Hayvan Hastalıkları ve İlk Yardım Bilgileri

[PaSikA]

A'dan Z'ye Hayvan Hastalıkları ve İlk Yardım BilgileriAKCİĞER PROBLEMLERİNedenler Akciğer enfeksiyonlarından pnömoni'nin nedeni bakteri, virus, mantar ya da parazit olabilir. · Kanser · Travma · Elektrik çarpması · Yabancı cisim ya da kusmuğun nefes borusuna kaçması · Kalp hastalıklarıKlinik Bulgular · Nefes alıp verme sayısı ve nefes almak için harcanan güç artmıştır. · Mukoz membranlar ( ağzın içi, göz kapaklarının içi ) açık renktir ya da mavi olarak ( siyanoz ) izlenir. · Başını ve boynunu yukarıya doğru kaldırır ve dirseklerini vücudundan uzak tutar. · Nefes alıp verme sırasında karın kaslarının da solunuma eşlik ettiği izlenir.İlk YardımDostunuzu en rahat nefes alabildiği pozisyona getirin.Mümkün olan en kısa zamanda en yakın VETERİNER KLİNİĞİNE dostunuzu ulaştırın. Taşıma sırasında mutlaka taşıma kabını kullanın .ÜST SOLUNUM YOLU HASTALIKLARI VE TIKANMA ( OBSTRÜKSİYON )NedenlerÜst solunum yolu problemlerine daha çok basık yüzlü kedi ve köpek ırklarında rastlanır. En çok rastlanılan ırklar; Bulldog, Pug, Boxer ve İran kedisidir. Bu ırklarda ya da bu ırkların melezlerinde: · Burun kanalları çok dardır. · Yumuşak damakları çok uzundur. · Larinks ( ses tellerinin olduğu bölge ) ya da farinks'te ( burnun arkasındaki bölge ) hava akımını engelleyecek anormallikler vardır. · Soluk boruları aşırı derecede küçüktür.Kriz sıklıkla aşırı sıcak havalarda, çok yorucu bir egzersizden sonra ya da stres durumlarında şekillenir Klinik Bulgular · Nefes alıp verme sayısı ve nefes almak için harcanan güç artmıştır. · Mukoz membranlar ( ağzın içi, göz kapaklarının içi ) açık renk ya da mavidir. · Gürültülü bir solunum izlenir. Solunumu dikkat çekici şekilde gürültülü olan hayvanların % 70'inin solunum yollarında tıkanıklık vardır. · Stres, egzersiz ve sıcak havalarda bulgular kötüleşir. · Hayvanın sesi değişir. · Egzersiz yapma ya da diğer aktivitelere karşı isteksizdir. · Bayılma şekillenebilir.İlk Yardım · Dostunuzun beden ısısını ölçün. Yüksek ise soğuk suya batırılmış süngerleri vücudunda gezdirerek beden ısısını düşürmeye çalışın. · Dostunuza mümkün olabilecek en sakin ortamı oluşturmaya çalışın. · Ağzının içerisinde herhangi bir yabancı cisim olup olmadığını kontrol edin. · Mümkün olan en kısa zamanda bir VETERİNER KLİNİĞİNE ulaşın.Engelleme · Dostunuzu aşırı sıcaklardan koruyun. Sıcak havalarda, sıcak saatlerde dışarı çıkmasına izin vermeyin. Yürüyüş ve egzersizlerinizi serin saatlerde yapın. · Dostunuzu park halindeki arabanın içerisinde kesinlikle bırakmayın ! ! ! · Dostunuzun kilosunu kontrol ediniz. Aşırı kilolar dostunuzun vücut ısısının artmasına neden olacaktır. · Dostunuzun aşılarını düzenli olarak yaptırınız. Özellikle basık yüzlü bir köpek ırkı sahibiyseniz bronchine aşısını mutlaka yaptırın ! ! ! · Eğer mümkünse dostunuzun anatomik anormalliklerinin cerrahi operasyonlarla düzeltilmesini sağlayınBÖCEK ISIRIKLARINedenler · Sıcak aylarda kedi ve köpeklerde en çok rastlanılan böcek ısırıklar arı ve örümceklerden kaynaklanmaktadır.Klinik Bulgular · Isırılan bölgede ağrı, kaşıntı ve ısırılan hayvanın bölgeyi sürekli yalaması izlenir. · Şişlik zamanla yayılmaya başlar. · Kusma ve ishal izlenir. · Solunum güçleşir. · Son aşama şoktur ki alerjik reaksiyonların en şiddetli formu olan bu durum anaflaktik şok olarak adlandırılır ve çok hızlı bir şekilde ilerlerİlk Yardım · Isırılan bölgeye soda ile pansuman yapın. · Şiş bölgeye buz torbası ya da ıslatılmış bir havlu ile soğuk kompres uygulayın. · Mümkün olan en kısa süre içerisinde bir VETERİNER KLİNİĞİNE ulaşınDERİ ALERJİLERİNedenler · Dış parazitleri öldürmek amacıyla kullanılan ilaçlar · Tıraş · Şampuanlar · Otlar ya da diğer bitkiler · Ev temizliği ürünleri · Pire ısırığıİlk Yardım · Dostunuzu hemen bir bebek şampuanı ile yıkayın. · Etkilenen bölgeye soğuk kompres uygulayın. · Bölgeyi soda ile yıkayın. · Zaman kaybetmeden bir VETERİNER KLİĞİNE ulaşınARABA KAZALARINedenler · Serbest gezdirdiğiniz bir anda dostunuzun yola fırlaması. · Tasma kayışının aşırı gevşek olması. · Dostunuzun arabanın penceresinden atlaması. · Pikap gibi taşıma amaçlı araçlara bindirilmiş dostunuzun oradan atlaması ya da düşmesi. · Koşmakta olan dostunuzun birden bire araç trafiğinin içine fırlaması.İlk Yardım · Olayla ilgili tanığınız olsa bile, arabanın dostunuzun neresine çarptığını, dostunuzun bu çarpma sonucu nereye düştüğünü aklınızda tutmaya çalışınız. Sıklıkla çok ciddi olaylarda bile dostunuz hiçbir şey olmamış gibi ayağı kalıp yürüyebilir. Bunun anlamı dostunuzun ciddi bir şekilde yaralanmadığı değil, iç güdüsel olarak tehlikeden kaçmasıdır. · Kazadan sonra dostunuzun güvenli bir ortama taşınması önemlidir. Dostunuzu güvenilir bir ortama taşımadan önce trafiği durdurmaya çalışın. Dostunuzu en doğru pozisyonda nasıl taşıyacağınızı değerlendirecek vaktiniz yoksa, en iyisi başının arkasından ve belinden kürkünü kavrayarak taşıyın. Bu taşıma işlemini yaparken herhangi bir kırık ya da yarayı daha kötü bir hale getirmemek için dikkatli olun. · Eğer dostunuz kıpırdamıyorsa, omurgasında hasar şekillenmiş olabilir, dostunuzu geniş bir yüzeye sahip düz bir zemin üzerine gazlı bez ile sabitleyerek taşıyınız. Eğer böyle bir taşıma aracı o anda bulamazsanız dostunuzu bir battaniye ya da gömleğe yerleştirerek, iki uçlarından tutarak mümkün olduğu kadar sabit bir pozisyonda taşıyınız. Dostunuzun hareket etmemesinin nedeni, arka bacaklarındaki kırık, çok şiddetli iç organ yaralanması ya da dostunuzun şokta olmasıdır. · Bundan sonraki adım değerlendirmedir; dostunuzun pozisyonu, kan idrar ya da dışkının olup olmadığına bakmaktır ( çünkü veteriner kliniğine ulaştığınızda veteriner hekiminiz bunlarla ilgili sorular soracaktır ).Trafik kazası geçirmiş kedi ya da köpek direkt olarak veteriner kliniğine götürülmelidir. Travma sonucunda oluşan bir çok iç organ yaralanmasının bulguları olaydan 48-72 saat sonra kendini gösterir>İç organ yaralanmaları; iç organlardan kanın yavaş bir şekilde karın boşluğuna sızmasını, idrar kesesi ya da diğer organların yırtılmasını ya da göğüs boşluğuna kan ya da hava sızmasını içerir. Dostunuzun vücudu travma sonrasında başlangıçta vücudu dengelemek için hemen çalışacağından şoku erken bir dönemde tanımlamak güç olabilir.

 

[PaSikA]

Cevap: Hayvan Hastalıkları ve İlk Yardım Bilgileri

ÇÜRÜKLER
Nedenler
Bu tip yaralanmalar, iç organlardaki ya da kan damarlarındaki ciddi hasarlardan kaynaklanabilir. Nedenleri:
· Küt travmalar
· Kanama hastalıkları
· Kanser
Klinik Bulgular
· Deri belirgin derecede kırmızıdır.
· Şişkinlik vardır.
· Derinin altında hematom ( kanla dolu şişkinlik ) ya da serom ( serum dolu şişkinlik) şekillenebilir.
İlk Yardım
· Şişkinlik ininceye kadar bölgeye günde 4-5 kez her defasında 15'er dakika olmak üzere soğuk kompres uygulayın ( serom ya da hematomun varlığında bu uygulamaya birkaç gün daha devam etmeniz gerekir ).
· Çürüme aynı zamanda pıhtılaşma probleminin bir göstergesi de olabilir. Çürümenin nedeni hakkında kafanızda herhangi bir soru işareti varsa, dostunuzu mutlaka bir VETERİNER KLİNİĞİNE götürün.


DENGE BOZUKLUKLARI
Dostunuzun herhangi bir denge sorunu varsa mümkün olan en kısa zamanda bir VETERİNER KLİĞİNE gidin. Dostunuzun kulaklarını kontrol edin, eğer kızarıklık, şişkinlik ve akıntı varsa kulağında enfeksiyon var demektir. Tedavi amacıyla hemen bir VETERİNER KLİĞİNE gidin
Uzun süre devam eden ve tedavi edilmeyen kulak enfeksiyonları sağırlığa ve beyinde enfeksiyon şekillenmesine neden olur.

DERİDE KIRMIZI NOKTALAR
Derideki kırmızı noktalar, dostunuzun yalayarak, ısırarak ya da çizerek daha kötü hale getirdiği yangılı alanlardır. Genelde bacaklarda izlenirken bu noktalara vücudun herhangi bir yerinde de rastlanabilir. Derideki kırmızı noktaların şiddeti oluşma zamanına ya da dostunuzun ısırarak ya da çizerek verdiği hasara göre değişim gösterir. Lezyon kızarıklık ya da pembelik olarak başlar, tüyler dökülür, dostunuz kendini ısırmaya çalıştıkça kanamaya başlar ve sonunda bölgede enfeksiyon oluşur
Nedenler
· Arı sokması, pire ısırığı, yabancı cisim batması ya da alerjik reaksiyon şekillenmiş olabilir.
· Gıda alerjisi şekillenmiş olabilir.
· Dostunuzun canının sıkılması gibi psikolojik bir nedenden kaynaklanabilir.
İlk Yardım
· Bölgedeki tüyleri tıraş edin.
· Bölgeyi ılık su ile temizleyin.
· Bölgeyi herhangi bir yabancı cisim ya da böcek iğnesi yönünden dikkatli bir şekilde inceleyin.
· Dostunuza Elizabeth Kolyesi (yakalık) takabilirsiniz. Bunu Veteriner Kliniklerinden ya da Pet Shop'lardan temin edebilirsiniz. Bu şekilde dostunuzun bölgeyi yalamasını ve ısırmasını engelleyebilirsiniz.
· Eğer herhangi bir gerileme olmazsa dostunuzu mutlaka bir VETERİNER KLİNİĞİNE götürünüz.



DERİDE YABANCI CİSİMLER
Deride en sık rastlanılan yabancı cisimler; kıymık ve dikenlerdir. Bu yabancı cisimler dostunuzun vücudunun herhangi bir yerine batmış olabilir, ancak sıklıkla patilerine batar.
Nedenler
· Kazara yaralanma
· Tesadüfen kirpi ile karşılaşma
· Keskin objelerin bulunduğu alanda dolaşma
Klinik Bulgular · Bacaklardan birini ya hiç kullanmaz ya da ağırlığını az verir.
· Yabancı cismin battığı alanda şişme oluşur.
· Kedi ya da köpeğin patisini sürekli yalaması izlenir.
· Genellikle batan cismin dışarıda kalan parçası görülür.
Dostunuzla yaptığınız her yürüyüşten sonra eve geldiğinizde
başını, gövdesini, bacaklarını ve patilerini kontrol ediniz
İlk Yardım
· Bir cımbız ve iğneyi ateşten geçirerek ya da üzerine alkol damlatarak sterilize edin.
· Yabancı cismin batmış olduğu bölgeyi güzelce aydınlatın.
· Cımbızla yabancı cismin görünen kısmının dibinden tutarak çekin. Eğer bu işlem sırasında yabancı cisim kırılırsa ya da çok derinlerdeyse ya da cismin cam olduğunu fark ettiyseniz ; çıkarmak için uğraşmayın, hemen bir VETERİNER KLİNİĞİNE ulaşın.
· Eğer kıymık derinin hemen altındaysa, iğneyle bunu derinin üst kısmına çıkarmaya çalışın ve daha sonra cımbızla yakalayarak çekin.
· Yabancı cismi uzaklaştırdıktan sonra bölgeyi ılık antiseptik bir solüsyonla yıkayın. Yara tamamen iyileşinceye kadar bu işleme günde 3-4 kez devam edin.
· Yabancı cisim eğer kedinizin patisine battıysa, yara iyileşene kadar kedi kumu kullanmayın ( Kediniz kum kabında kum olmadığında tuvaletini yapmayı rededecektir. Bu durumda ne yapabileceğiniz konusunda VETERİNER HEKİMİNİZE danışınız.
· Eğer yara derinse ya da yabancı cismin tamamını çıkarmayı başaramadıysanız ya da dostunuz bacaklarından birine ağırlık vermeden yürümeye devam ediyorsa dostunuzu zaman kaybetmeden VETERİNER KLİNİĞİNE ulaşınız.



DİSK KAYMASI (OMURLAR ARASI DİSK HASTALIĞI)Buna sıklıkla küçük ırklarda, özellikle Dachshund, Cocker spaniel ve Poodle'larda rastlanılır, ancak herhangi bir ırkta da şekillenebilir. Bu durumda diskte ( omurgayı oluşturan her omurun arasında yer alan yastığa benzer materyal ) meydana gelen hasar, zamanla komşu olduğu omuriliğe baskı yapmaya başlar.
Nedenler
· Irk predipozisyonu
· Yaralanma
Klinik Bulgular
· Dostunuz ağrı nedeniyle ona dokunmadığınız zamanlarda bile ağlar.
· Arka kısmı kabarmış bir görünüm alır.
· Karnına ya da sırtına dokunduğunuz zaman şiddetli ağrı bulguları gösterir.
· Kontrolsüz idrar ve dışkı yapma izlenir.
· Tam anlamıyla yürüyemeyebilir, nadiren bacaklarda kollaps şekillenir ya da küçük derecelerde paraliz şekillenir ve dostunuz yürümeye çalıştığında düşecek gibi olur ya da ayaklarını ve parmaklarını sürükler.
· Travmaya ait bulgular izlenir.
İlk Yardım
· Mümkün olan en kısa sürede dostunuzu bir VETERİNER KLİNİĞİNE götürün. Taşıma sırasında mutlaka taşıma kabı kullanın
· Eğer paraliz bulguları varsa dostunuzun tekrar yürüyebilmesinde tek çare ameliyat olmasıdır.
· Eğer tam paraliz yoksa, veteriner hekiminiz size antienflamatuvar ilaçlar tavsiye edebilir. Bu ilaçları kullanma döneminde dostunuzun düz bir zemin üzerinde yatmasına özen gösteriniz (antienflamatuvar ilaçlar dostunuzun kendisini daha iyi hissetmesini sağlayabilir ve dostunuza hareket etme yönünden cesaret verebilir ancak kesin tedavi yöntemi değildir ve dostunuzun durumu daha kötüye gidebilir).


DOĞUM SIRASINDA ACİL MÜDAHELE
Dostunuz için en iyisi onu kısırlaştırmaktır, böylece daha sağlıklı ve mutlu olacaktır. Bunu yapmadığınız zaman istenmedik bir gebelikle karşılaşabilirsiniz. Eğer gebelikten şüpheleniyorsanız kedinizi ya da köpeğinizi bir VETERİNER KLİNİĞİNE götürerek, Veteriner Hekimden tavsiyeler alınız. Eğer dostunuzun gebe olduğunu biliyorsanız doğum için ona; yavrulama kutusu, hasta altlıkları, sıcak su torbaları gibi ön hazırlık yapmanız gerekmektedir.
Eğer beklenmedik bir gebelikle karşı karşıya kaldıysanız aşağıdaki bilgiler sizin için yararlı olacaktır
Kedi ve köpeklerin her ikisinde de gebelik 62-64 gün sürer. Doğumdan önce beden ısısında düşüş izlenir, belirgin derecede iştah azalması vardır ve davranış değişiklikleri izlenir.
? ? ? Her yıl iyi bir yuva bulamadıkları için istenmeyen kedi ve köpeklerin milyonlarcasının
sokaklarda öldüğünü biliyor musunuz ? ? ?
! ! ! Lütfen kedi ya da köpeğinizi kısırlaştırınız ! ! !





DOĞUM
1. ADIM : Servikste dilatasyon şekillenir. Gebe hayvan genellikle sinirlidir, yerinde duramaz, solunum hızlanır, defalarca yere uzanır ve ayağı kalkar. Bu davranış en az 6-12 saat sürer. Kasılma izlenmez.
2. ADIM : Güçlü uterus kasılmaları başlamıştır. Dışarıdan anne karnındaki yavruların hareketi izlenebilir. Bu kasılmalar sırasında dışkılama şekillenebilir. Solunum sıklığı artmıştır.
· İkinci adım yaklaşık 3-6 saat devam eder. Eğer hayvan çok huzursuzsa 10-12 saate uzayabilir.
· Eğer kasılmalar zayıfsa her 4-6 saate bir yavru, eğer güçlü ise her yarım saatte bir yavru dünyaya gelir.
· İkinci adımın başlaması ile birlikte 1 saat içerisinde ilk yavru doğmalıdır.
· Her yavrunun doğumundan kısa bir süre sonra plasenta atılır.
DOĞUMDAN SONRA
· Doğumdan sonra anne her yavruyu temizler.
· Anne göbek kordonunu dişleri ile kopartır.
· Anne genellikle plasentayı yer.
· Annede, kırmızı-kahverengi ya da yeşilimsi bir vaginal akıntı izlenebilir. Bu bazen 4 haftaya kadar devam eden inatçı bir akıntı olabilir, ancak miktarı zamanla azalmalıdır. Eğer bu akıntı parlak kırmızı renkteyse ya da bulanıklaşmaya başladıysa ve kötü bir kokuya sahipse dostunuzun bir VETERİNER HEKİMİN muayenesine ihtiyacı var demektir.

DOĞUM SIRASINDA ŞEKİLLENEBİLECEK PROBLEMLER
Nedenler
· Annenin kemik çatısı çok dar olabilir.
· Yavru alışılmadık bir büyüklükte olabilir.
· Annenin kemik yapısında daha önceden bir yaralanma yaşanmış olabilir, örneğin kırık.
· Yavru anormal bir pozisyonda gelebilir.
· Uterus kasılmaları yeterince güçlü değildir.
· Uterus içeride dönmüş olabilir.
· İçeride yavru ölmüş olabilir.
Belirtiler
· Eğer tam doğacağı günü biliyorsanız, bu tarihin 2 günden daha fazla bir süre gecikmesi ya da koyu renk vaginal bir akıntı ile birlikte kötü kokunun gelmesi,
· Sancı başladıktan sonraki 4 saat içinde ilk yavrunun gelmemesi,
· Yavrunun vulvada olması ve annenin bunu dışarıya çıkaramaması,
· Uterusta aktif bir şekilde kasılmalar olmasına rağmen yavruların doğumu arasındaki sürenin yarım saati geçmesi,
· Annenin zayıf, hasta ve depresyonda izlenmesi,
· Doğumdan önce kanlı bir akıntının gelmesi.
Böyle bir durumda olan anne adayına yapılması gerekenler:
· Hemen bir VETERİNER HEKİME danışarak durum değerlendirilmesinin yapılması ve vakit kaybetmeden anne adayını bir VETERİNER KLİNİĞİNE götürmek üzere hazırlamaktır.
· Veteriner Kliniğinde Veteriner Hekim ya ilaçlarla kasılmaların şiddetini arttıracaktır ya da sezaryen operasyonu uygulanacaktır.
İlk Yardım
Yavru görüldüğü halde anne onu ıkınarak dışarı tamamen çıkaramıyorsa:
· Lateks eldiven giyin ( steril olan tercih edilmelidir).
· Temiz bir havlu ile yavruyu tutun ve annenin ıkındığı zamanlar çekmeye çalışın. Ikınmadığı zamanlar kesinlikle çekmeyin.
· Çekme hareketinizin yönü şekilde kendinize ve hafif derecede aşağı doru olmalıdır.
Anne yavruyu temizlemiyorsa :
· Annenin yavruyu temizlemesini deneyin. Eğer anne temizlemeye yanaşmıyorsa bebeğin üzerindeki keseyi uzaklaştırın ve temiz bir havluyla ağzını, burnunu ( sıvıları uzaklaştırın ) ve gözlerini temizleyin. Yavaş hareketlerle ancak kuvvetli olarak yavrunun vücudunu ovarak solunumu uyarmaya çalışın. Yavruyu temiz bir havlu ile kurulayın. Yavruda solunum başladıktan sonra göbek bağını kesin. Göbek bağının kesim uzunluğu ucunu düğümleyecek kadar olmalıdır. Göbeğe çok yakın keserseniz ilerleyen dönemde göbek fıtığının şekillenmesine neden olursunuz.
Yavru nefes almıyorsa :
· Bir havlu ile yüzünü, burnunu, gözlerini ve ağzını temizleyin.
· Yavruyu elinizden düşmeyecek şekilde sıkı ve başı aşağıya gelecek şekilde tutun.
· Burnundaki ve ağzındaki sıvıyı uzaklaştırın ( bu işlemi bir enjektör yardımıyla emme işlemi yaparak gerçekleştirebilirsiniz ).
· Yeni doğan yavru hala nefes almıyorsa suni solunuma ihtiyaç vardır. Ancak yavrunun ağzının çok küçük olması nedeniyle ağzınızı yavrunun hem ağzını hem de burnunu içine alacak şekilde kapatarak hava vermeye çalışın.
· Havlu ile ovma hareketlerine devam edin ve yavruyu baş aşağı tutarak ağzı ve burnundaki sıvıların uzaklaşmasına yardımcı olun.
· Bütün bu işlemlere yavru kendisi soluk alana kadar devam ederek uygulayın.
Eğer herhangi bir problemden şüpheleniyorsanız hemen bir VETERİNER HEKİME danışın


DOĞUMDAN SONRA KANDA KALSİYUM ORANININ DÜŞMESİ
( EKLAMPSİ )
Nedenler
Eklampsi, dişi kedi ve köpeklerde gebeliğin son dönemlerinde ya da doğumdan birkaç hafta sonra izlenir.
· En sık olarak küçük ırk köpeklerde izlenir, kedilerde nadirdir.
· Genellikle doğumdan 2-4 hafta sonra izlenir.
· Nedeni kandaki kalsiyum oranının düşmesidir.
Klinik Bulgular · Bütün vücudu ve her dört bacağı da içeren kas titremeleri izlenir.
· Nöbet şekillenir.
· Ateş vardır.
İlk Yardım
Böyle bir durum şekillendiğinde yavruların anneyi emmesine izin vermeyiniz. Bebeklerin beslenmesini siz üstleniniz ve doğru, dengeli bir beslenme için VETERİNER HEKİMİZE danışınız.
! ! ! Vakit geçirmeden dostunuzu bir Veteriner Kliniğine ulaştırınız ! ! !
Engelleme
Anneyi doğumdan 2-3 hafta önce yavru maması ile besleyiniz ve bu beslenme şekline doğumdan 4 hafta sonrasına kadar devam ediniz.


DONMA

Donma, vücudun bir bölümünün ya da derinin maruz kaldığı bir akut hipotermi ( ısı düşmesi ) olgusudur. Kedi ve köpeklerin donmaya en çok maruz kalan vücut bölümleri kuyruk, kulakların uçları ve patilerdir.

Nedenler
· Hipotermiye neden olabilecek bir hastalık
· Çok genç ve çok yaşlı hayvanlar bazen vücut ısılarını dengeleyemezler
· Dışarıda dolaştığı sırada fırtınaya maruz kalmak ya da bahçede barındığı kulübenin ısı yalıtımının yetersiz olması
· Hayvanın soğuk iklime alışık olmaması
· Şok
Klinik Bulgular
· Donan bölgede renk değişikliği meydana gelir. Deri başlangıçta soluk bir renk alır hatta mavi olarak izlenebilir ( ilerleyen aşamalarda siyahlaşır ve doku ölür ).
· Etkilenen bölgede his azalması olabilir ya da özellikle ısınmaya başlayan bölgede şiddetli ağrı şekillenebilir.
Kış aylarında köpeğinizle yürüyüşten geldikten sonra patilerindeki yollarda bulunabilecek kimyasalları,
tuz ve buz partiküllerini mutlaka temizleyin
İlk Yardım
· Dostunuzu soğuk ortamdan uzaklaştırın.
· Etkilenen bölgeye sprey tarzında ılık su püskürtün.
· Bölgeye ılık kompres uygulayın. Bölgede kesinlikle ovma hareketi yapmayın ya da basınç uygulamayın.
· Etkilenen bölgeyi dikkatle gözden geçirin, kalıcı bir hasardan şüpheleniyorsanız dostunuzu hemen bir VETERİNER KLİNİĞİNE ulaştırın. Eğer doku öldüyse, lokal amputasyon ( ölü alanın operasyon yoluyla uzaklaştırılması ) gerekli olabilir



DUMAN SOLUNMASI
Nedenler
· Dostunuzun yanan eşyaların ya da otların arasında kalması
· Hayvanlara işkence yapma
Klinik Bulgular
· Anormal derecede hızlı solunum
· Nefes almada zorlanma
· Solunum durabilir
· Kürkü duman kokabilir
· Öksürük olabilir
· Ağızdan ve burundan akıntı gelebilir
· Gözden akıntı gelebilir
· monoksit zehirlenmesi nedeniyle diş etleri parlak kırmızı bir renk alır
İlk Yardım
· Dostunuzu dumanın bulunduğu ortamdan hemen uzaklaştırın
· Mümkün olan en kısa zamanda bir VETERİNER KLİNİĞİNE ulaşın
Duman solunmasının ciddi sorunlarına birkaç gün sonra rastlanabilir. Bunlar dostunuzun yaşamını tehliaaae sokan durumlardır
· Akciğer ya da göğüs boşluğunda sıvı toplanması
· Pnömoni
· Boyunda ve ağızda şişme
· Vücutta sıvı-elektrolit dengenin bozulması
· Gözün ön yüzeyinde ülser ya da hasarlar



ELEKTRİK ÇARPMASI YA DA ELEKTRİK KABLOSU ISIRMALARI
Nedenler
· Elektrik çarpması genellikle kedi ve köpekler elektrik kablosunu ısırdığında şekillenir. En sık olarak kedilerde ve yavru köpeklerde izlenir.
Klinik Bulgular
Bulgular birdenbire şekillenir.
· Elektrik kablosuna yakın yatan bir hayvan
· Bilinç yoktur
· Ağızdan bol miktarda tükürük gelmiştir
· Ağızdan çok kötü bir koku gelir
· Ağzın iç kısmında dil, damak, yanak mukozası ve diş etini kapsayan yaralar izlenir. Bazen dilin bir kısmı yoktur
· Elektrik çarpmış bir hayvanda akciğerlerde sıvı toplanması nedeniyle solunum güçlüğü şekillenir.
İlk Yardım
! ! ! Elektrik çarpması şekillenmiş dostunuza sigortayı kapatmadan ya da
kabloyu prizden çekmeden asla çıplak elle dokunmayın ! ! !

VAKİT KAYBETMEDEN BİR VETERİNER KLİNİĞİNE ULAŞMALISINIZ
Engelleme
Hiçbir teknik tam anlamıyla engellemez, ancak belki yardımcı olabilir :
· Eğer dostunuz kablolara ilgi göstermeye başladıysa, kablolara acı biber sosu sürebilirsiniz
· Kabloları mümkün olduğu kadar dostunuzun erişemeyeceği şekilde yerleştiriniz
· Elektrikli aletleri kullanmadığınız zamanlarda prizde bırakmayınız
· Yavru köpeğinize çiğneyebileceği uygun oyuncaklar alınız
· Kordonların çevresine bilgisayar satan dükkanlardan temin edebileceğiniz plastik koruyucu ya da kablo koruyucu yerleştiriniz



GÖZDEKİ ACİL DURUMLAR


PARLAK KIRMIZI GÖZ
Kırmızı göz; üçüncü göz kapağının altındaki dokuda dışarı doğru şekillenen bir şişkinliktir. Üçüncü göz kapağı normalde alt göz kapağına doğru alçalan, gözün burun tarafında yerleşim gösteren bir yapıdır. Parlak kırmızı göze daha çok genç köpeklerde rastlanır. Bu acil durum gerektiren bir olgu değildir, ancak acil durum gerektiren diğer durumlardan ayırt edilmesi gerekir.
Nedenler
· Irk predispozisyonu, Cocker spaniel gibi
· Göz enfeksiyonları
Klinik Bulgular · Üçüncü göz kapağı sürekli izlenir
· Üçüncü göz kapağı şişmiştir ve kırmızıdır
İlk Yardım
Sıklıkla bu durum Veteriner Hekiminizin yapacağı cerrahi müdahale ile düzelir. Eğer erken tanı konulduysa bazen cerrahi müdahaleye gerek kalmaksızın ilaç tedavisi ile olgu düzelebilir


KONJUNKTİVİTİS
Konjunktivitis, göz kapaklarının iç kısmında bulunan pembe dokuda gözlenen şişkinliktir. Konjunktiva alt göz kapağı aşağıya, üst göz kapağı yukarıya çekilerek incelenebilir.
Nedenler ·
Enfeksiyon ( bakteri, virus, mantar ). Buna özellikle genç kedi ve köpeklerde rastlanır, sıklıkla başka hayvanlarla temas sonrası bulaşma söz konusudur
· Alerji
· Göz kapağında doğuştan gelen bir bozukluk ( bazı ırklar predispozedir )
· Yetersiz göz yaşı üretimi
· Kimyasal irritasyon
· Yabancı cisim
Klinik Bulgular · Kızarıklık
· Kaşıntı
· Akıntı ( sulu, müköz ya da irin şeklinde )
· Ağrı ya da kaşıntı
İlk Yardım
Mümkün olan en kısa süre içerisinde bir Veteriner Hekim tarafından muayene edilmesi gerekir

 

[PaSikA]

Cevap: Hayvan Hastalıkları ve İlk Yardım Bilgileri

GÖZ YUVARLAĞININ YERİNDEN ÇIKMASI
Nedenler
· Bu tip yaralanmaların nedeni genellikle travmadır. Aynı zamanda boynun üst tarafından güçlü bir şekilde tutulduğu zamanda ( basık yüzlü ve büyük gözlü köpeklerde ) şekillenebilir.
Klinik Bulgular
· Göz yuvarlağının biri ya da her ikisi de yerinden çıkmıştır
İlk Yardım
· Gözü steril bir göz solüsyonu ile yıkayıp, steril bir gazlı bezle koruyun. Steril gazlı bezi solüsyonla sürekli ıslatın. Bu VETERİNER KLİNİĞİNE ulaşıncaya kadar gözün kurumasını önlemeye yardımcı olacaktır
· Dostunuzu mümkün olan en kısa zamanda VETERİNER KLİNİĞİNE ulaştırınız. Gözün eski haline dönebilmesi için zamanınız çok kısadır, gecikme gözü kaybetmenize neden olacaktır.
· Eğer mümkünse dostunuzu kucağınızda taşıyın.
· Patileriyle gözünü kaşıyarak kendisine zarar vermesine engel olun.




GÖZDE YABANCI CİSİM
Yabancı cisimler genellikle kornea ( gözün ön kısmındaki saydam tabaka ) ya da konjunktivada ( göz kapaklarının iç kısmını kaplayan yumuşak pembe doku ) bulunur
Nedenler
· Genellikle rastlanılan yabancı cisimler bitki parçalarıdır, ancak başka materyallerinde göze saplanması mümkündür. Yabancı cisimlerin göze batması genellikle havada uçan parçacıkların saplanması ya da göze batan yabancı cismin kaşınarak çıkartılmaya çalışılması sırasında daha derine gömülmeleri şeklinde olmaktadır.
! ! ! Aracınız seyir halindeyken köpeğiniz başını camdan dışarı çıkartıyorsa havada uçan parçacıklardan yaralanması mümkündür. Dostunuzun herhangi hareket halinde bir araçta içeride güvenli bir şekilde durmasını sağlayın, dostunuzu asla üzeri açık bir araca bindirmeyin ! ! !
Klinik Bulgular
· Şişme
· Kızarıklık
· Patileriyle gözü kaşıma
· Şaşılık
· Gözde sulanma
· Görülebilen yabancı cisim
İlk Yardım
· Dikkatli bir şekilde, yabacı cisim batmış olan gözü steril tuzlu su ile yıkayınız. Göz için hazırlanmış steril yıkama solüsyonları tercih edilmelidir.
· Gözü iyi bir ışık kaynağı ile aydınlatarak yabancı cismin çıktığından emin olun
Eğer dostunuzun gözüne batan yabancı cisim sizin su püskürtmenizle daha da derine gömülürse, göz küresinin delinmesine neden olabilirsiniz. Eğer gözde irritasyon çok fazla izleniyorsa vakit geçirmeden dostunuzu bir veteriner kliniğine götürünüz.


GLAUKOM ( GÖZ TANSİYONU )
Glaukom, gözün içerisindeki fazla sıvıdan kaynaklanan; göz içi basıncının artmasıdır.
Nedenler
· Irk predispozisyonu
· Lensin normal konumundan ayrılması
· Enfeksiyon
Klinik Bulgular
· Kızarıklık
· Şaşılık
· Aşırı miktarda göz yaşı
· Pupilla ( gözün renkli katmanın ortasında yer alan delik ) büyümüş olabilir
· Kornea ( gözün ön kısmındaki saydam tabaka ) üzeri bulutlanmış gibidir
· Işığa karşı duyarlılık izlenir
· Göz büyümüş gibi görülebilir
· İştahta azalma ve sürekli ağlama gibi ağrı bulguları izlenebilir ( akut glaukom çok ağrılıdır )
· Pupillaların büyüklükleri eşit değildir
Glaukom tanısı VETERİNER HEKİM tarafından konulmalıdır. Tonometre adı verilen bir aletle gözün içerisindeki sıvının basıncı ölçülecektir
İlk Yardım
· Akut glaukom acil yardım gerektiren bir olgudur. Zaman kaybetmeden dostunuzu bir VETERİNER KLİNİĞİNE götürünüz. Dostunuza topikal ilaç uygulaması ve damar içi sıvı verilerek göz içi basıncı düşürülmeye çalışılacaktır. Bazı olgularda glaukomun düzelmesi için cerrahi müdahaleye ihtiyaç vardır


KORNEAL ÜLSERLERKorneal ülserler, gözün dış saydam tabakasında meydana gelen defektlerdir
Nedenler
· Enfeksiyon
· Yabancı cisim
· Çizilme ( genellikler başka bir kedi ya da köpek tarafından )
· Kirpikler yanlış yönde büyüyor olabilir
· Göz kapağında oluşan tümörler
· Göz yaşı üretiminin azalması
Klinik Bulgular
· Şaşılık
· Akıntı ( sulu, mukus ya da irinli )
· Şişkinlik
· Ağrı
· Gözün üzerinde bulutlanma
· Işığa duyarlılık
İlk Yardım · Korneal ülserler son derece şiddetlidir. Eğer tedavi edilmezse görmede sorun ve korneada yırtık şekillenerek gözün kaybına neden olabilir. Zaman geçirmeden dostunuzu bir VETERİNER KLİNİĞİNE ulaştırınız.
· Dostunuzun gözünü ovmasını engelleyiniz. Bunun için özel olarak üretilmiş Elizabeth kolyesi adı verilen yakalıktan yararlanılabilir. Bunu bir VETERİNER KLİNİĞİNDEN ya da Pet Shop'dan temin edebilirsiniz. Bunu kullanmada amaç dostunuzun gözüne kendi kendine zarar vermesini engellemektir.



HAPŞIRMA
Nedenler
Hapşırmak, sürekli olmadığı sürece acil müdahale gerektiren bir durum değildir. Bazen bazı hastalıkları işaret eden bir durum olabilir. Hapşırmaya neden olabilecek durumlar:
· Üst solunum yolu enfeksiyonları
· Alerji
· Buruna kaçan yabancı cisimler
· Tümör
· Kanama hastalıkları ( örneğin kanın pıhtılaşmasında bir problem )
· Kongenital defekt
Hapşırma ile beraber burundan nedenine bağlı olarak temiz, irinli ya da kan içeren bir akıntı gelebilir. Kedinizin ya da köpeğinizin periyodik olarak hapşırması normaldir ancak hapşırık inatçı ise, ilerliyorsa ya da beraberinde burundan akıntı geliyorsa lütfen VETERİNER HEKİMİNİZE danışınız.



HİPOTERMİHipotermi, vücut ısısının aşırı miktarda düşmesidir. Hipotermi sonucunda şekillenebilecek sorunlar; nörolojik problemler ( bu durum komayı da kapsar ), kalp problemleri, böbrek yetmezliği, solunumun yavaşlaması ya da durması şeklinde sıralanabilir
Nedenler
· Hipotermiye neden olabilecek bir hastalık
· Çok genç ve çok yaşlı hayvanlar bazen vücut ısılarını dengeleyemezler
· Dışarıda dolaştığı sırada fırtınaya maruz kalmak ya da bahçede barındığı kulübenin ısı yalıtımının yetersiz olması
· Hayvanın soğuk iklime alışık olmaması
· Şok
Klinik Bulgular
· Nabız zayıftır
· Kalp atım sayısı azalmıştır
· Pupillalar dilatedir
· Titreme izlenir
· Muköz membranlar açık renktir ya da mavidir
· Vücut ısısı 95 F derecenin altındadır
· Uyuşukluk bilinç kaybı ve koma izlenebilir
! ! ! Köpeğiniz çok genç ya da çok yaşlıysa ve kısa tüylü bir kürke sahipse; yürüyüşe çıktığınız zamanlarda onlar için tasarlanan kıyafetlerden kullanmanızda fayda vardır ! ! !
İlk Yardım
· Dostunuzu soğuk ortamdan hemen uzaklaştırın
· Rektal beden ısısını ölçün
· Bir battaniye ile sarın
· Yanına havluya sarılmış sıcak su torbası yerleştirin
· Hemen bir VETERİNER KLİNİĞİNE ulaşın




ISIRIK YARALARI YA DA SİVRİ CİSİMLERLE MEYDANA GELEN YARALANMALAR
Bu tip yaralanmalar, dışarıdan bakıldıklarında küçük olarak izlenirler ancak genellikle derin ve ciddi yaralardır
Nedenler
· Sivri cisimle yaralanma
· Başka hayvanlar tarafından ısırılma
· Hayvanlara işkence yapma
Klinik Bulgular
· Deride küçük bir yara vardır. Eğer belirgin iki delik varsa, ısırık yarası olduğunu kanıtlayan önemli bir bulgudur
· Kanama olabilir
· Çürük olabilir, özellikle dostunuzu daha büyük bir hayvan ağzına alıp havada sallandıysa. Eğer böyle bir durum söz konusuysa hem kaslarda hem de iç organlarda ciddi hasarlar meydana gelebilir
· Eğer yarayı bir şekilde fark etmediyseniz 1-2 gün içinde ısırık yarasında çok önemli enfeksiyon şekillenecektir
Isırık Yarası Enfeksiyonunun Bulguları
· Apse; yara alanın çevresinde yumuşak bir şişkinlik oluşur ve bu şişkinlik yırtılabilir. Yırtılma şekillenirse bu bölgeden kötü kokulu bir irin akacaktır. Eğer yırtılma şekillenmezse, şişkinliğin üst kısmı kırmızı ya da mavi olarak izlenecek, ağrı şekillenecek ve o bölgedeki deri gerilmiş olarak izlenecektir
· İştah azalması
· Ateş genellikle 103 F derecenin üzerindedir
· Uyuşukluk
· Etkilenen bölgeye dokunulduğunda ağrı bulguları izlenir
Kısırlaştırılmış kedi ve köpeklerde amaçsız dolaşma, kavga ve ısırılma olayları minimumdur
İlk Yardım
· Yarada kanama varsa kanamayı kontrol edin
· Yaranın temel bakımını yapın
· Eğer yara bir ısırık yarası ise son derece ciddi olabilir. Isırık yaraları sıklıkla ağızda bulunan normal flora ve köpek dişinin derin penetrasyonu nedeniyle enfekte olurlar
o Eğer ısırılma olayının tanığı varsa, ısıran hayvanın kuduz aşısı olup olmadığını araştırın
o Isırılan dostunuzun kuduz aşısını zamanında yaptırdığınızdan emin olun
o Eğer dostunuz vahşi bir hayvan tarafından ısırıldıysa ve vahşi hayvan öldüyse, bu vahşi hayvanın ölüsünü kuduz açısından incelenmek üzere Veteriner Hekiminize danışarak ilgili birime götürün. Vahşi hayvana eldivensiz dokunmayın ve taşımada sağlam materyaller kullanın
o Dostunuz hastaysa ve apsesi açılmasıysa, apsenin araştırılması için vakit kaybetmeden bir VETERİNER KLİNİĞİNE ulaşın
o Eğer apse açıldıysa, gerekli temizliği yapıp hemen bir VETERİNER KLİNİĞİNE Ulaşın
· Yılan ısırmasından şüpheleniyorsanız, yılan ısırıkları başlıklı konuya bakın


İDRARDA KAN
Nedenler
· Enfeksiyon ( bakteri, mantar, parazit )
· Yangı ( idrar kesesindeki taşlar ya da kristaller neden olur
· Tümör
· Prostat hastalıkları ( özellikle kısırlaştırılmamış erkek kedi ve köpeklerde )
· Dişilerde uterus enfeksiyonları
· Böbrek enfeksiyonları
· Travma
· Dişi köpeklerde östrus siklusu ( çiftleşme dönemi )
· Kanama hastalıkları
Klinik Bulgular
· İdrarın rengi kırmızıdır
İlk Yardım
· İdrarın sizin dostunuza ait olduğundan emin olun
· Kusma ya da iştah azalması gibi diğer bulguları takip edin
· Köpeğiniz kısırlaşmamış bir dişi ise vulvasında akıntı olup olmadığına bakın, östrus siklusunda olan dişi köpeklerde idrara az miktarda kan karışması normaldir. Ancak vulvada izlenen akıntı irine benziyorsa ve kötü kokuluysa köpeğinizin uterusunda enfeksiyon olma ihtimali vardır ki bu durum piyometra olarak adlandırılır
· Dostunuzu zaman kaybetmeden bir VETERİNER KLİNİĞİNE götürün
· Eğer mümkünse temiz bir idrar örneğini de beraberinizde götürün. Köpeklerde; fazla yüksek olmayan bir kabı ( örneğin; temiz margarin kabı, cam kavanoz ) idrarını yaptığı sırada altına yerleştirerek örnek toplanabilir. Kedilerde; kum yerine idrarı emmeyecek bir materyal ( örneğin kuru fasulye gibi bir bakliyat ) koyarak, kediniz idrarını yaptıktan sonra temiz bir kaba süzülebilir. İdrar örneğini aldığınız gün Veteriner Hekiminize ulaştırmanız önemlidir, ancak bu mümkün değilse kliniğe götürene kadar örneği buzdolabında saklayınız. Eğer köpeğinizin idrar örneğini evde alamıyorsanız, Veteriner Hekiminize gitmeden en az bir saat öncesinden itibaren dışarıda idrar yapmasını engelleyiniz, Veteriner Hekiminiz laboratuar çalışması için idrar örneği alacaktı
Engelleme
· Prostat hastalıkları riskini en aza indirmek için erkek hayvanınızı kastre ettiriniz
· Uterus enfeksiyonlarını önlemek için dişi hayvanınızı kısırlaştırınız
· Bu tip olguların önüne geçmek için beslenme konusunda Veteriner Hekiminize danışarak önerilere uyacak şekilde dostunuzun beslenme alışkanlığını değiştirin



İSHAL
! ! ! Dostunuzun beslenmesinde yapacağınız ani bir değişiklik midesinin alt üst olmasına neden olacaktır ! ! !
İshal; barsak hareketlerinin miktarının ve barsak içeriğinin sıvılığının artmasıdır
Nedenler
Aniden meydana gelen ishallerin çok çeşitli nedenleri vardır, bu hayvanın yediği yemeğin dokunmasından, çok şiddetli bir hastalığın ilk bulgusuna kadar değişim gösterir. Mümkün olabilecek nedenler şu şekilde sıralanabilir:
· Beslenme problemleri; uygun olmayan gıda tüketimi- bu yolda bulduğu herhangi bir gıda ya da insana göre hazırlanmış bir gıda olabilir- ishalin en sık rastlanılan nedenidir. Bu kategorideki diğer nedenler; her zaman verilen gıdanın değiştirilmesi ya da her zaman verilen gıdaya tolerans şekillenmesi olarak sıralanabilir
· Stres
· Parazit enfeksiyonu ( daha çok yavru kedi ve köpeklerde izlenir )
· Enfeksiyöz hastalıklar ; bu grupta bakteriyal, viral ve mantar enfeksiyonları yer alır
· Mide ya da barsaklarda tümör
· İç organlardan birinde bir hastalık ya da organın hatalı çalışması
· Bez hastalıkları. Bu genellikle kedilerde tiroid bezinin açırı çalışması şeklinde izlenir
· Kronik yangısal hastalıklar. Bu hastalıklar barsak duvarında meydana gelir ve oluşan hasar nedeniyle gıdalar emilemez
· Zehirlenme ya da ilaç yeme
İlk Yardım
· Eğer ishal 24 saatten daha uzun sürdüyse, hayvan çok gençse ( 1 yaşın altında ), çok yaşlıysa ( 10 yaşın üzerinde ) beraberinde kusma gibi başka bir klinik bulgu ile seyrediyorsa mümkün olan en kısa zaman içerisinde bir VETERİNER KLİNİĞİNE ulaşınız
· ishal kan içeriyorsa ( taze kan kırmızı, sindirilmiş kan siyah olarak izlenir ) hemen bir VETERİNER KLİNİĞİNE ulaşınız
· İshalin başlamasına neden olduğunu düşündüğünüz yeni gıda ya da yeni oyuncak gibi materyalleri ortadan kaldırın
· Eğer dostunuzda kusma yoksa, dostunuzun istediği kadar su tüketmesine izin verin yalnız bir defada çok fazla içmemeli, sizin kontrolünüzde azar azar sık sık verilmelidir. Ayrıca pediatri koral elektrolit solüsyonları da kullanabilirsiniz, bu ishal ile şekillenen gıda kaybının yerine konulmasında genel bir yöntemdir. Eğer dostunuz bu solüsyonu tüketirse bu durumda dehidrasyon ( vücutta su kaybı) en aza inecektir
! ! ! Dostunuzu kliniğe götürürken eğer mümkünse yanınızda taze dışkı örneği de götürün ! ! !
! ! ! Kusma yoksa dostunuz ishal oldu diye kesinlikle gıda kısıtlaması yapmayınız.
Bu durumda çok hızlı bir şekilde dehidrasyon şekillenecektir ! ! !
! ! ! Veteriner Hekiminize danışmadan asla ilaç kullanmayın ! ! !



KABIZLIK ( KONSTİPASYON )
Nedenler
· Barsaklarda yabancı cisim
· Barsakların nöro-musküler ( sinir-kas ) sisteminin çalışmaması
· Günlük rutin yaşamda değişiklikler
· ( Kedilerde ) kum kabının kirli olması
· Tüylerinin çok uzun olması ve bu tüylerin yutulması
· Dehidrasyon ( vücudun su kaybetmesi )
· Yemek yememe
· Tümörler
· Uygun olmayan gıdalarla beslenme
Klinik Bulgular
· Bir günden daha uzun bir süre dışkılamama
· Küçük miktarlarda çok sert dışkı parçaları
· Dışkıyı yaparken çok fazla zorlanma
İlk Yardım
Açıklama
· Eğer dostunuz hala dışkılamaya devam ediyorsa fakat çok sert bir dışkısı varsa ve dostunuzda yeme içme gibi davranışlar normalse gıdasına bir tatlı kaşığı zeytin yağı ilave edebilirsiniz
· Zeytin yağı ilave ettiğiniz halde dostunuz hala zor dışkılıyor ya da dışkılamıyorsa ve hasta görünüyorsa zaman kaybetmeden hemen bir VETERİNER KLİNİĞİNE ulaşınız
! ! ! Asla piyasada bulunan insanlar için hazırlanmış ürünleri kullanmayınız. Bunlar kedinizi yada köpeğinizi zehirleyebilir ve siz dostunuzun ölümüne neden olabilirsiniz ! ! !


KALP HASTALIKLARI VE KALPLE İLGİLİ ACİL DURUMLAR
Nedenler
· Doğuştan kalpte bir sorun olabilir
· Yetersiz beslenme; kedi ve köpekler gıda yoluyla taurin ve karnitin aminoasitlerini yetersiz miktarda alırlarsa kalp hastalığına yakalanırlar ( yüksek kaliteli kuru mamalarda bu gıda maddeleri yeterli miktarda bulunmaktadır )
· Kalp duvarında kalınlaşma
· Irk predispozisyonu. Saf kan köpeklerde kalple ilgili bazı problemlere sık olarak rastlanılmaktadır. Örneğin Poodle'larda ve diğer küçük boy köpeklerde kalp kapakçıkları ile ilgili sorunlara sık rastlanırken Doberman pincher ve Boxer gibi iri ırk köpeklerde kalp kasının zayıflamasına daha çok rastlanılmaktadır
· Endokrin ( hormonlar ) hastalıklar. Kedilerde hipertiroidizm köpeklerde hipotiroidizm kalp hastalığına neden olur
· Köpek kalp kurdu ya da parvo virus gibi enfeksiyöz hastalıklar kalp hastalığına neden olurlar
· Anormal kalp ritmi
· Kanser
! ! ! Kalp kurdu köpeklerin kalbinde yaşayan bir parazittir, kedilerde nadiren izlenir. Enfeksiyon bir hayvandan diğerine sinekler aracılığıyla taşınır. Eğer tedavi edilmezse daima kalp yetersizliği şekillenir. Testi ve hastalıktan korunmak kolaydır. Daha fazla bilgi için veteriner hekiminize danışınız ! ! !
Klinik Bulgular
· Egzersiz toleransının azalması
· Özellikle yatarken öksürme
· Karnın şişmesi
· Nefes alıp verme oranının artması ya da solunum güçlüğü
· Jugular vena'da ( boyunda yer alan büyük toplar damar ) genişleme
· İştahın azalması
· Özellikle egzersizi takiben ya da yüksek ısıda bayılma. Kedi ya da köpekte koordinasyon kaybolmuştur, sarhoş gibi yürür ve düşer. Bu durumun nöbetten ayırt edilmesi gerekir. En kolay yol diş etlerinin rengine bakmaktır. Beyaz ya da çok açık renkse bayılma olayı olması olasılığı daha yüksektir. Eğer diş etlerinin rengi pembe ya da kırmızı ise nöbet geçiriyor olma olasılığı daha yüksektir. Nöbet sırasında kediniz ya da köpeğiniz sizi tanımaz
· Şiddetli ağrı ve arka bacakları hareket ettirmede güçlük şekillenebilir ( buna nadiren ön bacaklarda da rastlanır ). Bu bulgulara daha çok kedilerde rastlanırken köpeklerde de izlenebilir. Bu genellikle aortun arka bacaklara dallanan bölümünde kan pıhtısı şekillendiğinde oluşur. Buna vücudun diğer damarlarında da rastlanabilir. Çok ağrılı bir durumdur ve dostunuz sürekli ağlar
İlk Yardım
· Zaman kaybetmeden dostunuzu bir VETERİNER KLİNİĞİNE götürün
Engelleme
· Dostunuzu yüksek kaliteli gıdalarla besleyin. Dostunuza kalp kurdu testi yaptırın ve koruyucu ilaç uygulayın




KAN ŞEKERİNDE ACİL DURUMLAR



DİABETES MELLİTUS
Diabetes mellitus'un nedeni, insulin'in salgılanmasındaki ya da °°°°bolizmasındaki bir anormalliktir, sonuçta kan şekeri çok yükselir. Diabeti olan bir çok kedi ve köpek günde bir ya da iki kez insulin enjeksiyonuna ihtiyaç duyarken, bazen ağızdan düzenli ilaç kullanımı ya da beslenme şeklini değiştirilmesi yeterli olmaktadır
Diabetik kedi ve köpeklerdeki acil durumlar kan şekerinin çok düşmesi ( hipoglisemi ) ya da çok yükselmesi
( hiperglisemi ) durumlarıdır. Diabet yalnızca yüksek ya da düşük kan şekerine neden olmaz




HİPOGLİSEMİKandaki şeker düzeyinin çok düşük olmasıdır.
Nedenler
· Yüksek dozda insülin; yanlış insülin enjektörü kullanmış, farklı tipte bir insülin preparatı kullanmış ya da yanlış zamanda enjeksiyon yapmış olabilirsiniz
· Hastalığın seyrine bağlı olarak insüline olan ihtiyaç azalmış olabilir ( Bazı kedilerde geçici diabet izlenebilir )
· İştahın kaybolması
· Karaciğer hastalıkları
· Şiddetli enfeksiyonlar
· Tümörden salgılanan insülin
· Genç hayvanlarda kötü beslenme
· İnsülin enjeksiyonundan sonra yenilen yemeğin kusulması
Klinik Bulgular · Güçsüzlük
· Sarhoş izlenimi veren sallantılı yürüyüş
· Nöbet
· Dengesizlik
· Koma ya da bilincin kaybolması
İlk Yardım
· Eğer kedi ya da köpeğinizin diabetik olduğunu biliyorsanız ve daha öncede kan şekeri düşmesi yaşanmışsa evinizde mutlaka piyasada mevcut olan glukoz şurubu bulundurun. Klinik bulgular şekillendiğinde bunu kedinizin ya da köpeğinizin diline sürün
· Zaman geçirmeden hemen bir VETERİNER KLİNİĞİNDE ulaşın

HİPERGLİSEMİKan şekeri düzeyi çok yükselmiştir
Nedenler
· Diabetik kedi ve köpeğe yeterli miktarda insülin verilmemiştir
· İnsülin uygun yoldan verilmemiştir
· Yanlış dozda insülin kullanılmıştır
· İnsülüne olan ihtiyaç yükselmiştir
· Kediniz ya da köpeğiniz evde gıda kaynağının yerini keşfetmiştir
· Organ hastalıkları
· Stres
· Hormonal hastalıklar
Klinik Bulgular
· Kusma
· Nefesinin şeker kokması
· Vücudun su kaybetmesi ( dehidrasyon )
· İştahın kaybolması
· Nefes alıp verme oranında artış
· Şok ve tedavi edilmediği takdirde % 100 ölüm
İlk Yardım
! ! ! Zaman kaybetmeden dostunuzu bir VETERİNER KLİNİĞİNE ulaştırınız ! ! !


KEMİK,KAS VE EKLEM YARALANMALARI


EKLEMLERDE MEYDANA GELEN İNCİNMELER VE KAS AĞRISI
Nedenler
· Aşırı egzersiz
· Düşme
· Sert oyunlar
Klinik Bulgular
· Şişkinlik
· Topallık ( ağırlığını incinen bacağının üzerine vermez ve onu yukarıda tutar)
· Bölgeye dokunulduğunda ağrı
İlk Yardım
· Etkilenen bölgeye günde 3 ya da 4 kez, 5-15 dakika sürecek şekilde ya soğuk kompres ( buz torbası ya da kimyasal soğuk paketler ) ya da ılık kompres uygulanmalıdır. Uygulamanın soğuk ve ılık kompres şeklinde değiştirilerek uygulanması daha fazla yarar sağlar. Kompresyon uygularken deri ile kompresyon materyali arasına bir havlu yerleştirilmelidir
· Hareket olanağını mümkün olduğunca kısıtlamaya çalışın. 24 saat geçmesine rağmen herhangi bir değişiklik olmadıysa ya da durum daha kötüye gittiyse hemen bir VETERİNER KLİNİĞİNE başvurunuz. Kırık olmadığının doğrulanması için röntgen filmine ihtiyaç vardır
! ! ! Veteriner Hekiminize danışmadan dostunuza aspirin ya da başka ağrı kesici vermeyin.
Dostunuzu zehirleyebilirsiniz ! ! !


KIRIKLAR
Nedenler
· Travma ( araba kazası ya da yüksekten düşme gibi )
· Sert oyunlar
· Köpek kedi kavgası
· Hayvanlara kötü davranılması
· Kemik hastalıkları
Klinik Bulgular
· Şişme
· Şekil bozukluğu ( dostunuzun bacağı anormal bir pozisyonda durur )
· Ağrı
· Topallık
· Çürüme ( bazen dostunuzun kürkü nedeniyle izlemek zor olabilir)
· Bir parça kemik derinin üzerine çıkmış olabilir.
İlk Yardım
Dostunuzu mümkün olabilecek en sakin ortamda tutunuz.
Eğer kırık alanından bir parça kemik dışarı çıkmışsa:
· Bölgeyi tuzlu su ile yıkayınız ( ılık 250 ml suya bir çay kaşığı tuz katarak hazırlayınız )
· Yara alanını tamamen örtecek şekilde gevşek bir bandaj uygulayınız. Uygulayacağınız materyallerin steril olması önemlidir
· Yaptığınız gevşek bandajı bir tıbbi flasterle sabitleyiniz. Yaralı alanın tamamen bandajın içinde olduğundan ve yeterli derecede gevşek olduğundan emin olunuz
Eğer dostunuzu bir kutu ya da taşıma kabında taşıyamayacaksanız, kırığa splint uygulamayı deneyin. Splint kırık bölgesinin hareketsiz kalmasını sağlar ve taşıma sırasında oluşabilecek hasarı önler. Ancak yanlış uygulanmış bir splint'in yarardan çok zarar getireceği de unutulmamalıdır
Kırık hattının doğru bir şekilde hareketsiz bırakılması için uygulanacak splint; en üstteki eklemi ve kırık hattının altını içine alacak şekilde olmalıdır:
· Bölgenin tuzlu su ile yıkanıp pansumanı ve açık yaranın bandajı yapıldıktan sonra bacağı normal pozisyonunda tutmaya çalışın
· Kırık bacağın yalnızca bir tarafına, bacak boyunca sert bir materyal yerleştirin. Kullanacağınız sert materyal rulo haline getirilmiş gazete, tahta parçası ya da kediler ve küçük köpekler için kalem olabilir
· Splintin sabit kalması için splinti bacak boyunca bir çok yerinden tıbbi flasterle sabitleyiniz. Yaptığınız sabitleme işleminin aşırı derecede sıkı olmamasına özen gösteriniz
· Eğer sert bir materyal bulamadıysanız, yaralanmamış diğer bacağı destek olarak kullanabilirsiniz. Kırık bacakla yaralanmamış bacak arasına pamuk ya da temiz giysi yerleştirerek iki bacağı tıbbi flasterle birbirine sabitleyin. Yaptığınız sabitleme işleminin kan dolaşımını durdurmayacak kadar gevşek olması önemlidir. Bunun kontrolü; bacak ile tıbbi flasterin arasına iki parmağınızın girebiliyorsa yeteri derecede gevşek demektir
· Eğer yaralanan küçük bir köpek ya da kedi ise taşıma işlemini taşıma kabı ile yapınız
· Eğer kırık kalça kemiğinde ya da omuzda şekillenmişse dostunuzu mümkün olan en kısa zamanda VETERİNER KLİNİĞİNE ulaştırın. Taşıma sırasında dostunuzu düz bir zeminin üzerinde ona en az zarar verecek şekilde taşımanız önemlidir
Yanlış uygulanmış bir splint, kırığın daha kötü bir hale gelmesine neden olur. Eğer bacağa splint uygulayabileceğinizden emin değilseniz, dostunuzu bir kutuda ya da taşıma kabında taşıyarak kırığa daha az zarar verirsiniz.Eğer dostunuz çok fazla çabalama hareketi gösteriyorsa, vakit kaybetmeden bir veteriner kliniğine ulaşmanız çok daha doğru olacaktır.

 

[PaSikA]

Cevap: Hayvan Hastalıkları ve İlk Yardım Bilgileri

EKLEM ÇIKIĞI
En çok çıkık şekillenen eklemler, dirsek ve kalça eklemleridir
Nedenler
· Travma
· Düşme
Klinik Bulgular
Dirsek eklemi:
· Dirsek kıvrık tutulur
· Bacak kısalmıştır ve gövdeden uzak durur
· Bölgeye dokunulduğunda ağrı vardır
· Bacak yere değmez
Kalça eklemi:
· Bölgeye dokunulduğunda ağrı vardır
· Kalça ekleminde hasar olan bacak diğerine oranla daha kısadır
İlk Yardım
· DİRSEK ÇIKIĞI olgularında dostunuzun bacağına splint uygulayabilirsiniz, fakat bunu başaramıyorsanız zaman geçirmeden bir VETERİNER KLİNİĞİNE ulaşınız
· VETERİNER KLİNİĞİNE zamanında ulaşırsanız, büyük bir şans olarak ameliyat gerekmeksizin çıkan eklemin yerine oturtulması mümkün olabilir.


KENELER
Keneler kan emen parazitlerdir ve kedi, köpek ve insanlara bazı hastalıkların geçmesinden sorumludurlar.
Nedenler
· Genellikle dostunuz uzun otların arasında, çalılık alanlarda ya da ağaçların arasında dolaşırken üzerine atlarlar
Klinik Bulgular
· Kene küçük koyu renk bir böcek ya da kanla dolu yağlı bir parazit olarak görülebilir, başı dostunuzun derisinin içerisine gömülmüş durumdadır
· Vücudun herhangi bir yerinde olabilirler ancak genellikle kulak kepçesinin iç kısmında, ayak ve bacaklarda bulunurlar
· Kenenin bulunduğu alan kızarmış ya da şişmiş olabilir
! ! ! Veteriner hekiminizden kene yoluyla bulaşabilecek hastalıklar hakkında bilgi edininiz ! ! !
İlk Yardım
· Eğer yaşadığınız alanda kene mevcutsa, her yürüyüşten sonra dostunuzun bütün vücudunu parmaklarınızla kontrol ediniz, özellikle kulak kepçesinin iç kısımlarına, pati ve pati yastıklarının arasına bakınız
· Eğer üzerinde kene bulursanız:
o Lateks eldiven giyin
o Bir gazlı beze, pamuğa ya da bir parça havlu kağıt üzerine az miktarda kene spreyi püskürtün ( spreyi veteriner kliniği ya da pet shoplardan temin edebilirsiniz ) ve bunu kenenin üzerinde tutun. Genellikle 30-60 saniye sonra kene dışarı çıkmaya başlar
o Kene dışarıya doğru çıkmaya başlayınca hemen bir cımbızla tutarak yakalayın
o Kene spreyi yerine alkol, aseton ya da mineral yağlarda kullanabilirsiniz, ancak kene spreyi kadar başarılı sonuçlar elde edemeyebilirsiniz. Keneyi kibritle yakarak uzaklaştırmaya kalkışmayın, dostunuzun derisini yakabilirsiniz
o Keneyi tuvalete atınız ya da hangi kene türü olduğunu merak ediyorsanız veteriner hekiminize götürmek üzere güvenli bir kapta muhafaza ediniz
o Keneyi uzaklaştırdığınız bölgeye alkol ya da antibiyotikli bir pomat uygulayınız
Keneyi cımbızla alırken başının çıktığına emin olun, eğer baş içeride kalırsa deride reaksiyon şekillenecektir. Eğer kenenin başını çıkarmada başarılı olamadıysanız, derinin hemen altında küçük nokta şeklinde siyah bir yapı olarak baş görünecektir. Sterilize edilmiş iğne ya da cımbız kullanarak bunu çıkarmayı deneyebilirsiniz. Başarılı olamazsanız, mutlaka veteriner hekiminize gidiniz.
Engelleme
· Kene bulaşmasını engelleyen bir çok ürün bulunmaktadır. Kene için hazırlanmış ilaçları kullanmadan önce , veteriner hekiminize danışarak dostunuzun yaşına, türüne ve ırkına uygun olup olmadığını öğreniniz

 

[PaSikA]

Cevap: Hayvan Hastalıkları ve İlk Yardım Bilgileri

KESİK VE YIRTIK YARALANMALARI
Yırtık yaralanmaları, derinin ve derinin altındaki daha derin katmanların kesilmesini içeren yaralanmalardır. Bu yaralar bazen toplardamar, atardamar, sinir, ligament, kas, tendo hatta kemiği bile içine alacak kadar derin olabilir
Nedenler
· Tesadüfi yaralanmalar
· Hayvanlara kötü davranma
· Hayvan kavgaları
Klinik Bulgular
· Kanama; eğer atardamarda yırtılma varsa kanama miktarı da çok fazla olacaktır
· Açık yara; ligament ya da kas gibi alttaki yapılar görülecektir
İlk Yardım
İlk yardım; meydana gelen hasarın büyüklüğüne, kanamanın derecesine ve yırtığın oluşum nedenine bağlıdır
· Eğer kan derinden geliyorsa, yarayı temizlemek için zaman harcamayın, kanamanın şiddetlenmesine neden olursunuz
· Görünürde kanama yoksa bile yaranın üzerini temiz bir pansumanla koruyarak mümkün olan en kısa zamanda bir veteriner kliniğine gidiniz



KOLLAPS
Nedenler
· Adrenal bez hastalıkları
· Diyabet ( şeker hastalığı )
· Böbrek ya da karaciğer yetmezliği
· Nöbetler
· Kalp hastalıkları
· Karın boşluğundaki tümörün yırtılması
Klinik Bulgular
· Dostunuz aniden yere düşer ve bilinci kaybolmuştur
İlk Yardım
! ! ! ZAMAN GEÇİRMEDEN DOSTUNUZU BİR VETERİNER KLİNİĞİNE ULAŞTIRINIZ! ! !



KULAK KEPÇESİNDE KANAMA
Nedenler
· Diğer hayvanlarla kavga etme
· Yaralanma
İlk Yardım
· Kanayan alana pamuk ya da gazlı bezle basınç uygulayın
· Eğer kanamayı basınçla durduramıyorsanız, baş bandajı uygulayabilirsiniz. Yalnız bu bandajın gerginliğini çok güzel ayarlamalısınız, çünkü dostunuzun nefes almasını engelleyebilirsiniz. Baş bandajı:
o Yaranın üzerini örtecek şekilde steril bir gazlı bez yerleştirin
o Kulağı başın üzerine doğru yatırın
o Bir gazlı bez yardımıyla, çenenin altından geçecek şekilde bandajı kafaya sabitleyin
o Tıbbi flasterle destekleyin
o İki parmağınızın bandajın içine girip girmediğini deneyin. Parmaklarınız girmiyorsa bandaj çok sıkı olmuş demektir
o Dostunuzun bandaj nedeniyle rahat nefes alıp almadığını kontrol edin




KULAK ENFEKSİYONLARI
Kulak enfeksiyonları yüzeysel bir enfeksiyondan, işitme kaybına neden olabilecek derin enfeksiyona kadar değişim gösterir
Nedenler
· Bakteri, maya ya da parazit enfeksiyonları
· Kulağa su kaçması ( yüzerken ya da banyoda )
· Kulak uyuzu, özellikle bu duruma sık rastlanır. Bu parazit hem kedi hem de köpeklerde çok bulaşıcıdır
· Irk predispozisyonları; Cocker spaniel ve Basset hound gibi uzun kulaklı köpekler
Klinik Bulgular
· Kulakta akıntı (siyah, kahverengi, beyaz ya da irin gibi görünen olabilir )
· Kulakta kötü koku
· Kulağı kaşıma
· Kafa sallama
· Kulağın kızarmasıyla beraber şişmesi, kan olması da mümkündür
· Başın bir tarafa doğru bükülmesi
İlk Yardım
! ! ! Dostunuzu hemen bir VETERİNER KLİNİĞİNE götürerek uygun tedaviye başlayınız ! ! !
Engelleme
· Köpeğiniz yüzdükten sonra ya da banyodan sonra kulaklarını kurulayınız
· Kulak uyuzu teşhisi konmuş hastalarla kedinizin ya da köpeğinizin temas etmesini engelleyiniz
· Dostunuzun kulaklarını temiz tutunuz. Veteriner hekiminizden kulakları nasıl güvenli bir şekilde temizleyebileceğinizi öğrenebilirsiniz
! ! ! Kulak yolunu asla pamuk çubukla temizlemeyiniz.
Böyle yaptığınızda meydana gelen kirliliği kulağın daha iç kısımlarına ittirmiş olursunuz ! ! !



KULAK KEPÇESİNİN ŞİŞMESİ ( AURAL HEMATOM )
Aural hematom, kedi ve köpeklerin kulaklarındaki yumuşak doku katmanları arasında kan toplanmasıdır
Nedenler
· Kulak enfeksiyonu nedeniyle kronik kafa sallama
· Travma
· Kanama hastalıkları
Klinik Bulgular
· Kulak kepçesini şişmesi ( bu şişkinlik yumuşaktır )
· Enfeksiyon
İlk Yardım
! ! ! Dostunuzu hemen bir veteriner kliniğinde ulaştırınız.
Bu durumda genellikle cerrahi müdahaleye ihtiyaç vardır ! ! !
Engelleme
· Kulak enfeksiyonu meydana gelir gelmez, tedavisini yaptırınız
· Eğer dostunuzda kulak enfeksiyonu sık sık tekrar ediyorsa, veteriner kliniğinden temin edeceğiniz bir ürünle haftada 1-2 kez dostunuzun kulaklarını temizleyiniz
· Kulağı temizlerken gazlı bez kullanım. Kulağın derinde kalan göremediğiniz kısımlarını temizlenmeye çalışmayın



KUSMA
! ! ! Kedinizin ya da köpeğinizin iplikle oynamasına izin vermeyin. Bükülmüş iplikten yapılan toplar ya da oyuncaklar güvenilir değillerdir ( çözülebilirler ); kediniz ya da köpeğiniz bunları yutabilir. Anüste ya da ağızda iplik görürseniz, dostunuzu mümkün olan en kısa zamanda veteriner kliniğine götürünüz. Sakın ipliği çekmeye kalkışmayın, barsakları yırtabilirsiniz ! ! !
Nedenler
· Dostunuzun uygun olmayan bir şey yemesi
· Yabancı cisim yutma ( bazen yuttukları bu cisimler sindirim sistemine saplanabilir )
· Kedilerde en sık rastlanılan yabancı cisim ipliktir. Genellikle bir ucu dilin altına takılır ve geri kalan kısmı sindirim sisteminde ilerleyerek anüse kadar ulaşabilir
· Zehirli maddeler yemek, bu grup içerisinde en çok bitkiler yer alır
· Paraziter enfeksiyon
· Bez hastalıları ( kedilerde en çok hipertiroidizm görülür )
· Böbrek hastalıkları ya da pankreatitis gibi organ yangıları, enfeksiyon ya da yetmezlikleri
· Bir çok hastalık
İlk Yardım
8-12 saat boyunca ağızdan gıda ve su vermeyin
· Gıda ve su kısıtlaması yalnızca genç erginler için uygundur, başka bir değişle normal sağlıklı hayvanlar için geçerlidir. Yaşlı ( 10 yaş üzerinde ), çok genç ( 1 yaşın altında ) ya da hasta hayvanlarda gıda ve su kısıtlaması yapmaksızın hemen bir veteriner kliniğine ulaşmak gerekir
· Gıda ve su kısıtlaması yaptığınız 8-12 saat sonunda, kusma kesilmişse dostunuza 2-3 saatte bir kusma olmadığı sürece küçük buz parçaları yutturun
· Buzları yutturduktan sonra da kusma olmadıysa az miktarda suya ( kedi ve küçük köpeklerde ¼ su bardağı, orta boy köpeklerde 1/3 su bardağı, iri ırk köpeklerde ½ su bardağı ) pediatrik elektrolit oral solusyon ilave ederek içirin. Kusma olmadığı sürece 2-3 saatte bir bunu uygulayın
· Hala kusma yoksa yüksek oranda lif içeren gıdalardan, kusma olmadığı sürece birkaç saat aralarla kedi ve küçük ırk köpeklerde 2 çay kaşığı, orta boy köpeklerde 1 yemek kaşığı, iri ırk köpeklerde 2 yemek kaşığı yedirin
· Takip eden 48-72 saat boyunca kusma meydana gelmediyse düzenli gıdası ile yüksek lifli gıdayı karıştırarak adım adım normal beslenmesine geçin
· Gıda ve su kısıtlamasına rağmen dostunuz kusuyorsa ya da gıda ve su verdiğinizde kusmaya başlamışsa dostunuzu zaman kaybetmeden bir veteriner kliniğine ulaştırınız
· Eğer kusma ile birlikte ateş ya da letarji gibi başka hastalık bulguları da varsa gıda ve su kısıtlaması yapmadan dostunuzu hemen bir veteriner kliniğine götürün
! ! ! Kusma, ishal ve yemek yememenin sonucu olarak vücut sıvılarında kayıp şekillenir ve hızla dehidrasyon oluşur. Dehidrasyonun sonucunda da şok ve ölüm şekillenir ! ! !

 

[Vijdan]

Cevap: Hayvan Hastalıkları ve İlk Yardım Bilgileri

Pasim pasim pasimm...çok teşekkürler pasim.canımsın ya nerden buldun bu bilgileri...çok teşekkürler tatlım..ayrıca dostumuza taktığımız pire tasmaları da pire ve kenelere karşı etkili..