Psikiyatrı ilaçları hakkında kısa bilgiler
Psikiyatrı ilaçları, kullanımı, zararları, hangi ilaçlardır, konuları hakkında detaylı bilgi alalım arkadaşlar.
Kırmızı Reçete İle Satılan İlaçlar;
Uyarıcı olma etkisi nedeniyle uykusuzluk yapar, böylece hem uykuyu açar hem de dikkati artırır. Kırmızı reçete olmasının nedeni uykuyu bozmasından yani uykuyu kaçırarak uykuya dalmayı zorlaştırmasındandır. Bu nedenle de akşam saat 20:00’den sonra verilmesi önerilmez. Özellikle dikkat eksikliği olanlarda dikkati artırır, hiperaktif olanlarda hareketleri olması gereken düzeye indirir (uyuşukluk, donukluk yapmaz). Özellikle ağır depresyonlarda uyku, iştah artışı, günlük aktiviteleri yapamayacak düzeyde yorgun, halsiz ve enerjiden yoksun hisseden hastalarda ilacın uyarıcı etkisinden faydalanılarak hastayı canlandırmak için kullanılabilir. Ritalin kısa etkili olduğundan etkisi 3-5 saat sürer ve günde 3 defa (sabah, öğlen, akşam) verilebilir. Concerta ise uzun etkili şeklidir ve günde 1 defa sabah verilebilir. Ancak sanılanın, tahmin edilenin aksine kendi klinik gözlemlerim uzun etkili olan Concerta’nın kısa etkili olan Ritalin’e göre başarı oranı daha düşüktür. Bazı hastalarımda Concerta + Ritalin ikilisinin beraber kullanımı bile daha başarılı sonuçlar vermiştir.
Diğerleri;
Modafinil (Modiodal)
Uyku artışı ile giden depresyonlarda antidepresanlara ek olarak verilmektedir.
Disülfiram (Antabus)
Alkol bırakma tedavilerinde kullanılan, alkol isteğini azaltmadan fakat alkolle alındığında ölümcül yan etkiler ortaya çıkaran bir ilaçtır.
Antihistaminikler (Prakten, Sipraktin, Atarax vb.)
Daha çok kaygı (bunaltı, sıkıntı) giderici olarak kullanılırlar. Bunun yanında iştah artırıcı olarak veya Akineton gibi onun yerine antipsikotiklerin yan etkilerini önlemek amacıyla da kullanılırlar.
Zopiklon (Imovane)
Sadece uyku ilacı olarak kullanılır. Etkisi 6-7 saat kadardır ve uykudan uyanıldığında uyku sarhoşluğu veya denge bozukluğu yapmaz.
Pirasetam (Nootropil)
Beyin kan akımını artırarak ve uyarıcı etki yaparak bazen psikiyatrik bozukluklarda etkili olabilir. Rutin kullanımda ilk sıralarda yer almaz.
Desmopressin (Minirin)
Sprey şeklinde burun içine uygulanır. Gece altını ıslatma sorunu olanlarda tedavide kullanılır ancak tedavi edici değil daha çok şikayetin ortadan kalkmasını sağlamaktadır. Kullanıldığı sürece idrar kaçırma şikayeti de olmaz.
Flumazenil (Anexate ampul)
Yeşil reçete ile satılan ve Benzodiazepinlerin etkilerini geriye döndürmek için damar yolundan uygulana, etkisini 30-60 saniyede çıkaran bir ilaçtır.
B12 vitaminleri içeren ampuller (Dodex ampul, Neurogriseovit, Epargriseovit)
B12 vitamini eksikliği enjeksiyon şeklinde uygulanan ilaçlarla tedavi edilir, tablet ilaçlarla değil. B12 vitamini eksikliği unutkanlık, denge bozukluğu, ağır derecede depresyon ve kaygı bozukluğu ve erken bunamaya kadar giden ağır hastalıklara/şikayetlere neden olabilir. B12 eksikliğinin tedavisi ömür boyu olmalıdır. B12 eksikliği kanda ölçümü yapılarak tespit edilebilir.
Nikotin bant veya sakız (Nicotinell)
Sigara bırakma tedavilerinde kullanılır.
Sinarizin (Sefal ve Sefal Fort) ve Betahistin HCl (Betaserc, Vasoserc)
Baş dönmelerinde kullanılan ilaçlardır.
Asepromazin (Plegicil damla)
Kullanımı terk edilmiş olan bir antipsikotiktir. Maalesef ki, çocukların rahat uyumalarını sağlamak amacıyla kullanıla gelen, bazı ilaç satan ve ehil olmayan kişilerce önerilen bir ilaçtır.
Kırmızı Reçete İle Satılan İlaçlar;
Uyarıcı olma etkisi nedeniyle uykusuzluk yapar, böylece hem uykuyu açar hem de dikkati artırır. Kırmızı reçete olmasının nedeni uykuyu bozmasından yani uykuyu kaçırarak uykuya dalmayı zorlaştırmasındandır. Bu nedenle de akşam saat 20:00’den sonra verilmesi önerilmez. Özellikle dikkat eksikliği olanlarda dikkati artırır, hiperaktif olanlarda hareketleri olması gereken düzeye indirir (uyuşukluk, donukluk yapmaz). Özellikle ağır depresyonlarda uyku, iştah artışı, günlük aktiviteleri yapamayacak düzeyde yorgun, halsiz ve enerjiden yoksun hisseden hastalarda ilacın uyarıcı etkisinden faydalanılarak hastayı canlandırmak için kullanılabilir. Ritalin kısa etkili olduğundan etkisi 3-5 saat sürer ve günde 3 defa (sabah, öğlen, akşam) verilebilir. Concerta ise uzun etkili şeklidir ve günde 1 defa sabah verilebilir. Ancak sanılanın, tahmin edilenin aksine kendi klinik gözlemlerim uzun etkili olan Concerta’nın kısa etkili olan Ritalin’e göre başarı oranı daha düşüktür. Bazı hastalarımda Concerta + Ritalin ikilisinin beraber kullanımı bile daha başarılı sonuçlar vermiştir.
Diğerleri;
Modafinil (Modiodal)
Uyku artışı ile giden depresyonlarda antidepresanlara ek olarak verilmektedir.
Disülfiram (Antabus)
Alkol bırakma tedavilerinde kullanılan, alkol isteğini azaltmadan fakat alkolle alındığında ölümcül yan etkiler ortaya çıkaran bir ilaçtır.
Antihistaminikler (Prakten, Sipraktin, Atarax vb.)
Daha çok kaygı (bunaltı, sıkıntı) giderici olarak kullanılırlar. Bunun yanında iştah artırıcı olarak veya Akineton gibi onun yerine antipsikotiklerin yan etkilerini önlemek amacıyla da kullanılırlar.
Zopiklon (Imovane)
Sadece uyku ilacı olarak kullanılır. Etkisi 6-7 saat kadardır ve uykudan uyanıldığında uyku sarhoşluğu veya denge bozukluğu yapmaz.
Pirasetam (Nootropil)
Beyin kan akımını artırarak ve uyarıcı etki yaparak bazen psikiyatrik bozukluklarda etkili olabilir. Rutin kullanımda ilk sıralarda yer almaz.
Desmopressin (Minirin)
Sprey şeklinde burun içine uygulanır. Gece altını ıslatma sorunu olanlarda tedavide kullanılır ancak tedavi edici değil daha çok şikayetin ortadan kalkmasını sağlamaktadır. Kullanıldığı sürece idrar kaçırma şikayeti de olmaz.
Flumazenil (Anexate ampul)
Yeşil reçete ile satılan ve Benzodiazepinlerin etkilerini geriye döndürmek için damar yolundan uygulana, etkisini 30-60 saniyede çıkaran bir ilaçtır.
B12 vitaminleri içeren ampuller (Dodex ampul, Neurogriseovit, Epargriseovit)
B12 vitamini eksikliği enjeksiyon şeklinde uygulanan ilaçlarla tedavi edilir, tablet ilaçlarla değil. B12 vitamini eksikliği unutkanlık, denge bozukluğu, ağır derecede depresyon ve kaygı bozukluğu ve erken bunamaya kadar giden ağır hastalıklara/şikayetlere neden olabilir. B12 eksikliğinin tedavisi ömür boyu olmalıdır. B12 eksikliği kanda ölçümü yapılarak tespit edilebilir.
Nikotin bant veya sakız (Nicotinell)
Sigara bırakma tedavilerinde kullanılır.
Sinarizin (Sefal ve Sefal Fort) ve Betahistin HCl (Betaserc, Vasoserc)
Baş dönmelerinde kullanılan ilaçlardır.
Asepromazin (Plegicil damla)
Kullanımı terk edilmiş olan bir antipsikotiktir. Maalesef ki, çocukların rahat uyumalarını sağlamak amacıyla kullanıla gelen, bazı ilaç satan ve ehil olmayan kişilerce önerilen bir ilaçtır.
