Aİlesel Akdenİz AteŞİ
AİLESEL AKDENİZ ATEŞİ (AAA)
AAA; ataklar halinde görülen, ateş, karın ve eklem ağrısı, göğüs bölgesinde ağrı şeklinde ortaya çıkan kalıtsal bir hastalıktır. Bu ataklar 3-4 gün kadar sürebilir. Atak sona erdiğinde hastalığın belirtileri de yok olur. Diğer atak gelene kadar herhangi bir belirti vermez. Adından da anlaşılacağı gibi hastalığın oluşması için anne ya da babadan en az birinde bu hastalığın olması gerekir. Genetiktir.
Çoğunlukla akdeniz ülkelerinde görülür. Bizde, araplarda, yahudilerde ve ermenilerde sıklıkla görülür. Akdeniz bölgesinde görüldüğü kadar ege ve iç anadoluda da görülür. Hastalığın ortaya çıkış zamanı büyük ihitmalle 20 yaşından önce ve çocukluk dönemindedir.
BELİRTİLERİ NELERDİR?
Haftada bir kez ya da ayda birkaç defa ataklar şeklinde görülür. Atak süresi 72 saate kadar çıkabilir. Bu ataklar sırasında bazı bulgular ortaya çıkar:
Karın ağrısı; Çok şiddetli olabilir. Göbek bölgesinde ortaya çıkar. Hasta kımıldayamaz. Sebebi karın içindeki barsak gibi organları örten zarın iltihaplanmasıdır. Akut apandisit ile çok sık karışıtırılır. Ameliyat yapılır. Aslında zararı var denemez. Çünkü AAA apandisite neden olabilir.
Ateş; Adından da anlaşılacağı gibi ateşe neden olur. Hafif ateş yüksekliğinden 40 dereceye kadar yükselen ateş olabilir. Kontrol edilmezse hasta havale geçirebilir.
Eklem ağrıları; Dizde ve ayak bileklerinde ağrı mevcuttur. Bu ağrıyan yerlerde kızarma ve şişlik ortaya çıkar. Göğüs bölgesindeki ağrının sebebi ise akciğerdeki şişlik ve iltihaplanmadır. Hasta nefes alıp verirken ağrının arttığını ve batma şeklinde bir ağrı olduğunu belirtir. Bunların dışında birçok hastalığın belirtisi olan bulantı, kusma gibi bulgular da vardır.
AAA’ NIN NEDENİ NEDİR?
Nedeni bilinmiyor fakat bu hastalığın ortaya çıkmasına sebep olan gen bulunmuştur. Kalıtsal bir hastalıktır. Soya çekim özelliğindedir. Ebeveynlerde görülmesi bu hastalığın nedenini açıklar.
AAA NE GİBİ SORUNLARA YOL AÇAR?
Bu hastalık zamanla vücudumuzda çeşitli organlarda protein yapısında bir madde olan amiloidin birikmesine yol açar. Bu madde organların fonksiyonlarını yerine getirmesine engel olur. Vücudumuzdaki damarlara zarar verir. Bu da ciddi hastalıklara sebep olur. Bu hastalıklardan sıklıkla görüleni kronik (müzmin) böbrek yetmezliğidir. Böbrek gibi hayati önemi olan bir organın işlev yapamaması hayati tehlike yaratan bir durumdur.
Ayrıca düşük yapma ve kısırlık AAA’lı hastalarda daha fazla görülür. Bu hastalığı olan hamilelere yapılan testlerle bebekte oluşabilecek olan sakatlık ya da hastalıkların olup olmadığı araştırılır.
AAA TANISI
Bu hastalığa neden olan gen bulunduğundan dolayı tanısını kesin olarak koymak için genetik inceleme yapılır. Fakat henüz kullanılan bir yol değildir. Ayrıca pahalıdır. Bu yüzden hastanın verdiği bilgiler, doktorun yaptığı muayene ve testlerden sonra tanı konabilir. Bunun için doktorun bilmesi gerekn bazı durumlar vardır. Ailede bu hastalığın olup olmadığı, ailenin ırkı, görülne semptomlar tanı koymada yeterli olabilmektedir.
Ataklar halinde görülmesi de tanı koydurucu yollardan biridir. Hastalık ilerlemiş ve amiloidozis varsa idrarda proteinin bulunması
AAA TEDAVİSİ
Bu hastalığın tedavisinde kullanılan bir ilaç vardır. O da kolşisin. Bu ilaç ağrının şiddetinin azalmasını, atakların gelme süresinin uzamasını, ağrı süresinin kısalmasını sağlar. Etkili ve faydalıdır. Başarı şansı yüksek olduğu için kullanılması gerekir. Bu ilaç ağrı kesici değildir ve hastalığı tedavi edicidir. Amiloid rahatsızlığının oluşmasını da engeller. Böylece çok ciddi sağlık problemleri görülmemiş olur. Belirtiler geçse dahi ilacın kullanılması gerekir. Düzenli ilaç kullanımı hastalık tedavisinde çok önemlidir. Fakat dozunu iyi ayarlamak gerekir. Bunun için uzman hekime görünmekte fayda vardır.
AAA; ataklar halinde görülen, ateş, karın ve eklem ağrısı, göğüs bölgesinde ağrı şeklinde ortaya çıkan kalıtsal bir hastalıktır. Bu ataklar 3-4 gün kadar sürebilir. Atak sona erdiğinde hastalığın belirtileri de yok olur. Diğer atak gelene kadar herhangi bir belirti vermez. Adından da anlaşılacağı gibi hastalığın oluşması için anne ya da babadan en az birinde bu hastalığın olması gerekir. Genetiktir.
Çoğunlukla akdeniz ülkelerinde görülür. Bizde, araplarda, yahudilerde ve ermenilerde sıklıkla görülür. Akdeniz bölgesinde görüldüğü kadar ege ve iç anadoluda da görülür. Hastalığın ortaya çıkış zamanı büyük ihitmalle 20 yaşından önce ve çocukluk dönemindedir.
BELİRTİLERİ NELERDİR?
Haftada bir kez ya da ayda birkaç defa ataklar şeklinde görülür. Atak süresi 72 saate kadar çıkabilir. Bu ataklar sırasında bazı bulgular ortaya çıkar:
Karın ağrısı; Çok şiddetli olabilir. Göbek bölgesinde ortaya çıkar. Hasta kımıldayamaz. Sebebi karın içindeki barsak gibi organları örten zarın iltihaplanmasıdır. Akut apandisit ile çok sık karışıtırılır. Ameliyat yapılır. Aslında zararı var denemez. Çünkü AAA apandisite neden olabilir.
Ateş; Adından da anlaşılacağı gibi ateşe neden olur. Hafif ateş yüksekliğinden 40 dereceye kadar yükselen ateş olabilir. Kontrol edilmezse hasta havale geçirebilir.
Eklem ağrıları; Dizde ve ayak bileklerinde ağrı mevcuttur. Bu ağrıyan yerlerde kızarma ve şişlik ortaya çıkar. Göğüs bölgesindeki ağrının sebebi ise akciğerdeki şişlik ve iltihaplanmadır. Hasta nefes alıp verirken ağrının arttığını ve batma şeklinde bir ağrı olduğunu belirtir. Bunların dışında birçok hastalığın belirtisi olan bulantı, kusma gibi bulgular da vardır.
AAA’ NIN NEDENİ NEDİR?
Nedeni bilinmiyor fakat bu hastalığın ortaya çıkmasına sebep olan gen bulunmuştur. Kalıtsal bir hastalıktır. Soya çekim özelliğindedir. Ebeveynlerde görülmesi bu hastalığın nedenini açıklar.
AAA NE GİBİ SORUNLARA YOL AÇAR?
Bu hastalık zamanla vücudumuzda çeşitli organlarda protein yapısında bir madde olan amiloidin birikmesine yol açar. Bu madde organların fonksiyonlarını yerine getirmesine engel olur. Vücudumuzdaki damarlara zarar verir. Bu da ciddi hastalıklara sebep olur. Bu hastalıklardan sıklıkla görüleni kronik (müzmin) böbrek yetmezliğidir. Böbrek gibi hayati önemi olan bir organın işlev yapamaması hayati tehlike yaratan bir durumdur.
Ayrıca düşük yapma ve kısırlık AAA’lı hastalarda daha fazla görülür. Bu hastalığı olan hamilelere yapılan testlerle bebekte oluşabilecek olan sakatlık ya da hastalıkların olup olmadığı araştırılır.
AAA TANISI
Bu hastalığa neden olan gen bulunduğundan dolayı tanısını kesin olarak koymak için genetik inceleme yapılır. Fakat henüz kullanılan bir yol değildir. Ayrıca pahalıdır. Bu yüzden hastanın verdiği bilgiler, doktorun yaptığı muayene ve testlerden sonra tanı konabilir. Bunun için doktorun bilmesi gerekn bazı durumlar vardır. Ailede bu hastalığın olup olmadığı, ailenin ırkı, görülne semptomlar tanı koymada yeterli olabilmektedir.
Ataklar halinde görülmesi de tanı koydurucu yollardan biridir. Hastalık ilerlemiş ve amiloidozis varsa idrarda proteinin bulunması
AAA TEDAVİSİ
Bu hastalığın tedavisinde kullanılan bir ilaç vardır. O da kolşisin. Bu ilaç ağrının şiddetinin azalmasını, atakların gelme süresinin uzamasını, ağrı süresinin kısalmasını sağlar. Etkili ve faydalıdır. Başarı şansı yüksek olduğu için kullanılması gerekir. Bu ilaç ağrı kesici değildir ve hastalığı tedavi edicidir. Amiloid rahatsızlığının oluşmasını da engeller. Böylece çok ciddi sağlık problemleri görülmemiş olur. Belirtiler geçse dahi ilacın kullanılması gerekir. Düzenli ilaç kullanımı hastalık tedavisinde çok önemlidir. Fakat dozunu iyi ayarlamak gerekir. Bunun için uzman hekime görünmekte fayda vardır.
