Dolar Sonunda 1.20'yi de Gördü
DÜNYA paraları karşısındaki değer kaybı süren dolar dün 6 yıl 4 ay aradan sonra 1.20'yi gördü. Milliyet'in görüş aldığı yatırım uzmanları, Türkiye'ye para girişi devam ederse dolardaki bu düşüşün bir miktar daha devam edebileceğini öngörüyor. "Dolar 1 YTL'ye iner mi?" sorusuna "İmkansız değil" diyenler de var.
Türk yatırımcısının klasik tasarruf aracı olan dolar, 6 yıl 4 aylık aradan sonra dün ilk kez 1.20'ye kadar geriledi Dolar, dünyada aralarında YTL olmak üzere birçok para birimi karşısında hızla değer kaybediyor. Dolar dün bankalararası piyasada YTL karşısında gün içinde 1.20'yi de görerek yaklaşık 6.5 yılın en düşük seviyesine kadar geriledi. Euro ise dolar karşısında da 1.4174 ile tüm zamanların en yüksek değerine çıktı.
21 Şubat 2001'de dönemin cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in, yine dönemin Başbakanı merhum Bülent Ecevit'e Anayasa kitapçığını fırlatmasından önce 690 lira düzeyinde seyreden dolar, aynı gün yüzde 30'un üstünde artarak bir günde yaklaşık yüzde 40 artarak 962 liraya kadar fırlamıştı. Yine aynı günlerde gecelik faizler yüzde 40'lardan yüzde 760'lara yükselirken, borsada bir günde yüzde 15'lik şok düşüş yaşanmıştı.
Müdahaleler olmasaydı ne olurdu
Dolar 2001 Mart ayının sonlarında ilk kez bugünkü 1 YTL değeriyle 1 mlyon lira ile tanıştı. 31 Mayıs 2001'de dolar ilk kez 1.20 YTL'li rakamları gördü. Dolar 6 yıl 4 ay sonra ilk kez gördüğü 1.20'li rakamı dün yeniden gördü. Euro'nun dolar karşısında dünkü hızlı değer artışı, doların YTL karşısında 1.20'li rakamlara kadar düşmesinde etkili oldu. Doların sadece YTL karşısında değil başta Brezilya, G.Afrika, Macaristan olmak üzere gelişmekte olan ülkelerin para birimleri karşısında da hızla değer kaybettiğini belirten uzmanlar, geçen yıl şubat ayı ortalarında Merkez Bankası'nın 5 milyar dolara yakın alımı olmasaydı, doların bugün 1.1 YTL'ye kadar inebiliceğini söylediler.
1 dolar = 1 YTL mümkün
FED’in ekim ayındaki toplantısından yeni bir faiz indirimi bekleniyor. FED’in indirimlerinin sürmesi ve Türkiye’ye para girişinin devam etmesi durumunda uzmanlar 1 dolar = 1 YTL’yi mümkün görüyor
Dolardaki global değer kaybı 1 dolar = 1 YTL olur mu sorusunu gündeme getirdi. Yurtdışı piyasalarda da hızla değer kaybeden doların seyrine bakıldığında dolar kurunda 1.2000 seviyesinin altı artık dolar için kolay görünüyor. Ekim ayında yapılacak FED toplantısında en az çeyrek puanlık bir indirim bekleniyor. Toplantı öncesinde doların 1.2000 seviyesinin altını test etmesi muhtemel. FED’in ekim ayında yeni bir indirime hazırlandığını hatırlatan uzmanlar bu indirimlerin sürmesi durumunda yurtiçinde de yüksek reel faizi bağlı olarak süren yabancı girişi nedeniyle 1 doların 1 YTL seviyesine gerilemesinin zor olmadığını söylüyor.
Türkiye’ye doğrudan yabancı sermaye girişinin de sürmesi dolar için yıl sonuna kadar olan vadede bu seviyelerin artık zor olmadığını gösteriyor. Ancak bu seviyelere doğru hareket görüldükçe ihracatçıların sıkıntıları artacağından ve cari açık riski ön plana çıkacağından Merkez’in piyasaya müdahale etme beklentisi bulunuyor. Dış piyasalarda faizi azalan paraya talep azaldığı için paritede euro lehine hareketin ise devam etmesi bekleniyor. ABD ekonomisinde yavaşlama sinyalleri gelirken Avrupa Merkez bankasının kısa vadede faiz indirimi yapmayacağı için paritede 1.42 - 1.43 seviyelerinin görülme olasılığına sürpriz olarak bakılmıyor.
Dolar neden düşüyor
Yurtdışında kredi piyasasında yaşanan likidite sorunlarının Merkez bankaları tarafından finanse edeceğinin anlaşılmasıyla bu taraftaki endişeler azaldı. Küresel endişe azalırken Avrupa Merkez Bankası faiz artırımına devam ediyor. Türkiye'de yabancı yatırımcı enflasyon farkları da hesaba katıldığında yüzde 20'leri bulan oranda reel faiz alırken bir reel faiz alırken, FED faizi düşürmeye başladı. FED'in indirimlerinin devam edeceği düşünüldüğü için YTL ve gelişmekte olan ülke paraları küresel endişelerin azalmasına bağlı olarak talep görmeye devam ediyor. Böyle olunca YTL dolar karşısında değer kazanıyor. Öte yandan bizde de MB'nin faiz indirimine geçmesi bono faizlerinin düşüceğine yönelik bir gösterge. Dolayısıyla alım satım gelirinden faydalanmak isteyen yabancı yatırımcıların YTL’ye talebi sürüyor. Amerikan ekonomisine dair büyüme endişelerinin devam etmesi dolara talebi azaltıyor. Euro bölgesinde ise faiz indirimine gidilebileceğine yönelik net bir sinyal yok.
1.1500 - 1.2000'ye gelmesi mümkün
Tufan Cömert / Garanti Yatırım Stratejisti
Bir dolar 1 YTL olmasa bile 1.1500 1.2000 aralığına gelmesi çok olası. Öncelikle paritenin daha yukarı gitme olasılığı çok yüksek faiz hadlerinden dolayı euro avantajlı durumda. Yurtiçine baktığımızda MB'nin faiz indirim sürecinde olması içerde sermaye kazancı olasılığını özellikle yabancı yatırımcı açısından artırıyor. Dolayısıyla faizin cazibesi devam ederken, yabancı girişlerinin sürmesi bunu mümkün kılabilir koşulları oluşturuyor. Yabancı yatırımcı Türkiye’den yüzde 20’leri bulan bir kazanç alabiliyor. Dolayısıyla kurda daha da aşağı gidiş potansiyeli var. Dolarda kısa bir vadede 1.2000’nin altına gelineceğini düşünüyorum. FED faizi düşürmeye devam edecek. 31 Ekim’de FED’in çeyrek puanlık bir indirime gitmesi fiyatlanmış durumda. Son dönemde ABD’den gelen kötü makro ekonomik verilerde durgunluğu teyit ediyor. Dolayasıyla ekonomiyi canlandırmak için FED muhtemelen faiz indirimlerine devam edecek. Şu anda 4.75 olan faizi 1 puan daha indirmesi bekleniyor. Avrupada ise faizler yüzde 4 civarında sabit. Bir süre sonra muhtemelen orada da faiz indirimleri gündeme gelebilir ama bu olana kadar 1 yıllık vadede faiz hadleri dolayısıyla euro avantajlı durumda olacak.
Kurda gevşeme sürer
Kağan kolabaş/ Finansbank özel bankacılık yönetmeni
Doların 1 YTL'yi görmeyeceğini düşünüyorum. Kurların mevcut seviyelerinin de düşük olduğunu bu noktalardan belki 1.1180’e kadar maksimum çekilebileceğini düşünüyorum. Türkiye’nin ekonomisine ilişkin iyimserliğimi korumakla birlikte risklerinde hala mevcut olduğunu düşünüyorum. Böyle bir şeyin olabilmesi için euronun çok ciddi anlamda yükselmesi ve doların diğer para birimlerine karşı ciddi anlamda değer kaybetmesi gerekir. Euronun da bu kadar değerlenmesini Avrupa ekonomisinin kaldırabilmesi mümkün değil. Avrupa tarafından mutlaka bir müdahale gelir. Bütün gelişmekte olan ülke para birimleri dolara karşı değer kazanıyor. Güvenli liman olarak görülen doların tahtı sallanıyor. Muhtemelen önümüzdeki dönem içinde ABD'deki faizler gevşemeye devam edecek ve ekim toplantısında yeni bir faiz indirimi gelecek.
Yurtiçi piyasalara baktığımızda da eylül ayında enflasyon rakamlarının yüksek gelmemesi durumunda içeride MB yeni bir faiz indirimine gidecek. Dövizin düşmesinden özellikle ihracatçı firmalar oldukça rahatsız. MB’nin faiz indirimleri de belki ileriki dönemde dövizin düşüşüne karşı bir ölçüde çare olabilecek. Ama Türkiye’nin uzunca bir süre enflasyonu kontrol edebilmek açısından yüksek faiz vermeye devam edeceği de ayrı bir gerçek. Kısa vadede yurtdışındaki olumlu havaya bağlı olarak doların bir 1.2000’li seviyelere doğru hareket edebileceğini düşünüyoruz. Doların 1.1180’lerde güçlü bir desteği var.
Kaynak
Türk yatırımcısının klasik tasarruf aracı olan dolar, 6 yıl 4 aylık aradan sonra dün ilk kez 1.20'ye kadar geriledi Dolar, dünyada aralarında YTL olmak üzere birçok para birimi karşısında hızla değer kaybediyor. Dolar dün bankalararası piyasada YTL karşısında gün içinde 1.20'yi de görerek yaklaşık 6.5 yılın en düşük seviyesine kadar geriledi. Euro ise dolar karşısında da 1.4174 ile tüm zamanların en yüksek değerine çıktı.
21 Şubat 2001'de dönemin cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in, yine dönemin Başbakanı merhum Bülent Ecevit'e Anayasa kitapçığını fırlatmasından önce 690 lira düzeyinde seyreden dolar, aynı gün yüzde 30'un üstünde artarak bir günde yaklaşık yüzde 40 artarak 962 liraya kadar fırlamıştı. Yine aynı günlerde gecelik faizler yüzde 40'lardan yüzde 760'lara yükselirken, borsada bir günde yüzde 15'lik şok düşüş yaşanmıştı.
Müdahaleler olmasaydı ne olurdu
Dolar 2001 Mart ayının sonlarında ilk kez bugünkü 1 YTL değeriyle 1 mlyon lira ile tanıştı. 31 Mayıs 2001'de dolar ilk kez 1.20 YTL'li rakamları gördü. Dolar 6 yıl 4 ay sonra ilk kez gördüğü 1.20'li rakamı dün yeniden gördü. Euro'nun dolar karşısında dünkü hızlı değer artışı, doların YTL karşısında 1.20'li rakamlara kadar düşmesinde etkili oldu. Doların sadece YTL karşısında değil başta Brezilya, G.Afrika, Macaristan olmak üzere gelişmekte olan ülkelerin para birimleri karşısında da hızla değer kaybettiğini belirten uzmanlar, geçen yıl şubat ayı ortalarında Merkez Bankası'nın 5 milyar dolara yakın alımı olmasaydı, doların bugün 1.1 YTL'ye kadar inebiliceğini söylediler.
1 dolar = 1 YTL mümkün
FED’in ekim ayındaki toplantısından yeni bir faiz indirimi bekleniyor. FED’in indirimlerinin sürmesi ve Türkiye’ye para girişinin devam etmesi durumunda uzmanlar 1 dolar = 1 YTL’yi mümkün görüyor
Dolardaki global değer kaybı 1 dolar = 1 YTL olur mu sorusunu gündeme getirdi. Yurtdışı piyasalarda da hızla değer kaybeden doların seyrine bakıldığında dolar kurunda 1.2000 seviyesinin altı artık dolar için kolay görünüyor. Ekim ayında yapılacak FED toplantısında en az çeyrek puanlık bir indirim bekleniyor. Toplantı öncesinde doların 1.2000 seviyesinin altını test etmesi muhtemel. FED’in ekim ayında yeni bir indirime hazırlandığını hatırlatan uzmanlar bu indirimlerin sürmesi durumunda yurtiçinde de yüksek reel faizi bağlı olarak süren yabancı girişi nedeniyle 1 doların 1 YTL seviyesine gerilemesinin zor olmadığını söylüyor.
Türkiye’ye doğrudan yabancı sermaye girişinin de sürmesi dolar için yıl sonuna kadar olan vadede bu seviyelerin artık zor olmadığını gösteriyor. Ancak bu seviyelere doğru hareket görüldükçe ihracatçıların sıkıntıları artacağından ve cari açık riski ön plana çıkacağından Merkez’in piyasaya müdahale etme beklentisi bulunuyor. Dış piyasalarda faizi azalan paraya talep azaldığı için paritede euro lehine hareketin ise devam etmesi bekleniyor. ABD ekonomisinde yavaşlama sinyalleri gelirken Avrupa Merkez bankasının kısa vadede faiz indirimi yapmayacağı için paritede 1.42 - 1.43 seviyelerinin görülme olasılığına sürpriz olarak bakılmıyor.
Dolar neden düşüyor
Yurtdışında kredi piyasasında yaşanan likidite sorunlarının Merkez bankaları tarafından finanse edeceğinin anlaşılmasıyla bu taraftaki endişeler azaldı. Küresel endişe azalırken Avrupa Merkez Bankası faiz artırımına devam ediyor. Türkiye'de yabancı yatırımcı enflasyon farkları da hesaba katıldığında yüzde 20'leri bulan oranda reel faiz alırken bir reel faiz alırken, FED faizi düşürmeye başladı. FED'in indirimlerinin devam edeceği düşünüldüğü için YTL ve gelişmekte olan ülke paraları küresel endişelerin azalmasına bağlı olarak talep görmeye devam ediyor. Böyle olunca YTL dolar karşısında değer kazanıyor. Öte yandan bizde de MB'nin faiz indirimine geçmesi bono faizlerinin düşüceğine yönelik bir gösterge. Dolayısıyla alım satım gelirinden faydalanmak isteyen yabancı yatırımcıların YTL’ye talebi sürüyor. Amerikan ekonomisine dair büyüme endişelerinin devam etmesi dolara talebi azaltıyor. Euro bölgesinde ise faiz indirimine gidilebileceğine yönelik net bir sinyal yok.
1.1500 - 1.2000'ye gelmesi mümkün
Tufan Cömert / Garanti Yatırım Stratejisti
Bir dolar 1 YTL olmasa bile 1.1500 1.2000 aralığına gelmesi çok olası. Öncelikle paritenin daha yukarı gitme olasılığı çok yüksek faiz hadlerinden dolayı euro avantajlı durumda. Yurtiçine baktığımızda MB'nin faiz indirim sürecinde olması içerde sermaye kazancı olasılığını özellikle yabancı yatırımcı açısından artırıyor. Dolayısıyla faizin cazibesi devam ederken, yabancı girişlerinin sürmesi bunu mümkün kılabilir koşulları oluşturuyor. Yabancı yatırımcı Türkiye’den yüzde 20’leri bulan bir kazanç alabiliyor. Dolayısıyla kurda daha da aşağı gidiş potansiyeli var. Dolarda kısa bir vadede 1.2000’nin altına gelineceğini düşünüyorum. FED faizi düşürmeye devam edecek. 31 Ekim’de FED’in çeyrek puanlık bir indirime gitmesi fiyatlanmış durumda. Son dönemde ABD’den gelen kötü makro ekonomik verilerde durgunluğu teyit ediyor. Dolayasıyla ekonomiyi canlandırmak için FED muhtemelen faiz indirimlerine devam edecek. Şu anda 4.75 olan faizi 1 puan daha indirmesi bekleniyor. Avrupada ise faizler yüzde 4 civarında sabit. Bir süre sonra muhtemelen orada da faiz indirimleri gündeme gelebilir ama bu olana kadar 1 yıllık vadede faiz hadleri dolayısıyla euro avantajlı durumda olacak.
Kurda gevşeme sürer
Kağan kolabaş/ Finansbank özel bankacılık yönetmeni
Doların 1 YTL'yi görmeyeceğini düşünüyorum. Kurların mevcut seviyelerinin de düşük olduğunu bu noktalardan belki 1.1180’e kadar maksimum çekilebileceğini düşünüyorum. Türkiye’nin ekonomisine ilişkin iyimserliğimi korumakla birlikte risklerinde hala mevcut olduğunu düşünüyorum. Böyle bir şeyin olabilmesi için euronun çok ciddi anlamda yükselmesi ve doların diğer para birimlerine karşı ciddi anlamda değer kaybetmesi gerekir. Euronun da bu kadar değerlenmesini Avrupa ekonomisinin kaldırabilmesi mümkün değil. Avrupa tarafından mutlaka bir müdahale gelir. Bütün gelişmekte olan ülke para birimleri dolara karşı değer kazanıyor. Güvenli liman olarak görülen doların tahtı sallanıyor. Muhtemelen önümüzdeki dönem içinde ABD'deki faizler gevşemeye devam edecek ve ekim toplantısında yeni bir faiz indirimi gelecek.
Yurtiçi piyasalara baktığımızda da eylül ayında enflasyon rakamlarının yüksek gelmemesi durumunda içeride MB yeni bir faiz indirimine gidecek. Dövizin düşmesinden özellikle ihracatçı firmalar oldukça rahatsız. MB’nin faiz indirimleri de belki ileriki dönemde dövizin düşüşüne karşı bir ölçüde çare olabilecek. Ama Türkiye’nin uzunca bir süre enflasyonu kontrol edebilmek açısından yüksek faiz vermeye devam edeceği de ayrı bir gerçek. Kısa vadede yurtdışındaki olumlu havaya bağlı olarak doların bir 1.2000’li seviyelere doğru hareket edebileceğini düşünüyoruz. Doların 1.1180’lerde güçlü bir desteği var.
Kaynak
