Aydın İl Tanıtımı

[KızılÖtesi]

didim bodrum arası kaç km izmir didim arası kaç km aydın aydın bodrum ankara
KALELER

Arpaz Kalesi: Nazilli-Bozdoğan yolu üzerindedir.

Körteke Kalesi: Bozdoğan İlçesine bağlı Körteke Köyü ile Örencik Köyü arasında bir tepenin üzerindedir.

Cincin Kalesi: Koçarlı İlçesinde Cin Bey tarafından kurulmuştur.

Güvercin Ada: Kuşadasındadır.

CAMİLER

Üveys Paşa Camii: 1565 yılında Kadı Muhittin efendinin oğlu Üveys Çelebi tarafından yaptırılmıştır. Aydın Merkez ilçede Köprülü Mahallesindedir.

Eski Yeni Camii: 1585 yılında Muhittin Efendinin oğlu Hasan Paşa tarafından yaptırılmıştır. Merkez İlçede Hasan Efendi mahallesindedir.

Ramazan Paşa Camii: 1595 yılında Ramazan paşa tarafından yaptırılmıştır. Aydın Merkez İlçede ramazan Paşa Mahallesindedir.

Süleyman Çelebi Camii: Bugün Bey Camii diye de anılan bu camii Merkez İlçe istasyon Meydanındadır. 1683 yılında Süleyman Bey tarafından yaptırılmıştır.

Cihanoğlu Camii: 1756 yılında Cihanzade Müderris Abdulaziz Efendi tarafından yaptırılmıştır. Merkez İlçede Köprülü Mahallesindedir.

Şemsi Paşa Camii: Ağaçlar arası veya kırmızı minare adı ile de tanınan bu camii Adnan Menderes Bulvarı üzerindedir. 1659 yılında Ahmet şemsi Paşa tarafından yaptırılmıştır.

İlyas Ağa Camii: İlyaszade İlyas Ağa tarafından 1812 yılında Söke İlçesinde yaptırılmıştır.

Ahmet Gazi Camii: Eski Çine'de 1308 tarihinde Menteşe Beyliği zamanında İbrahim Bey'in oğlu Gazi Ahmet Bey tarafından yaptırılmıştır.

Yavuzköy Şemsi Paşa Camii:1659 yılında Yavuz Köyü'nde Aydın'daki Şemsi Camii ile birlikte Ahmet Şemsi Paşa tarafından yaptırılmıştır.

İlyas Bey Camii: Milet harabelerinin bulunduğu yerde 1403 yılında Menteşe Bey'i Mehmet oğlu İlyas Bey tarafından yaptırılmıştır.

Öküz Mehmet Paşa Camii (Kale Camii): Kuşadasında 17.yüzyılda yapılmıştır.

HANLAR

Cihanoğlu Hanı: Merkez İlçede Köprülü Mahallesindedir. 1756 yılında yaptırılmıştır.

Zincirli Han: Merkez ilçe Köprülü Mahallesindedir. 1708 yılında yaptırılmıştır.

Öküz Mehmet Paşa Kervansarayı: Kuşadası İskelesi karşısında 1618 yılında Sadrazam Öküz (Damat) Mehmet Paşa tarafından deniz ticareti için yaptırılmış bir Osmanlı Kalesidir.

TÜRBELER

İsmail Türbesi: Merkez İlçe Köprülü Mahallesinde Üveys Paşa Caminin kuzeyindedir.

Ahi Bayram (Ahi İbrahim) Türbesi: Eski Çine'de Ahmet Gazi Camii'nin avlusundadır. 14.yüzyılın ilk yarısında yaptırılmıştır.

Çiftlik Türbesi: Cihanzadelerden Safiye Sultan'ın türbesidir. Çine-Koçarlı Yolu üzerindedir.

Sinandede Türbesi: Nazilli'nin Pınarbaşı semtindedir.

MEDRESELER

İlyasbey Medresesi: Milet harabelerinin yakınında İlyas Bey Camii etrafındadır.

Nasuh Paşa Medresesi: Merkez İlçe Köprülü Mahallesindedir. Nasuh Paşa tarafından 1708 yılında yaptırılmıştır.

Cihanoğlu Külliyesi: Merkez İlçe Köprülü Mahallesindedir. 1756 yılında yaptırılmıştır.

KÖPRÜLER

İlhanoğlu Köprüsü: Merkez İlçe Cuma Mahallesindedir.

Çavuş Köprüsü: Merkez İlçe Cuma Mahallesindedir.

Karanlık Köprü: Merkez İlçe Pınarbaşı mevkiindedir.

Armutalan Köprüsü:Bozdoğan Altıntaş yolu üzerindedir.

Çatma Köprü: İncirliova Dereağzı yolu üzerindedir.

Kemer Köprüsü: Bozdoğan Alhisar Köyünde Akçay üzerindedir.

İnce Kemer Köprüsü: Aydın Muğla İl sınırında Çine Çayı üzerindedir.

TURİZM

Aydın ili, tarihi, kültürel ve doğal değerlerine sahip olmanın ötesinde, turizm faaliyetlerinin en yoğun olduğu Batı Anadolu’nun orta yerinde bulunmaktadır. Ayrıca, turizm açısından en önemli deniz sınır kapısına sahip olması, Aydın’ı, sektörün en gelişmiş illerinden biri haline getirmiştir. Aydın’ın batısı Ege denizine açıldığından, Kuşadası ve Yenihisar ilçeleri turizmin her alanında, diğer ilçeler ise daha çok folklorik ve arkeolojik değerler açısından günübirlik ziyaretlere daha uygundur. Bu nedenle yatırımlar, bu iki kıyı ilçesinde toplanmış olup, ileriye dönük taleplerde bu bölgede yoğunlaşmaktadır.

Aydın ilinin bir diğer önemi, İzmir metropoliten alana çok yakın ve doğrudan etki alanı içinde olmasıdır. İzmir’e otoyol bağlantısı ile 100 km uzaklıkta olan Aydın kent merkezi, İstanbul’a 930 km, Ankara’ya 530 km uzaklıktadır. Deniz yolu, il içinde Kuşadası limanından sağlanmakta, daha büyük liman kullanımı için İzmir limanından yararlanılmaktadır. Demiryolu, Denizli-Aydın-İzmir hattının yanı sıra Türkiye’nin ilk demiryolu hattı olan Söke uzantısı il içinden geçmektedir. Menderes havaalanı ise Aydın-İzmir otoyolunun üzerinde olup, İzmir’in yanı sıra Aydın iline dolayısı ile Kuşadası ve Didim’e de hizmet etmektedir.

Aydın ilinde iklimin uygunluğu ve uzun bir turizm sezonuna olanak sağlaması en önemli teşvik edici etkenlerden biridir. Akdeniz ikliminin hakim olduğu Aydın ilinde sıcak aylar çoğunluktadır. Aynı zamanda deniz suyunun sıcaklığı Mayıs-Ekim aylarını kaplayan senenin yarısında su sporları ve yüzme olanağı da sağlamaktadır. Ayrıca, deniz kıyısında halka açık plajlardan il içindeki yerleşmelerden ve çevre illerden gelenler, günübirlik veya hafta sonu olmak üzere yararlanmaktadırlar. Bu çeşit kullanım ulaşım rahatlığı ve iklim özellikleri nedeniyle oldukça yaygındır. Bu talebi başta Söke, Aydın, Nazilli ve Denizli kentleri oluşturmaktadır. Aydın ilinin batısı ile doğusu arasında turizm sektörü açısından oldukça fark vardır. Batısı iç ve dış turizme uygun hizmet veren kaynakların mümkün olduğunca kullanıma açılmış, potansiyel durumda olanların ise kullanıma açılması için gerekli girişimlerin yapıldığı bir kesimdir. Doğusu ise daha çok iç turizme yönelik hizmet vermektedir. Ancak ören yerleri ve yaratılacak çeşitlilikler bu kesimde de dış turizmin yoğunlaşmasına neden olabilecektir.Aphrodisias ve Pamukkale’yi kapsayan tur güzergahları nedeniyle dış turizm tarafından ilin doğusu kullanılabilmektedir.

Kıyı ve ören yerleri dışında sağlık turizmi (termal), tarihi ve mimari eserler, ören yerleri, müzeler, geleneksel el sanatları, yöresel festivaller, deve güreşleri gibi, kültür turizmi sportif turizm, doğa yürüyüşleri-trekking, atlı doğa gezileri, golf,dalma,deniz ve kara avcılığı, yüzme,yelken, su sporları gibi sportif turizm ildeki geliştirilebilecek potansiyele sahip etkinliklerdir

KÜLTÜREL TURİZM

Aydın ili arkeolojik sit alanları yönünden Türkiye’nin en zengin yörelerinden biridir. MÖ 4000 yılının sonundan günümüze kadar Hitit, İon,Lidya, Roma, Bizans, Anadolu Selçukluları, Aydınoğulları, Menteşoğulları ve Osmanlı İmparatorluğunun bir parçası olan il, bu birikimin sonucu olarak sahip olduğu antik kentler ve müzeleri ile iç ve özellikle dış turizm açısından büyük bir potansiyele sahiptir.

Batıda kıyı kesiminde bulunan önemli antik yerleşimlerden Milet,Didyma, Priene; orta güneyde Alinda, Alabanda; kuzeyde Tralles, Nyssa ve doğuda Aphrodisias ve kuzey yakınında İzmir, Efes ve Meryemana evi, doğuda Denizli’de Hierapolis, güneyde Muğla’da Labran’da, lasos ve Halikarnassos antik kentleri, tarihi ve arkeolojik gezi alanları oldukça yoğun turizm talebi yaratmaktadır.

Kent merkezlerindeki Camiler ve Nazilli’deki Arpaz Kalesi, Bozdoğan’daki Körteke Kalesi, Koçarlı’daki Cincin Kalesi, türbeler, medreseler, mescitler ve hamamlar, gereken restorasyonların yapılması ve tanıtımlarına ağırlık verilmesiyle yukarıda sözü edilen Roma ve Yunan dönemlerine ait ören yerleri dışındaki Selçuklu ve Osmanlı dönemlerine ait yapıların da turistik amaçlı ziyaretlere teşvik edilmesi, il turizmine farklı bir perspektif kazandıracaktır.

Turizm talebi yaratabilecek ildeki diğer çekici unsurlar arasında, eski kentsel dokuları, özellikli tarihi yöresel konut yapıları, festivalleri, otantik kırsal yerleşmeleri, gelenekleri, halı dokuma tezgahlarını, deve güreşlerini, orman ve yaylalardaki piknik ve mesire alanlarını saymak mümkündür.

Değişik kültürleri ve kültür eserlerini görmek, izlemek, folklorik faaliyetlere katılmak, yöresel mutfak, müzik, giyim gibi geleneksel etkinlikleri izlemek, ziyaretlerde bulunmak için, Aydın ili önemli olanaklara sahiptir.

Sivil mimari örnekleri ve ilginç kırsal yerleşmelerden biri olan Kuşadası yakınındaki Kirazlı köyü, mimari dokusunun yanı sıra halıcılık ve dokuma tezgahları, saç böreği-ayran gibi yöresel yiyeceklerini de hizmetleri içinde sunan nitelikleri ve yakınındaki Aslan Mağarası ile turist çekmektedir.Eski Çine ise mimari dokusu, 14. yüzyıldan kalma Ahmet Gazi Camii ve Ahi İbrahim Türbesi ile yakınında Asarlık mevkiindeki kaya mezarı ve kalıntıları, el dokuma sanatlarıyla dikkate değer bir tarihi yerleşimdir. Ayrıca Aphrodisias, Neopolis arasında Bozdoğan ilçesinde Olukbaşı köyünde Türkmenler’in geleneksel kıl çadırları üretilmekte ve bu çadırlarda otantik giysilerle yerel yemekler sunulması için çalışmalar yapılmaktadır.

Genellikle turizm mevsimi dışında yapılan festival ve özellikle, deve güreşlerine, daha ziyade yerel halk ve iç turizm tarafından katılım sağlanmaktadır. Deve güreşleri, kısıtlı sayıda da olsa, yabancı turistlerin de oldukça ilgisini çekmektedir. Ayrıca Sultanhisar, Nazilli, Ortaklar, Germencik, İncirliova, Kuyucak ve Köşk tren gar binaları, 19. yüzyıl ekonomi ve ulaşım tarihinin yaşayan örnekleridir.

SAĞLIK TURİZMİ (TERMAL)

Aydın ilinde küçüklü-büyüklü termal tesisler bulunmaktadır. Germencik’teki Alangüllü (Bozköy), Ömerli ve Gümüş (Gümüşılıca); Kuşadası’nda Davutlar, Sultanhisar’da Salavatlı ve Buharkent’te olmak üzere toplam 6 bölgede termal kullanıma yönelik tesis alanı vardır.

Alangüllü Ilıcası : Germencik ilçesi Bozköy mevkiindedir. 32 oda ve 70 yatak kapasitesinde, Belediye belgeli kapalı termal havuzu olan bir tesis mevcuttur. Ayrıca İl Özel İdare tarafından kür tesisi ve modern termal ve konaklama tesisleri inşa edilmiş olup, bölgenin en modern ve büyük kaplıcalarından biri durumuna getirilmiştir.

Gümüşköy Ilıcası : Germencik ilçesi Gümüşköy mevkiindedir. Gümüş termal tesisi, 2 oda ve 4 yatak kapasiteli çok küçük bir tesistir

Davutlar : Kuşadsı ilçesi Davutlar beldesi yerleşmesinin hemen yakınında olan sıcaksu kaplıcası mevkiinde konaklama kısmı olmayan bir özel tesis vardır.

Salavatlı Kaplıcası : Sultanhisar’ın batısındadır. Halen faal durumdadır.

SPORTİF TURİZM

Aydın ilinde su sporları ve denizde yapılan sporlardan; yüzme, dalma, yelken, sörf, su paraşütü ve su kayağı ile ayrıca dalarak zıpkınla veya kıyıdan-tekneden olta ile balık avcılığı da yapılmaktadır. Bu sporlardan yüzme, sörf, su kayağı ve paraşüt ile bunların dışında deniz bisikleti, muz kayak gibi rekreaktif amaçlı faaliyetler daha çok yerleşimlerin, hatta turistik tesislerin, ya da halkın yoğun olarak kullandığı plajların bulunduğu koylarda daha çok yapılmaktadır.

Su altı dalma konusunda özel dalma alanları saptanmakta ve gruplar halinde bu alanlara turlar düzenlenerek, izlemek amacıyla denetimli dalışlar yapılmaktadır. Bunun için eski batık gemi, anfora ya da fok balığı,mercan kayalıkları gibi doğal özellikler taşıyan alanlar bulunmaktadır.

OTELLER

Baltaci Otel

Orhan Otel

Otel Özlü

Otel Ünlü

Otel Yüce

Turtay Otel


AYDIN'IN GÖLLERİ



Bafa Gölü

Bafa Gölü: İlin en büyük gölü Bafa Gölü'dür. Büyük Menderes Nehri'nin körfezin ağzını doldurmasından meydana gelmiştir. Çevresi dağlık olduğundan, kıyıları oldukça girintili, çıkıntılıdır. Yüzölçümü 65km2 olan gölün 26 km2' lik kısmı Aydın, kalanı ise Muğla sınırları içersindedir. Suyu tatlı olan gölde; kefal, sazan, levrek ve yayın balıkları yaşar.

Karina Gölü: Samsun Dağı etekleri ile Menderes Deltasının ayrım yerindedir.Göl alanı 4 km2'den fazladır.

Azap Gölü: Söke'ye 35 km. uzaklıkta olup, Beşparmak dağları üzerindedir. Balık avcılığı yapılan gölün çevresi ormanlarla kaplı olduğundan şirin bir manzarası vardır.

Bunlardan başka Kemer, Topçam, Karpuzlu, Yaylaova baraj gölleri ile Avşar, Yatır, Karacahayıt, Kocagöl, Karagöl ilin diğer ufak gölleridir.

 

[PaSikA]

Genel bilgiler

Yüzölçümü: 8.007 km²

Nüfus: 824.816 (1990)

İl Trafik No: 09

Aydın, Tralles antik kentinin üzerine kurulmuştur. Eski çağlarda Ege Bölgesi’nin en önemli kentlerinden birisidir.Antik dönemin birçok bilgin, mimar, heykeltıraşı Aydın’da yetişmiştir. Bunlar arasında Antemiyus, Thales, Anaximandros, Anaximenes, Hekotaios, Hippodamos, İsodor sayılabilir.

İLÇELER

Bozdoğan: Büyük Menderes havzasının güneyinde Akçay'ın suladığı ovanın yanında yükselen Madran dağı eteklerindeki iki tepe üzerine kurulmuştur. Aydın'a 76 km. uzaklıktadır. İlçedeki tarihsel yapı kalıntıları ve buluntuları çok eski çağlara aittir. Roma, Bizans ve Selçuklu kültürlerinin izlerini taşıyan eserler de vardır. Koyuncular köyü yakınında bulunan Neopolis Kavaklı köyü, Körteke kalesi, Örtülü ve Konaklı köylerindeki Sarnıçlar ve Kemer Köprüsü bunların başlıca örnekleridir.

Buharkent: İl merkezine 86 km. mesafedeki İlçede Kızıldere kaplıcaları bulunmaktadır.

Çine: Aydın il merkezine 38 km. uzaklıktadır. Çine, Antik , Karya ve Onya bölgelerini birbirine bağlayan geçit üzerinde olması nedeniyle Aydın'ın eski ve önemli yerleşim yerlerinden biridir.

Gerga: Eski Çine'nin 6 km. güneydoğusundaki ovacık köyünün kuzeyinden bir saat süren yaya tırmanma ile ulaşılabilen Gerga ören yeri, ulaşım güçlüğüne rağmen görülmeye değer bir karya kentidir

Koçarlı: Aydın il merkezine 22 km. uzaklıktadır. Büyük Menderes vadisinin ortasında ve Koçarlı çayının iki yakasındaki yamaçlarda kurulmuştur. Amyzon antik kenti ve Cihanzade Mustafa Camii önemli eserlerdendir.

Kuşadası

Nazilli: Aydın'a 45 km uzaklıktadır. Nazilli ilçesine 3 km. uzaklıkta, Bozkurt ve Eyeli yaylaları arasında kurulmuş olan Mastavra Antik Kenti, zamanında menderes havzasının ticaret merkezlerinden biriydi.

Söke: Aydın'ın 59 km. batısında olup, Büyük Menderes akarsuyunun yakınında kurulmuştur. Didyma, Miletos, Priene gibi ünlü kentler, ilçe yakınındadır. İlçenin 12 km uzaklıkta Güllübahçe kasabasının yakınında yer alan Priene antik kenti, Mykale Dağı yamacında güneye bakan doğal bir platform ve çevresine kurulmuştur.

Sultanhisar: Aydın iline 25 km uzaklıktadır. Kuzeyinde Aydın dağları uzanmaktadır. Nisa (Nyssa) Sultanhisar ilçesinin kuzeyinde yükselen Malgaç dağı eteklerinde, doğal güzelliklerle dolu yamaçlara kurulmuştur. İlçeden kıvrılarak yükselen 3 km asfalt yol ile ören yerine ulaşılır.

Akaraka (Acharake): Kutsal sırlarını saklayan bir sağlık merkezi olarak nitelenebilir. Salavatlı köyü yakınında olup eski kaynaklara göre Pluton ve Charo adlı iki tanrılı dinin de kutsal merkeziydi.

Yenihisar: Aydın iline 108 km. mesafede olup, antik Milet ve Priene kentlerine komşudur. Bodrum hava alanına Akbük üzerinden ulaşılabilen ilçede, Ege'nin en güzel deniz, kum ve güneşi mevcuttur. Zengin tarihi , Didim ve Altınkum sahili ile turizm alanında önemli bir yeri olan Yarhisar, Ege sahilinde görülmesi gereken en güzel turizm beldelerindendir. Antik çağın kehanet merkezi olan Didim'de, güneş tanrısı Apollon adına kurulan büyük bir tapınak bulunmaktadır. Kadere çok inanan antik çağın insanları Apollon'u aynı zamanda bir kehanet tanrısı olarak tanımıştır.

Yenipazar: Aydın il merkezine 41 km. uzaklıktadır. Orthasia (Ortosi) antik kenti ilçenin 5 km. doğusunda, Donduran köyündedir. İonlar tarafından kurulmuş, M.Ö 7 yy.da Asyalı atlı bozkır kavimlerinden, Kimmerlerin istilasına uğramış, daha sonraki yüzyıllarda Lidya, Pers, Roma ve Bizans dönemlerini yaşamıştır.

 

[PaSikA]

Aydın- Şirince Köyü

Selçuk kasabasını gelince Şirince’ye nasıl gidileceğini sorabilirsiniz. Dağların üzerinden bir yol 20 dakika sonra sizi Şirince’ye getirecektir. Şirince - Selçuk arası 12 km dir. Bu köy’ün özelliği eski bir Rum köyü olmasıdır. Kurtuluş savaşından sonra terkedilmiş ve daha sonra Türkler burada yaşamaya başlamıştır. Şimdiki manzara çok hoş bir Greko-Türk sentezidir. Köy halkı evlerinin güzelliğinden dolayı son 4- 5 yıldır her gün ziyaretlerine gelen turistlere karşı çok naziktir.

Turizm Şirince’nin en büyük gelir kaynağı olma yolundadır. Evlerin mimarisine hayran olacaksınız. Halk sizleri evlerine davet eder, satılık iğne oyalarını, şile bezi perdeliklerini, çarşaflarını, çoklukla el yapımı olan tekstil ürünlerini size gösterirler. Köyün orta yeri gerçek bir pazar yeridir. Şaraptan, sızma zeytin yağına, keçi peynirinden kuru incire kadar nefis yiyecekler satılır. Öğle yemeği için köyün bir kaç restoranından birini seçebilirsiniz. Gözleme ve ızgaralar en revaçta olanlardır. Şirince’yi seveceksiniz.

 

[PaSikA]

aydın'ın tarihi

Aydın; tarihin bilinen devirlerinden beri çeşitli uygarlıklara merkez olmuş, antik çağın Afrodisias, Milet, Alinda, Didyma, Nisa, Prien, Magnesia gibi önde gelen kentleri olmuştur.

Bugünkü Aydın, kuzeyindeki Top Yatağı sırtında kurulan Tralles Kenti ile birlikte MÖ 2500 yılında Hititler zamanında gelişmiş, MÖ VII. yy.da Lydia zamanında da en parlak çağını yaşamıştır.

Düşüncenin yaşam ve felsefe arasında kopmaz bağ olarak insan yaşamını işlediği bu topraklar, sırasıyla Frigya, Lidya, Pers, Roma ve Bizans çağlarını yaşamış, daha sonra 1171-1270 yılları arasında Selçuklular, 1270-1307 yılları arasında Menteşeoğulları, 1307-1390 yılları arasında Aydınoğulları, 1390-1922 yılları arasında da Osmanlı dönemini yaşamıştır.

Selçuklularla birlikte Türk uygarlığının izleri olan kültür varlıkları ve vakıf eserleriyle donatılan Aydın; sanat, felsefe, sosyal hizmetler, tarım ve mimaride parlak ve uygar günlere şahit olmuş, geçmiş dönemlerin tarihsel izleri korunarak günümüze kadar taşınmıştır.

Aydın''ın Türk egemenliğinde bir yönetim birimi statüsü kazanması 1390 yılında Yıldırım Beyazıt''ın şehzadesi Ertuğrul Bey''in Vali olarak Aydın''a atanmasıyla başlamıştır.

Aydınoğulları zamanında şehrin adı Aydın Güzelhisarı olmuş, daha sonraları Aydın adını almıştır. Şehir XIV yy. da bugünkü yerine kurularak idari kademelendirme sırasıyla, 1390 yılında eyalet, 1426 yılında sancak, 1811 yılında eyalet, 1850 yılında İzmir’e bağlı sancak olmuştur.

Aydın''ın 1919 yılına kadar sancak şeklinde devam eden bu yönetim şekli, 25 Mayıs 1919-7 Eylül 1922 yılları arasında 40 aya yakın süren işgalden sonra ve Kurtuluş Savaşının kazanılmasıyla birlikte 1923 yılında değişmiş, müstakil vilayet olmuştur.

 

[PaSikA]

çoğrafi konumu

İl orta ve batı kesiminde verimli ovalar, kuzeyinde Aydın Dağları, güneyinde Menteşe Dağları ile çevrili Büyük Menderes Havzası üzerinde 8007 km2 lik bir alan üzerine kuruludur. Doğuda Denizli, batıda Ege Denizi, kuzeyde İzmir ve Manisa, güneyde ise Muğla illeriyle komşudur. Akdeniz ikliminin hakim olduğu ilde yazlar sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlı geçer.
Aydın sınırları içinde büyük, küçük birçok akarsu mevcuttur. Büyük Menderes Nehri Ege Bölgesi’nin en uzun akarsuyudur. Toplam uzunluğu 435 km. il içindeki uzunluğu ise 170 km dir. Çine çayı, Akçay ve Dandalaş çaylarının sularını toplayarak Ege Denizi’ne dökülür.
İlin en büyük gölü Bafa olup, Büyük Menderes, deltasının güneydoğusundadır. Diğer gölleri Samson ve Azap gölüdür.

İklim

Aydın’da Akdeniz İklimi görülür. Yıllık sıcaklık ortalaması 18° civarındadır.

 

[PaSikA]

Nüfus ve sosyal durumu

Aydın tarım ve turizmin gelişmiş olduğu bir ilimizdir. Çalışan nüfusun yarıdan fazlası tarım kesiminden geçimini sağlamaktadır. Yöre halkının kültür seviyesi yüksek düzeydedir. Son 73 yılda Türkiye’nin nüfusu yaklaşık beş kat artış göstermiş, aynı dönemde, Aydın ilinin nüfusu yaklaşık 4,5 kat artış göstererek 2000 yılı nüfus sayımına göre ilin toplam nüfusu 950.757 olmuştur.
Merkez ilçesiyle birlikte 17 ilçenin yönetim merkezi olan Aydın ilinde 54 belediye, 487 köy, 258 mahalle kuruluşu vardır. İlçelerinden Bozdoğan; Büyük Menderes havzasının güneyinde yer almakta olup Aydın’a 76 km uzaklıktadır. Buharkent; il merkezinin 86 km doğusunda İzmir-Denizli karayolu üzerindedir. Sıcak suyu ve jeotermal enerji santraliyle ünlü bir ilçedir. Çine; merkeze 38 km uzaklıkta olup Aydın-Muğla karayolu üzerinde yer almaktadır. Didim; Aydın’a 123 km uzaklıkta olup, turizmin en yoğun olduğu yörelerden biridir. Didyma Apollon Tapınağı, Milet Antik Kenti, Altınkum plajı, temiz denizli yerli ve yabancı turistlerin yoğun ilgisini çekmektedir. Germencik; Büyük Menderes Havzası’nın kuzeybatısında bereketli ovanın ortasında yer alır. İl merkezine 25 km uzaklıktadır. Magnesia en önemli tarihi kalıntılarının bulunduğu yerdir. İncirliova; Aydın il merkezinin 10 km batısında İzmir karayolu üzerinde yer alır. İncir festivali ve deve güreşleriyle ünlü bir ilçedir. Karacasu; Dandalas Vadisi yamaçlarında kurulmuştur. Deri imalatı ilçe ekonomisinde önemli bir yer tutar.
Antik çağların görkemli kenti Afrodisias ilçenin en önemli antik kalıntılarının bulunduğu yer olup, ilçeye önemli turizm girdisi oluşturmaktadır. Karpuzlu; Aydın’a 56 km uzaklıkta, antik Alinda akropolisinin kurulu olduğu yamaçlarda yer alır. Kraliçe Ada’nın Granit Kenti Alinda Karpuzlu’nun en önemli turistik merkezidir. Koçarlı; Merkeze 22 km olup Amyzan, Cin cin Kalesi, Cihanoğlu Camii ve Kulesi önemli tarihi yerleridir. Köşk; Denizli karayolu üzerinde, Aydın’a 18 km uzaklıktadır. Kestane üretimiyle ünlüdür. Kuşadası; turizm açısından Türkiye’nin önemli merkezlerinden biridir. Aydın’a 71 km uzaklıktaki ilçe iki yat limanıyla çok sayıdaki plajıyla yerli ve yabancı turistlerin Türkiye’deki gözde yerlerindendir. Panionion, Güvercinada Kalesi, Öküz Mehmed Paşa Kervansarayı, Kadınlar denizi, Zeus Mağarası turistlerin en çok uğradıkları yerlerdendir. Ayrıca Dilek Yarımadası Milli Parkı ilçeye 28 km mesafededir. Bir cennet sayılabilecek bu milli parkımız; ilginç ağaçları, kanyonu, koyları, plajları, piknik alanlarıyla ülkemizin en önemli milli parklarındandır. Nazilli; Aydın’dan 47 km uzaklıktadır. İlin ikinci büyük ve önemli merkezidir. Mastavra, Koca Camii, Kestane Pazarı Camii, Eski Yeni Camii, Arpaz Kulesi ilçenin önemli tarihi yapılarıdır. Söke; Kuşadası, Didim, Milet üçlüsünden oluşan yörenin tarım, ticaret, turizm ve sermaye merkezidir. Merkeze 54 km uzaklıktadır. Sultanhisar; Aydın’a 32 km uzaklıktadır. 1867 de Nazilli’ye bağlı bir bucakken 1958 yılında Nazilli’den ayrılarak ilçe yapılmıştır. Nyssa ve Acharaka önemli tarihi ve turistik yerlerindendir. Yenipazar; Aydın il merkezine 41 km uzaklıktadır. Yenipazar 1957 yılında ilçe olmuştur. 18. yüzyıl başlarında kurulan Yenipazar, antik Ortosi kenti yakınlarında Telzolor mevkiinde bir pazar yeriydi. Adını buradan almaktadır. Kuyucak Aydın Dağları’nın eteğinde yer almaktadır.

 

[PaSikA]

Kültür ve turizm

Antik kentleriyle açık hava müzesi görünümünde olan ilde 3 müze müdürlüğü bu müze müdürlüklerin sorumluluğu altında 8'i (Afrodisias, Nysa, Alinda, Alabanda, Magnesia, Priene, Milet, Didim) ziyarete açık olmak üzere 21 önemli örenyeri bulunmaktadır. Bu ören yerleri ile birlikte arkeolojik, tarihsel ve kentsel sit alanları, sivil mimarlık örnekleri, Tralles, Hasan Çelebi Camii ve daha birçok tarihi yer, anıt yapılar ve anıt ağaçlar gibi yaklaşık 700 civarında taşınmaz kültür varlığı tescillidir.
Aydın’ın folklorik zenginlikleri efesi ile anılır. Ve “Efeler Diyarı Aydın...” denilir. Aydın’nın folklor yaşamında yer eden başlıca efeler arasında Yörük Ali Efe, Demirci Mehmet Efe, Kıllıoğlu Hüseyin Efe’yi saymak mümkündür. İlin turizm potansiyeli deniz, termal, gençlik, kültür ve sanat, ekoturizm türleri şeklinde sıralanabilir.

 

[PaSikA]

Tarım ve hayvancılık

Aydın Büyük Menderes Irmağı’nın suladığı bereketli ovalar üzerinde Akdeniz iklimi sayesinde her türlü bitkisel üretimin yapılması gibi önemli bir tarım potansiyeline sahiptir.
İlde sanayi bitkilerinin yanı sıra tarla, bağ ve bahçe ürünleri yetiştiren işletmeler fazladır. İlde en çok katma değer yaratan bitkisel ürünü incir üretiminde yüzde 60 payla Türkiye’de birincidir. Türkiye zeytin üretiminin yüzde 25’i, pamuk üretiminin yüzde 46’sı, kestane üretiminin yüzde 42’si Aydın ilinde gerçekleştirilir. Tütün, susam, ayçiçeği, mısır üretiminde de Türkiye’nin önemli illerindendir.
Kırsal ekonomik yapının önemli ve ayrılmaz bir parçası olan hayvancılık sektörü, ülke kalkınmasında olduğu gibi bölge ve il bazında da önemli iktisadi fonksiyonlar yüklenmiştir. Bunlar sanayi sektörüne girdi sağlama, kırsal alandan göçü önleme, sektör içinde ve diğer sektörlerde yeni istihdam sahası yaratma şeklinde sıralanabilir.
Aydın'da tarımsal işletme olarak adlandırılan hane halkının yüzde 85'i bitkisel ve hayvansal üretimini birlikte yapmakta, yalnız hayvansal üretimde ihtisaslaşmış hane halkı sayısı yüzde 15'lik bir kısmı teşkil etmektedir. Polikültür üretim yapısının ağırlıklı olduğu ilde hayvansal üretimde ihtisaslaşma düzeyi ve hayvan varlığı ekonomik kalkınmayı başarmak için önemli bir potansiyel olarak karşımıza çıkmaktadır.
2004 yılında ilin küçük ve büyükbaş hayvan varlığından 6 bin 583 ton et elde edilmiştir. Sonuç olarak, bütün bu olgular şunu göstermektedir ki; Aydın ilinde tarım-sanayi-ihracat birbirini tamamlayıcı sektörlerdir.

 

[PaSikA]

Yeraltı zenginlikleri

Aydın'ın en önemli yer altı zenginliği jeotermal enerji kaynaklarıdır. Özellikle Germencik-Ömerbeyli jeotermal sahası 230 C ile Türkiye'de en yüksek sıcaklığa sahip jeotermal enerji sahasıdır. Ayrıca potansiyel bakımından da ülkemizin en zengin jeotermal alanıdır.
İlin önemli maden varlıkları arasında ise linyit kömürü ve zımpara taşı öncelikli paya sahiptir. Diğer maden varlıkları mermer, demir, feldspat, kuvars, kükürt, tuğla-kiremit hammaddesi şeklindedir.
Porselen, vitrifiye seramik hammaddesi olan feldspat, potasyum, sodyum ve kuvarsın ildeki üretimi; ülke toplam üretiminin yaklaşık yüzde 95'ini oluşturacak şekilde Çine ve yöresindeki maden rezervlerinden karşılanır. Üretilen madenler dış piyasaya satılarak il ekonomisine katma değer kazandırmaktadır. Çimento sanayinin önemli hammaddesi olan kaolen, kalker ve kil varlığı nedeniyle Aydın’da çimento sanayi gelişmiştir. İlin bazı ilçe ve köylerinde işletilen kireç taşı ve kil ocakları küçük ölçekli olup, temel olarak inşaat malzemeleri sanayine hammadde üretmektedir. Yine yer altı kaynaklarından olan memba suları, içme suyu olarak şişelenerek tüketiciye sunulmaktadır.

 

[PaSikA]

Sanayi ve ticaret

Ekonomik potansiyeli oldukça yüksek olan Aydın; coğrafi konumunun sağladığı ulaşım avantajı, hammadde kaynaklarına yakınlığı, organize sanayi bölgeleri, nüfusun genç ve nitelikli oluşu gibi nedenlerle turizm, tarım ve hizmet sektörleri ile sanayileşme bakımından gelişen ve yükselen bir konumdadır. Aydın, Umurlu ve Astim Organize Sanayi Bölgeleri’nde halihazırda 97 firma üretim halinde, 24'ü inşa halinde, 41'i ise proje aşamasındadır. Bölgede genelde tekstil, gıda ve madencilik sektöründe faaliyet gösteren firmalar mevcuttur.