Diyetlerde Yapılan 6 Yanlış
Her üç erişkinden bir tanesi özellikle yaz aylarının başlangıcı ile birlikte diyet yapmaya başlıyor. Pekçok birey doğruluğunu tam olarak bilmeden, etrafındaki insanların ifadeleri ile doğru olduğunu kabul ettiği diyetleri tercih ediyor. Bu diyetlerle kısa dönemde verilen kilolar sonraki aylarda geri alınıyor ki, sonraki yıl yine her üç erişkinden bir tanesi diyet yapmaya başlıyor. Aslında yapılması gereken diyet değil ideal beslenme alışkanlığı kazanmak. Ancak bu daha zahmetli ve uzun vadeli bir kazanım olduğu için insanlar kısa vadeli çözümleri tercih ediyor. Yine de diyetin toplumsal bir gerçek olduğunu kabul ederek, diyet yaparak zayıflamayı tercih edenlerin aşağıdaki önerileri dikkate alması yararlı olacaktır.
1. Toplam kalori; kalıcı zayıflamanın en ideal ve doğru yöntemi, doğru kalori yöntemidir. Kısa dönemde bin kalorilik bir kısıtlamadan ziyade uzun dönemli, kalıcı günlük 300 kalorilik bir kısıtlamanın sonuçları çok daha başarılı ve kalıcıdır. Bu 300 kalorilik gizli ancak etkili kısıtlama için tamamen öğünler dışında tükettiğiniz şekerli içecek, bisküvi, kek vb. ürünleri hedef alabilirsiniz. Bir bardak şekerli içeçek, bir paket bisküvi ve ortalama bir dilim kek en az 300 kcal içerir. Günlük 300 kcal’lik kalıcı bir kısıtlama ayda net bir kilogram yağ (bir kilo vücut yağı yaklaşık 8500 kcal’dir) demektir.
2. Diyet ve egzersiz; fiziksel olarak aktif olmak kalori harcamanın ve dolayısı ile sağlıklı kilo vermenin önemli bir yoludur. Egzersiz ile desteklenmeyen kilo kayıpları vücutta yağ dokusundan çok kas dokusunun azalmasına neden olur. Uzun dönemde geri alınan kilolar ise genellikle yağ şeklindedir. Bu nedenle zayıflarken mutlaka kas (ve kemik) dokunuzu korumanız önerilir.
3. Kahvaltı; toplumda hemen herkes kahvaltının önemi konusunda hemfikirdir. Ancak kahvaltıdan anlaşılması gereken yumurta, peynir, bal, tereyağı gibi besleyici ürünlerden makul miktarda tüketmektir. Ayaküstü atıştırmalar, simit vb. sadece karbohidrat olan gıdalar ve şekerli çay kahvaltı olarak kabul edilmemelidir.
4. Yağlar; tüm yağlara düşman olmanın büyük bir yanılgı olduğu ortaya çıkalı neredeyse on yıl olmuştur. Ancak yağların tamamının şişmanlattığına dair inanç halen devam etmektedir. Oysa yağlar, doyma hissi ve damak tadı için çok önemlidir. Önemli olan hiç margarin yememek ve sıcak pres yağların tüketimini (mısır, ayçiçek, soya vb.) azaltmak bununla birlikte zeytinyağı tüketimini artırmaktır. Tereyağı hiçbir şekilde damarları tıkamayan ve sağlıklı bir yağdır. Mutlaka makul ölçülerde tüketilmelidir.
5. Karbohidratlar; bugün popüler diyetlerin çoğu düşük karbohidratlı olanlardır. Kısa dönemde işe yaradığı açıktır. Ancak daha sonra karbohidrat tüketiminiz hızla ve gizli bir şekilde artmaktadır. Bu nedenle özellikle basit şekerlerin (beyaz un, beyaz şeker, fruktoz şurupları vs.) tüketimi konusunda kalıcı ve dikkatli bir strateji geliştirilmeli ve bu strateji lifli ve kompleks karbohidratların tüketimi ile desteklenmelidir.
6. Fonksiyonel gıdalar; yakında ülkemizde de yönetmeliği çıkacak olan fonksiyonel gıdalar son dönemin en önemli diyet argümanlarından bir tanesidir. İşin özeti atalarımızın doğal olarak tükettiği gıdaları, günümüd teknolojisi ile üretmek ve nihayet tüketiciye sunmaktır. Bir alışkanlık olarak güzel olmakla birlikte, hangi gıdanın gerçekten bu sınıfa girdiğini bilmek zordur. Ancak kefir, doğal süt ürünleri, doğal mayalanmış ürünler önerilebilir. Yine de en fonksiyonel gıdalar aslında gıdaların tümüdür ancak tüketilen miktarı onu yararlı ya da zararlı hale getirmektedir.
Sonuç; ne yediğiniz değil ne kadar yediğiniz önemlidir. İnsanı alışkanlıkları yönetir. İyi bir beslenme tarzı alışkanlığı hiç diyet yapmadan, istediklerinizin tamamını yiyerek, ideal bir vücut ağırlığına sahip olmanıza yardımcı olabilir.
1. Toplam kalori; kalıcı zayıflamanın en ideal ve doğru yöntemi, doğru kalori yöntemidir. Kısa dönemde bin kalorilik bir kısıtlamadan ziyade uzun dönemli, kalıcı günlük 300 kalorilik bir kısıtlamanın sonuçları çok daha başarılı ve kalıcıdır. Bu 300 kalorilik gizli ancak etkili kısıtlama için tamamen öğünler dışında tükettiğiniz şekerli içecek, bisküvi, kek vb. ürünleri hedef alabilirsiniz. Bir bardak şekerli içeçek, bir paket bisküvi ve ortalama bir dilim kek en az 300 kcal içerir. Günlük 300 kcal’lik kalıcı bir kısıtlama ayda net bir kilogram yağ (bir kilo vücut yağı yaklaşık 8500 kcal’dir) demektir.
2. Diyet ve egzersiz; fiziksel olarak aktif olmak kalori harcamanın ve dolayısı ile sağlıklı kilo vermenin önemli bir yoludur. Egzersiz ile desteklenmeyen kilo kayıpları vücutta yağ dokusundan çok kas dokusunun azalmasına neden olur. Uzun dönemde geri alınan kilolar ise genellikle yağ şeklindedir. Bu nedenle zayıflarken mutlaka kas (ve kemik) dokunuzu korumanız önerilir.
3. Kahvaltı; toplumda hemen herkes kahvaltının önemi konusunda hemfikirdir. Ancak kahvaltıdan anlaşılması gereken yumurta, peynir, bal, tereyağı gibi besleyici ürünlerden makul miktarda tüketmektir. Ayaküstü atıştırmalar, simit vb. sadece karbohidrat olan gıdalar ve şekerli çay kahvaltı olarak kabul edilmemelidir.
4. Yağlar; tüm yağlara düşman olmanın büyük bir yanılgı olduğu ortaya çıkalı neredeyse on yıl olmuştur. Ancak yağların tamamının şişmanlattığına dair inanç halen devam etmektedir. Oysa yağlar, doyma hissi ve damak tadı için çok önemlidir. Önemli olan hiç margarin yememek ve sıcak pres yağların tüketimini (mısır, ayçiçek, soya vb.) azaltmak bununla birlikte zeytinyağı tüketimini artırmaktır. Tereyağı hiçbir şekilde damarları tıkamayan ve sağlıklı bir yağdır. Mutlaka makul ölçülerde tüketilmelidir.
5. Karbohidratlar; bugün popüler diyetlerin çoğu düşük karbohidratlı olanlardır. Kısa dönemde işe yaradığı açıktır. Ancak daha sonra karbohidrat tüketiminiz hızla ve gizli bir şekilde artmaktadır. Bu nedenle özellikle basit şekerlerin (beyaz un, beyaz şeker, fruktoz şurupları vs.) tüketimi konusunda kalıcı ve dikkatli bir strateji geliştirilmeli ve bu strateji lifli ve kompleks karbohidratların tüketimi ile desteklenmelidir.
6. Fonksiyonel gıdalar; yakında ülkemizde de yönetmeliği çıkacak olan fonksiyonel gıdalar son dönemin en önemli diyet argümanlarından bir tanesidir. İşin özeti atalarımızın doğal olarak tükettiği gıdaları, günümüd teknolojisi ile üretmek ve nihayet tüketiciye sunmaktır. Bir alışkanlık olarak güzel olmakla birlikte, hangi gıdanın gerçekten bu sınıfa girdiğini bilmek zordur. Ancak kefir, doğal süt ürünleri, doğal mayalanmış ürünler önerilebilir. Yine de en fonksiyonel gıdalar aslında gıdaların tümüdür ancak tüketilen miktarı onu yararlı ya da zararlı hale getirmektedir.
Sonuç; ne yediğiniz değil ne kadar yediğiniz önemlidir. İnsanı alışkanlıkları yönetir. İyi bir beslenme tarzı alışkanlığı hiç diyet yapmadan, istediklerinizin tamamını yiyerek, ideal bir vücut ağırlığına sahip olmanıza yardımcı olabilir.
