İdare Hukuku - Ceza Hukuku
Ceza kanunu idareyi de bağlar. Dolayısıyla ceza hukuku hükümleri idarî faaliyetin bir sınırıdır. Bu şu anlama gelir ki, idarî makam ve merciler, konusu suç teşkil eden bir faaliyette bulunamazlar; bulunurlarsa, bu makam ve mercileri işgal eden gerçek kişiler, ceza hukuku anlamında suç işlemiş olurlar ve cezalandırılırlar. Anayasamızın 137’nci maddesinin ikinci fıkrası açıkça “konusu suç teşkil eden emir, hiçbir surette yerine getirilmez; yerine getiren kimse sorumluluktan kurtulamaz” demektedir. Ayrıca Türk Ceza Kanununda idarenin görevlileri tarafından işlenebilecek çeşitli suçlar öngörülmüş ve vatandaş idareye karşı ceza müeyyidesiyle korunmuştur. Örneğin Türk Ceza Kanununun 193’üncü maddesi memurların kişinin konut dokunulmazlığını ihlâl etmesini, 228’inci maddesi memurların görevini kötüye kullanmasını, 230’uncu maddesi görevlerini ihmâlini, 243 ve devamı maddeleri memurların fertlere karşı kötü muamelede bulunmalarını yasaklamakta, bu fiilleri işleyen memurları cezalandırmaktadır. Diğer yandan Türk Ceza Kanunu, idareye ve idarenin görevlilerini de vatandaşlara karşı korumakta çeşitli maddelerinde vatandaşların idare ve memurlara karşı bazı fiiller yapmalarını yasaklamaktadır. Örneğin 146 ve devamı maddelerde devlet kuvvetleri aleyhine cürümler, 202 ve devamı maddelerde devlet idaresi aleyhine işlenen cürümler, 254 ve devamı maddelerde memurlara karşı şiddet kullanılmasını, mukavemette bulunulmasını, 274 ve devamı maddelerde mühür fekkini yasaklamaktadır. Keza Türk Ceza Kanununun bir maddesi vardır ki, idarî kolluk emirlerinin genel yaptırımını oluşturmaktadır. “Salahiyettar mercilerin emirlerine itaatsizlik” başlıklı fasılda bulunan 526’ncı maddeye göre “yetkili makamlar tarafından... verilen bir buyruğu dinlemeyen veya bu yolda alınmış bir önleme uymayan kimse eylem ayrı bir suç oluşturmadığı takdirde, üç aydan altı aya kadar hafif hapis ve altı bin liradan onsekiz bin liraya kadar hafif para cezası ile cezalandırılır”.
Ayrıca idare hukuku ceza hukukunun kavram, kurum ve ilkelerinden esinlenerek, onları idarî alanda benzer bir şekilde uygulamaktadır. Örneğin idare idarî düzeni bozan fiillere para cezası gibi çeşitli yaptırımlar uygulamaktadır. Bu tür yaptırımlar dolayısıyla “idarî ceza hukuku” veya “cezaî idare hukuku” kavramları kullanılmaktadır
Ayrıca idare hukuku ceza hukukunun kavram, kurum ve ilkelerinden esinlenerek, onları idarî alanda benzer bir şekilde uygulamaktadır. Örneğin idare idarî düzeni bozan fiillere para cezası gibi çeşitli yaptırımlar uygulamaktadır. Bu tür yaptırımlar dolayısıyla “idarî ceza hukuku” veya “cezaî idare hukuku” kavramları kullanılmaktadır
