer yağlar ise enerji fazlasının, daha sonra kullanılmak üzere saklanması amacıyla vardır.
mg/dl
Miligram/100 mililitre. 100 mililitre sıvıda bulunan bir maddenin miligram olarak miktarı. Kan şekeri ve vücuttaki diğer bazı kimyasal maddeler, bununla ölçülür. Miligram, metrik ölçü sisteminde gramın binde birine eşit olan, küçük bir ağırlık ölçüsü; di (desilitre) ise, litrenin onda birine eşit bir sıvı ölçüsüdür.
Nefropati
Böbrekteki nefronların, yani kanı süzen birimlerin hasar görmesi. Diyabetin uzun dönemde ortaya çıkabilen komplikasyonlarjndan biridir. Böbreklerin kanı süzme yeteneğini kaybetmesine neden olur. Bu durumda, vücutta kalması gereken bazı maddeler idrara çıkarılır; vücuttan atılması gereken bazı maddeler ise vücutta kalır.
Nöropati
Sinir dokusunun hasarı. Diyabetin uzun dönemde ortaya çıkabilen komplikasyonlarından biridir. Vücudun birçok bölümünde gelişebilir. Çok zaman ayaklarda veya bacaklarda ağrı, uyuşma ya da karıncalanma yapar. Çift-görme, ishal ve cinsel bozukluklar nöropatinin diğer sonuçlarındandır.
Oral Hipoglisemik İlaç
Tip II diyabet hastalarının kan şekerini düşürmek amacıyla ağızdan aldıkları ilaç. Genelde diyabet hapı olarak bilinir. Bu haplar vücudun kendi insülininin hem miktarını, hem de etkinliğini arttırarak faydalı olur.
Orgazm
Cinsel doyuma ulaşmak. Diyabetik nöropati, bunu olumsuz yönde etkileyebilir. Bu olumsuzluk, çeşitli ilaçlarla ve kan şekeri düşürülerek tedavi edilebilir.
Önceden-kanstırılmıs İnsülin
Kısa- ve ara-etkili insülinleri belirli oranlarda karıştırılmış olarak içeren insülin. 70/30 insülin. %70 NPH ve %30 Regüler insülin içerir.
Pankreas
Midenin aşağı bölümünün arka kısmında yer alan bir organ. Besinlerdeki besleyici maddelerin kana karışacak duruma getirilmesinde kullanılan sindirim enzimleriyle, insülin ve glukagon gibi yaşamsal önemi olan kimyasal maddeler, bu organın özel hücrelerinde yapılır.
Protein
İnsan sağlığı için gereken bir besin türü. Vücudun gelişmesinde ve onarılmasında kullanılırlar. Ayrıca bunlardan enerji de elde edilebilir. Protein, birçok besin maddesinde ve bu arada ette, balıkta, kümes hayvanlarında, sütte, yumurtada ve kuru fasulyede mevcuttur.
Rekombinan DNA Teknolojisi
Biyosentetik insan insülininin yapılmasında da kullanılan yüksek bir teknoloji. DNA, her tip hücrenin yapısını ve gelişmesini kontrol eden özel kalıtsal bilgileri taşıyan moleküldür. Biyosentetik insan insülini, DNA moleküllerinin yönetiminde olmak üzere özel, canlı hücreler tarafından imal edilir. Bu DNA molekülü, insan vücudunda yapılanın aynı insülini yapısal olarak meydana getirmek üzere gerekli proteinleri yapacak olan genler kullanılarak programlanmıştır.
Reseptör
Hücrelerin üzerinde yer alan ve yalnızca spesifik maddeyi tanıyarak bu maddenin kendisine bağlanıp hücreye girmesine olanak veren molekül grubuna reseptör denir.
Retinopati
Gözün arka kısmındaki ağ tabakanın hasar görmesi. Diyabetin uzun dönemde ortaya çıkabilen komplikasyonlarından biridir. Retinada (ağ tabaka) yüksek kan şekerinin ve yüksek tansiyonun etkisiyle hasara uğrayan birçok küçük damar vardır. Retinopati. en erken dönemlerinde hiçbir semptom vermez. Tedavi edilmezse, tam körlükle sonuçlanabilir. Tam bir göz muayenesi, retinopatinin erkenden teşhis edilmesini sağlar.
Semptom
Hastalık belirtisi.
Tip I Diyabet
Hasta vücudunun hiç insülin yapamadığı diyabet tipi. Tip I diyabet hastaları, yaşayabilmek için her gün insülin enjeksiyonları yapmak zorundadır. Bu nedenle hastalık, “insülin gerektiren diyabet” olarak da adlandırılır. Yaşlı kimselerde de görülebilmesine karşılık daha çok gençlerde başlar. Gençlerde yaygın olması nedeniyle bir zamanlar jüvenil diyabet olarak da adlandırılırdı.
Tip II Diyabet
Vücudun yaptığı insülinin gereken şekilde kullanılamadığı diyabet tipi. Çoğu hastalar, Tip II diyabet geliştiği sıralarda aşırı kiloludur. Fazla yağ. vücudun kendi insülinini kullanma yeteneğini olumsuz yönde etkiler. Tip II diyabet en çok orta ve ileri yaştaki erişkinlerde görüldüğünden, bir zamanlar erişkin yaşta başlayan diabet olarak da adlandırılırdı.
Trigliseridler
Vücutta bulunan bir çeşit yağ. Fazla kaloriler, daha sonra kullanılmak üzere trigliserid şeklinde depolanır. Trigliseridler ayrıca kan dolaşımında da mevcuttur. Kandaki trigliserid düzeylerinin yüksekliğine, kalp hastalığı riskinde artış eşlik eder. Kan şekeri yükseldiğinde, trigliserid düzeylerinin de yüksek olma eğilimi söz konusudur.
