Allah Razı Olsun Ne Demektir?
Allah Razi Olsun Nedemektir?
llahu teala, senin ahlakini, islerini islah edip, seni razi oldugu (begendigi) hale getirsin, manasinda dua.
Selam, Nedir?
İki musluman karsilasinca veya ayrilirken birinin digerine; Esselamu aleykum veya Selamun aleykum yani dunyada ve ahirette selamette ol, sihhat ve afiyet sizin uzerinize olsun demesi, digerinin de; Ve Aleykum selam yani Bana ettigin bu gu zel dua senin de uzerine olsun diye soylemesi.
Birbirinize selam veriniz. (Hadisi serifTirmizi, Muslim)
Muslumanin musluman uzerinde bes hakki vardir.
Selamina cevap vermek,
hastasini yoklamak,
cenazesinde bulunmak,
davetine gitmek ve
aksirip; Elhamdulillah deyince; Yerhamukallah diyerek cevap vermek. (Hadisi serifBuhari, Muslim)
Sevginin ve muhabbetin ifadesi olarak hayir dua.
Allahu tealaya hamd olsun.
Resulullaha salat ve selam olsun.
Biz bu dunyadan gider olduk, Kalanlara selam olsun.
Bizim icin hayir dua, Kilanlara selam olsun.
(Yunus Emre)
AZZE VECELLE NEDEMEKTİR?
Allahu tealanin ismi soyleyince, isitince ve yazinca O, Aziz ve Celildir (yucedir) manasina soylenilen ve yazilan saygi ifadesi.
Allahu tealanin ismi serifini soyleyince, isitince, yazinca (Subhanellah), (Tebarekallah), (Cellecelaluh), (Azzeismuh), (Cellekudretuh) veya (teala) gibi tazim (hurmet ve saygi) ifadelerinden birini soylemek, yazmak; birincisinde vacib, lazim, t ekrarinda ise mustehabdir, iyidir. (Allah buyurdu ki...) veya (Allah teala buyurdu ki...) dememeli, (Allahu teala buyurdu ki...) demelidir. Bunun gibi, yalniz (Kuran) dememeli, daima (Kurani kerim) demelidir. (Kerderi, Birgivi ve Seyyid Abdulhakim Arvasi)
TEBAREKE VE TEALA NEDEMEKTİR?
Allahu tealanin ismi serifi anildiginda ve yazildiginda, soylenen ve yazilan, Yuce ve noksan sifatlardan munezzeh (uzak, temiz) manasina tazim ve hurmet ifadesi.
Allahu tebareke ve teala lutf ederek, aciyarak kullarina cok seyleri mubah etmis, izin vermistir. Ruhu hasta, kalbi bozuk oldugu icin, mubahlarla doymayip bitmez tukenmez mubahlari birakip, İslamiyetin hududundan disari tasarak supheli ve haramlara uzananlar, ne kadar bedbaht ve zavallidir. Adet uzere aliskanlik ile namaz kilan ve oruc tutan coktur. Fakat İslamiyetin hududunu gozeten haram ve suphelilere dusmemeye dikkat eden pek azdir. Dogru ve halis ibadet edenleri adet uzere bozuk ibadet ed enlerden ayiran fark, Allahu tealanin emirlerini gozetmektir. (İmami Rabbani)
TEALA VE TEKADDES NEDEMEKTİR?
Allahu tealanin ismi serifi anildiginda, isitildiginde veya yazildiginda: Yuce ve noksan sifatlardan munezzeh (uzak, temiz) manasina hurmet, saygi ifadesi.
Allahu teala ve tekaddes hazretlerine hamdolsun. Onun sectigi kullarina selam olsun. Sevgili oglum! Firsat ganimettir. Yani, zaman cok kiymetlidir. Bu kiymetli zamanlari faydasiz seylere sarfetmemelidir. Allahu teala ve tekaddesin razi oldugu, begen digi seyleri yapmakla gecirmelidir. Bes vakit namazi, dunya islerini dusunmeyerek ve cemaatle kilmalidir. Tadili erkana (sartlarina) uygun olarak kilmaya dikkat etmelidir. Teheccud (gece) namazini kacirmamalidir. Seher vakitleri istigfar (tovbe) et melidir. Gafletten, nefse uymaktan lezzet almamalidir. Dunyanin gecici lezzetlerine aldanmamalidir. Olumu hatirlamali, ahiretin dehset ve siddetini goz onune getirmelidir. (İmami Rabbani)
SALLALLAHU ALEYHİ VE SELLEM NEDEMEKTİR?
Peygamber efendimizin ismi serifi anildigi, isitildigi ve yazildiginda soylenen ve yazilan, Allahu tealadan, Onun dunyada ve ahirette her turlu iyilige ve ustunluge kavusmasini istemekten ibaret olan hayir dua, hurmet, saygi ve baglilik ifadesi. Bu na salat u selam da denir.
Kim bana bir kere salat ederse (mesela sallallahu aleyhi ve sellem derse) Allahu teala ona on kere salat (rahmet) eder. Onun on gunahini bagislar ve derecesini on kat yukseltir. (Hadisi serifMevahibi Ledunniye)
Salat u Selam Nedemektir?
Peygamber efendimizin sallallahu aleyhi ve sellem ismi serifleri anilinca, isitilince veya yazilinca soylenen veya yazilan hayir dualardan ibaret olan sozler yani sallallahu aleyhi ve sellem, Allahumme salli ve sellim ala seyyidina Muhammedin ve ala ali seyyidina Muhammed, Essalatu vesselamu aleyke ya Resulallah mubarek sozleri ve benzerleri.
Kurani kerimde mealen buyruldu ki:
Ey muminler! Ona (peygambere) salat ve selam edin. (Ahzab suresi: 56)
Kim bir kitabda bana salat u selam getirirse (yazarsa) benim ismim o kitabda bulundugu muddetce, melekler, onun icin istigfar ederler (Allahu tealaya onun gunahini bagislamasi icin yalvarirlar) . (Hadisi serifMirati Kainat)
Cimrilik sadece mali tutmak, onu hayir yerlere sarfetmemek degildir. İbadetlerini yapmayan kimse, nefsine cimrilik ettigi gibi, Resulullah sallallahu aleyhi ve sellem efendimizin ismi seriflerini duydugu halde salat u selam okumayan, musluman kardes ine rastlayip selam vermeyen kimse de cimrilik etmis olur. (Yusuf Sinanuddin
ALEYHİMURRİDVAN NEDEMEKTİR?
Allahu tealanin rizasi onlarin uzerine olsun veya Allahu teala onlardan razi olsun manasina dua ve hurmet ifadesi. İkiden fazla Eshabi kiramin ismi anildiginda, isitildiginde ve yazildiginda soylenir ve yazilir. Bir kisi icin aleyhirridvan, iki kisi icin aleyhimerridvan denir.
Eshabi kiram aleyhimurridvan, peygamberlerden sonra mahluklarin (yaratilmislarin) en ustunudurler. (Omer Nesefi)
Eshabi kiram aleyhimurridvan, Peygamber efendimizi (sallallahu aleyhi ve sellem) son derecede cok severlerdi. Ugrunda, canlarini, mallarini, mulklerini, colukcocuklarini, baba ve analarini ve vatanlarini terk ve feda ettiler. (Muhammed Masumi Faruki)
ALEYHİSSELAM NEDEMEKTİR?
Allahu tealanin selami onun uzerine olsun manasina daha cok peygamberler ve dort buyuk melek icin kullanilan dua ve tazim (saygi) ifadesi. İki kisi icin aleyhimesselam, daha cok kisi icin aleyhimusselam denir.
Muhammed aleyhisselam; Ummetimin iki kotu huya yakalanmalarindan korkuyorum. Bunlar nefse uymak ve olumu unutup, dunya arkasindan kosmaktir buyurdu. (Hadisi serifBerika)
Seadet sahibi o kimsedir ki, Azrail aleyhisselam gelip ona; Korkma, Erhamurrahimine (Allahu tealaya) gidiyorsun. Asil vatanina kavusuyorsun. Buyuk devlete erisiyorsun der. Boyle kimseye bundan daha serefli sevincli ve mutlu bir gun yoktur. (Abdulhakim Arvasi)
ALEYHİSSALATU VESSELAM NEDEMEKTİR?
Peygamberler bilhassa Peygamber efendimizin ismi serifi soylenince, yazilinca ve isitilince soylenen ve yazilan salat ve selam (hayr dualar) onun uzerine olsun manasina dua ve tazim (saygi) ifadesi. İki kisi icin aleyhimesselam daha fazla icin aleyh imussalatu ves selam denir.
Peygamber efendimiz aleyhissalatu vesselam buyurdu ki: Cehenneme girmesi haram olan ve Cehennemin de onu yakmasi haram olan kimseyi bildiriyorum. Dikkat ediniz! Bu kimse, insanlara kolaylik, yumusaklik gosteren mumindir. (Hadisi serifBuhari)
Kerremallahu Vecheh Nedemektir?
Eshabi Kiramin buyuklerinden olup Peygamber Efendimizin damadi olmakla da sereflenmistir. Hic puta tapmadan musluman oldugu icin «Kerremallahu Vecheh»; kahramanligi ve cok cesur olmasi sebebiyle «Kerrar» ve «EsedullahilGalib» unvanlarini almistir. Ayrica takdiri ilahiyyeye gosterdigi rizadan dolayi da «Murteza» unvani verilmistir.
MURTEZA NEDİR?
Begenilmis, razi olunmus manasina hazreti Alinin lakabi.
Ademin (aleyhisselam) hilm sifatini ve Yusufun (aleyhisselam) guzel ahlakini gormek isteyen, Ali Murtezaya baksin. (Hadisi serifMenakibi Cihari Yari Guzin)
Eshabi kiramdan herbiri bir peygambere benzemektedir. Ebu Bekri Siddik Muhammed aleyhisselama, OmerulFaruk Musa aleyhisselama, Osmani Zinnureyn Nuh aleyhisselama, AliyyulMurteza İsa aleyhisselama, Muaviye hazretleri de Davud aleyhisselama benz er. (İmami Rabbani)
RADİYALLAHU ANH NEDEMEKTİR?
Daha cok Eshabi kiramdan birinin ismi anildigi veya yazildigi zaman soylenen ve yazilan Allahu teala ondan razi olsun manasina dua, hurmet ve saygi ifadesi.
İki kisi icin Radiyallahu anhuma, ikiden fazlasi icin Radiyallahu anhum denir.
Ebu Bekr radiyallahu anh birine nasihat ederken soyle buyurdu: Ey kardesim! Sana yaptigim nasihati aklinda tut, kaybolmamasina dikkat et. Olumu ozune sevdir. Nasil olsa gelecek dedi. Cok kere, dilini parmagi ile tutar ve; Basima gelen her sey bunu n yuzundendir derdi. Binekte iken devesinin yulari dusse, verin, demez; deveyi cokturur, alirdi. Sebebini sordular: Resulullah sallallahu aleyhi ve sellem bana: İnsanlardan bir sey isteme diye emretti buyurdu. (Semseddin Sivasi)
Ebu Bekr ile Omer radiyallahu anhuma bu ummetin ustunleridir. (Hazreti Ali)
Eshabi kiramin radiyallahu anhum ecmain hepsini buyuk bilip, hurmet etmekle beraber, Ehli beyti (Peygamber efendimizin akrabalarini) de sevmek Ehli sunnetin alametidir. (Tahiri Buhari)
RADİYALLAHU TEALA ANHA NEDEMEKTİR?
Hanim sahabilerden birinin ismi anilinca veya yazilinca soylenen Allahu teala ondan razi olsun manasina dua, hurmet ve saygi ifadesi. İki hanim sahabi icin (Radiyallahu teala anhuma ve ikiden cok icin Radiyallahu anhunne denir.
Kadinlar Cennette, dunyadaki bayram gunleri gibi senede birkac kere Allahu tealayi goreceklerdir. Muminlerin kamil (olgun, ustun) olanlari her sabah aksam, digerleri ise Cuma gunleri Allahu tealayi anlasilamayan bir sekilde goreceklerdir. Mumin ka dinlar ve melekler ve cin de bu mujdeye dahildirler. Fatimatuz Zehra ve Hadicetul Kubra ve Aisei Siddika ve diger ezvaci tahirat (Peygamber efendimizin mubarek hanimlari) ve hazreti Meryem ve hazreti Asiye radiyallahu teala anhunne ecmain gibi kamil (ustun) ve arif hatunlarin diger kadinlardan mustesna (ayri) tutulmalari uygun olur. (Abdulhaki Dehlevi)
RİDVANULLAHİ TEALA ALEYHİM ECMAİN NEDEMEKTİR?
Daha cok Eshabi kiramin isimleri anilinca soylenen; Allahu tealanin rizasi onlar uzerine olsun manasina, dua, hurmet ve saygi ifadesi. Bir kisi icin ridvanullahi teala aleyh, iki kisi icin ridvanullahi teala aleyhima denir.
Butun dualar, iyilikler, Allahu tealanin peygamberi ve en sevdigi kulu, insanlarin her bakimdan en guzeli, en ustunu olan Muhammed aleyhisselama ve Ehli beytine (akrabasina) ve Eshabina (arkadaslarina) ridvanullahi teala aleyhim ecmain ve bunlari se venlere ve izlerinde gidenlere olsun. (İmami Rabbani)
KUDDİSE SİRRUH NEDEMEKTİR?
Daha cok Allahu tealanin sevdigi kullar olan evliyadan birinin ismi anilinca veya yazilinca, onun sirri (ici) temiz ve mubarek olsun manasina soylenen veya yazilan dua, hurmet ve saygi ifadesi. İki kisi icin Kuddise Sirruhuma ikiden cok icin Kuddi se sirruhum denir.
İmami Rabbani hazretlerinin babasi Abdulehad hazretlerinin ustadi (hocasi) ve Hindistan evliyasinin buyuklerinden Abdulkuddus kuddise sirruh, ogluna yazdigi bir mektubunda buyuruyor ki: Oglum! Vaktin kiymetini bil. Gecegunduz ilim ogrenmeye calis. Her zaman abdestli bulun. Bes vakit namazi sunnetleri ile ve tadili erkan (rukuda, kavmede yani rukudan kalkip ayakta iken, iki secdeyi yaparken ve celsede yani iki secde arasinda oturmada butun azalar, organlar hareketsiz kaldiktan sonra, Subhan allah diyecek kadar durmak) ile, huzur (kalben Allahu teala ile beraber olmak) ve husu (Allahu tealadan korkmak ve tevazu hali) ile ve seriatin sahibinin (Peygamber efendimizin) bildirdigi gibi kilmaya calis. Bunlari yapinca, dunyada ve ahirette sayisiz nimetlere kavusursun. (M. Hasimi Kesmi
KADDESALLAHU TEALA ESRAREHUMULAZİZ NEDEMEKTİR?
Daha cok tasavvuf buyuklerinin, evliya zatlarin isimleri anilinca ve yazilinca soylenen veya yazilan Allahu teala onlarin kiymetli sirlarini temiz, mubarek eylesin manasina dua ve saygi ifadesi. Bir kisi icin Kaddesallahu sirrehu; iki kisi icin Kadde sallahu sirrehuma denir.
Kiyamette yani oldukten sonra diriltilip, dunyada yapilan islerin hesabinin verilecegi gun; once Peygamberler aleyhimussallevatu vetteslimat, sonra salih kullar, Allahu tealanin sevdigi ve kendilerinden razi oldugu evliyayi kiram kaddesallahu teala esrarehumulaziz Allahu tealanin izni ile gunahi cok olan muminlere sefaat edecek, onlari azabdan kurtaracaktir. (İmami Rabbani)
Allahu teala meleklere, cinlere cesitli sekil alabilmek kuvveti verdigi icin, cok sevdigi evliyanin kaddesallahu esrarehumulaziz ruhlarina da bu kuvveti vermektedir. Onlardan bircogu bir anda cesitli yerlerde degisik isler yaparken gorulmusler, siki nti ve tehlikeli durumlarla karsilasanlar yardim istediklerinde, Allahu tealanin izni ile onlara yetismislerdir. Bu evliyanin kaddesallahu teala esrarehumulaziz yaptiklari yardimdan bazan haberi olmakta, bazan da olmamaktadir. (İmami Rabbani)
Evliyayi kiram herkes gibi dort hak mezheb (Hanefi, Safii, Maliki, Hanbeli)den birine tabi olarak, uyarak yukselmislerdir. Cuneydi Bagdadi, Sufyani Sevri, Abdulkadiri Geylani, Hanbeli idi. Ebu Bekri Sibli, Maliki idi. Ceriri, Hanefi idi. Harisi Muhasibi, Safii idi. kaddesallahu teala esrarehum. (Abdulhaki Dehlevi)
RAHMETULLAHİ ALEYH NEDEMEKTİR?
Daha cok Eshabi kiramdan (Peygamber efendimizin arkadaslarindan) baska din buyuklerinden birinin ismi anildigi veya yazildiginda, soylenen veya yazilan Allahu teala ona rahmet eylesin manasina dua, hurmet ve saygi ifadesi. İki kisi icin rahmetulla hi aleyhima, daha cok kimse icin rahmetullahi aleyhim denir.
Cuneydi Bagdadi rahmetullahi aleyhin kiymetli sozlerinden bazilari soyledir: Bir kimsenin havada bagdas kurup oturdugunu gorurseniz, İslamiyete uymaktaki hassasiyetine, titizligine bakiniz. Eger bu yonu tam ise ona uyabilirsiniz. Emir ve yasaklara uymakta az da olsa bir gevsekligi varsa, hemen ondan uzaklasiniz, cunku size zarari dokunur.
Allahu tealadan gafil olmak, Onu unutmak, ateste olmaktan daha beterdir, kotudur.
Sabir; yuzu eksitmeden basa gelen dert ve musibeti yudum yudum icine sindirmektir.
EbulHuseyin bin Semun rahmetullahi aleyh buyurdu ki: Allahu tealanin adi bulunmayan soz kiymetsizdir. Allahu tealayi hatirlamadan susmak, bosuna vakit gecirmektir. İbret almadan bakmak faydasizdir.
RAHİMEHULLAH NEDEMEKTİR?
Daha cok Eshabi kiramdan baska İslam buyuklerinden birisinin ismi anildigi veya yazildiginda, soylenen ve yazilan, Allahu teala ona rahmet eylesin manasina, dua, hurmet ve saygi ifadesi. İki kisi icin rahimehumallah daha cok kimse icin, rahimehumull ah denir.
ALINTIDIR
llahu teala, senin ahlakini, islerini islah edip, seni razi oldugu (begendigi) hale getirsin, manasinda dua.
Selam, Nedir?
İki musluman karsilasinca veya ayrilirken birinin digerine; Esselamu aleykum veya Selamun aleykum yani dunyada ve ahirette selamette ol, sihhat ve afiyet sizin uzerinize olsun demesi, digerinin de; Ve Aleykum selam yani Bana ettigin bu gu zel dua senin de uzerine olsun diye soylemesi.
Birbirinize selam veriniz. (Hadisi serifTirmizi, Muslim)
Muslumanin musluman uzerinde bes hakki vardir.
Selamina cevap vermek,
hastasini yoklamak,
cenazesinde bulunmak,
davetine gitmek ve
aksirip; Elhamdulillah deyince; Yerhamukallah diyerek cevap vermek. (Hadisi serifBuhari, Muslim)
Sevginin ve muhabbetin ifadesi olarak hayir dua.
Allahu tealaya hamd olsun.
Resulullaha salat ve selam olsun.
Biz bu dunyadan gider olduk, Kalanlara selam olsun.
Bizim icin hayir dua, Kilanlara selam olsun.
(Yunus Emre)
AZZE VECELLE NEDEMEKTİR?
Allahu tealanin ismi soyleyince, isitince ve yazinca O, Aziz ve Celildir (yucedir) manasina soylenilen ve yazilan saygi ifadesi.
Allahu tealanin ismi serifini soyleyince, isitince, yazinca (Subhanellah), (Tebarekallah), (Cellecelaluh), (Azzeismuh), (Cellekudretuh) veya (teala) gibi tazim (hurmet ve saygi) ifadelerinden birini soylemek, yazmak; birincisinde vacib, lazim, t ekrarinda ise mustehabdir, iyidir. (Allah buyurdu ki...) veya (Allah teala buyurdu ki...) dememeli, (Allahu teala buyurdu ki...) demelidir. Bunun gibi, yalniz (Kuran) dememeli, daima (Kurani kerim) demelidir. (Kerderi, Birgivi ve Seyyid Abdulhakim Arvasi)
TEBAREKE VE TEALA NEDEMEKTİR?
Allahu tealanin ismi serifi anildiginda ve yazildiginda, soylenen ve yazilan, Yuce ve noksan sifatlardan munezzeh (uzak, temiz) manasina tazim ve hurmet ifadesi.
Allahu tebareke ve teala lutf ederek, aciyarak kullarina cok seyleri mubah etmis, izin vermistir. Ruhu hasta, kalbi bozuk oldugu icin, mubahlarla doymayip bitmez tukenmez mubahlari birakip, İslamiyetin hududundan disari tasarak supheli ve haramlara uzananlar, ne kadar bedbaht ve zavallidir. Adet uzere aliskanlik ile namaz kilan ve oruc tutan coktur. Fakat İslamiyetin hududunu gozeten haram ve suphelilere dusmemeye dikkat eden pek azdir. Dogru ve halis ibadet edenleri adet uzere bozuk ibadet ed enlerden ayiran fark, Allahu tealanin emirlerini gozetmektir. (İmami Rabbani)
TEALA VE TEKADDES NEDEMEKTİR?
Allahu tealanin ismi serifi anildiginda, isitildiginde veya yazildiginda: Yuce ve noksan sifatlardan munezzeh (uzak, temiz) manasina hurmet, saygi ifadesi.
Allahu teala ve tekaddes hazretlerine hamdolsun. Onun sectigi kullarina selam olsun. Sevgili oglum! Firsat ganimettir. Yani, zaman cok kiymetlidir. Bu kiymetli zamanlari faydasiz seylere sarfetmemelidir. Allahu teala ve tekaddesin razi oldugu, begen digi seyleri yapmakla gecirmelidir. Bes vakit namazi, dunya islerini dusunmeyerek ve cemaatle kilmalidir. Tadili erkana (sartlarina) uygun olarak kilmaya dikkat etmelidir. Teheccud (gece) namazini kacirmamalidir. Seher vakitleri istigfar (tovbe) et melidir. Gafletten, nefse uymaktan lezzet almamalidir. Dunyanin gecici lezzetlerine aldanmamalidir. Olumu hatirlamali, ahiretin dehset ve siddetini goz onune getirmelidir. (İmami Rabbani)
SALLALLAHU ALEYHİ VE SELLEM NEDEMEKTİR?
Peygamber efendimizin ismi serifi anildigi, isitildigi ve yazildiginda soylenen ve yazilan, Allahu tealadan, Onun dunyada ve ahirette her turlu iyilige ve ustunluge kavusmasini istemekten ibaret olan hayir dua, hurmet, saygi ve baglilik ifadesi. Bu na salat u selam da denir.
Kim bana bir kere salat ederse (mesela sallallahu aleyhi ve sellem derse) Allahu teala ona on kere salat (rahmet) eder. Onun on gunahini bagislar ve derecesini on kat yukseltir. (Hadisi serifMevahibi Ledunniye)
Salat u Selam Nedemektir?
Peygamber efendimizin sallallahu aleyhi ve sellem ismi serifleri anilinca, isitilince veya yazilinca soylenen veya yazilan hayir dualardan ibaret olan sozler yani sallallahu aleyhi ve sellem, Allahumme salli ve sellim ala seyyidina Muhammedin ve ala ali seyyidina Muhammed, Essalatu vesselamu aleyke ya Resulallah mubarek sozleri ve benzerleri.
Kurani kerimde mealen buyruldu ki:
Ey muminler! Ona (peygambere) salat ve selam edin. (Ahzab suresi: 56)
Kim bir kitabda bana salat u selam getirirse (yazarsa) benim ismim o kitabda bulundugu muddetce, melekler, onun icin istigfar ederler (Allahu tealaya onun gunahini bagislamasi icin yalvarirlar) . (Hadisi serifMirati Kainat)
Cimrilik sadece mali tutmak, onu hayir yerlere sarfetmemek degildir. İbadetlerini yapmayan kimse, nefsine cimrilik ettigi gibi, Resulullah sallallahu aleyhi ve sellem efendimizin ismi seriflerini duydugu halde salat u selam okumayan, musluman kardes ine rastlayip selam vermeyen kimse de cimrilik etmis olur. (Yusuf Sinanuddin
ALEYHİMURRİDVAN NEDEMEKTİR?
Allahu tealanin rizasi onlarin uzerine olsun veya Allahu teala onlardan razi olsun manasina dua ve hurmet ifadesi. İkiden fazla Eshabi kiramin ismi anildiginda, isitildiginde ve yazildiginda soylenir ve yazilir. Bir kisi icin aleyhirridvan, iki kisi icin aleyhimerridvan denir.
Eshabi kiram aleyhimurridvan, peygamberlerden sonra mahluklarin (yaratilmislarin) en ustunudurler. (Omer Nesefi)
Eshabi kiram aleyhimurridvan, Peygamber efendimizi (sallallahu aleyhi ve sellem) son derecede cok severlerdi. Ugrunda, canlarini, mallarini, mulklerini, colukcocuklarini, baba ve analarini ve vatanlarini terk ve feda ettiler. (Muhammed Masumi Faruki)
ALEYHİSSELAM NEDEMEKTİR?
Allahu tealanin selami onun uzerine olsun manasina daha cok peygamberler ve dort buyuk melek icin kullanilan dua ve tazim (saygi) ifadesi. İki kisi icin aleyhimesselam, daha cok kisi icin aleyhimusselam denir.
Muhammed aleyhisselam; Ummetimin iki kotu huya yakalanmalarindan korkuyorum. Bunlar nefse uymak ve olumu unutup, dunya arkasindan kosmaktir buyurdu. (Hadisi serifBerika)
Seadet sahibi o kimsedir ki, Azrail aleyhisselam gelip ona; Korkma, Erhamurrahimine (Allahu tealaya) gidiyorsun. Asil vatanina kavusuyorsun. Buyuk devlete erisiyorsun der. Boyle kimseye bundan daha serefli sevincli ve mutlu bir gun yoktur. (Abdulhakim Arvasi)
ALEYHİSSALATU VESSELAM NEDEMEKTİR?
Peygamberler bilhassa Peygamber efendimizin ismi serifi soylenince, yazilinca ve isitilince soylenen ve yazilan salat ve selam (hayr dualar) onun uzerine olsun manasina dua ve tazim (saygi) ifadesi. İki kisi icin aleyhimesselam daha fazla icin aleyh imussalatu ves selam denir.
Peygamber efendimiz aleyhissalatu vesselam buyurdu ki: Cehenneme girmesi haram olan ve Cehennemin de onu yakmasi haram olan kimseyi bildiriyorum. Dikkat ediniz! Bu kimse, insanlara kolaylik, yumusaklik gosteren mumindir. (Hadisi serifBuhari)
Kerremallahu Vecheh Nedemektir?
Eshabi Kiramin buyuklerinden olup Peygamber Efendimizin damadi olmakla da sereflenmistir. Hic puta tapmadan musluman oldugu icin «Kerremallahu Vecheh»; kahramanligi ve cok cesur olmasi sebebiyle «Kerrar» ve «EsedullahilGalib» unvanlarini almistir. Ayrica takdiri ilahiyyeye gosterdigi rizadan dolayi da «Murteza» unvani verilmistir.
MURTEZA NEDİR?
Begenilmis, razi olunmus manasina hazreti Alinin lakabi.
Ademin (aleyhisselam) hilm sifatini ve Yusufun (aleyhisselam) guzel ahlakini gormek isteyen, Ali Murtezaya baksin. (Hadisi serifMenakibi Cihari Yari Guzin)
Eshabi kiramdan herbiri bir peygambere benzemektedir. Ebu Bekri Siddik Muhammed aleyhisselama, OmerulFaruk Musa aleyhisselama, Osmani Zinnureyn Nuh aleyhisselama, AliyyulMurteza İsa aleyhisselama, Muaviye hazretleri de Davud aleyhisselama benz er. (İmami Rabbani)
RADİYALLAHU ANH NEDEMEKTİR?
Daha cok Eshabi kiramdan birinin ismi anildigi veya yazildigi zaman soylenen ve yazilan Allahu teala ondan razi olsun manasina dua, hurmet ve saygi ifadesi.
İki kisi icin Radiyallahu anhuma, ikiden fazlasi icin Radiyallahu anhum denir.
Ebu Bekr radiyallahu anh birine nasihat ederken soyle buyurdu: Ey kardesim! Sana yaptigim nasihati aklinda tut, kaybolmamasina dikkat et. Olumu ozune sevdir. Nasil olsa gelecek dedi. Cok kere, dilini parmagi ile tutar ve; Basima gelen her sey bunu n yuzundendir derdi. Binekte iken devesinin yulari dusse, verin, demez; deveyi cokturur, alirdi. Sebebini sordular: Resulullah sallallahu aleyhi ve sellem bana: İnsanlardan bir sey isteme diye emretti buyurdu. (Semseddin Sivasi)
Ebu Bekr ile Omer radiyallahu anhuma bu ummetin ustunleridir. (Hazreti Ali)
Eshabi kiramin radiyallahu anhum ecmain hepsini buyuk bilip, hurmet etmekle beraber, Ehli beyti (Peygamber efendimizin akrabalarini) de sevmek Ehli sunnetin alametidir. (Tahiri Buhari)
RADİYALLAHU TEALA ANHA NEDEMEKTİR?
Hanim sahabilerden birinin ismi anilinca veya yazilinca soylenen Allahu teala ondan razi olsun manasina dua, hurmet ve saygi ifadesi. İki hanim sahabi icin (Radiyallahu teala anhuma ve ikiden cok icin Radiyallahu anhunne denir.
Kadinlar Cennette, dunyadaki bayram gunleri gibi senede birkac kere Allahu tealayi goreceklerdir. Muminlerin kamil (olgun, ustun) olanlari her sabah aksam, digerleri ise Cuma gunleri Allahu tealayi anlasilamayan bir sekilde goreceklerdir. Mumin ka dinlar ve melekler ve cin de bu mujdeye dahildirler. Fatimatuz Zehra ve Hadicetul Kubra ve Aisei Siddika ve diger ezvaci tahirat (Peygamber efendimizin mubarek hanimlari) ve hazreti Meryem ve hazreti Asiye radiyallahu teala anhunne ecmain gibi kamil (ustun) ve arif hatunlarin diger kadinlardan mustesna (ayri) tutulmalari uygun olur. (Abdulhaki Dehlevi)
RİDVANULLAHİ TEALA ALEYHİM ECMAİN NEDEMEKTİR?
Daha cok Eshabi kiramin isimleri anilinca soylenen; Allahu tealanin rizasi onlar uzerine olsun manasina, dua, hurmet ve saygi ifadesi. Bir kisi icin ridvanullahi teala aleyh, iki kisi icin ridvanullahi teala aleyhima denir.
Butun dualar, iyilikler, Allahu tealanin peygamberi ve en sevdigi kulu, insanlarin her bakimdan en guzeli, en ustunu olan Muhammed aleyhisselama ve Ehli beytine (akrabasina) ve Eshabina (arkadaslarina) ridvanullahi teala aleyhim ecmain ve bunlari se venlere ve izlerinde gidenlere olsun. (İmami Rabbani)
KUDDİSE SİRRUH NEDEMEKTİR?
Daha cok Allahu tealanin sevdigi kullar olan evliyadan birinin ismi anilinca veya yazilinca, onun sirri (ici) temiz ve mubarek olsun manasina soylenen veya yazilan dua, hurmet ve saygi ifadesi. İki kisi icin Kuddise Sirruhuma ikiden cok icin Kuddi se sirruhum denir.
İmami Rabbani hazretlerinin babasi Abdulehad hazretlerinin ustadi (hocasi) ve Hindistan evliyasinin buyuklerinden Abdulkuddus kuddise sirruh, ogluna yazdigi bir mektubunda buyuruyor ki: Oglum! Vaktin kiymetini bil. Gecegunduz ilim ogrenmeye calis. Her zaman abdestli bulun. Bes vakit namazi sunnetleri ile ve tadili erkan (rukuda, kavmede yani rukudan kalkip ayakta iken, iki secdeyi yaparken ve celsede yani iki secde arasinda oturmada butun azalar, organlar hareketsiz kaldiktan sonra, Subhan allah diyecek kadar durmak) ile, huzur (kalben Allahu teala ile beraber olmak) ve husu (Allahu tealadan korkmak ve tevazu hali) ile ve seriatin sahibinin (Peygamber efendimizin) bildirdigi gibi kilmaya calis. Bunlari yapinca, dunyada ve ahirette sayisiz nimetlere kavusursun. (M. Hasimi Kesmi
KADDESALLAHU TEALA ESRAREHUMULAZİZ NEDEMEKTİR?
Daha cok tasavvuf buyuklerinin, evliya zatlarin isimleri anilinca ve yazilinca soylenen veya yazilan Allahu teala onlarin kiymetli sirlarini temiz, mubarek eylesin manasina dua ve saygi ifadesi. Bir kisi icin Kaddesallahu sirrehu; iki kisi icin Kadde sallahu sirrehuma denir.
Kiyamette yani oldukten sonra diriltilip, dunyada yapilan islerin hesabinin verilecegi gun; once Peygamberler aleyhimussallevatu vetteslimat, sonra salih kullar, Allahu tealanin sevdigi ve kendilerinden razi oldugu evliyayi kiram kaddesallahu teala esrarehumulaziz Allahu tealanin izni ile gunahi cok olan muminlere sefaat edecek, onlari azabdan kurtaracaktir. (İmami Rabbani)
Allahu teala meleklere, cinlere cesitli sekil alabilmek kuvveti verdigi icin, cok sevdigi evliyanin kaddesallahu esrarehumulaziz ruhlarina da bu kuvveti vermektedir. Onlardan bircogu bir anda cesitli yerlerde degisik isler yaparken gorulmusler, siki nti ve tehlikeli durumlarla karsilasanlar yardim istediklerinde, Allahu tealanin izni ile onlara yetismislerdir. Bu evliyanin kaddesallahu teala esrarehumulaziz yaptiklari yardimdan bazan haberi olmakta, bazan da olmamaktadir. (İmami Rabbani)
Evliyayi kiram herkes gibi dort hak mezheb (Hanefi, Safii, Maliki, Hanbeli)den birine tabi olarak, uyarak yukselmislerdir. Cuneydi Bagdadi, Sufyani Sevri, Abdulkadiri Geylani, Hanbeli idi. Ebu Bekri Sibli, Maliki idi. Ceriri, Hanefi idi. Harisi Muhasibi, Safii idi. kaddesallahu teala esrarehum. (Abdulhaki Dehlevi)
RAHMETULLAHİ ALEYH NEDEMEKTİR?
Daha cok Eshabi kiramdan (Peygamber efendimizin arkadaslarindan) baska din buyuklerinden birinin ismi anildigi veya yazildiginda, soylenen veya yazilan Allahu teala ona rahmet eylesin manasina dua, hurmet ve saygi ifadesi. İki kisi icin rahmetulla hi aleyhima, daha cok kimse icin rahmetullahi aleyhim denir.
Cuneydi Bagdadi rahmetullahi aleyhin kiymetli sozlerinden bazilari soyledir: Bir kimsenin havada bagdas kurup oturdugunu gorurseniz, İslamiyete uymaktaki hassasiyetine, titizligine bakiniz. Eger bu yonu tam ise ona uyabilirsiniz. Emir ve yasaklara uymakta az da olsa bir gevsekligi varsa, hemen ondan uzaklasiniz, cunku size zarari dokunur.
Allahu tealadan gafil olmak, Onu unutmak, ateste olmaktan daha beterdir, kotudur.
Sabir; yuzu eksitmeden basa gelen dert ve musibeti yudum yudum icine sindirmektir.
EbulHuseyin bin Semun rahmetullahi aleyh buyurdu ki: Allahu tealanin adi bulunmayan soz kiymetsizdir. Allahu tealayi hatirlamadan susmak, bosuna vakit gecirmektir. İbret almadan bakmak faydasizdir.
RAHİMEHULLAH NEDEMEKTİR?
Daha cok Eshabi kiramdan baska İslam buyuklerinden birisinin ismi anildigi veya yazildiginda, soylenen ve yazilan, Allahu teala ona rahmet eylesin manasina, dua, hurmet ve saygi ifadesi. İki kisi icin rahimehumallah daha cok kimse icin, rahimehumull ah denir.
ALINTIDIR
