M
Misafir
Forum Okuru
Siyasal suç
Devletin siyasal düzenine karşı işlenen suç. Yasalarda açık bir biçimde tanımlanmamış olmakla birlikte, öğreti düzeyinde ceza hukukunun en önemli konularından birini oluşturan siyasal suç kavramını ele alan çeşitli görüş ve kuramlar vardır. En yaygın yaklaşım çerçevesinde siyasal suçlar
ikiye ayrılır: Tam siyasal suçlar ve nispisiyasal suçlar.
Tam siyasal suçların tanımı konusunda nesnel ve öznel olmak üzere iki temel kuramdan söz edilebilir. Nesnel kurama göre bir suçun siyasal olup olmadığım saptamak için ihlal edilen hakkın ve çıkann niteliğine bakmak gerekir. Dolayısıyla siyasal suçlar kapsamına devletin varlığına, egemenliğine, toprak bütünlüğüne ve başka devletlerle ilişkilerine yönelik suçlar ile hükümetin biçimini değiştirmek, anayasasını ihlal etmek, kişilerin siyasal haklarına tecavüz etmek gibi suçlar girer. Hakaret, sövme gibi eylemler ayrı tutularak, sırf düşünce ürünü olan basın suçlan da siyasal sayılır. Öznel kurama göre ise bir suçun siyasal olup olmadığını saptamak için failin amacına bakmak gerekir. Failin siyasal bir amaç gütmesi suça da siyasal bir nitelik kazandırır. Dolayısıyla öznel kuram, nesnel kuramdan daha geniş bir kapsam öngörür.
Nispi siyasal suç karma ve bağlı siyasal suçlardan oluşur. Karma siyasal suç adi bir suçun siyasal bir amaçla işlenmesiyle ortaya çıkar. Örneğin, devlet başkanına suikast karma siyasal suç sayılır. Bağlı siyasal suç ise siyasal bir suçla ilgili adi bir suçtur. Örneğin darbe ya da devrim girişimi sırasında bir silah deposunun soyulması ya da bir araca zorla el konması bağlı siyasal suç niteliğini kazanır. Karma ve bağlı siyasal suçların sınırlarının saptanması ve bu suçların birbirinden aynlması hukukçular arasında tartışma konusudur.
Siyasal suç, niteliği bakımından adi suçtan farklı bazı sonuçlar doğurur. Başka bir ülkeye kaçan siyasal suçlular kural olarak geri verilmez. Bazı ülkelerde siyasal suçlar için özel mahkemeler kurma yoluna gidilir. (Örneğin Türkiye'de birçok siyasal suçu yargılamakla devlet güvenlik mahkemeleri görevlendirilmiştir.) Bir siyasal suçtan dolayı verilen mahkûmiyet karan başka bir ülkede infaz edilemez
ikiye ayrılır: Tam siyasal suçlar ve nispisiyasal suçlar.
Tam siyasal suçların tanımı konusunda nesnel ve öznel olmak üzere iki temel kuramdan söz edilebilir. Nesnel kurama göre bir suçun siyasal olup olmadığım saptamak için ihlal edilen hakkın ve çıkann niteliğine bakmak gerekir. Dolayısıyla siyasal suçlar kapsamına devletin varlığına, egemenliğine, toprak bütünlüğüne ve başka devletlerle ilişkilerine yönelik suçlar ile hükümetin biçimini değiştirmek, anayasasını ihlal etmek, kişilerin siyasal haklarına tecavüz etmek gibi suçlar girer. Hakaret, sövme gibi eylemler ayrı tutularak, sırf düşünce ürünü olan basın suçlan da siyasal sayılır. Öznel kurama göre ise bir suçun siyasal olup olmadığını saptamak için failin amacına bakmak gerekir. Failin siyasal bir amaç gütmesi suça da siyasal bir nitelik kazandırır. Dolayısıyla öznel kuram, nesnel kuramdan daha geniş bir kapsam öngörür.
Nispi siyasal suç karma ve bağlı siyasal suçlardan oluşur. Karma siyasal suç adi bir suçun siyasal bir amaçla işlenmesiyle ortaya çıkar. Örneğin, devlet başkanına suikast karma siyasal suç sayılır. Bağlı siyasal suç ise siyasal bir suçla ilgili adi bir suçtur. Örneğin darbe ya da devrim girişimi sırasında bir silah deposunun soyulması ya da bir araca zorla el konması bağlı siyasal suç niteliğini kazanır. Karma ve bağlı siyasal suçların sınırlarının saptanması ve bu suçların birbirinden aynlması hukukçular arasında tartışma konusudur.
Siyasal suç, niteliği bakımından adi suçtan farklı bazı sonuçlar doğurur. Başka bir ülkeye kaçan siyasal suçlular kural olarak geri verilmez. Bazı ülkelerde siyasal suçlar için özel mahkemeler kurma yoluna gidilir. (Örneğin Türkiye'de birçok siyasal suçu yargılamakla devlet güvenlik mahkemeleri görevlendirilmiştir.) Bir siyasal suçtan dolayı verilen mahkûmiyet karan başka bir ülkede infaz edilemez
