Konut sektörü nereden koşuyor?
2004 yılının ikinci yarısından itibaren hızlı bir yükseliş dönemine giren ve 2005 yılında yaşanan talep patlamasıyla neredeyse kimlik değiştiren konut sektörü son üç yılda adeta maraton koştu
1999 yılında yaşanan büyük deprem felaketi ve ardıdan 2001'de gelen ekonomik krizle ertelenen konut talebinin 2005 yılından sonra alıma dönüşmesiyle birlikte büyük bir değişim sürecine giren konut sektörü, bu günlerde tam bir hasat mevsimi yaşıyor. Talep patlamasıyla birlikte başlanan konut siteleri bir bir tamamlanırken, değişen konut ihtiyaçları ve dünyayı takip eden konut trendleriyle birlikte konut sektörünün de ne kadar değiştiği gözler önüne seriliyor.
Konutta marka dönemi açıldı
Son üç yılda sektördeki en büyük değişimi tüketici eğilimleri belirledi. Deprem kaygısı yaşayan konut alıcısı ve sektördeki hızlı yükselişin yüksek prim vaat ettiğini fark eden konut yatırımcısı, tercihini 'marka'dan yana kullandı.
O yıllara dek konutta marka olmayı başarmış Soyak, Ağaoğlu, Dumankaya, Alarko Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı ve Baytur gibi firmalar, oluşan taleple markalarını daha iyi noktalara taşımayı başarırken, birçok inşaat şirketi de güçlü markalar yarattı.
Uzun yıllardır konut sektöründe faaliyet göstermelerine karşın, yerel firmalar olarak kalan Teknik Yapı; Uphill ve Uplife markalarıyla, Taş Yapı; Mashattan, Novus ve Almondhill gibi projeleriyle ve Ankara merkezli KC Kapı, marka yaratan en başarılı şirkeler listesinde üst sıralara yerleşti.
Yine geçmişteki faaliyet alanı konut olan ancak sadece taahhüt işlerine imza atan Emay İnşaat, Kentplus'la ve Hektaş İdealistkent konseptiyle marka olmayı başardı. Sur Yapı, Dündar İnşaat, İnanlar İnşaat, Astaş gibi firmalar da lüks konut projeleriyle kendi markalarını oluşturmak konusunda sürekli yükselen bir grafik çiziyor.
En büyük marka TOKİ
Özel sektörden inşaat gruplarının büyük bir hamlesi olarak görünse de markalaşma hareketinden en kârlı çıkan kuruluş Başbakanlık Toplu Konut İdaresi (TOKİ) oldu. Bir yandan alt gelir grubunun ev sahibi olma umudunu taze tutmaya çalışan TOKİ, diğer yandan kaynak geliştirme projeleri adı altında lüks konut projelerine imza atarak üst gelir grubu konut alıcısının da tercihi olmayı başardı.
TOKİ'nin arkasındaki devlet garantisi, konut inşaatlarının ve alımlarının furya haline geldiği dönemde birçok alıcı için en büyük güven kaynağı oldu. İstanbul Büyük Şehir Belediyesi'nin toplu konut şirketi KİPTAŞ'ın da TOKİ'ye benzer bir gelişim sürecine girdiğini söylemek mümkün.
Taahhütçüler konutçu oldu
Diğer sektörlerden konut işine girenlerin yanı sıra taahhüt bazında inşaat işleri yapan bazı firmalar da yap - sat tarzı konut projelerine girdiler. Bu şirketler arasında Emay İnşaat, Hektaş, Çuhadaroğlu İnşaat, K Grup, Ant Yapı, Varyap Varlıbaşlar gibi şirketler yer alıyor. Ayrıca Türkiye'nin ilk plazalarından birini inşa eden, 2007'nin başına kadar bu alanda faaliyet gösteren Mimtur İnşaat da Ataşehir'deki Polaris Residence'la konut işine başlamış oldu.
Sektörün cazibesi ünlüleri de çekti
Sanat ve spor camiasından birçok ünlü isim de konut sektörüne girdi. Bu konuda İbrahim Tatlıses başı çekti. Riva'da inşa ettirdiği Çakıl Vilları'yla konut işine giren Hülya Avşar'ı Galatasaraylı futbolcu Ergün Penbe izledi. Şarkıcı Seren Serengil de Sapanca'da 60 villalık bir projeye başlayacak.
Galatasaraylı futbolcular Okan Buruk ve Arif Erdem, Reklamcı Alinur Velidedeoğlu, Beşiktaş'ın eski yöneticisi Kıvanç Oktay, Adana Büyük Şehir Belediye Başkanı Aytaç Durak'ın oğlu Gökhan Durak'la birlikte çalışan Ferdi Tayfur da konut işine giren diğer ünlülerden.
Hakan Şükür'ün Antalya'da Hakan Şükür Konakları'yla başlayan müteahhitlik macerasıysa ortağıyla mahkemelik olunca hüsranla bitmişti.
GYO'lar şimdi müteahhit gibi
2005 yılının başında sayıları iki elin parmaklarını geçmeyen Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları'na (GYO) her geçen gün bir yenisi eklendi. Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları Derneği'nin (GYODER) 1999'da kurucu üyelesi olan 10 GYO'ya, bugün 7 GYO daha katılmış durumda.
Ayrıca Sinpaş GYO, Ülker Grubu'nun Kurduğu Sağlam GYO ve SPK tarafından en son onaylanan İdealist GYO'yu önümüzdeki günlerde yeni GYO'lar takip edecek gibi görünüyor.
Tüm dünyada GYO'lar gayrimenkul sektörünü kurumsallaştıracak ve şeffaflaştıracak en kuvvetli oyuncular olarak görülüyor. Buna karşın Türkiye'deki GYO'lar müteahhit gibi çalışmak ve konut sektörüne fazlaca girmekle eleştiriliyorlar.
Marka olmanın sırrı reklamda
Sektörün yaşadığı değişim süreci ve yeni ihtiyaçları, yeni uygulamaları da beraberinde getirdi. Böylece inşaat sektörü çok da alışık olmadığı reklam ve promosyon dünyasıyla tanıştı. Bu dönemde açıklanan en büyük reklam bütçesini 3.5 milyon dolarla Han Yapı kullandı. Onu 2 milyon dolarla Teknik Yapı takip etti.
Kumburgaz'da Zeytinsuyu Tepesi Evleri'ni inşa eden Saros İnşaat'sa promosyonlu konut satışlarında tam bir rekor kırdı.
Promosyon uygulamasına otomobil kampanyasıyla başlayıp işi tekne ve cip vermeye kadar götüren şirket, siteden ev alanların elektrik su gibi faturalarını, çocuklarının okul masraflarını karşılama, Japon yeniyle kredi sağlama gibi ilginç uygulamalara da imza attı.
1999 yılında yaşanan büyük deprem felaketi ve ardıdan 2001'de gelen ekonomik krizle ertelenen konut talebinin 2005 yılından sonra alıma dönüşmesiyle birlikte büyük bir değişim sürecine giren konut sektörü, bu günlerde tam bir hasat mevsimi yaşıyor. Talep patlamasıyla birlikte başlanan konut siteleri bir bir tamamlanırken, değişen konut ihtiyaçları ve dünyayı takip eden konut trendleriyle birlikte konut sektörünün de ne kadar değiştiği gözler önüne seriliyor.
Konutta marka dönemi açıldı
Son üç yılda sektördeki en büyük değişimi tüketici eğilimleri belirledi. Deprem kaygısı yaşayan konut alıcısı ve sektördeki hızlı yükselişin yüksek prim vaat ettiğini fark eden konut yatırımcısı, tercihini 'marka'dan yana kullandı.
O yıllara dek konutta marka olmayı başarmış Soyak, Ağaoğlu, Dumankaya, Alarko Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı ve Baytur gibi firmalar, oluşan taleple markalarını daha iyi noktalara taşımayı başarırken, birçok inşaat şirketi de güçlü markalar yarattı.
Uzun yıllardır konut sektöründe faaliyet göstermelerine karşın, yerel firmalar olarak kalan Teknik Yapı; Uphill ve Uplife markalarıyla, Taş Yapı; Mashattan, Novus ve Almondhill gibi projeleriyle ve Ankara merkezli KC Kapı, marka yaratan en başarılı şirkeler listesinde üst sıralara yerleşti.
Yine geçmişteki faaliyet alanı konut olan ancak sadece taahhüt işlerine imza atan Emay İnşaat, Kentplus'la ve Hektaş İdealistkent konseptiyle marka olmayı başardı. Sur Yapı, Dündar İnşaat, İnanlar İnşaat, Astaş gibi firmalar da lüks konut projeleriyle kendi markalarını oluşturmak konusunda sürekli yükselen bir grafik çiziyor.
En büyük marka TOKİ
Özel sektörden inşaat gruplarının büyük bir hamlesi olarak görünse de markalaşma hareketinden en kârlı çıkan kuruluş Başbakanlık Toplu Konut İdaresi (TOKİ) oldu. Bir yandan alt gelir grubunun ev sahibi olma umudunu taze tutmaya çalışan TOKİ, diğer yandan kaynak geliştirme projeleri adı altında lüks konut projelerine imza atarak üst gelir grubu konut alıcısının da tercihi olmayı başardı.
TOKİ'nin arkasındaki devlet garantisi, konut inşaatlarının ve alımlarının furya haline geldiği dönemde birçok alıcı için en büyük güven kaynağı oldu. İstanbul Büyük Şehir Belediyesi'nin toplu konut şirketi KİPTAŞ'ın da TOKİ'ye benzer bir gelişim sürecine girdiğini söylemek mümkün.
Taahhütçüler konutçu oldu
Diğer sektörlerden konut işine girenlerin yanı sıra taahhüt bazında inşaat işleri yapan bazı firmalar da yap - sat tarzı konut projelerine girdiler. Bu şirketler arasında Emay İnşaat, Hektaş, Çuhadaroğlu İnşaat, K Grup, Ant Yapı, Varyap Varlıbaşlar gibi şirketler yer alıyor. Ayrıca Türkiye'nin ilk plazalarından birini inşa eden, 2007'nin başına kadar bu alanda faaliyet gösteren Mimtur İnşaat da Ataşehir'deki Polaris Residence'la konut işine başlamış oldu.
Sektörün cazibesi ünlüleri de çekti
Sanat ve spor camiasından birçok ünlü isim de konut sektörüne girdi. Bu konuda İbrahim Tatlıses başı çekti. Riva'da inşa ettirdiği Çakıl Vilları'yla konut işine giren Hülya Avşar'ı Galatasaraylı futbolcu Ergün Penbe izledi. Şarkıcı Seren Serengil de Sapanca'da 60 villalık bir projeye başlayacak.
Galatasaraylı futbolcular Okan Buruk ve Arif Erdem, Reklamcı Alinur Velidedeoğlu, Beşiktaş'ın eski yöneticisi Kıvanç Oktay, Adana Büyük Şehir Belediye Başkanı Aytaç Durak'ın oğlu Gökhan Durak'la birlikte çalışan Ferdi Tayfur da konut işine giren diğer ünlülerden.
Hakan Şükür'ün Antalya'da Hakan Şükür Konakları'yla başlayan müteahhitlik macerasıysa ortağıyla mahkemelik olunca hüsranla bitmişti.
GYO'lar şimdi müteahhit gibi
2005 yılının başında sayıları iki elin parmaklarını geçmeyen Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları'na (GYO) her geçen gün bir yenisi eklendi. Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları Derneği'nin (GYODER) 1999'da kurucu üyelesi olan 10 GYO'ya, bugün 7 GYO daha katılmış durumda.
Ayrıca Sinpaş GYO, Ülker Grubu'nun Kurduğu Sağlam GYO ve SPK tarafından en son onaylanan İdealist GYO'yu önümüzdeki günlerde yeni GYO'lar takip edecek gibi görünüyor.
Tüm dünyada GYO'lar gayrimenkul sektörünü kurumsallaştıracak ve şeffaflaştıracak en kuvvetli oyuncular olarak görülüyor. Buna karşın Türkiye'deki GYO'lar müteahhit gibi çalışmak ve konut sektörüne fazlaca girmekle eleştiriliyorlar.
Marka olmanın sırrı reklamda
Sektörün yaşadığı değişim süreci ve yeni ihtiyaçları, yeni uygulamaları da beraberinde getirdi. Böylece inşaat sektörü çok da alışık olmadığı reklam ve promosyon dünyasıyla tanıştı. Bu dönemde açıklanan en büyük reklam bütçesini 3.5 milyon dolarla Han Yapı kullandı. Onu 2 milyon dolarla Teknik Yapı takip etti.
Kumburgaz'da Zeytinsuyu Tepesi Evleri'ni inşa eden Saros İnşaat'sa promosyonlu konut satışlarında tam bir rekor kırdı.
Promosyon uygulamasına otomobil kampanyasıyla başlayıp işi tekne ve cip vermeye kadar götüren şirket, siteden ev alanların elektrik su gibi faturalarını, çocuklarının okul masraflarını karşılama, Japon yeniyle kredi sağlama gibi ilginç uygulamalara da imza attı.