Karaciğerin ilacı: sağlıklı beslenme
Günümüzde hareketsiz yaşam, hazır gıdalarla beslenmenin hızla artması karaciğer yağlanmasına ve diğer hastalıklara zemin hazırlıyor.
Şişmanlık, yüksek kolesterol, şeker hastalığı ve düzensiz beslenme sadece kalp için değil karaciğer rahatsızlıkları için de risk faktörü oluşturuyor. Karaciğer yağlanmasının temel nedenleri arasında ise hazır gıdaların tüketilmesinin artması ve hareketsiz yaşam geliyor.
Memorial Hastanesi Gastroenteroloji ve Hepatoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Yılmaz Çakaloğlu karaciğer yağlanmasının nedenleri ve tedavi yöntemleriyle ilgili bilgi verdi.
KARACİĞER YAĞLANMASI NEDİR?
Karaciğer hücrelerinde yağ birikmesinin (karaciğer yağlanması) esas bozukluk olduğu durumların başında alkole bağlı karaciğer hastalıkları (alkole bağlı karaciğer yağlanması, akut alkolik hepatit, alkolik siroz gibi) gelir. Ancak son yıllarda giderek artan şekilde, alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanmasının da ciddi karaciğer hastalıklarına yol açabildiği ortaya konmuştur. Bu durum 'alkol dışı yağlı karaciğer hastalığı hastalığı' olarak isimlendirilir.
NASIL ANLAŞILIR?
Karaciğer yağlanmasının özel bir klinik belirtisi yoktur. Ancak yukarda belirtilen risk faktörlerine sahip hastalarda, genel sağlık kontrolü veya bir hastalık sebebiyle yapılan biyokimyasal tetkikler sırasında, karaciğer testlerinin (sıklıkla ALT ve GGT) yüksek bulunması veya üst karın ultrasonografisinde karaciğerde yağlanma saptanması tanıya giden ilk adımdır. Bazen bahsedilen risk faktörlerine sahip olmayan kişilerde de karaciğer yağlanması olabilir. Genetik faktörlerin rolü söz konusudur. Alkol alan ama bunu gizleyen hastalar da tanı güçlüğü yaşanabilir.
Öte yandan karaciğer yağlanması zamanla siroza ilerleyebilir. Son 20 yıldır, giderek artan bir şekilde bu hastaların bir kısmının karaciğer yağlanması zemininde siroz gelişen hastalar olduğunu öğrendik. Obezite, şeker hastalığı ve ilk tanı konulduğunda karaciğer dokusunda yağlanmanın (steatoz) yanı sıra karaciğer iltihabı (hepatit) ve bağ dokusu gelişimi (fibrozis) bulunan hastalarda siroz riski yüksektir.
NE SIKLIKTA RASTLANIR?
Karaciğer yağlanması çok sık karşılaşılan bir rahatsızlıktır. Türkiye ve gelişmiş batı ülkelerinde obezite, hiperlipidemi ve şeker hastalığı toplumun en az üçte birini etkileyen ciddi sağlık sorunlarıdır. Dolayısıyla bu kişilerin çoğunda görülen karaciğer yağlanmasına da çok sık rastlanır. Hatta karaciğer yağlanmasına en sık rastlanan karaciğer hastalığı bile denilebilir.
ALKOL ALMAMAK KARACİĞERİ KORUR MU?
Alkol almamak karaciğeri korumak için yeterli bir önlem değildir. Özellikle ülkemizde sirozun sadece yüzde 10-15'inin sebebi alkoldür. Türkiye'de sirozun en sık sebebi hepatit B ve hepatit C olmaya devam etmektedir. Üzerinde durduğumuz alkol dışı yağlanma giderek artan sıklıkta siroza sebep olabilen bir hastalık olarak kabul edilmektedir.
Şişmanlık, yüksek kolesterol, şeker hastalığı ve düzensiz beslenme sadece kalp için değil karaciğer rahatsızlıkları için de risk faktörü oluşturuyor. Karaciğer yağlanmasının temel nedenleri arasında ise hazır gıdaların tüketilmesinin artması ve hareketsiz yaşam geliyor.
Memorial Hastanesi Gastroenteroloji ve Hepatoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Yılmaz Çakaloğlu karaciğer yağlanmasının nedenleri ve tedavi yöntemleriyle ilgili bilgi verdi.
KARACİĞER YAĞLANMASI NEDİR?
Karaciğer hücrelerinde yağ birikmesinin (karaciğer yağlanması) esas bozukluk olduğu durumların başında alkole bağlı karaciğer hastalıkları (alkole bağlı karaciğer yağlanması, akut alkolik hepatit, alkolik siroz gibi) gelir. Ancak son yıllarda giderek artan şekilde, alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanmasının da ciddi karaciğer hastalıklarına yol açabildiği ortaya konmuştur. Bu durum 'alkol dışı yağlı karaciğer hastalığı hastalığı' olarak isimlendirilir.
NASIL ANLAŞILIR?
Karaciğer yağlanmasının özel bir klinik belirtisi yoktur. Ancak yukarda belirtilen risk faktörlerine sahip hastalarda, genel sağlık kontrolü veya bir hastalık sebebiyle yapılan biyokimyasal tetkikler sırasında, karaciğer testlerinin (sıklıkla ALT ve GGT) yüksek bulunması veya üst karın ultrasonografisinde karaciğerde yağlanma saptanması tanıya giden ilk adımdır. Bazen bahsedilen risk faktörlerine sahip olmayan kişilerde de karaciğer yağlanması olabilir. Genetik faktörlerin rolü söz konusudur. Alkol alan ama bunu gizleyen hastalar da tanı güçlüğü yaşanabilir.
Öte yandan karaciğer yağlanması zamanla siroza ilerleyebilir. Son 20 yıldır, giderek artan bir şekilde bu hastaların bir kısmının karaciğer yağlanması zemininde siroz gelişen hastalar olduğunu öğrendik. Obezite, şeker hastalığı ve ilk tanı konulduğunda karaciğer dokusunda yağlanmanın (steatoz) yanı sıra karaciğer iltihabı (hepatit) ve bağ dokusu gelişimi (fibrozis) bulunan hastalarda siroz riski yüksektir.
NE SIKLIKTA RASTLANIR?
Karaciğer yağlanması çok sık karşılaşılan bir rahatsızlıktır. Türkiye ve gelişmiş batı ülkelerinde obezite, hiperlipidemi ve şeker hastalığı toplumun en az üçte birini etkileyen ciddi sağlık sorunlarıdır. Dolayısıyla bu kişilerin çoğunda görülen karaciğer yağlanmasına da çok sık rastlanır. Hatta karaciğer yağlanmasına en sık rastlanan karaciğer hastalığı bile denilebilir.
ALKOL ALMAMAK KARACİĞERİ KORUR MU?
Alkol almamak karaciğeri korumak için yeterli bir önlem değildir. Özellikle ülkemizde sirozun sadece yüzde 10-15'inin sebebi alkoldür. Türkiye'de sirozun en sık sebebi hepatit B ve hepatit C olmaya devam etmektedir. Üzerinde durduğumuz alkol dışı yağlanma giderek artan sıklıkta siroza sebep olabilen bir hastalık olarak kabul edilmektedir.
