cumhuriyet kadınıyım ben

asi deniz

Yeni Üye
Üye
cumhuriyet kadınıyım ben
[FONT=Georgia,Arial,Helvetica,sans-serif]İRAN'DA KADIN OLMAK ![/FONT]

[FONT=Georgia,Arial,Helvetica,sans-serif]sokaktan kovulan bir kadının , tara'nın kaleminden ....



kış mevsiminin kırkıncı gecesiydi. ay ışığını arayan küçük kara balıklardık. bu topraklarda doğmuş, bu topraklarda ölecektik. bir başka dünya yoktu, ne de bir başka hayat.

kış mevsiminin kırkıncı gecesiydi. vakit hızla sabaha yaklaşıyordu. biz binlerce küçük kara balıktık, kendi sularını arayan binlerce küçük kara balık. devrim bize özgürlüğümüzü verecekti ve biz oradan, toplumsal başkaldırıdan hareketle varacaktık kendi sularımıza.

belki çok gençtik. kim bilir değil, kesinlikle çok yüklüydük, çok fazla özlem yüklü. kör bir sevince kaptırmıştık kendimizi. ansızın çiçeklenmişti bütün sokaklar, kuşlar cıvıl cıvıldı içimizde. kış ortasında bahar. herkes öyle diyordu : devrimin ilkbaharı!..

hayatımızın en güzel kışıydı, öyle sanıyorduk. yaşlılar, gençler, politik bir guruba bağlı olanlar, olmayanlar, sağ ya da sol görüş sahipleri, herkes ama herkes bir birlik aldanışı içindeydi. özgürlük ve demokrasi talep etmiştik ve talebimizin bir rüya olmaktan çıkacağı hiç aklımıza gelmemişti o günlerde. çok gençtik. başarmış olmanın, zalimi devirmiş olmanın coşkusu yetiyordu bize. sonrası mı?... hep birlikte demokrasi içinde özgürce yaşayacaktık. bunun ne büyük gaflet, daha doğrusu, en büyük bir aldanış olduğunu 1979 şubatı'nı takip eden ilk beş-altı ay içinde daha iyi anlayacaktık.

bugün tarih kitaplarında 1979 şubat devrimi, " islami devrimi " başlığı altında veriliyor. okullarda çocuklar devrimin solcular, ılımlı sağcılar ve insanın özgürlüğüne inananlar tarafından değil de şeriat yanlısı müslümanlar tarafından yapıldığını okuyorlar. iktidarı ele geçiren " tarihi yapan " olma hakkını da ele geçirmiş oluyor. tarih kitapları ötekilerden hiç söz etmiyor. oysa 1978'de jale meydanı'nda tank paletleri altında ezilenler, tahran üniversitesi önünde kurşunlananlar, evin zindanında uzun işkenceler sunucunda öldürülenler şeriatın yılmaz bekçileri değildi. sadece "gerçek müslümanlar” değil hepimiz öldük; özgürlük uğruna ölmeyi göze alabilecek denli yürekli olan herkes.


korkunç bir kıyım bu. insanın fiziki yok edilişinden değil, devrim gibi toplumsal bir olayın gerçekleşmesinde fonksiyon sahibi olanların tarihsel işlevlerinin yok sayılmasından söz ediyorum.

böyle bir terimin olup olmadığını bilmiyorum, öyle bir adlandırma yapmanın ne kadar doğru olduğunu da. ama 1979'da halk tarafından yapılan devrimden hemen sonra bir islami darbe yapıldı. bir askeri darbe kadar planlı ve şah’ın " beyaz devrimi'ne şapka çıkarttıracak denli ustaca bir " yeşil darbe ".

darbe mi, karşı devrim mi? karşı devrim demek belki daha doğru. yönetimin değişmesiyle sınırlı değildi çünkü. bütün hayatın kontrol edilmesini, insanların özel yaşantılarına kadar uzanan bir ayrıntıda tüm bir ilişkiler sisteminin değiştirilmesini amaçlıyordu. mollalar sadece iktidarı devralmadılar; iktidarla birlikte 2500 yıllık devlet geleneğini de devraldılar. ve bu gelenek kendilerine bir gecede elli milyon insanı bir başka hayat tarzına alıştıramayacaklarını, değiştirmek için küçük tavizler elde etmeleri gerektiğini söylüyordu.

tavizler... önemsiz gibi gözüken küçük tavizler. her şey " bunu kabul etsem ne olur ki " denilerek verilen tavizlerle başladı. bir farkında olmasak bile onlar bu önemsiz gibi gözüken küçük tavizlerin nasıl bir alışkanlık yaratacağını biliyorlardı. öyle ki her bir taviz diğerine eklenecek ve sonuçta her şeyin çok eskiden beri öyle olduğuna inanan, itiraz etmeyi unutmuş insanlar alacaktır.

evet, her şey küçük ve önemsiz gibi görünen o tavizleri vermekle başladı. 1979 şubat'ının üzerinden yedi ay geçmiş, okullar açılmıştı. özel okulların hepsi kapatılmış, kız ve erkek öğrenciler ayrı okullara alınmıştı. değişikliğin bununla sınırlı olacağını sanıyorduk; değilmiş. ceket ve etekten oluşan eski üniformalarımızla gitmiştik okula. kapıda iki kadın devrim muhafızı bekliyordu. başörtü takmamız gerektiğini, yarın başörtüsüz gerdiğimiz takdirde okula alınmayacağımızı söylediler. neyle karşılaştığını anlamamanın, nasıl bir tepki göstereceğini bilmemenin şaşkınlığıyla gülmeye başladık. öğrenciler, hocalar hepimiz gülüyorduk. güldük ama istenileni de yaptık. önemsizdi çünkü, komikti.

sabah kapıda devrim muhafızı kadınlarla karşılaştığımızda buruş buruş mendillerimizi çantamızdan çıkarıp, onların gözlerine baka baka alay edercesine bir gülüşle başımıza takıyorduk. onlar gülmüyordu. çünkü o küçük tavizin bize ne kaybettirdiğini, kendilerine ise ne kazandırdığını en başından beri biliyorlardı. çok gençtik, isterse bir saat; başörtüyü yanımıza aldığımız an har şeyin bittiğini bilemeyecek kadar genç.

evet, 1979 şubatı'nın ilk günlerinden itibaren şeriat devleti isteyen bir " onlar " ve üç-beş ay sonra adil düzenin midesine indirileceğinden habersiz bir " biz " hep vardı. ve biz, mollaların rejimi hızla yerleşirken, tıpkı bahrengi'nin masalındaki gibi pelikan kuşunun torbasında hapis olduğu halde kendisini hâlâ ırmakta sanan küçük balıklar durumundaydık. tavizlerin bir türlü sonu gelmiyordu. artık bir islam cumhuriyeti vardı ve devlet, okula kayıt olurken, resmi dairelere girerken ya da yolda yürürken bile birtakım kurallar dayatıyordu. kuran ve arapça dersleri zorunlu hale getirilmişti.

bir tarafta islamın insanı nasıl özgürleştirdiğinden söz ediliyor, diğer taraftan da öğrenciler kırık disiplin notu almamak için namaz kılmaya zorlanıyordu. islamın kurallarıyla çelişen kitaplar ya sansürle yayımlanıyor ya da toplatılıyordu. şah'ın boğarak öldürttüğü bahrengi'nin kitapları önce serbest bırakılıyor, sonra da yasaklanıyordu. konser salonları kapatılıyor, filmler tek tek sansürden geçiriliyor. zindanlardan uzun kortejler eşliğinde çıkarılmalarının üzerinden henüz bir yıl geçmemişken birçok devrim önderi gıyaplarında idama mahkûm ediliyordu.

ve bütün bunlar, görünmez bir örümcek ağı gibi durmaksızın etrafımızı sarıyor. artık şiddet aracılığıyla korka yaymak gündemdeydi. bütün totaliter rejimlere egemen olan " korku ve aldatma yoluyla yönetme " politikası artık iran islam cumhuriyeti için de geçerliydi. sokaklar onlarındı . kendilerini islamın bekçileri olarak görenler" emre be maruf ve nehye be monker " kuralını uygulamak için her yerde hazır ve nazırdılar. islam kadına hiçbir dinin vermediği özgürlüğü vermişti, ama ona örtünmeyi de emretmişti. örtünmeyene hakaret, örtünmeyene dayak, örtünmeyene jilet müstahaktı. devrimin ilk yıldönümünde gösterin arşiv filmlerinde artık bir tek başörtüsüz kadına bile rastlanmıyordu. hep başörtü, hep kara çarşaf... mollalar... pastarlar .. ne solculara rastlanıyordu film karelerinde film karelerinde ne de mücahitlere. sanki hiç olmamışlardı, verilmiş vaatler gibi yavaş yavaş silinip görüntüleri.

" özgürlüğün baharı herkese kutlu olsun / kalemi ile kanı ile zulme karşı çıkan bütün insanların özgürlük baharı kutlu olsun

numayişin rengi değişmişti ve sokağın dili. birlik ve demokrasi vaatleri gibi birlikte söylenmiş marşlar da unutulmuştu. sokaklardan kovulan birlik ve özgürlük görüntülerinin yerini tek tip insan insan almıştı ve şarkıların yerini tek tipleştirmenin marşı... "herkes" sözcüğü "iyi müslümanlar”la yer değiştirmişti. iran günlük yaşamda arapça ağırlıklı sözler yaygınlaşırken, devlet televizyonunda yayımlanan marş kliplerinde şeriata uygun kadın ve erkek tipoloji olarak boy gösteriyordu. önce psikolojik baskı, sonra fiziki şiddet. bu sıralama hiç değişmedi. şeriata uygun giyinip davranmayan kadınlar sözel hakaretle kurtulduklarında kendilerini şanslı saydılar. içlerinde bekâret kontrolünden geçirilenler de oldu, tırnakları ojeli diye pastaların sarı minibüsleri içinde hazır bekletilen böcek dolu poşetlere elleri sokulanlar da...

diktatörlük rejimlerinde korku ve şiddetin uygulayıcıları genellikle resmi görevlilerdir. ama islam da dine aykırı davranışlara müdahale etmek her müslümanın görevi olduğu için, görevli sözcüğü potansiyel bir büyüme dinamiğini sürekli içinde taşır. bu, korkunun, daha tam bir deyişle korku yayıcısının çehresinin değişmesi anlamına gelir. sokaklar bir tehlikedir artık. sakallı erkekten ya da çarşaflı bir kadından " müstehcen " giyindiğin gerekçesiyle gördüğün hakaret için başvurabileceğin herhangi bir merci yoktur. sokaktan kovulmuşsundur. bir süre sonra evinin de -her sığınak gibi- durumu zorunlu bir kabullenişten ibaret olduğunu anlarsın. komşuların tarafından ihbar edilebileceğin korkusuyla ne özgürce dolaşabilirsin evinde ne de istediğin müziği dinleyebilirsin. hayatın en özel ve görünmez yerlerine yönelik bu müdahale öylesine bir kuşatmayı içerir ki çıldıracağını hissedersin.

çıldırmadık. büyük çoğunluk, çıldırmakla sonuçlanacak bir tepkidense uzlaşmayı tercih etti. her geçen gün biraz daha eksildik. insan ister istemez nerede hata yaptık diye soruyor kendi kendine. her şey daha farklı olabilir miydi ? kim bilir, belki ?
devrimden hemen sonra " islam cumhuriyeti'ne evet mi, hayır mı ? "ikilemiyle sunulan referanduma verilen " evet " yanıtının, tavizlerin yasal bir zorunluluk altında organize edilmesine hizmet edeceğini bilseydik eğer...
yüzyılların alışkanlığı anlamına da gelen verili değer yargılarının "islam" sözcüğü ile başlayan bir cumhuriyete hayır diyememek gibi bir koşullanma yarattığını ve söz konusu koşullanmanın etkisiyle verilen her evet oyunun bir süre sonra kadınların şehir mezarlığında zina suçuyla taşlanmasına onay vermek anlamına geleceğini bilseydik eğer…
islam ve demokrasi... bunun büyük bir yalan olduğunu; amaçları olan şeriat devletine ulaşmak için her yolu mubah gören şeriatçılarla ittifakın intihar anlamına geleceğini bilseydik eğer...
ve eğer önümüzde ders alabileceğimiz bir iran ve cezayir örneği olsaydı, kimbilir belki de her daha farklı olurdu.

humeyni... rafsancani.. mameney.. oysa hayyam'ın, bahrengi'nin ve furuğ'un ülkesiydi iran. ve bizler, en büyük düşü, balıkçının attığı ağı arkadaşlarıyla birlikte denizin dibine olan küçük kara balıklardık.

ilk kırkıncı günün üzerinden 15 yıl geçti. soğuk mevsimin geçtiğine inandırmaya çalışıyorlar bizi. ama biliyorum: soğuk mevsimin başlangıcındayız hâlâ?

ve orada, onbirbindokuzyüzdoksandokuz küçük balığın yuvalarında uykuya çekildikleri bir ülkede bir küçük kırmızı balığın gözünü kırpmadan denizi düşündüğünü bilmek beni rahatlatıyor
.

................

Ne olur türbana sarınıp dolaşan kardeşlerimiz gidip İran, Irak, Suudi Arabistan, Kuveyt, neresi olursa, bir "İslam" ülkesine gidip orada kadınların ne halde odluğunu görsünler. Öyle yaşamak istiyorlar mı bir kendilerine sorsunlar.. Burada öyle yaşamayacağız. Öyle yaşamamak için herşeyi yapacağız. Ama ne olur gidip bir "İslam Devleti"nde kadın olmanın nasıl bir şey olduğunu görün. Türkiye'ye dönünce toprağı öpüp önce Allah'a, sonra Atatürk'e şükredeceksiniz. (Bunu bilerek böyle yazdım, çünkü Atatürk'e şükretmekten bahsedince Atatürk'ü Allah ile bir tuttuğumuz gibi salakça bir iddiayı öne sürenler oluyor. Şu kadarını söyleyeyim, her gece dua ederken şeriatçılara fırsat verme Allahım diye bitiyorum. Gerçektne inançlı olan insan şeriatçı olamaz)
[/FONT]
 
Moderatör tarafında düzenlendi:
Geri
Üst