Uzman SühaN
Administrator
İftardan öncemi sonramı namaz kılmak gerekir?
Orucu erken açmanın sünnet olduğu söyleniyor. Burada akşam namazını kılmadan mı yemek yenmesi bildiriliyor?
CEVAP
Orucu erken açmak, yıldızlar görününceye kadar geciktirmemek demektir.
Özellikle ramazanda yemeğin yenmesi uzun süreceğinden, akşam namazını erken kılmak ve yemeği, acele etmeden, rahat yemek için, iftarı açıp, yemeği namazdan sonra yemelidir. Böylece, oruç erken açılmış, namaz da erken kılınmış olur. (S. Ebediyye)
Eğer önce yemek yenirse, namaz gecikmiş, belki de mekruh vakte kalmış olabilir. Namazı vakti girince kılmak daha sevabdır.
Orucu kazaya bırakmak
Sual: Ramazan ayı sıcak ve uzun günlere geliyor. Bazı işlerimiz olduğu gün oruç tutmayıp kışın kısa günlerde kaza etsek bir mahzuru olur mu?
CEVAP
Çok mahzuru olur. Orucu kazaya bırakmayı mubah kılan özürlerin dışında, kazaya bırakmak haramdır, büyük günah olur. İki hadis-i şerif:
(Ramazanda mazeretsiz bir gün orucunu bozan kimse, ömür boyu oruç tutsa, o günü kaza edemez, yani o orucun sevabına kavuşamaz.) [Buhârî]
(Ramazanda bir gün oruç tutmayan, onun yerine bütün yıl oruç tutsa, o bir günkü sevaba kavuşamaz.) [Tirmizî]
Hadis-i şerifin birinde (bütün yıl) denirken, diğerinde (ömür boyu oruç tutsa) deniyor. O hâlde, Ramazan-ı şerifte oruç tutmayı ganimet bilmeli. Şer’i bir mazeret olmadıkça, (İşim var, imtihana gireceğim, sahura kalkamadım, havalar sıcak) gibi bir bahane ile orucu kazaya bırakmak asla caiz olmaz.
Oruçlunun öpmesi
Sual: Ramazanda oruçlu iken hayızlı hanımını öpmenin bir mahzuru olur mu?
CEVAP
Veda öpüşü gibi bir öpüş caizdir, şehvetle öpmek ise caiz değildir. Cünüp olmak şüphesi varken öpmek mekruhtur. Öperken cünüp olursa oruç bozulur ve kaza gerekir.
Erkek yaşlı ise, hayızlı hanımına zaten zararı olmadığı gibi, kendine de zararı olmaz. Erkek genç ise ve şehvetle öperse, kendine mekruh olur.
Mâlikî mezhebinde oruçlu iken hanımını öpmek haramdır.
Astım spreyi orucu bozar
Sual: Bir zamane hocası, (Abdestten sonra ağızdaki yaşlığı yutmak orucu bozmadığına göre, astım ilaçlarındaki ağızdaki yaşlıktan daha az olan ilaç da orucu bozmaz) diyor. Az ilaç orucu bozmaz mı?
CEVAP
Orucu az ilaç da bozar, toz, duman da bozar. Tozdan, dumandan sakınılması imkânsızsa veya zorsa o zaman bozmaz. İlaç böyle değildir. Az da olsa, onu kendimiz kullanıyoruz. Ağızdaki yaşlığa kıyas etmek yanlıştır. Çünkü İbni Âbidin hazretleri buyuruyor ki:
Bezzaziye'de (Abdestten sonra, ağızda kalan yaşlığı, tükürükle yutmak orucu bozmaz. Çünkü bundan korunmak imkânsızdır) deniyor. (Redd-ül muhtar)
Ağızdaki yaşlığı yutmanın orucu bozmaması, bundan sakınmanın imkânsız olduğu içindir. Astım ilacından korunma imkânımız var. Yanlış kıyas yaparak Müslümanların oruçlarını bozmaktan sakınmalıdır. Eğer astım hastası, ilaç kullanmak zorunda ise, ilacını kullanır, tutamadığı günleri bayramdan sonra kaza eder. Kaza da edemeyecek kadar hasta ise, o zaman fidyesini verir.
Bozulan orucu kurtarmak
Sual: Taharetlenirken veya su içine oturunca içeri su kaçıp oruç bozulursa yahut lavman yaptırmak zorunda kalınca, bu orucu kurtarmak için başka mezhebi taklit gibi bir çare var mıdır?
CEVAP
Evet, var. Taharetlenirken veya küvet gibi bir yerde su içine oturulunca, içeri su kaçarsa, Hanbelî mezhebi taklit edilir ve oruç bozulmaktan kurtulmuş olur.
Hanbelî’de, serinlemek için suya dalmak mekruhtur. Fakat içeri su kaçsa da oruç bozulmaz. (El-fıkhü alel mezahibil-erbea)
Hanefî’de lavman, orucu bozar. Ancak kabızlık çeken, bu sıkıntıdan kurtulmak için Mâlikî’yi taklid ederek, oruçluyken lavman yaptırırsa, oruca devam eder, çünkü Mâlikî’de lavman orucu bozmaz. (Mizan-ül-kübra)
Uyuyanın ağzına su dökmek
Sual: Uyuyanın ağzına su dökülse veya herhangi bir hastalığı için uyuyan birine iğne vurulsa yahut sinir krizi geçireni sakinleştirmek için yere yatırılıp enjeksiyonla cildine ilaç şırınga edilse, orucu bozulmuş olur mu?
CEVAP
Evet, bunlar Hanefî'de orucu bozar. İmam-ı Züfer’e ve İmam-ı Şâfiî’ye göre ise uyuyan birinin boğazına su dökülse orucu bozulmaz. Çünkü uyumakta, unutmaya göre daha çok mazeret vardır. Uyuyanın, boğazına suyun gitmesinde kendi katkısı yoktur. (Mebsut, Redd-ül muhtar)
Böyle durumlarda, İmam-ı Züfer’in veya İmam-ı Şâfiî’nin kavline uyulursa oruç bozulmamış olur.
Şâfiî'de orucu bozan bir şey o kişiye zorla yaptırılırsa orucu bozulmuyor.
Şâfiî’de orucun bozdurulması konusunda, kişinin kendi fiilinin olup olmadığına bakılır. Kendi yapmayıp başkası zorla yaptırmışsa oruç bozulmaz. (Mebsut)
Şâfiî'de, başkaları tarafından zorla oruçlunun midesine bir şey sokulursa orucu bozulmaz. (El-fıkhü alel mezahibil-erbea)
Şâfiî ve Hanbelî’de, zorla, tehditle bir şey yedirilen kimsenin orucu bozulmuş olmaz. (İslam Fıkhı Ans.)
Şâfiî’deki bu hükümlere göre, sinir krizi geçiren bir kimseyi sakinleştirmek için yatırıp zorla iğne vurulsa, o kişinin orucu bozulmuş olmaz. Böyle bir durumla karşılaşan Hanefî, orucunu kurtarmak için, Şâfiî mezhebini taklit edebilir.
Sülük orucu bozar mı?
Sual: Sülük, sivrisinek, tahtakurusu gibi haşereler, abdesti ve orucu bozar mı?
CEVAP
Sülük, çok kan emerse, abdesti bozar. Sinek, sivrisinek, pire, tahta biti gibi haşereler, çok emseler de abdest bozulmaz. (S. Ebediyye)
Sivrisinek, tahtakurusu gibi haşereler, kan emerken içeri bir sıvı salgıladıkları bilinmediği için orucu bozmaz. İkincisi, bu haşerelerin, içeri bir şey salgıladıkları bilinse bile, bundan sakınma imkânı olmadığı için, yine orucu bozmaz. Sülüğün, kan emmeden önce veya emerken, içeri bir şeyler salgıladığı söyleniyor. Bu kesin biliniyorsa orucu bozar, bilinmiyorsa bozmaz. İhtiyaten, oruçlu iken sülük kullanmamalıdır.
Tutulamayan oruçların kazası
Sual: Babam bu Ramazanda orucunu tutamadı. Bir hocaya, (Kışın kaza edebilir miyim?) diye sormuş, o da, (Öyle kışın kaza etmek diye bir şey yok, tutmadıysa artık fidye verir) demiş. Tutulamayan oruçlar kaza edilmiyor mu?
CEVAP
Elbette kaza edilir. Nakli esas almayan, kafadan konuşan, böyle zamane hocalarına itibar edilmez. Onlar, kitaplara bakarak değil, kafadan konuşurlar. Ramazan orucunu tutamayan hasta, iyi olunca bunları kaza eder. Seferde tutulamayan oruçlar, daha sonra kaza edilir. Kadın, hayzı sebebiyle tutamadığı oruçları daha sonra kaza eder. Bunlar her fıkıh kitabında yazılıdır. Mesela Hindiyye’de, Redd-ül muhtar’da, Halebî’de yazılıdır. Yazılı olmayan kitap yoktur. Hele (Kaza edilmez) diye bir ifade, hiçbir kitapta yoktur. Muteber olmayan kitaplarda bile, (Kaza edilmez) diye yazmaz.
Çok yaşlanıp, ölene kadar Ramazan orucunu veya kaza oruçlarını tutamayacak ihtiyar ve iyi olmasından ümit kesilen hasta oruç tutmaz. Fakir değilse tutamadığı gün kadar fidye verir. Fidye verdikten sonra, oruç tutabilecek hâle gelen hasta, tutamadığı oruçlarını kaza eder. (Nehr-ül-fâık)
Bir hadis-i şerifte, (Oruç tutamayacak kadar yaşlı veya iyi olmasından ümit kesilen hasta, fidye verir) buyuruluyor. (Nesaî)
Tam İlmihâl’de de diyor ki: Fidye verdikten sonra kuvvetlenirse, Ramazan oruçlarını ve kaza oruçlarını tutar. Fidye vermeden ölürse, iskat yapılması için vasiyet eder. Fakir ise, fidye vermez. Dua eder. Böyle ihtiyar ve hasta, sıcak veya soğuk mevsimde tutamıyorsa, uygun gelen mevsimde kaza eder. (S. Ebediyye)
Âdet edinilen oruçlar
Sual: (Cumartesi veya cuma günü tek olarak oruç tutmak tenzihen mekruhtur. Ancak kişinin âdet edinerek tuttuğu oruç, bu günlere rastlarsa o takdirde mahzuru olmaz) deniyor. Âdet edinmek ne demektir?
CEVAP
Âdet edinmek, bir işi hep belli günlerde yapmak demektir. Mesela, bir kimse, her kamerî ayın başında, ortasında ve sonunda oruç tutuyorsa, böyle oruç tutmayı kendine âdet edinmiş oluyor. Bugünler, cuma veya cumartesi gününe, yevm-i şek denilen Şaban ayının son gününe hattâ nevruz gününe bile rastlasa, o gün oruç tutmak tenzihen mekruh olmuyor. Çünkü bugünleri kastederek oruç tutmuyor, ayın başı, ortası veya sonu diye tutuyor. Onun için mekruh olmuyor. (Redd-ül muhtar)
Yahut (Savm-ı Davud) orucu tutan, yani bir gün yiyip bir gün tutan kimsenin orucu o günlere rastlasa yine mekruh olmaz. Çünkü bu şekilde, yani bir gün yiyip bir gün oruç tutmayı kendine âdet edinmiştir.
Veyahut bir kimse, her kameri ayın 13, 14 ve 15. günleri oruç tutmayı âdet edinse, cumartesi veya nevruz gününe gelse, yine mekruh olmaz.
Cumartesi, nevruz ve oruç tutması mekruh olan günlerde, nâfile oruç tutulamadığı gibi, farz olan kaza orucu da tutulmaz. (Cumartesi gününe rastlasa da, farz oruç tutulur) demek, Ramazan-ı şerifte tutulan farz oruçtur. Ramazan-ı şerif, cumartesi veya nevruza denk gelse de yine o gün oruç tutulur. Bir hadis-i şerif:
(Farz olan Ramazan orucu hariç, yalnız cumartesi günü tek olarak oruç tutmayın!) [Tirmizî, Nesâî]
Cünübün oruç tutması
Sual: Özellikle ramazan ayında, hayzımız bitiyor, imsak vakti çıkmadan yemeğimizi yiyor ve yıkanma imkânı olmadan oruca başlıyoruz, az da olsa cünüp iken oruç tutmuş oluyoruz. Bazen ihtilam olunca da, yemek yüzünden gusletmek gecikebiliyor. Bu durumlarda orucumuz sahih olur mu?
CEVAP
Evet, sahih olur. El-fıkh-ü alel-mezahib-il-erbea’da, (Cünübün, farz veya nâfile oruç tutması sahih olur) diyor. (İslam Ahlakı)
Yıkanma imkânı varken, guslü geciktirip namazı kazaya bırakmak haram olur. Güneş doğmadan önce gusledip namazı kılmak gerekir. Oruç için guslü geciktirmek caiz ise de, namaz kazaya kalacak kadar geciktirmek caiz olmaz.
CEVAP
Orucu erken açmak, yıldızlar görününceye kadar geciktirmemek demektir.
Özellikle ramazanda yemeğin yenmesi uzun süreceğinden, akşam namazını erken kılmak ve yemeği, acele etmeden, rahat yemek için, iftarı açıp, yemeği namazdan sonra yemelidir. Böylece, oruç erken açılmış, namaz da erken kılınmış olur. (S. Ebediyye)
Eğer önce yemek yenirse, namaz gecikmiş, belki de mekruh vakte kalmış olabilir. Namazı vakti girince kılmak daha sevabdır.
Orucu kazaya bırakmak
Sual: Ramazan ayı sıcak ve uzun günlere geliyor. Bazı işlerimiz olduğu gün oruç tutmayıp kışın kısa günlerde kaza etsek bir mahzuru olur mu?
CEVAP
Çok mahzuru olur. Orucu kazaya bırakmayı mubah kılan özürlerin dışında, kazaya bırakmak haramdır, büyük günah olur. İki hadis-i şerif:
(Ramazanda mazeretsiz bir gün orucunu bozan kimse, ömür boyu oruç tutsa, o günü kaza edemez, yani o orucun sevabına kavuşamaz.) [Buhârî]
(Ramazanda bir gün oruç tutmayan, onun yerine bütün yıl oruç tutsa, o bir günkü sevaba kavuşamaz.) [Tirmizî]
Hadis-i şerifin birinde (bütün yıl) denirken, diğerinde (ömür boyu oruç tutsa) deniyor. O hâlde, Ramazan-ı şerifte oruç tutmayı ganimet bilmeli. Şer’i bir mazeret olmadıkça, (İşim var, imtihana gireceğim, sahura kalkamadım, havalar sıcak) gibi bir bahane ile orucu kazaya bırakmak asla caiz olmaz.
Oruçlunun öpmesi
Sual: Ramazanda oruçlu iken hayızlı hanımını öpmenin bir mahzuru olur mu?
CEVAP
Veda öpüşü gibi bir öpüş caizdir, şehvetle öpmek ise caiz değildir. Cünüp olmak şüphesi varken öpmek mekruhtur. Öperken cünüp olursa oruç bozulur ve kaza gerekir.
Erkek yaşlı ise, hayızlı hanımına zaten zararı olmadığı gibi, kendine de zararı olmaz. Erkek genç ise ve şehvetle öperse, kendine mekruh olur.
Mâlikî mezhebinde oruçlu iken hanımını öpmek haramdır.
Astım spreyi orucu bozar
Sual: Bir zamane hocası, (Abdestten sonra ağızdaki yaşlığı yutmak orucu bozmadığına göre, astım ilaçlarındaki ağızdaki yaşlıktan daha az olan ilaç da orucu bozmaz) diyor. Az ilaç orucu bozmaz mı?
CEVAP
Orucu az ilaç da bozar, toz, duman da bozar. Tozdan, dumandan sakınılması imkânsızsa veya zorsa o zaman bozmaz. İlaç böyle değildir. Az da olsa, onu kendimiz kullanıyoruz. Ağızdaki yaşlığa kıyas etmek yanlıştır. Çünkü İbni Âbidin hazretleri buyuruyor ki:
Bezzaziye'de (Abdestten sonra, ağızda kalan yaşlığı, tükürükle yutmak orucu bozmaz. Çünkü bundan korunmak imkânsızdır) deniyor. (Redd-ül muhtar)
Ağızdaki yaşlığı yutmanın orucu bozmaması, bundan sakınmanın imkânsız olduğu içindir. Astım ilacından korunma imkânımız var. Yanlış kıyas yaparak Müslümanların oruçlarını bozmaktan sakınmalıdır. Eğer astım hastası, ilaç kullanmak zorunda ise, ilacını kullanır, tutamadığı günleri bayramdan sonra kaza eder. Kaza da edemeyecek kadar hasta ise, o zaman fidyesini verir.
Bozulan orucu kurtarmak
Sual: Taharetlenirken veya su içine oturunca içeri su kaçıp oruç bozulursa yahut lavman yaptırmak zorunda kalınca, bu orucu kurtarmak için başka mezhebi taklit gibi bir çare var mıdır?
CEVAP
Evet, var. Taharetlenirken veya küvet gibi bir yerde su içine oturulunca, içeri su kaçarsa, Hanbelî mezhebi taklit edilir ve oruç bozulmaktan kurtulmuş olur.
Hanbelî’de, serinlemek için suya dalmak mekruhtur. Fakat içeri su kaçsa da oruç bozulmaz. (El-fıkhü alel mezahibil-erbea)
Hanefî’de lavman, orucu bozar. Ancak kabızlık çeken, bu sıkıntıdan kurtulmak için Mâlikî’yi taklid ederek, oruçluyken lavman yaptırırsa, oruca devam eder, çünkü Mâlikî’de lavman orucu bozmaz. (Mizan-ül-kübra)
Uyuyanın ağzına su dökmek
Sual: Uyuyanın ağzına su dökülse veya herhangi bir hastalığı için uyuyan birine iğne vurulsa yahut sinir krizi geçireni sakinleştirmek için yere yatırılıp enjeksiyonla cildine ilaç şırınga edilse, orucu bozulmuş olur mu?
CEVAP
Evet, bunlar Hanefî'de orucu bozar. İmam-ı Züfer’e ve İmam-ı Şâfiî’ye göre ise uyuyan birinin boğazına su dökülse orucu bozulmaz. Çünkü uyumakta, unutmaya göre daha çok mazeret vardır. Uyuyanın, boğazına suyun gitmesinde kendi katkısı yoktur. (Mebsut, Redd-ül muhtar)
Böyle durumlarda, İmam-ı Züfer’in veya İmam-ı Şâfiî’nin kavline uyulursa oruç bozulmamış olur.
Şâfiî'de orucu bozan bir şey o kişiye zorla yaptırılırsa orucu bozulmuyor.
Şâfiî’de orucun bozdurulması konusunda, kişinin kendi fiilinin olup olmadığına bakılır. Kendi yapmayıp başkası zorla yaptırmışsa oruç bozulmaz. (Mebsut)
Şâfiî'de, başkaları tarafından zorla oruçlunun midesine bir şey sokulursa orucu bozulmaz. (El-fıkhü alel mezahibil-erbea)
Şâfiî ve Hanbelî’de, zorla, tehditle bir şey yedirilen kimsenin orucu bozulmuş olmaz. (İslam Fıkhı Ans.)
Şâfiî’deki bu hükümlere göre, sinir krizi geçiren bir kimseyi sakinleştirmek için yatırıp zorla iğne vurulsa, o kişinin orucu bozulmuş olmaz. Böyle bir durumla karşılaşan Hanefî, orucunu kurtarmak için, Şâfiî mezhebini taklit edebilir.
Sülük orucu bozar mı?
Sual: Sülük, sivrisinek, tahtakurusu gibi haşereler, abdesti ve orucu bozar mı?
CEVAP
Sülük, çok kan emerse, abdesti bozar. Sinek, sivrisinek, pire, tahta biti gibi haşereler, çok emseler de abdest bozulmaz. (S. Ebediyye)
Sivrisinek, tahtakurusu gibi haşereler, kan emerken içeri bir sıvı salgıladıkları bilinmediği için orucu bozmaz. İkincisi, bu haşerelerin, içeri bir şey salgıladıkları bilinse bile, bundan sakınma imkânı olmadığı için, yine orucu bozmaz. Sülüğün, kan emmeden önce veya emerken, içeri bir şeyler salgıladığı söyleniyor. Bu kesin biliniyorsa orucu bozar, bilinmiyorsa bozmaz. İhtiyaten, oruçlu iken sülük kullanmamalıdır.
Tutulamayan oruçların kazası
Sual: Babam bu Ramazanda orucunu tutamadı. Bir hocaya, (Kışın kaza edebilir miyim?) diye sormuş, o da, (Öyle kışın kaza etmek diye bir şey yok, tutmadıysa artık fidye verir) demiş. Tutulamayan oruçlar kaza edilmiyor mu?
CEVAP
Elbette kaza edilir. Nakli esas almayan, kafadan konuşan, böyle zamane hocalarına itibar edilmez. Onlar, kitaplara bakarak değil, kafadan konuşurlar. Ramazan orucunu tutamayan hasta, iyi olunca bunları kaza eder. Seferde tutulamayan oruçlar, daha sonra kaza edilir. Kadın, hayzı sebebiyle tutamadığı oruçları daha sonra kaza eder. Bunlar her fıkıh kitabında yazılıdır. Mesela Hindiyye’de, Redd-ül muhtar’da, Halebî’de yazılıdır. Yazılı olmayan kitap yoktur. Hele (Kaza edilmez) diye bir ifade, hiçbir kitapta yoktur. Muteber olmayan kitaplarda bile, (Kaza edilmez) diye yazmaz.
Çok yaşlanıp, ölene kadar Ramazan orucunu veya kaza oruçlarını tutamayacak ihtiyar ve iyi olmasından ümit kesilen hasta oruç tutmaz. Fakir değilse tutamadığı gün kadar fidye verir. Fidye verdikten sonra, oruç tutabilecek hâle gelen hasta, tutamadığı oruçlarını kaza eder. (Nehr-ül-fâık)
Bir hadis-i şerifte, (Oruç tutamayacak kadar yaşlı veya iyi olmasından ümit kesilen hasta, fidye verir) buyuruluyor. (Nesaî)
Tam İlmihâl’de de diyor ki: Fidye verdikten sonra kuvvetlenirse, Ramazan oruçlarını ve kaza oruçlarını tutar. Fidye vermeden ölürse, iskat yapılması için vasiyet eder. Fakir ise, fidye vermez. Dua eder. Böyle ihtiyar ve hasta, sıcak veya soğuk mevsimde tutamıyorsa, uygun gelen mevsimde kaza eder. (S. Ebediyye)
Âdet edinilen oruçlar
Sual: (Cumartesi veya cuma günü tek olarak oruç tutmak tenzihen mekruhtur. Ancak kişinin âdet edinerek tuttuğu oruç, bu günlere rastlarsa o takdirde mahzuru olmaz) deniyor. Âdet edinmek ne demektir?
CEVAP
Âdet edinmek, bir işi hep belli günlerde yapmak demektir. Mesela, bir kimse, her kamerî ayın başında, ortasında ve sonunda oruç tutuyorsa, böyle oruç tutmayı kendine âdet edinmiş oluyor. Bugünler, cuma veya cumartesi gününe, yevm-i şek denilen Şaban ayının son gününe hattâ nevruz gününe bile rastlasa, o gün oruç tutmak tenzihen mekruh olmuyor. Çünkü bugünleri kastederek oruç tutmuyor, ayın başı, ortası veya sonu diye tutuyor. Onun için mekruh olmuyor. (Redd-ül muhtar)
Yahut (Savm-ı Davud) orucu tutan, yani bir gün yiyip bir gün tutan kimsenin orucu o günlere rastlasa yine mekruh olmaz. Çünkü bu şekilde, yani bir gün yiyip bir gün oruç tutmayı kendine âdet edinmiştir.
Veyahut bir kimse, her kameri ayın 13, 14 ve 15. günleri oruç tutmayı âdet edinse, cumartesi veya nevruz gününe gelse, yine mekruh olmaz.
Cumartesi, nevruz ve oruç tutması mekruh olan günlerde, nâfile oruç tutulamadığı gibi, farz olan kaza orucu da tutulmaz. (Cumartesi gününe rastlasa da, farz oruç tutulur) demek, Ramazan-ı şerifte tutulan farz oruçtur. Ramazan-ı şerif, cumartesi veya nevruza denk gelse de yine o gün oruç tutulur. Bir hadis-i şerif:
(Farz olan Ramazan orucu hariç, yalnız cumartesi günü tek olarak oruç tutmayın!) [Tirmizî, Nesâî]
Cünübün oruç tutması
Sual: Özellikle ramazan ayında, hayzımız bitiyor, imsak vakti çıkmadan yemeğimizi yiyor ve yıkanma imkânı olmadan oruca başlıyoruz, az da olsa cünüp iken oruç tutmuş oluyoruz. Bazen ihtilam olunca da, yemek yüzünden gusletmek gecikebiliyor. Bu durumlarda orucumuz sahih olur mu?
CEVAP
Evet, sahih olur. El-fıkh-ü alel-mezahib-il-erbea’da, (Cünübün, farz veya nâfile oruç tutması sahih olur) diyor. (İslam Ahlakı)
Yıkanma imkânı varken, guslü geciktirip namazı kazaya bırakmak haram olur. Güneş doğmadan önce gusledip namazı kılmak gerekir. Oruç için guslü geciktirmek caiz ise de, namaz kazaya kalacak kadar geciktirmek caiz olmaz.
