FOTOĞRAF ve ESER KAVRAMI

FOTOĞRAF ve ESER KAVRAMI
Fotoğrafik eserler ve slaytlar, Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun (FSEK) 4. maddesinin 5. fıkrasında, fikir ve sanat eserleri çeşitleri arasında güzel sanat eserleri içinde gösterilmişlerdir. Ancak her fotoğraf eseri FSEK’in korumasından yararlanamamaktadır. Bir fotoğrafın güzel sanat eseri sayılabilmesi için o fotoğrafın bedii vasfında olması; başka bir anlatımla estetik nitelikte olması gerekir. Fotoğrafta bedii vasfı yoksa eser güzel sanat eseri niteliği kazanamaz. Bununla birlikte ilmi ve teknik mahiyetteki fotoğraf eserleri de yine eser olarak korunur. Yargıtay bir kararında estetik niteliği taşımayan, eser niteliğinde olmayan fotoğrafın fotokopi yoluyla çoğaltılmasını hak ihlali olarak görmemiştir (11 HD. 20.10.1987, 2770-9492).

Eser niteliğindeki fotoğraf izinsiz olarak, animasyon yoluyla televizyonda yayınlanabilir, broşür veya gazetelerde basılabilir, kitaplarda, kataloglarda kullanılabilir veya fotoğraf işlenerek marka logosuna dönüştürülebilir. Fotoğrafların izinsiz yayınlanması nedeniyle açılan davalarda FSEK kapsamında maddi ve manevi tazminata hükmolunabilmesi için fotoğrafların eser niteliğinde olmasının gerekmektedir.

Konuyla ilgili çeşitli Yargıtay kararları:

-“5846 s. FSEK’nun 4. maddesinin 5. fıkrasına göre, fotoğrafın güzel sanat eseri sayılabilmesi için bedii vasfı haiz olması gerekir. Bu itibarla bir fotoğraf üzerinde FSEK’na göre hak iddia edilmesi halinde öncelikle o fotoğrafın bedii vasfı haiz olup olmadığının tespiti gerekir (11. HD. 21.03.1989, 1988/4668 E., 1989/1821 K.).”

-“Somut olayda taraflar arasındaki uyuşmazlık, davalıların sorumlu olduğu gazetede yayınlanan fotoğrafın, davacıya ait albümde yer alan fotoğraflardan biri olup olmadığı, bu fotoğrafın eser niteliğinde bulunup bulunmadığı yönlerinde toplanmaktadır. Bu durum karşısında, uyuşmazlığın çözümü için öncelikle davacının kendisine ait olduğunu iddia ettiği fotoğrafla, davalıların sorumlu bulunduğu gazetenin 15.03.2001 tarihli baskısında yayınlanan fotoğrafın aynı fotoğraflar olup olmadığının, aynı olduğu takdirde anılan fotoğrafının FSEK kapsamında eser niteliği taşıyıp taşımadığının açıklığa kavuşturulması gerekir (11. HD. 01.11.2004, 2004/1463 E. – 2004/10641 K.).”

-“… davaya konu fotoğrafın 5846 s. Yasa’nın 4/5. maddesinde gösterilen “fotoğrafik” türden güzel sanat eseri olup, tüm mali haklarının davacıya ait olduğu, davalılar bu eseri izinsiz olarak çıkardıkları dergi ekinde kullanarak davacının münhasıran yararlanma alanına giren çoğaltma ve yayma hakkını ihlal ettikleri … (11. HD. 13.12.1999, 1999/8367 E., 1999/10226 K.)”

Av. Gökhan ARICAN
Barbaros Mh. Tunalı Hilmi Caddesi Kuğulu İş Hanı
A Blok No:123/56, Kavaklıdere/Çankaya/ANKARA
Tel: 0 312 466 56 34 – Faks: 0 312 466 56 40 – Gsm: 0 533 372 36 89
www.gokhanarican.av.tr – e-mail: info@gokhanarican.av.tr
 
Geri
Üst