Nefes Darlığı Neden Olur?

Uzman SühaN

Administrator
Nefes Darlığı Neden Olur?
Nefes darlığı, nefesin yetmemesi, derin nefes alamama, nefes alıp verirken zorlanma şeklinde tarif edilebilir. Nefes darlığına tıp dilinde ‘dispne‘ denir.

İster durup dururken yaşansın ister her gün meydana gelsin nefes darlığı korkutucu bir deneyimdir. Sebebini anlayamadığı bir şekilde nefesi kesilen bir kişinin bu durumdan dolayı kaygılanması da normaldir. Bazı kişilerin aynı sorunu yaşamamak için nefes darlığı yaşadıktan sonra kimi aktivitelerden kaçınmaya başladıkları olur.

Ancak günlük işler sırasında nefes darlığı yaşanıyor ve hatta buna engel olmak için çeşitli işlerden kaçınılıyor veya daha yavaş hareket etmek gibi önlemler düşünülüyorsa, atılacak en doğru adım bir doktora başvurmaktır.Efor sarf edilmediği ya da aşırı sıcaktan rahatsız olunmadığı halde, yani neden kaynaklandığı belli olmayacak biçimde nefes darlığı yaşandığında bu genellikle altta yatan bir sağlık sorununa işaret eder. Bir aydan daha uzun süren nefes darlığı şikayeti kronik nefes darlığı sınıfına girer. Kronik nefes darlığı hayat kalitesini büyük oranda düşürebilen ve pek çok kişinin keyif alarak katıldığı aktivitelerden kişileri mahrum eden bir şikayettir.

n.jpg






Nefes Darlığı Ne Zaman Bir Tıbbi Soruna İşaret Eder?

Uzun süren ve bir türlü geçmeyen nefes darlığı şikayeti büyük olasılıkla tıbbi bir sorunla ilgilidir. Aniden ve yoğun bir şekilde ortaya çıkan nefes darlığı da, kısa bile sürse bir sağlık sorunun belirtisi olabilir.

Tıbbi bir sorundan şüphelenilecek durumlardan bazıları şu şekildedir:

Dinlenme halindeyken nefes darlığı
Aktivite ve egzersiz sonrası nefesin kesilmesi
Uzanırken görülen nefes darlığı
Alerjen gibi çeşitli tetikleyicilerle ortaya çıkan nefes kesilmesi
Göğüs ağrısının eşlik ettiği nefes darlığı
Kol, çene ya da boyun ağrısıyla birlikte nefes alamama
Ayak ve el bileklerinde şişmeyle birlikte nefes darlığı
İştah kaybı, istem dışı kilo kaybı veya kilo alma ile birlikte nefes darlığı
Alışılmadık halsizlik hissi ile birlikte nefesin kesilmesi
Terleme ile birlikte nefes darlığı
Ateş ile birlikte nefes darlığı
Nefes alırken ıslık veya hırıltı benzeri seslerin olması ve nefes darlığı
Nefes darlığı şikayetinin yanı sıra inatçı öksürük
Sersemlik, bayılma hissi ile birlikte nefes darlığı
Nefes Darlığının Nedenleri

Ani görülen nefes darlığı ile ilgili olabilecek çeşitli rahatsızlıkları ve sağlık sorunlarını şu şekilde sıralayabiliriz:

Akciğer veya solunum yolları rahatsızlıkları
Astım: Aniden nefesin kesilmesi bir astım krizi yüzünden kaynaklanabilir. Bunun anlamı hava yollarının daralması, hırıltıya ve öksürüğe neden olacak şekilde balgamın artmasıdır.

Zatürre: Akciğer iltihabı öksürük ve nefes darlığına neden olabilir. Genellikle antibiyotik kullanılmasını gerektiren bir enfeksiyondan dolayı kaynaklanır.

KOAH: Eğer kronik obstrüktif akciğer hastalığınız varsa, nefes darlığı hastalığın kötüleştiği anlamına gelebilir.

Kalp rahatsızlıkları
Kalp krizi: Göğüs ağrısı gibi en bilinen belirtilerin görülmediği sessiz kalp krizinde nefes darlığı şüphe çekebilecek tek belirti olabilir.

Kalp yetmezliği: Nefes almakla ilgili zorluklara yol açabilecek başka bir kalp sorunu da kalp yetmezliğidir. Kalp yetmezliğinde kalp vücuda yeterince kalp pompalayamıyor demektir. Genellikle zyıf kalp kası bu soruna neden olur. Ciğerlerde su birikmesiyle nefes almak zorlaşır. Yaşam biçiminde bazı değişiklikler ve ameliyat gibi tedavi biçimleri gerektirebilir.

Kalp Ritmi: Taşikardi ya da atriyal fibrilasyon gibi düzenli veya düzensiz ama hızlı kalp atışı nefesin kesilmesine yol açabilir.

Panik Atak ya da Kaygı
Panik atak ya da kaygı hızlı ve derin nefes almanıza neden olabilir. Nefesinizi yavaşlatmaya yoğunlaşmak ya da bir kese kağıdının içine nefes alıp vermek nefesi normale döndürebilir.

Yukarıda bazı başlıkların altını çizmiş olsak da nefes darlığına yol açan çok çeşitli nedenler vardır. Bunları toplu şekilde sıralamayı denersek:

Amfizem (akciğerlerdeki hava keseciklerinin gerilip genişlemesi)
Anemi
Akciğer embolisi
Akciğer ödemi
Akciğer kanseri
Akciğer sönmesi
Aritmiler (kalp ritm düzensizlikleri)
Astım
Boğulma
Düşük kan basıncı (hipotansiyon)
Epiglotit (gırtlak kapağı enfeksiyonu iltihabı)
Guillain-Barre sendromu (sinir sisteminin bağışıklık kökenli bozulması)
İnterstisyel akciğer hastalığı
Kalp tamponadı
Kalp krizi
Kalp yetmezliği
Kalp zarı iltihabı
Karbon monoksit zehirlenmesi
Kardiyomiyopati (kalp kası bozukluğu)
KOAH (kronik obstrüktif akciğer hastalığı)
Kırık kaburga
Kronik bronşit
Krup hastalığı (gırtlağı tutan ve sıklıkla küçük çocuklarda görülen viral bir hastalık)
Myastenia gravis (kas hastalığı)
Obezite
Panik atak
Plörezi (akciğer zarında sıvı birikmesi)
Pulmoner fibrozis (akciğerlerin yara dokusuna dönüşmesi)
Pulmoner hipertansiyon (akciğer yüksek tansiyonu)
Sarkoidoz hastalığı
Tüberküloz
Üst solunum yolu tıkanıklığı
Ventrikül disfonksiyonu (kalpte pompalama sorunu)
Yaygın anksiyete bozukluğu
Zatürre
Nefes darlığı tedavisi için ilk olarak nefes darlığına yol açan nedenin tespit edilmesi gerekir.

Nefes Darlığı İçin Neler Yapılabilir?

Nefes darlığını kontrol altına almak için altta yatan nedene de bağlı olarak doktorunuzla birlikte hareket etmeniz gerekir. Doktorun tavsiyeleri dışında aşağıdaki şu tedbirler de işe yarayabilir:

Eğer sigara içiyorsanız, sigarayı bırakın ya da sigarayı bırakmak için yardım alın.

Nefes alma tekniklerini öğrenin. Nefes darlığı ile başa çıkmanızı sağlayacak çeşitli nefes teknikleri vardır. Bu teknikleri öğrenirseniz nefesiniz kesildiğinde faydasını görebilirsiniz.

Alerjenlerden, sigara dumanından ve kirli havadan uzak durmaya özen gösterin.

Eğer stres ya da kaygı gibi sorunlarınız varsa bir psikiyatra danışabilirsiniz.

Doğru ilaç kullanımı önemlidir. Kendi kendinize ilaç kullanmamalı, doktorunuza danışmalısınız. Eğer ilaçların size faydası dokunmadığını düşünüyorsanız doktorunuza tekrar danışmaktan çekinmeyin.
 
Geri
Üst