Uzman SühaN
Administrator
Gebelikte Düzenli Sağlık Kontrolleri
hamilelikte doktor takibine ne zaman başlanır,gebelikte doktor kontrolüne ne zaman başlanmalı,hamilelikte doktora ne zaman görünmeli,gebelikte sağlık kontrolleri hakkında bilgiler
Hamilelikte düzenli kontroller hem annenin hem de bebeğin sağlığı için yaşamsal öneme sahip. Bir asır önce temelleri oluşturulan gebelik takibi 16. haftada başlatılıyor ve ayda bir kez yapılan rutin takipler, 30. haftadan sonra genellikle 2 haftada bir, 36. haftadan sonra ise haftada bir olarak doğuma kadar sürdürülüyordu. Bunun nedeni ise gebelik zehirlenmesi ve ani başlayan kanamalar gibi çeşitli komplikasyonların hamileliğin ikinci yarısından sonra görülmesiydi..Oysa son yıllarda tıp teknolojisindeki gelişmeler ve bilgi birikimi sayesinde anne ile bebeğin yaşamını tehdit edebilen pek çok komplikasyonyöntemle hamileliğin henüz ilk haftalarında belirlenebiliyor; konuyla ilgili ayrıntıları bu yazımızda bulabilirsiniz
Düzenli Doktor Kontrolleri
Geleneksel olarak tekiz ve yüksek riskli olmayan gebeliklerde; başlangıçta ayda bir kez, 28-30. gebelik haftasından itibaren 2 haftada bir ve son ayda (36.haftadan itibaren) haftalık takip yapılır. Yeni modern yöntemde ise 12-14. haftada , 20, 26, 32, 36, 38, 40 ve 41. haftada kontrollerin yapılması yeterlidir.
İkiz gebeliklerde ya da annenin yüksek riskli gebelik sınıfında olması durumunda doktorun kararına göre 2-3 haftada bir, gerekirse haftada bir takipler yapılır.
İlk Kontrol
İdeal olarak ilk kontrolün zamanı 8-12. haftalar arasındadır.
Bu kontrolde:
Anne adayının hastalık öyküsü dinlenir.
Aile hikayesi dinlenir.
Son normal adetin zamanının doğruluğunun tespiti yapılır.
Geçmiş gebelik öyküsü dinlenir.
İlaç kullanımı sorgulanır.
Allerji öyküsü dinlenir.
Sosyal öykü dinlenir.
Muayene aşağıdaki basamaklardan oluşur:
Anne kalbini dinlemek, tansiyon ve kilosunu ölçmek
Solunum sistemi muayenesi
Meme muayenesi
Kifoz ve skolyoz açısından omurganın değerlendirilmesi
Karın muayenesi
Varisler açısından bacakların kontrolü
Vajinal muayene (son zamanlarda yapılmadıysa pap-smear testi)
Aşağıdaki tetkikler yapılır:
Tam idrar tetkiki,
Tam kan sayımı,
Kan grubu,
Hemoglobin elektroforez,
Hepatit B antijeni,
Rubella antikoru,
HIV testi,
Sifiliz taraması
Gebelikte Yapılan Tarama Testleri
İkili tarama test, bebekte ense kalınlığı ölçümü: 11-14 haftada Down Sendromu taraması için yapılır.
Ayrıca ense kalınlığı ölçümü başta kalp anormallikleri olmak üzere diğer bazı bebekte olabilecek anormallikler açısından da bilgi vericidir.
Üçlü test: 15-20. gebelik haftasında yapılır. Bu test Down sendromu dışında sinir sisteminin gelişimsel bozuklukları açısından da bilgi verir.
Ultrasonla rutin anomali taraması: 18-20. haftalar arasında yapılır.
Şeker yükleme testi: 24-28. gebelik haftası arasında yapılır.
Gebelikte Yapılan Girişimsel Testler
KORYON VİLLUS ÖRNEKLEMESİ; Gebeliğin daha sonraki dönemlerinde plasentayı oluşturacak olan koryondan genetik tanı amacı ile biyopsi alınmasıdır. 11-13. gebelik haftaları arasında yapılır.
AMNİOSENTEZ; Bebeğin içinde bulunduğu sıvıdan iğne yardımı ile bir miktar örnek alınarak incelenmesi işlemidir. Günümüzde genetik anomalilerin tespitinde kullanılan en geçerli testlerden biridir.
KORDOSENTEZ; Anne karnında ultrason eşliğinde bir iğne ile girilerek bebek kordonundan kan alınmasıdır. Tanı ve tedavi amacıyla yapılabilir. Genellikle 20. gebelik haftasından sonra yapılır.
Bu işlemlere bağlı düşük, enfeksiyon, su kesesinin açılması, plasenta veya kordonun zedelenmesi, erken doğum riski, alınan sıvıdan yeterince hücre üretilememesi, iğnenin bebeğe zarar vermesi gibi riskler vardır. Uzman kişilerin elinde 1/100 den fazla değildir.
Sağlıklı Bir gebelik İçin Genel Öğütler
Doktor ve anne adayı arasında plan belirlemek gerekmektedir.
Anneye gebelik ve doğum hakkında bilgi edinebileceği yollar gösterilmelidir. (ilgili kitaplar, anne eğitim sınıfları, rahatlama sınıfları)
Sosyal güvence imkanlarını gözden geçirmek gerekmektedir.
Uygun ilk zamanda diş muayenesi yapılmalıdır.
Beslenme ile ilgili öneriler geliştirilmelidir.
Anne karnında bebekte gelişme geriliği ve olgunlaşmayı geciktirdiği için sigaranın bırakılması gerkmektedir.
Alkolün bırakılması gerkmektedir.
Pastörize edilmemiş ürünler, taze peynir ve beyin tüketiminden kaçınılması gerkmektedir.
Toksoplazma riski açısından kedi eşya ve pisliklerinden uzak durulması gerkmektedir.
Demir takviyesi alınması gerekmektedir.
Vitamin kullanımı (folik asit) önerilmektedir.
Cinsel ilişki vajinal kanama olmadıkça serbesttir.
Egzersiz olarak yürüyüş ve yüzme tavsiye edilir.
Gebe sadece kendisini rahatsız etmeyecek uzaklığa yolculuk etmelidir.
Hamilelikte düzenli kontroller hem annenin hem de bebeğin sağlığı için yaşamsal öneme sahip. Bir asır önce temelleri oluşturulan gebelik takibi 16. haftada başlatılıyor ve ayda bir kez yapılan rutin takipler, 30. haftadan sonra genellikle 2 haftada bir, 36. haftadan sonra ise haftada bir olarak doğuma kadar sürdürülüyordu. Bunun nedeni ise gebelik zehirlenmesi ve ani başlayan kanamalar gibi çeşitli komplikasyonların hamileliğin ikinci yarısından sonra görülmesiydi..Oysa son yıllarda tıp teknolojisindeki gelişmeler ve bilgi birikimi sayesinde anne ile bebeğin yaşamını tehdit edebilen pek çok komplikasyonyöntemle hamileliğin henüz ilk haftalarında belirlenebiliyor; konuyla ilgili ayrıntıları bu yazımızda bulabilirsiniz
Düzenli Doktor Kontrolleri
Geleneksel olarak tekiz ve yüksek riskli olmayan gebeliklerde; başlangıçta ayda bir kez, 28-30. gebelik haftasından itibaren 2 haftada bir ve son ayda (36.haftadan itibaren) haftalık takip yapılır. Yeni modern yöntemde ise 12-14. haftada , 20, 26, 32, 36, 38, 40 ve 41. haftada kontrollerin yapılması yeterlidir.
İkiz gebeliklerde ya da annenin yüksek riskli gebelik sınıfında olması durumunda doktorun kararına göre 2-3 haftada bir, gerekirse haftada bir takipler yapılır.
İlk Kontrol
İdeal olarak ilk kontrolün zamanı 8-12. haftalar arasındadır.
Bu kontrolde:
Anne adayının hastalık öyküsü dinlenir.
Aile hikayesi dinlenir.
Son normal adetin zamanının doğruluğunun tespiti yapılır.
Geçmiş gebelik öyküsü dinlenir.
İlaç kullanımı sorgulanır.
Allerji öyküsü dinlenir.
Sosyal öykü dinlenir.
Muayene aşağıdaki basamaklardan oluşur:
Anne kalbini dinlemek, tansiyon ve kilosunu ölçmek
Solunum sistemi muayenesi
Meme muayenesi
Kifoz ve skolyoz açısından omurganın değerlendirilmesi
Karın muayenesi
Varisler açısından bacakların kontrolü
Vajinal muayene (son zamanlarda yapılmadıysa pap-smear testi)
Aşağıdaki tetkikler yapılır:
Tam idrar tetkiki,
Tam kan sayımı,
Kan grubu,
Hemoglobin elektroforez,
Hepatit B antijeni,
Rubella antikoru,
HIV testi,
Sifiliz taraması
Gebelikte Yapılan Tarama Testleri
İkili tarama test, bebekte ense kalınlığı ölçümü: 11-14 haftada Down Sendromu taraması için yapılır.
Ayrıca ense kalınlığı ölçümü başta kalp anormallikleri olmak üzere diğer bazı bebekte olabilecek anormallikler açısından da bilgi vericidir.
Üçlü test: 15-20. gebelik haftasında yapılır. Bu test Down sendromu dışında sinir sisteminin gelişimsel bozuklukları açısından da bilgi verir.
Ultrasonla rutin anomali taraması: 18-20. haftalar arasında yapılır.
Şeker yükleme testi: 24-28. gebelik haftası arasında yapılır.
Gebelikte Yapılan Girişimsel Testler
KORYON VİLLUS ÖRNEKLEMESİ; Gebeliğin daha sonraki dönemlerinde plasentayı oluşturacak olan koryondan genetik tanı amacı ile biyopsi alınmasıdır. 11-13. gebelik haftaları arasında yapılır.
AMNİOSENTEZ; Bebeğin içinde bulunduğu sıvıdan iğne yardımı ile bir miktar örnek alınarak incelenmesi işlemidir. Günümüzde genetik anomalilerin tespitinde kullanılan en geçerli testlerden biridir.
KORDOSENTEZ; Anne karnında ultrason eşliğinde bir iğne ile girilerek bebek kordonundan kan alınmasıdır. Tanı ve tedavi amacıyla yapılabilir. Genellikle 20. gebelik haftasından sonra yapılır.
Bu işlemlere bağlı düşük, enfeksiyon, su kesesinin açılması, plasenta veya kordonun zedelenmesi, erken doğum riski, alınan sıvıdan yeterince hücre üretilememesi, iğnenin bebeğe zarar vermesi gibi riskler vardır. Uzman kişilerin elinde 1/100 den fazla değildir.
Sağlıklı Bir gebelik İçin Genel Öğütler
Doktor ve anne adayı arasında plan belirlemek gerekmektedir.
Anneye gebelik ve doğum hakkında bilgi edinebileceği yollar gösterilmelidir. (ilgili kitaplar, anne eğitim sınıfları, rahatlama sınıfları)
Sosyal güvence imkanlarını gözden geçirmek gerekmektedir.
Uygun ilk zamanda diş muayenesi yapılmalıdır.
Beslenme ile ilgili öneriler geliştirilmelidir.
Anne karnında bebekte gelişme geriliği ve olgunlaşmayı geciktirdiği için sigaranın bırakılması gerkmektedir.
Alkolün bırakılması gerkmektedir.
Pastörize edilmemiş ürünler, taze peynir ve beyin tüketiminden kaçınılması gerkmektedir.
Toksoplazma riski açısından kedi eşya ve pisliklerinden uzak durulması gerkmektedir.
Demir takviyesi alınması gerekmektedir.
Vitamin kullanımı (folik asit) önerilmektedir.
Cinsel ilişki vajinal kanama olmadıkça serbesttir.
Egzersiz olarak yürüyüş ve yüzme tavsiye edilir.
Gebe sadece kendisini rahatsız etmeyecek uzaklığa yolculuk etmelidir.
