Aşılama ne zaman gerekir?

Uzman SühaN

Administrator
Aşılama ne zaman gerekir?
aşılama nedir,aşılama kimlere yapılır,aşılama ne zaman yapılır,aşılama kimler için uygulanır,aşılama öncesi değerlendirme,aşılama ve başarı oranları,aşılama hakkında bilgiler

a.gif


Aşılama (IUI-Intra Uterin Inseminasyon)
Aşılama (İnseminasyon), erkekten alınan semenin laboratuvarda çeşitli yıkama işlemlerine tabi tutulduktan sonra, sperm dışındaki tüm salgılardan arındırılması, hareketlilik ve sayısı artırılan spermlerin çok az bir sıvı medyum içinde ince bir katater yardımıyla rahim içine verilmesidir.

Aşılama ne zaman gerekir?
Aşılama,
  • Rahim ağzına ait problemler bulunduğunda,
  • Sperm sayı ve hareketinin normalden düşük olduğu durumlarda,
  • İktidarsızlık gibi cinsel fonksiyon bozukluklarında,
  • Şeker hastası olan, mesane boynunda travma veya ameliyat geçirmiş olan erkeklerde meninin mesaneye doğru boşalması demek olan retrograd ejakulasyon bulunduğunda,
  • Nedeni açıklanamayan kısırlık durumlarında,
  • Şiddetli hipospadias ve uyuşturucu maddenin etkisinden penisin sertleşememesi durumunda uygulanır.
Aşılamanın ovülasyonla eşzamanlı yapılması gerekmektedir. Ayrıca, vazektomi uygulamasından, testis ameliyatından veya radyo/kemoterapiden evvel spermlerini dondurmak isteyen erkekler, ileride aşılama tekniğini uygulayabilirler.

Aşılama Öncesi Değerlendirme
Kısırlık nedeni ile başvuran çiftlerde kısırlığın nedenini saptamaya yönelik tetkikler:

Erkekte,
* Semen analizi (spermiyogram)

Kadında,
  • Jinekolojik muayene,
  • Rahim ve tüplerin değerlendirilmesi için rahim filmi (HSG),
  • Yumurtalıkların kapasitesini değerlendirmek amacıyla hormon testleri,
  • Bazı özel durumlarda tanısal laparoskopi veya histeroskopi yapılabilir.
Bunun dışındaki tetkikler tedavi planını değiştirmeyeceği için genel olarak önerilmez.

Meni nasıl toplanır?
Aşılamaya gereken sperm bir kaç şekilde toplanabilir. Meni ya steril bir kaba, aşılama saatinden en az 2 saat önce mastürbasyon yoluyla ya da doktorun verdiği özel prezervatifle cinsel ilişki sırasında toplanabilir. Retrograd ejakulasyonu olan kişilerde ise, spermler toplanmış idrardan bulunabilir.

Spermlerin Yıkanması:
Aşılama için erkekten alınan semen, laboratuvarda çeşitli yıkama işlemlerine tabi tutularak sperm dışındaki tüm salgılardan arındırılır. Böylece şiddetli rahim kasılmalarına sebep olabilen prostaglandinlerden ve diğer maddelerden temizlenmiş olan spermler, çok az bir sıvı medyum içine konularak hem sayı hem de hareketliliği artırılmış olarak aşılamaya hazır hale getirilmiş olur.
Sperm yıkanmasının diğer amacı, rahimde enfeksiyona veya kötü reaksiyonlara sebep olabilecek olan kimyasal maddeleri ve bakterileri yok etmektir. Sperm yıkama uygulaması spermin yumurtayı fertilize etme kabiliyetini arttırır.

Aşılama (IUI):
Aşılama basit bir uygulamadır ve sadece bir kaç dakika sürer. Hasta muayene masasına alındıktan sonra doktor, vajinaya spekülüm yerleştirir ve özel olarak hazırlanmış (yıkanmış) olan spermleri bir katater aracılığıyla direkt olarak rahmin içine enjekte eder. Böylece spermlerin fertilizasyonun oluştuğu tüplere daha kolay ulaşması sağlanır. Kadında düzensiz ovülasyon bulunuyorsa, doktor ovülasyonu uyaran ilaçlar verebilir. Fertilizasyon olasılığını yükseltmek için IUI, bu ilaçların kullanımıyla beraber uygulanırsa infertilite sebebi bulunmamış çiftlerde gebelik oranlarının yükseldiği görülmüştür.

Başarı oranları:
Aşılama başarısında infertilite nedeni önemlidir. Sperm miktarı ve motilitesi iyi olan, fakat rahim ağzına ait nedenler veya cinsel ilişki problemi olan durumlarda aşılama çok iyi sonuç vermektedir. Nedeni açıklanmayan kısırlık veya sperm kalitesine bağlı infertilitesi olan kişilerde başarı oranı daha düşüktür.
En yüksek gebelik oranları ilk 3 uygulamada elde edilir. 6 uygulamadan sonra gebelik şansının çok düşük olduğu gösterilmiştir. Bu durumda tüp bebek yöntemlerine geçilmesi gerekmektedir.
Geçmişte gebelik geçirenlerde, gebelik ihtimali daha yüksektir. Sakat bebek doğurma olasılığı, tüm doğumların %2- 4'de görülür. Sperm yıkanması ve aşılamanın bu orana hiç bir şekilde etkisi yoktur. Aşılamanın başarı oranı her denemede % 15’dir ve bu oran, fertil (kısır olmayan) çiftlerin gebe kalma oranlarına eşittir.
 
Geri
Üst