İstediğiniz İnsana Ulaşmak

Bilge Gökçen

Yeni Üye
Üye
İstediğiniz İnsana Ulaşmak
Bundan tam 40 sene önce Harvard Üniversitesi''nden Prof. Milgram dünyadaki herkesin birbirine sadece altı derece uzak (six degrees of separation) olduğunu gösterdi. Tanıdıklarınızı kullanarak, onların da kendi tanıdıklarının yardımını alarak, kısa bir zincirleme ilişkiyle, altı adımda dünyada istediğiniz kişiye ulaşabilirsiniz.

Bu durumda, Bostancı Mahallesi muhtarı zinciri başlatıp, belediye başkanı, vali, bakanlıklar vs. aracılığı ile Amerikan Başkanı''na ulaşabilir. Internetteki en büyük işe yerleştirme sitesi Monster.com, adaylara kariyerlerinde başarı için ilişki ağları kurmalarını ''Altı derece uzak'' kavramıyla anlatıyor. Sonsuz bucaksız internette bile, her sayfa bir diğerinden en fazla 17 ''tık'' uzakta. Ancak görünen o ki araştırmalar bu kuralın çalışmadığı bir ortamı, istisnayı, atlamış: İşyerlerini.

Sekreterden duvarlar

Bir yöneticiyle görüşmek için sekreterinden randevu istemek zorunda kalan çalışanlar hiç de az değil. Cevapsız e-mailler, işler kayıp yöneticiyi bekler. Onaylar, imzalar veya izinler için ulaşılamayanlar, kendileri istediklerinde, hem de günün her saatinde, herkesi e-maille, cep telefonundan hatta ev telefonundan rahatsız edebilme hakkını kendinde görür.

Çalışanların bir kısmı da bu yöneticilere nasıl ulaşacaklarını bile bilmiyor, aramayı denemiyor olabilir. Bazen, üstün de üstüne ulaşmak daha kolay olabildiği için, ''şikayet etmek'', ''arkadan iş çevirmek'' gibi görünen, aslında iş bitirici masum davranışlar ortalığı karıştırıyor. Halbuki bir üst yönetici daha ulaşılabilir, sıcak, konuşulabilir bulunduğu için hiyerarşi aşılıyor.

Yöneticilerin bazıları kendilerini ekiplerinden koparıyor. Çalışanları içinse, sadece bir derece uzaklıktaki ''ulaşılmaz''lara, ilişki ağlarını kullanarak, beşinci, altıncı dereceden ağır toplarla yaklaşmaktan başka çare kalmıyor.

''Altı derece uzak'' tezi kanıtlandı

1967''de Harvard''dan Sosyal Psikolog Stanley Milgram, tesadüfi olarak Omaha, Nebraska''dan seçtiği yaklaşık 300 kişiye mektuplar yollayarak, onlardan bu mektubu Boston''daki ''hedef'' kişiye sadece kişisel kontaktlarını kullanarak iletmesini istedi.

Milgram, mektup yolladığı kişilere, ulaşmaları gereken kişinin ismini, yerleşimini, mesleğini vermişti. Nebraskalı 300 kişi Boston''dakini tanımasa da (ki tanımaları imkânsıza yakın), onu tanıma ihtimali olan kişiler aracılığı ile hedefe yaklaştı. Aile bireylerinden biri, iş arkadaşı, okul arkadaşı vb. yardımı ile mektuplar seyahatlerine başladı.

Milgram, hedefe 60 zincirin ulaştığını gördü. Bu zincirlerde de ortalama 6 basamak olduğu için, sonuç daha sonraları tiyatro oyunlarına, filmlere isim olan - Altı Derece Uzak (Six Degrees of Separation) olarak literatüre girdi.
2003''te Columbia Universitesi''nden bir grup bu deneyi e-maille 166 ülkeden 60 bin kişiyle tekrarlayarak ''Altı derece uzak''ın geçerliliğini bir kez daha kanıtladı.

alıntı
 
Geri
Üst