Endometrial Ko-kültür (Yapay rahim içi uygulaması)
endometrial ko kültür
Başarısız tüp bebek uygulamaları; genetik faktörler, rahim içi faktörler, hormon bozuklukları ve rahim anormallikleri gibi nedenlerle ortaya çıkabiliyor.
Yapay rahim içi uygulaması, tekrarlayan tüp bebek tedavilerine rağmen gebe kalamayan, embriyoları yavaş veya kötü gelişim gösteren çiftlerde yeni bir umut. Adetin 21. günü rahim içinden alınan ufak bir doku örneği laboratuar koşullarında üretilerek yapay bir rahim içi dokusu oluşturuluyor ve embriyolar bu doku içinde büyütülüyor.
Bu uygulama sırasında kadının kendi rahim içi (endometrium) hücreleri kullanıldığından sarılık, AIDS ve diğer riskli durumlar ekarte ediliyor. Endometrial hücreler embriyo gelişimine zarar vermiyor, gelişiminin devamını sağlıyor ve büyüme şansını arttırıyor. Embriyo gelişimi için gerekli olan faktörler ve proteinler yönünden oldukça zengin olan ko-kültür sıvıları içerisinde bulunan büyüme faktörleri ve besleyici maddeler embriyo gelişimini destekliyor. Ayrıca ortamda oluşan antioksidanlar embriyo için zararlı olabilecek artıkları embriyo çevresinden uzaklaştırıyor.
Diğer taraftan ko-kültür tarafından salgılanan LIF, IGF, Gm-CSF, TGFa, ILa gibi büyüme faktörleri embriyonun normal gelişimine katkıda bulunuyor. Sitokinler ve büyüme faktörleri, embriyo ve besleyici hücreler arasındaki etkileşime ve kaliteli embriyo gelişimine yardımcı oluyor.
Embriyonun döllendiği dönemden, laboratuar şartlarında ulaşacağı en son aşama olan blastosist dönemine kadar bir çok dinamik değişiklik gösterdiği ve bu dönemde vücut içinde olduğu gibi birçok destekleyici maddeye ihtiyaç duyduğu bir gerçektir. Vücut içinde bu değişimler implantasyon dönemi adı verilen tüplerden rahim içine ulaşıncaya kadar olan dönemde gerçekleşmektedir.
Yapay kültür ortamları bu dinamik değişikliklerden yola çıkarak hazırlanmış olmakla birlikte, halen büyüme faktörleri ve moleküller arası etkileşim net olarak bilinemediğinden henüz tüm vakalarda iyi embriyo gelişimi istenen yeterlilikte desteklenememektedir. Ko-kültür ortamında embriyo ve rahim içi doku arasındaki ilişki vücut içindekilerine benzer şekilde gelişmekte ve embriyo ile endometrium arasında sinyaller oluşarak endometrial doku gerekli büyüme faktörlerini salgılamaktadır.
Embriyo tarafından açığa çıkan istenmeyen maddeler (toksinler) ise endometrium tarafından bertaraf edilmektedir.
Tüp bebek için kullanıma hazır olarak sunulan yapay kültür ortamlarında bu proteinler ve büyüme faktörleri oldukça sınırlı bulunuyor. Bu nedenle tekrarlayan tüp bebek tedavisinde başarısız olgularda ko-kültür hazır satışa sunulan kültür sıvıları için bir alternatif oluşturuyor.
Endometrial ko-kültür hazırlanması yoğun bir iş gücü ve teknik alt yapı gerektiriyor ve bu konuda özel olarak eğitimi olan elemanlara ihtiyaç duyuluyor. İstanbul Memorial Hastanesi’nde biyolog Semra Sertyel başkanlığında bir ekip ko-kültür çalışmaları sürdürüyor.
Endometrial ko-kültür uygulaması İstanbul Memorial Hastanesi Tüp Bebek Merkezi’nde daha önce 3 ila 10 kez arasında başarısız ART denemesi olan ve gebelik elde edilememiş 40 vakada uygulanmış ve 15 vakada gebelik elde edilmiştir. Gebelik şansı çok düşük olan bu hastalarda elde edilen %37 gebelik oranı ko-kültür çalışmalarının başarısını ve geleceğe yönelik ümit verdiğini göstermektedir.
Başarısız tüp bebek uygulamaları; genetik faktörler, rahim içi faktörler, hormon bozuklukları ve rahim anormallikleri gibi nedenlerle ortaya çıkabiliyor.
Yapay rahim içi uygulaması, tekrarlayan tüp bebek tedavilerine rağmen gebe kalamayan, embriyoları yavaş veya kötü gelişim gösteren çiftlerde yeni bir umut. Adetin 21. günü rahim içinden alınan ufak bir doku örneği laboratuar koşullarında üretilerek yapay bir rahim içi dokusu oluşturuluyor ve embriyolar bu doku içinde büyütülüyor.
Bu uygulama sırasında kadının kendi rahim içi (endometrium) hücreleri kullanıldığından sarılık, AIDS ve diğer riskli durumlar ekarte ediliyor. Endometrial hücreler embriyo gelişimine zarar vermiyor, gelişiminin devamını sağlıyor ve büyüme şansını arttırıyor. Embriyo gelişimi için gerekli olan faktörler ve proteinler yönünden oldukça zengin olan ko-kültür sıvıları içerisinde bulunan büyüme faktörleri ve besleyici maddeler embriyo gelişimini destekliyor. Ayrıca ortamda oluşan antioksidanlar embriyo için zararlı olabilecek artıkları embriyo çevresinden uzaklaştırıyor.
Diğer taraftan ko-kültür tarafından salgılanan LIF, IGF, Gm-CSF, TGFa, ILa gibi büyüme faktörleri embriyonun normal gelişimine katkıda bulunuyor. Sitokinler ve büyüme faktörleri, embriyo ve besleyici hücreler arasındaki etkileşime ve kaliteli embriyo gelişimine yardımcı oluyor.
Embriyonun döllendiği dönemden, laboratuar şartlarında ulaşacağı en son aşama olan blastosist dönemine kadar bir çok dinamik değişiklik gösterdiği ve bu dönemde vücut içinde olduğu gibi birçok destekleyici maddeye ihtiyaç duyduğu bir gerçektir. Vücut içinde bu değişimler implantasyon dönemi adı verilen tüplerden rahim içine ulaşıncaya kadar olan dönemde gerçekleşmektedir.
Yapay kültür ortamları bu dinamik değişikliklerden yola çıkarak hazırlanmış olmakla birlikte, halen büyüme faktörleri ve moleküller arası etkileşim net olarak bilinemediğinden henüz tüm vakalarda iyi embriyo gelişimi istenen yeterlilikte desteklenememektedir. Ko-kültür ortamında embriyo ve rahim içi doku arasındaki ilişki vücut içindekilerine benzer şekilde gelişmekte ve embriyo ile endometrium arasında sinyaller oluşarak endometrial doku gerekli büyüme faktörlerini salgılamaktadır.
Embriyo tarafından açığa çıkan istenmeyen maddeler (toksinler) ise endometrium tarafından bertaraf edilmektedir.
Tüp bebek için kullanıma hazır olarak sunulan yapay kültür ortamlarında bu proteinler ve büyüme faktörleri oldukça sınırlı bulunuyor. Bu nedenle tekrarlayan tüp bebek tedavisinde başarısız olgularda ko-kültür hazır satışa sunulan kültür sıvıları için bir alternatif oluşturuyor.
Endometrial ko-kültür hazırlanması yoğun bir iş gücü ve teknik alt yapı gerektiriyor ve bu konuda özel olarak eğitimi olan elemanlara ihtiyaç duyuluyor. İstanbul Memorial Hastanesi’nde biyolog Semra Sertyel başkanlığında bir ekip ko-kültür çalışmaları sürdürüyor.
Endometrial ko-kültür uygulaması İstanbul Memorial Hastanesi Tüp Bebek Merkezi’nde daha önce 3 ila 10 kez arasında başarısız ART denemesi olan ve gebelik elde edilememiş 40 vakada uygulanmış ve 15 vakada gebelik elde edilmiştir. Gebelik şansı çok düşük olan bu hastalarda elde edilen %37 gebelik oranı ko-kültür çalışmalarının başarısını ve geleceğe yönelik ümit verdiğini göstermektedir.
