Trabzon Resimleri
trabzon merkez resimleri trabzon sahil resimleri
Doğu Karadenizin en gelişmiş en güzel şehri yeşil mavi birarada 
Tarihi ipek yolu üzerinde bulunması nedeni ile eski çağlarda da önemli bir transit merkezi olan Trabzon, tüm turistik cazibesi ile her mevsim yerli ve yabancı turistlerin ilgi odağı oluyor.
Bol yağışlı iklimin sunduğu tabii güzellikler yanında insan elinden çıkan nadide eserler, görenlerin hayranlığını kazanacak nitelikte.
Tarihin en eski çağlarından beri insanoğlunu barındırmış olan bu güzel kent, öykülerle türkülerle dolu zengin bir kültürel mirasa sahip.
Ticaret amaçlı turizm yanında Trabzon, doğal güzellikleri, yeşil potansiyeli ile dünyada gelişmekte olan "soft turizm" açısından ülkenin en önemli potansiyellerinden biri olarak pilot bölge seçilmiş. Gerekli alt yapı yatırımlarının tamamlanmasıyla Trabzon'un orta vadede Türkiye'nin en önemli yayla turizmi merkezi olacağı belirtiliyor. Ayrıca yat turizmi açısından yine ciddi potansiyelleri mevcut.
"...
Hırçın dalgaların ile
Kâh kızıp, kâh gülüyorsun
Serin kıyıların ile
Trabzon’a benziyorsun.
MERKEZ İLÇE
Trabzon, Doğu Karadeniz Bölgesi'nin orta kesiminde denizden tatlı bir meyille yükselen parçalı bir kıyı üzerinde kurulmuştur. Şehrin kurulduğu alan Değirmendere'den Ayasofya Mahallesi'ne kadar uzanmakta iken bugün Pelitli ve Beşirli Mahallesini de kapsamaktadır. İlk tarihi doku Kuzgundere ile İmaret dereleri arasında yer almaktadır.
Trabzon ve çevresi genel olarak kapalı bir kıyı şeridi oluşturmaktadır. Şehrin güneyindeki Soğanlı, Zigana, dağ dizisi doğal bir sınır teşkil etmekte, doğusunu da Kafkas Dağları kaplamaktadır.
Yüksek dağ eteklerinden doğan akarsular birbirine paralel vadiler içinden akarak denize ulaşmaktadır. Dağlarla çevrili bir kıyı kuşağı dört mevsim ılıman ve çok yağmurlu bir iklime sahiptir. İklimden dolayı şehir ve çevresinde zengin bir bitki örtüsü vardır.
Trabzon ilk çağlardan beri bölgenin yegane ticaret merkezi olmuştur. Çin'den gelen İpek Yolu Erzurum, Bayburt, Gümüşhane üzerinden Trabzon limanına ulaşıyordu. Şehrin ekonomisi ticaret, tarım, balıkçılık ve el sanatlarına dayanıyordu. Günümüzde ise bunların yanısıra tütün, mısır, findık ve çay tarımı yapılmaktadır. Keten dokumalar, kuyumculuk, bakırcılık gibi geleneksel el sanatları da hala canlılığını korumaktadır.
AKÇAABAT
Akçaabat, Trabzon'un 13 km. batısında, deniz kenarında ve deniz seviyesinden 10 metre yüksekte kurulmuş şirin bir ilçedir.
Nüfus, özellikle sahil kesiminde yoğunlaşmıştır. İlçe, hayvancılık alanında gelişmiş olup, hayvansal ürünleri işleyen sanayi tesisleri vardır.
Akçaabat'ın kıyıları tabii birer plaj niteliğinde olup, kamp kurmaya uygun yerler vardır. Özellikle Mersin Köyü ve Akçakale Kamping ve plaj için de elverişlidir. Kıyı boyunca uzanan tütün ve zeytin bahçeleri ilçenin doğal görünümüne renk katar.
İlçenin bir diğer turistik varlığı da Sera Gölü'dür. Trabzon ile Akçaabat arasında denize dökülen Sera deresi vadisinin sahile 3 km mesafede 1950 yılında meydana gelen bir yer kayması sonucu kapanmasıyla oluşmuştur. Göl ve çevresinin görünmeye değer tipik bir görünüşü vardır. Akçaabat Trabzon'un en çok nüfusa sahip olan ilçesidir. Merkez nüfusu 50.290 kişidir.
ARAKLI
Trabzon'un 33 km doğusunda olup, 372 km2 lik bir arazi üzerinde kurulan bir kıyı ilçesidir.
Araklı geniş bir düzlüğün içine kurulmuş olduğu için kentleşmeye son derece elverişlidir. Düzgün sahilleri doğal plaj durumundadır. İlçede çay üretimi önemli bir yer tuttuğu için çay fabrikası da mevcuttur. Tabiat güzellikleri yanında findık ve çay bahçeleri ile ünlüdür. Sahilleri tabii plaj halinde olup, kamping için müsait yerler vardır. İlçenin güneyini ladin ve kayın ağaçlarının meydana getirdiği bir ormanlık kaplar. Burada kurt, çakal, tilki gibi hayvanlar bulunur.
Doğal liman, rüzgarlı havalarda balıkçı teknelerinin sığınma yeridir. İlçeye bağlı Yeşilyurt Beldesi sınırları içerisinde bulunan Yılan Yaylası, yayla turizmi açısından önemli bir yer tutmaktadır.
ARSİN
Yomra ilçesine bağlı bir bucak iken 04.04.1959 tarihinde ilçe haline getirilmiştir. Trabzon'a 21 km uzaklıkta bulunan ilçe arazisinin verimli olduğu söylenebilir. Özellikle ilçe merkezinin kurulduğu alan yerleşmeye son derece elverişlidir. Halk geçimini genellikle tarım ve hayvancılıkla sağlar. Bunun yanında ilçede findık üretimi de önemli bir yer tutar.162 km2 araziye sahip bulunan Arsin'in doğal güzelliği ve sahilleri meşhurdur. İlçe merkezinin nüfusu 6784'tür.
Batı ve doğu sahilerinde kamping için uygun yerler vardır.
BEŞİKDÜZÜ
1987 yılına kadar Vakfıkebir ilçesinin bucağı durumunda olan Beşikdüzü, 04.07.1987 tarihinde çıkarılan bir kanunla ilçe olarak kabul edilmiştir.
Trabzon'a 50 km uzaklıkta bulunan Beşikdüzü ilçesi sahil şeridi üzerinde olup sosyo - kültürel açıdan oldukça gelişmiştir. Bu gelişmede hiç kuşkusuz halen Öğretmen Lisesi olarak hizmet veren Beşikdüzü Köy Enstitüsü'nün payı büyüktür. Bu gelişmelere paralel olarak ilçede turizm yatırımlarına da ağırlık verilmiştir. Halk geçimini tarım ve hayvancılıktan sağlamaktadır. İlçede findık üretimi de önemli bir yer tutar. Denizi ve doğal güzelliği yerli ve yabancı herkesin ilgisini çekmektedir.
ÇAYKARA
Trabzon'un güney doğusunda, 76 km mesafede bulunan Çaykara bir dağ yerleşmesi olup denizden yüksekliği 280 metredir. İlçenin köyleri ile birlikte nüfusu 21.674'tür. (1990 nüfus sayımına göre)
1925 yılında Kadahor adıyla Of a bağlı bir bucak iken 11.06.1949'da ilçe olmuştur.
Çaykara'nın Soğanlı dağları kışın kar yüzünden geçit vermez. İlçe merkezinden 25 km güneydoğuda, Llzungöl bucağının hemen yanında eski devirlerde toprak kayması sonucu meydana gelmiş olan ve aynı adı taşıyan göl "Uzungöl" bulunur. Civar tepeler göl kıyısından itibaren çam ağaçları ile kaplı olup, gölde alabalık bulunur. Yüksek zirvelerin çoğu yayla olup, dağ çiçekleri ve pınarlar dikkat çeker. Bu yaylalardan en tanınmışı, Sultan Murat yaylasıdır. Burada l. Dünya Savaşı sırasında kazılmış siperler ve şehitlerin mezarları vardır.
MAÇKA
Maçka, Trabzon - Gümüşhane karayolu üzerinde ve Trabzon'a 29 km uzaklıktadır. Denizden yüksekliği 365 metre olan ilçenin yüzölçümü 1000 km2'dir. 1990 nüfus sayımına göre ilçe nüfusu ise 7.000 kişidir.
Çam ormanlarının süslediği vadilerin ortasındaki bir dere yatağına kurulmuş olan ilçe merkezi, doğal güzellikler bakımından Trabzon'un en şirin yerlerindedir. İlçenin 17 km kadar güneyindeki Meryemana Manastırı (Sumela) Trabzon ili ve Maçka ilçesinin turizm gelirleri bakımından önem arzetmektedir. Tamamıyla yüksek dağlardan oluşan Maçka arazisi 2000 metreye kadar ormanlarla, daha yükseklerde ise otlaklar ve dağ bitkileri ile kaplıdır. Yayla denilen bu yüksek yerler manzarası, temiz havası ve kaynak suları ile doğal güzellikler yönünden eşsizdir. Meşhur Zigana geçiti de buradadır. Ünlü ve Trabzon ilinin turizm potansiyeli en yüksek yörelerinden biri olan Şolma Yaylası, Turizm Merkezi olarak ilan edilmiştir.
OF
Trabzon'a 52 km mesafededir. Of, doğuda Rize, batıda Sürmene, güneyde Çaykara'ya komşu olup, kuzeyinde Karadeniz bulunur.
İlçede Osmanlı döneminde bir kütüphane bulunmaktaydı. Gümüşhaneli Hacı Ahmed tarafindan "Hacı Ahmed Kütüphanesi" adı altında (1282 H.) tarihinde kurulmuş olup, 8000 adet kitabı vardır.
İklim itibariyle çay yetiştirmeye müsait olan Of'un fındık bahçeleri sökülerek yerlerine çay fideleri dikilmiştir. Of halkının temel geçim kaynağı durumunda bulunan çay, merkezde ve nahiyelerinde bulunan birçok çay fabrikası tarafından işlenmektedir.
Diğer yörelerde olduğu gibi, Of sahilleri de doğal plaj görünümündedir. 1990 nüfus sayımına göre merkez nüfusu 14.884'tür.
SÜRMENE
Sürmene ilçesi, doğuda, Of, batıda Araklı, güneyde Gümüşhane'ye komşu olup kuzeyi Karadeniz ile çevrilidir. Tarihi geçmişi M.Ö. V. yy. kadar uzanmaktadır. 1854 yılında ilçe durumuna getirildiği salnamelerden anlaşılmaktadır.
Denizi, tabiatın yeşillikleriyle kucaklaşan Sürmene halkı geçimini tarım, hayvancılık, balıkçılık ile; ağaç ve metal aletler yapımından sağlar. Tarım ürünü olarak çay başta gelir. İlçede bu çayı işleyecek çay fabrikası vardır. Köylerde büyük baş hayvan besiciliği yapılmakta olup, sahil boyunda balıkçılık önemli bir gelir kaynağıdır. 6 km doğusundaki Yeniay'da 800 - 900 tonluk büyük deniz motorları yanısıra küçük tonajlı feribot dahi yapılabilmektedir. Ayrıca el tezgahlarında bıçak, kaşık, keser, kazma vb. bir çok alet yapılmaktadır. Bunların içinde en ilgi çekici olan Sürmene bıçağıdır.
Trabzon'a 39 km uzaklıkta bulunan Sürmene'de eski Osmanlı mimarisinin tipik örneği olan ahşap yapılara sık sık rastlanmaktadır.
ŞALPAZARI
Şalpazarı Vakfikebir ilçesine bağlı bucak durumun da iken 04.07.1987 tarihli Bakanlar Kurulu karanyla ilçe haline getirilmiştir.
Trabzon'a 65 km uzaklıkta bulunan Şalpazarı ilçesinin sosyal yapısına baktığımızda kültürel şive özellikleriyle, giyim kuşamlarıyla ayrı bir özellik arzettiği görülür.
Şalpazarı halkı geçimini tarım ve hayvancılıktan sağlamaktadır. Arazisinin dağlık ve verimsiz olması nedeniyle eğitim - öğretime büyük önem verilmektedir. Nüfusun büyük bölümü geçimlerini temin etmek maksadıyla yurt içi ve yurt dışında gurbette bulunmaktadır. 1990 sayımına göre merkez nüfusu 5772, toplam nüfusu 21.459'dur.
TONYA
Vakfikebir ilçesine bağlı bir bucak iken 1955 yılında ilçe haline getirilmiştir. Denizden yüksekliği 700 metre ve denize uzaklığı 23 km'dir. Yüzölçümü 265 km2, nüfusu 11.032'dir.
Sahilden oldukça içeride bulunması dolayısıyla ilçenin iklimi sahile nazaran serttir. Özellikle kış aylarında yağan kar, toprak üzerinde uzun bir müddet kalır.
Vakfıkebiı'e 23 km mesafede bulunan Tonya'nın Trabzon'a uzaklığı ise 68 km'dir. Tonya, yeşilliklerle, ormanla kaplı bir ilçedir. Tabiat güzelliklerine sahip şirin ilçe olan Tonya'nın köyleri tabü yayla durumunda olduklarından yazın ilçe dışından gelen insanlarla dolup taşar.
Bunlardan özellikle Erikbeli yaylaları doğa güzelliği yönünden özellik taşırlar. Turizm potansiyeli yüksek bu yaylalar, Turizm Bakanlığı'nca 'Turizm Merkezi" ilan edilmiştir.
VAKFIKEBİR
1990 yılı nüfus sayımına göre 21.078 merkez ve 38.936 toplam nüfusa sahip olup, Trabzon'a 45 km mesafededir.
Büyük Liman diye de anılan ilçede halkın başlıca geçim kaynağını findık, tarım ve hayvancılık oluşturmakta olup, tereyağı ile Türkiye'de meşhurdur. Son yıllarda ilçede turizm yatırımlarına ağırlık verilmekte olup, çeşitli turistik tesisler yapılmaktadır. Sosyo - ekonomik açıdan oldukça gelişmiş olan ilçe, civarının ticari merkezi durumundadır.
Vakfıkebir, Trabzon - Samsun asfaltı üzerinde ve Trabzon'a 45 km mesafede olup, kıyı şeridinde uzanan doğal plajlar ve bir ormanı andıran findık bahçeleri ile güzel bir görünüm meydana getirir.
YOMRA
Doğusunda Arsin, batısında Maçka ve Merkez ilçeleri, güneyinde Gümüşhane ile çevrili olan Yomra ilçesinin kuzeyinde Karadeniz bulunmaktadır. Trabzon'a uzaklığı 14 km olan Yomra'nın yüzölçümü 207 km2, toplam nüfusu 30.727 dir. 1953 yılında belediye olan Yomra,1957 yılında Bakanlar Kurulu kararıyla ilçe durumuna getirilmiştir.
Sosyo - ekonomik açıdan oldukça gelişme gösteren Yomra, aynı zamanda bir sanayi yöresi durumundadır.
ÇARŞIBAŞI
Vakfikebir'e bağlı bir bucak merkezi iken yakın geçmişte ilçe haline getirilmiştir.
1990 sayımına göre merkezde 6073, toplam 19.324 nüfusa sahiptir. Trabzon'a 36 km mesafede bir sahil ilçesidir.
DERNEKPAZARI
Çaykara ilçesine bağlı bucak merkezi iken yakın tarihte ilçe olmuştur. 1990 sayımına göre merkez nüfusu 2651, toplam nüfusu 7549 olup, Trabzon'a 79 km mesafededir.
DÜZKÖY
Akçaabat'a bağlı bucak merkezi iken yakın tarihte ilçe olmuştur. 1990 sayımına göre merkez nüfusu 4691, toplam nüfus 20.775'dir.
Trabzon'a 40 km uzaklıkta bulunan ilçede yayla turizmi ön plandadır. Ayrıca ilçeye bağlı Çalköy Beldesinde bulunan mağara fazla tanınmamasına rağmen son zamanlarda yerli ve yabancı ziyaretçilerin ilgisini çekmektedir.
HAYRAT
Trabzon'a 67 km uzaklıkta olan Hayrat, Of ilçesine bağlı bucak merkezi iken yakın tarihte ilçe olmuştur.1990 sayımına göre merkez nüfusu 4173, toplam nüfusu 20.453'tür.
KÖPRÜBAŞI
Sürmene'ye bağlı bucak iken yakın geçmişte ilçe olmuştur. 1990 nüfus sayımına göre merkez nüfusu 4285, toplam nüfusu 14.339'dur. Trabzon'a 52 km mesafededir.
Tirebolu St.Jean kalesi:
Bizans devrine ait, kentin en iyi korunan eserlerinden biri olan kale; Yukarı Hisar, Aşağı Hisar ve Orta Hisar bölümlerinden oluşuyor. Denizden 20 metre yükseklikten limana bakan Kale parkını, Cephaneliği, Bedesteni, onun yanındaki kentin en büyük camisi Çarşı Camisi görülebilir.
Sumela Manastırı:
Maçka'nın 17km ilerisinde, Altındere köyü sınırları içinde sarp bir tepenin orta kesimindeki mağara etrafında kurulmuş muhteşem bir yapıt. Sümela Manastırı 406 yılında, Hristiyanlığın ilk dönemlerinde dağ gövdesinin içine oyularak yapılan gizli bir manastır. Altı kat olup 72 oda içeriyor. İlk oluşumu 4. yüzyıla kadar indirilirse de, bugün ayakta olan kalıntılar en erken 13-14. yüzyıllara ait. Vadiden görülen dıştaki balkonlu kısım ise Osmanlı Döneminde, 19. yüzyıl ortalarında özellikle iç mekanlarda Türk mimarisi esas alınarak yapılmış. Trabzon Ayasofya Müzesi:
Trabzon Ayasofya Müzesi, bir manastır kilise olarak Kommenos İmparatorluğu zamanında yapılmış, sonra camiye ve ardından anıt-müzeye dönüştürülmüş. Anıt-müze olan yapı, 1916-1918 yılları arasındaki Rus işgalinde askeri depo olarak kullanılmış. 1958-1962 yılları arasında etraflıca restore edilerek 1964 yılında müze olarak ziyarete açılmış. Mozaik ve süslemeleri ilgi çekicidir.
Kentin batı girişinde sahil karayolunun üzerindedir.
Tel: 223 30 43 - Pazartesi dışında 09.00-18.00
St. Anna/Küçük Ayvasıl Kilisesi :
Çarşı mahallesi Hartama sokaktadır. Trabzon'da ayakta olan en eski kilise yapısıdır. 7. yüzyılda inşa edilmiş, 9. yüzyılda onarım geçirmiştir. Üç apsisli, bazilikal planlı, küçük boyutlu bir kilisedir. İç duvarındaki fresklerin büyük bölümü tahrip olmuştur. Güneydeki giriş kapısının üzerinde Roma Dönemine ait kabartmalı mermer bir levha bulunmaktadır. Kültür Bakanlığına tahsisli olan yapı henüz restorasyon geçirmemiştir.
Bizans döneminde inşa edilen önemli kiliselerin çoğu Osmanlı Döneminde camiye dönüştürülerek kullanılmıştır. Bunların başlıcaları; Ortahisar Fatih Camii (eski Chrisakephalos Kilisesi) ve Yeni Cuma Camii (eski Evgenios Kilisesi) dir.
Trabzon'da camiye dönüştürülerek kullanılan diğer ortaçağ kiliseleri; Çömlekçi Mahallesinde 14. yüzyıla ait St. Philip Kilisesi (Kudreteyn Camii), Pazarkapı mahallesinde küçük boyutlu St. Andrew Kilisesi (Molla Siyah Camii) ve Bahçecik mahallesinde bugün Küçük Fatih Camii olarak bilinen yine küçük boyutlu bir mahalle kilisesidir.
St. John Kilisesi:
Hızırbey Mahallesinde Kaledibi İlkokulu'nun hemen yanındadır. Bugün okulun gösteri salonu olarak kullanılıyor.
Kızlar Manastırı (Theoskepastos):
Boztepeye çıkan yol üzerindedir. İl merkezinde ayakta olan tek manastır yapısıdır. 14. yüzyılda Boztepe'nin güney yamaçlarındaki bir kaya kilisesi etrafında oluşmuş, 19. yüzyılda genişletilmiştir.
Vazelon Manastırı:
Kiremitli köyü sınırları içinde, bir kayalığın önünde inşa edilmiştir. İlk yapılışı daha erken bir tarihe inmesine rağmen bugünkü yapılar topluluğu 14. ve 19. yüzyıllara aittir. Bir kilise, topluluktan ayrı olarak inşa edilmiş bir şapel, üç katlı öğrenci odaları ile çeşitli hizmet birimlerinden oluşur. Bugün oldukça tahrip olmuştur.
Kuştul Manastırı (St. George Peristera):
Manastır, Şimşirli köyü sınırları içindedir. Bir kayalığın üst kısmında inşa edilmiş olan manastırın ilk yapılışı 8. yüzyıla kadar inmektedir. Sonraki yıllarda bu manastırın yerine 19. yüzyılda yenisi yapılmıştır. Bugün harabe halindedir.
İçkale Camii:
Sultan II. Bayezid'in oğlu Şehzade Abdullah tarafından (annesi Şirin Hatun) 1470 yılında mescit olarak yaptırılmış. 1869 yılında onarılmış, 1891 yılında yenilenmiştir.
Gülbahar Hatun Camii:
Annesi Gülbahar Hatun'un anısına, Yavuz Sultan Selim tarafından 16. yüzyılın ilk çeyreğinde (1514) yaptırılmıştır.
İskender Paşa Camii:
Trabzon'da üç kez valilik yapmış olan imar etkinlikleriyle ünlü İskender Paşa tarafından 1529 yılında medresesi ile birlikte yaptırılmıştır.
Hacı Kasım Camii:
İlk camii Yavuz Sultan Selim'in Trabzon'daki valiliği sırasında defterdar olan Hacı Kasım tarafından 1531 yılında yaptırılmış ; bu caminin ihtiyacı karşılamaması üzerine 1842 yılında Vali Hazinedarzade Süleyman Paşa tarafından yeniden inşa ettirilmiştir.
Erdoğdu Bey Camii:
Trabzon Valisi Erdoğdu Bey tarafından 1522 yılında yaptırılmış, daha sonra çeşitli yıllarda yapılan onarım ve tadilatlarla özgün özelliğini yitirmiştir.
Ahi Evren Dede Camii:
Boztepe mahallesinde geniş bir hazire içinde yer alır. Kesin yapılış yılı bilinmemektedir.
Tekke Camii: Tekke mahallesindedir. 1591 yılında Derviş Ali Baba adında bir zat tarafından tekke olarak yaptırılmış, daha sonra camiye çevrilmiştir.
Hatun Hatuncuk Camii:
Kavakmeydanı sokakta, Trabzon Lisesi'nin karşısındadır. 16. yüzyılda tekke olarak yaptırılmış, daha sonra camiye çevrilmiştir.
Kalkanoğlu Hoca Halil Camii:
Pazarkapı Mahallesi, Hoca Halil Sokaktadır. 16. yüzyılda inşa edilen ilk camii, minaresi hariç yıkılarak, 19. yüzyılda yeniden yaptırılmıştır.
Musa Paşa Camii:
1668 yılında Musa Paşa tarafından yaptırılmış küçük boyutlu bir mahalle camiidir.
Semerciler Camii (Ebubekir Camii):
1579 yılında muhtemelen mescit olarak yaptırılmış, 1820 yılında onarım görmüştür.
Çarşı Camii:
Trabzon Valilerinden Hazinedarzade Osman Paşa tarafından 1839 yılında yaptırılmıştır. İl merkezinde en büyük boyutlu cami olan yapıda muntazam kesme taş kullanılmıştır.
Tavanlı Camii:
1874 yılında yaptırılmış.
Diğer Osmanlı Yapıları
Bedesten:
Trabzon'da ayakta olan en eski ticari yapıdır.
Taşhan:
Vali İskender Paşa tarafından 1531 tarihinde yaptırılmıştır.
Vakıf Han:
1871 yılında yaptırılmış, geniş çaplı onarım görmüştür.
Paşa Hamamı:
Vali İskender Paşa tarafından 16. yüzyılın başlarında yaptırılmış, çeşitli dönemlerde küçük onarımlar geçirmiştir.
Sekiz Direkli Hamam:
Bazı kaynaklara göre Selçuklular tarafından Komnenos Krallığı döneminde yapıldığı söylenirse de bununla ilgili kesin bulgular mevcut değildir.
Gülbahar Hatun Türbesi:
Yavuz Selim'in annesi Gülbahar Hatun için 1506 yılında yaptırılmıştır. Aynı adla anılan camiinin doğusunda yer alır.
Emir Mehmet Türbesi:
Giriş kapısı üzerindeki kitabesine göre 1523 yılında Emir Mehmet isimli bir zat için yaptırılmıştır. Halen içinde 2 sanduka olup, diğeri 1822 yılında ölen Hatuncuk Hatun Tekkesi Şeyhi Osman Baba'ya aittir.
Sivil mimarlık örnekleri içinde gerek il merkezinde gerek ilçelerde konak türü mimarisi ve süslemeleriyle önem arzeden yapılar bulunmaktadır.
Bunların başlıcaları :
Atatürk Köşkü:
Soğuksu semtinde küçük bir çam korusu içinde yer alır. 20. yüzyılın hemen başında Rum asıllı bir zengin tarafından yaptırılmış, 1923'den sonra hazineye kalmıştır.
Müze Binası:
Cumhuriyet Mahallesi, Zeytinlik Sokaktadır.
Memişoğlu Konağı:
Sürmene ilçesinin 4 km. doğusundaki Balıklı mevkiinde yer alır. İki katlı, köşelerde çıkıntı yapan kademeli cepheli, geniş saçaklı, büyük bölümü taştan inşa edilmiş bir yapıdır. Bölgede taş ve özellikle ahşap işçiliği ile ünlüdür. İçte kapı kanatları ve tavan bezekleri yöresel ahşap işçiliğinin en mükemmel örneklerini sergiler. Kesin yapılış yılı bilinmemekle birlikte 18. yüzyıla tarihlenir. Kültür Merkezi Binası:
Ortahisar Mahallesindedir. 1910-1930 yılları arasında başlayan "Milli Mimari" hareketinin Trabzon'daki en önemli örneğidir.
"...
Hırçın dalgaların ile
Kâh kızıp, kâh gülüyorsun
Serin kıyıların ile
Trabzon’a benziyorsun.
..."
Tarihi ipek yolu üzerinde bulunması nedeni ile eski çağlarda da önemli bir transit merkezi olan Trabzon, tüm turistik cazibesi ile her mevsim yerli ve yabancı turistlerin ilgi odağı oluyor.
Bol yağışlı iklimin sunduğu tabii güzellikler yanında insan elinden çıkan nadide eserler, görenlerin hayranlığını kazanacak nitelikte.
Tarihin en eski çağlarından beri insanoğlunu barındırmış olan bu güzel kent, öykülerle türkülerle dolu zengin bir kültürel mirasa sahip.
Ticaret amaçlı turizm yanında Trabzon, doğal güzellikleri, yeşil potansiyeli ile dünyada gelişmekte olan "soft turizm" açısından ülkenin en önemli potansiyellerinden biri olarak pilot bölge seçilmiş. Gerekli alt yapı yatırımlarının tamamlanmasıyla Trabzon'un orta vadede Türkiye'nin en önemli yayla turizmi merkezi olacağı belirtiliyor. Ayrıca yat turizmi açısından yine ciddi potansiyelleri mevcut.
"...
Hırçın dalgaların ile
Kâh kızıp, kâh gülüyorsun
Serin kıyıların ile
Trabzon’a benziyorsun.
MERKEZ İLÇE
Trabzon, Doğu Karadeniz Bölgesi'nin orta kesiminde denizden tatlı bir meyille yükselen parçalı bir kıyı üzerinde kurulmuştur. Şehrin kurulduğu alan Değirmendere'den Ayasofya Mahallesi'ne kadar uzanmakta iken bugün Pelitli ve Beşirli Mahallesini de kapsamaktadır. İlk tarihi doku Kuzgundere ile İmaret dereleri arasında yer almaktadır.
Trabzon ve çevresi genel olarak kapalı bir kıyı şeridi oluşturmaktadır. Şehrin güneyindeki Soğanlı, Zigana, dağ dizisi doğal bir sınır teşkil etmekte, doğusunu da Kafkas Dağları kaplamaktadır.
Yüksek dağ eteklerinden doğan akarsular birbirine paralel vadiler içinden akarak denize ulaşmaktadır. Dağlarla çevrili bir kıyı kuşağı dört mevsim ılıman ve çok yağmurlu bir iklime sahiptir. İklimden dolayı şehir ve çevresinde zengin bir bitki örtüsü vardır.
Trabzon ilk çağlardan beri bölgenin yegane ticaret merkezi olmuştur. Çin'den gelen İpek Yolu Erzurum, Bayburt, Gümüşhane üzerinden Trabzon limanına ulaşıyordu. Şehrin ekonomisi ticaret, tarım, balıkçılık ve el sanatlarına dayanıyordu. Günümüzde ise bunların yanısıra tütün, mısır, findık ve çay tarımı yapılmaktadır. Keten dokumalar, kuyumculuk, bakırcılık gibi geleneksel el sanatları da hala canlılığını korumaktadır.
AKÇAABAT
Akçaabat, Trabzon'un 13 km. batısında, deniz kenarında ve deniz seviyesinden 10 metre yüksekte kurulmuş şirin bir ilçedir.
Nüfus, özellikle sahil kesiminde yoğunlaşmıştır. İlçe, hayvancılık alanında gelişmiş olup, hayvansal ürünleri işleyen sanayi tesisleri vardır.
Akçaabat'ın kıyıları tabii birer plaj niteliğinde olup, kamp kurmaya uygun yerler vardır. Özellikle Mersin Köyü ve Akçakale Kamping ve plaj için de elverişlidir. Kıyı boyunca uzanan tütün ve zeytin bahçeleri ilçenin doğal görünümüne renk katar.
İlçenin bir diğer turistik varlığı da Sera Gölü'dür. Trabzon ile Akçaabat arasında denize dökülen Sera deresi vadisinin sahile 3 km mesafede 1950 yılında meydana gelen bir yer kayması sonucu kapanmasıyla oluşmuştur. Göl ve çevresinin görünmeye değer tipik bir görünüşü vardır. Akçaabat Trabzon'un en çok nüfusa sahip olan ilçesidir. Merkez nüfusu 50.290 kişidir.
ARAKLI
Trabzon'un 33 km doğusunda olup, 372 km2 lik bir arazi üzerinde kurulan bir kıyı ilçesidir.
Araklı geniş bir düzlüğün içine kurulmuş olduğu için kentleşmeye son derece elverişlidir. Düzgün sahilleri doğal plaj durumundadır. İlçede çay üretimi önemli bir yer tuttuğu için çay fabrikası da mevcuttur. Tabiat güzellikleri yanında findık ve çay bahçeleri ile ünlüdür. Sahilleri tabii plaj halinde olup, kamping için müsait yerler vardır. İlçenin güneyini ladin ve kayın ağaçlarının meydana getirdiği bir ormanlık kaplar. Burada kurt, çakal, tilki gibi hayvanlar bulunur.
Doğal liman, rüzgarlı havalarda balıkçı teknelerinin sığınma yeridir. İlçeye bağlı Yeşilyurt Beldesi sınırları içerisinde bulunan Yılan Yaylası, yayla turizmi açısından önemli bir yer tutmaktadır.
ARSİN
Yomra ilçesine bağlı bir bucak iken 04.04.1959 tarihinde ilçe haline getirilmiştir. Trabzon'a 21 km uzaklıkta bulunan ilçe arazisinin verimli olduğu söylenebilir. Özellikle ilçe merkezinin kurulduğu alan yerleşmeye son derece elverişlidir. Halk geçimini genellikle tarım ve hayvancılıkla sağlar. Bunun yanında ilçede findık üretimi de önemli bir yer tutar.162 km2 araziye sahip bulunan Arsin'in doğal güzelliği ve sahilleri meşhurdur. İlçe merkezinin nüfusu 6784'tür.
Batı ve doğu sahilerinde kamping için uygun yerler vardır.
BEŞİKDÜZÜ
1987 yılına kadar Vakfıkebir ilçesinin bucağı durumunda olan Beşikdüzü, 04.07.1987 tarihinde çıkarılan bir kanunla ilçe olarak kabul edilmiştir.
Trabzon'a 50 km uzaklıkta bulunan Beşikdüzü ilçesi sahil şeridi üzerinde olup sosyo - kültürel açıdan oldukça gelişmiştir. Bu gelişmede hiç kuşkusuz halen Öğretmen Lisesi olarak hizmet veren Beşikdüzü Köy Enstitüsü'nün payı büyüktür. Bu gelişmelere paralel olarak ilçede turizm yatırımlarına da ağırlık verilmiştir. Halk geçimini tarım ve hayvancılıktan sağlamaktadır. İlçede findık üretimi de önemli bir yer tutar. Denizi ve doğal güzelliği yerli ve yabancı herkesin ilgisini çekmektedir.
ÇAYKARA
Trabzon'un güney doğusunda, 76 km mesafede bulunan Çaykara bir dağ yerleşmesi olup denizden yüksekliği 280 metredir. İlçenin köyleri ile birlikte nüfusu 21.674'tür. (1990 nüfus sayımına göre)
1925 yılında Kadahor adıyla Of a bağlı bir bucak iken 11.06.1949'da ilçe olmuştur.
Çaykara'nın Soğanlı dağları kışın kar yüzünden geçit vermez. İlçe merkezinden 25 km güneydoğuda, Llzungöl bucağının hemen yanında eski devirlerde toprak kayması sonucu meydana gelmiş olan ve aynı adı taşıyan göl "Uzungöl" bulunur. Civar tepeler göl kıyısından itibaren çam ağaçları ile kaplı olup, gölde alabalık bulunur. Yüksek zirvelerin çoğu yayla olup, dağ çiçekleri ve pınarlar dikkat çeker. Bu yaylalardan en tanınmışı, Sultan Murat yaylasıdır. Burada l. Dünya Savaşı sırasında kazılmış siperler ve şehitlerin mezarları vardır.
MAÇKA
Maçka, Trabzon - Gümüşhane karayolu üzerinde ve Trabzon'a 29 km uzaklıktadır. Denizden yüksekliği 365 metre olan ilçenin yüzölçümü 1000 km2'dir. 1990 nüfus sayımına göre ilçe nüfusu ise 7.000 kişidir.
Çam ormanlarının süslediği vadilerin ortasındaki bir dere yatağına kurulmuş olan ilçe merkezi, doğal güzellikler bakımından Trabzon'un en şirin yerlerindedir. İlçenin 17 km kadar güneyindeki Meryemana Manastırı (Sumela) Trabzon ili ve Maçka ilçesinin turizm gelirleri bakımından önem arzetmektedir. Tamamıyla yüksek dağlardan oluşan Maçka arazisi 2000 metreye kadar ormanlarla, daha yükseklerde ise otlaklar ve dağ bitkileri ile kaplıdır. Yayla denilen bu yüksek yerler manzarası, temiz havası ve kaynak suları ile doğal güzellikler yönünden eşsizdir. Meşhur Zigana geçiti de buradadır. Ünlü ve Trabzon ilinin turizm potansiyeli en yüksek yörelerinden biri olan Şolma Yaylası, Turizm Merkezi olarak ilan edilmiştir.
OF
Trabzon'a 52 km mesafededir. Of, doğuda Rize, batıda Sürmene, güneyde Çaykara'ya komşu olup, kuzeyinde Karadeniz bulunur.
İlçede Osmanlı döneminde bir kütüphane bulunmaktaydı. Gümüşhaneli Hacı Ahmed tarafindan "Hacı Ahmed Kütüphanesi" adı altında (1282 H.) tarihinde kurulmuş olup, 8000 adet kitabı vardır.
İklim itibariyle çay yetiştirmeye müsait olan Of'un fındık bahçeleri sökülerek yerlerine çay fideleri dikilmiştir. Of halkının temel geçim kaynağı durumunda bulunan çay, merkezde ve nahiyelerinde bulunan birçok çay fabrikası tarafından işlenmektedir.
Diğer yörelerde olduğu gibi, Of sahilleri de doğal plaj görünümündedir. 1990 nüfus sayımına göre merkez nüfusu 14.884'tür.
SÜRMENE
Sürmene ilçesi, doğuda, Of, batıda Araklı, güneyde Gümüşhane'ye komşu olup kuzeyi Karadeniz ile çevrilidir. Tarihi geçmişi M.Ö. V. yy. kadar uzanmaktadır. 1854 yılında ilçe durumuna getirildiği salnamelerden anlaşılmaktadır.
Denizi, tabiatın yeşillikleriyle kucaklaşan Sürmene halkı geçimini tarım, hayvancılık, balıkçılık ile; ağaç ve metal aletler yapımından sağlar. Tarım ürünü olarak çay başta gelir. İlçede bu çayı işleyecek çay fabrikası vardır. Köylerde büyük baş hayvan besiciliği yapılmakta olup, sahil boyunda balıkçılık önemli bir gelir kaynağıdır. 6 km doğusundaki Yeniay'da 800 - 900 tonluk büyük deniz motorları yanısıra küçük tonajlı feribot dahi yapılabilmektedir. Ayrıca el tezgahlarında bıçak, kaşık, keser, kazma vb. bir çok alet yapılmaktadır. Bunların içinde en ilgi çekici olan Sürmene bıçağıdır.
Trabzon'a 39 km uzaklıkta bulunan Sürmene'de eski Osmanlı mimarisinin tipik örneği olan ahşap yapılara sık sık rastlanmaktadır.
ŞALPAZARI
Şalpazarı Vakfikebir ilçesine bağlı bucak durumun da iken 04.07.1987 tarihli Bakanlar Kurulu karanyla ilçe haline getirilmiştir.
Trabzon'a 65 km uzaklıkta bulunan Şalpazarı ilçesinin sosyal yapısına baktığımızda kültürel şive özellikleriyle, giyim kuşamlarıyla ayrı bir özellik arzettiği görülür.
Şalpazarı halkı geçimini tarım ve hayvancılıktan sağlamaktadır. Arazisinin dağlık ve verimsiz olması nedeniyle eğitim - öğretime büyük önem verilmektedir. Nüfusun büyük bölümü geçimlerini temin etmek maksadıyla yurt içi ve yurt dışında gurbette bulunmaktadır. 1990 sayımına göre merkez nüfusu 5772, toplam nüfusu 21.459'dur.
TONYA
Vakfikebir ilçesine bağlı bir bucak iken 1955 yılında ilçe haline getirilmiştir. Denizden yüksekliği 700 metre ve denize uzaklığı 23 km'dir. Yüzölçümü 265 km2, nüfusu 11.032'dir.
Sahilden oldukça içeride bulunması dolayısıyla ilçenin iklimi sahile nazaran serttir. Özellikle kış aylarında yağan kar, toprak üzerinde uzun bir müddet kalır.
Vakfıkebiı'e 23 km mesafede bulunan Tonya'nın Trabzon'a uzaklığı ise 68 km'dir. Tonya, yeşilliklerle, ormanla kaplı bir ilçedir. Tabiat güzelliklerine sahip şirin ilçe olan Tonya'nın köyleri tabü yayla durumunda olduklarından yazın ilçe dışından gelen insanlarla dolup taşar.
Bunlardan özellikle Erikbeli yaylaları doğa güzelliği yönünden özellik taşırlar. Turizm potansiyeli yüksek bu yaylalar, Turizm Bakanlığı'nca 'Turizm Merkezi" ilan edilmiştir.
VAKFIKEBİR
1990 yılı nüfus sayımına göre 21.078 merkez ve 38.936 toplam nüfusa sahip olup, Trabzon'a 45 km mesafededir.
Büyük Liman diye de anılan ilçede halkın başlıca geçim kaynağını findık, tarım ve hayvancılık oluşturmakta olup, tereyağı ile Türkiye'de meşhurdur. Son yıllarda ilçede turizm yatırımlarına ağırlık verilmekte olup, çeşitli turistik tesisler yapılmaktadır. Sosyo - ekonomik açıdan oldukça gelişmiş olan ilçe, civarının ticari merkezi durumundadır.
Vakfıkebir, Trabzon - Samsun asfaltı üzerinde ve Trabzon'a 45 km mesafede olup, kıyı şeridinde uzanan doğal plajlar ve bir ormanı andıran findık bahçeleri ile güzel bir görünüm meydana getirir.
YOMRA
Doğusunda Arsin, batısında Maçka ve Merkez ilçeleri, güneyinde Gümüşhane ile çevrili olan Yomra ilçesinin kuzeyinde Karadeniz bulunmaktadır. Trabzon'a uzaklığı 14 km olan Yomra'nın yüzölçümü 207 km2, toplam nüfusu 30.727 dir. 1953 yılında belediye olan Yomra,1957 yılında Bakanlar Kurulu kararıyla ilçe durumuna getirilmiştir.
Sosyo - ekonomik açıdan oldukça gelişme gösteren Yomra, aynı zamanda bir sanayi yöresi durumundadır.
ÇARŞIBAŞI
Vakfikebir'e bağlı bir bucak merkezi iken yakın geçmişte ilçe haline getirilmiştir.
1990 sayımına göre merkezde 6073, toplam 19.324 nüfusa sahiptir. Trabzon'a 36 km mesafede bir sahil ilçesidir.
DERNEKPAZARI
Çaykara ilçesine bağlı bucak merkezi iken yakın tarihte ilçe olmuştur. 1990 sayımına göre merkez nüfusu 2651, toplam nüfusu 7549 olup, Trabzon'a 79 km mesafededir.
DÜZKÖY
Akçaabat'a bağlı bucak merkezi iken yakın tarihte ilçe olmuştur. 1990 sayımına göre merkez nüfusu 4691, toplam nüfus 20.775'dir.
Trabzon'a 40 km uzaklıkta bulunan ilçede yayla turizmi ön plandadır. Ayrıca ilçeye bağlı Çalköy Beldesinde bulunan mağara fazla tanınmamasına rağmen son zamanlarda yerli ve yabancı ziyaretçilerin ilgisini çekmektedir.
HAYRAT
Trabzon'a 67 km uzaklıkta olan Hayrat, Of ilçesine bağlı bucak merkezi iken yakın tarihte ilçe olmuştur.1990 sayımına göre merkez nüfusu 4173, toplam nüfusu 20.453'tür.
KÖPRÜBAŞI
Sürmene'ye bağlı bucak iken yakın geçmişte ilçe olmuştur. 1990 nüfus sayımına göre merkez nüfusu 4285, toplam nüfusu 14.339'dur. Trabzon'a 52 km mesafededir.
Tirebolu St.Jean kalesi:
Bizans devrine ait, kentin en iyi korunan eserlerinden biri olan kale; Yukarı Hisar, Aşağı Hisar ve Orta Hisar bölümlerinden oluşuyor. Denizden 20 metre yükseklikten limana bakan Kale parkını, Cephaneliği, Bedesteni, onun yanındaki kentin en büyük camisi Çarşı Camisi görülebilir.
Sumela Manastırı:
Maçka'nın 17km ilerisinde, Altındere köyü sınırları içinde sarp bir tepenin orta kesimindeki mağara etrafında kurulmuş muhteşem bir yapıt. Sümela Manastırı 406 yılında, Hristiyanlığın ilk dönemlerinde dağ gövdesinin içine oyularak yapılan gizli bir manastır. Altı kat olup 72 oda içeriyor. İlk oluşumu 4. yüzyıla kadar indirilirse de, bugün ayakta olan kalıntılar en erken 13-14. yüzyıllara ait. Vadiden görülen dıştaki balkonlu kısım ise Osmanlı Döneminde, 19. yüzyıl ortalarında özellikle iç mekanlarda Türk mimarisi esas alınarak yapılmış. Trabzon Ayasofya Müzesi:
Trabzon Ayasofya Müzesi, bir manastır kilise olarak Kommenos İmparatorluğu zamanında yapılmış, sonra camiye ve ardından anıt-müzeye dönüştürülmüş. Anıt-müze olan yapı, 1916-1918 yılları arasındaki Rus işgalinde askeri depo olarak kullanılmış. 1958-1962 yılları arasında etraflıca restore edilerek 1964 yılında müze olarak ziyarete açılmış. Mozaik ve süslemeleri ilgi çekicidir.
Kentin batı girişinde sahil karayolunun üzerindedir.
Tel: 223 30 43 - Pazartesi dışında 09.00-18.00
St. Anna/Küçük Ayvasıl Kilisesi :
Çarşı mahallesi Hartama sokaktadır. Trabzon'da ayakta olan en eski kilise yapısıdır. 7. yüzyılda inşa edilmiş, 9. yüzyılda onarım geçirmiştir. Üç apsisli, bazilikal planlı, küçük boyutlu bir kilisedir. İç duvarındaki fresklerin büyük bölümü tahrip olmuştur. Güneydeki giriş kapısının üzerinde Roma Dönemine ait kabartmalı mermer bir levha bulunmaktadır. Kültür Bakanlığına tahsisli olan yapı henüz restorasyon geçirmemiştir.
Bizans döneminde inşa edilen önemli kiliselerin çoğu Osmanlı Döneminde camiye dönüştürülerek kullanılmıştır. Bunların başlıcaları; Ortahisar Fatih Camii (eski Chrisakephalos Kilisesi) ve Yeni Cuma Camii (eski Evgenios Kilisesi) dir.
Trabzon'da camiye dönüştürülerek kullanılan diğer ortaçağ kiliseleri; Çömlekçi Mahallesinde 14. yüzyıla ait St. Philip Kilisesi (Kudreteyn Camii), Pazarkapı mahallesinde küçük boyutlu St. Andrew Kilisesi (Molla Siyah Camii) ve Bahçecik mahallesinde bugün Küçük Fatih Camii olarak bilinen yine küçük boyutlu bir mahalle kilisesidir.
St. John Kilisesi:
Hızırbey Mahallesinde Kaledibi İlkokulu'nun hemen yanındadır. Bugün okulun gösteri salonu olarak kullanılıyor.
Kızlar Manastırı (Theoskepastos):
Boztepeye çıkan yol üzerindedir. İl merkezinde ayakta olan tek manastır yapısıdır. 14. yüzyılda Boztepe'nin güney yamaçlarındaki bir kaya kilisesi etrafında oluşmuş, 19. yüzyılda genişletilmiştir.
Vazelon Manastırı:
Kiremitli köyü sınırları içinde, bir kayalığın önünde inşa edilmiştir. İlk yapılışı daha erken bir tarihe inmesine rağmen bugünkü yapılar topluluğu 14. ve 19. yüzyıllara aittir. Bir kilise, topluluktan ayrı olarak inşa edilmiş bir şapel, üç katlı öğrenci odaları ile çeşitli hizmet birimlerinden oluşur. Bugün oldukça tahrip olmuştur.
Kuştul Manastırı (St. George Peristera):
Manastır, Şimşirli köyü sınırları içindedir. Bir kayalığın üst kısmında inşa edilmiş olan manastırın ilk yapılışı 8. yüzyıla kadar inmektedir. Sonraki yıllarda bu manastırın yerine 19. yüzyılda yenisi yapılmıştır. Bugün harabe halindedir.
İçkale Camii:
Sultan II. Bayezid'in oğlu Şehzade Abdullah tarafından (annesi Şirin Hatun) 1470 yılında mescit olarak yaptırılmış. 1869 yılında onarılmış, 1891 yılında yenilenmiştir.
Gülbahar Hatun Camii:
Annesi Gülbahar Hatun'un anısına, Yavuz Sultan Selim tarafından 16. yüzyılın ilk çeyreğinde (1514) yaptırılmıştır.
İskender Paşa Camii:
Trabzon'da üç kez valilik yapmış olan imar etkinlikleriyle ünlü İskender Paşa tarafından 1529 yılında medresesi ile birlikte yaptırılmıştır.
Hacı Kasım Camii:
İlk camii Yavuz Sultan Selim'in Trabzon'daki valiliği sırasında defterdar olan Hacı Kasım tarafından 1531 yılında yaptırılmış ; bu caminin ihtiyacı karşılamaması üzerine 1842 yılında Vali Hazinedarzade Süleyman Paşa tarafından yeniden inşa ettirilmiştir.
Erdoğdu Bey Camii:
Trabzon Valisi Erdoğdu Bey tarafından 1522 yılında yaptırılmış, daha sonra çeşitli yıllarda yapılan onarım ve tadilatlarla özgün özelliğini yitirmiştir.
Ahi Evren Dede Camii:
Boztepe mahallesinde geniş bir hazire içinde yer alır. Kesin yapılış yılı bilinmemektedir.
Tekke Camii: Tekke mahallesindedir. 1591 yılında Derviş Ali Baba adında bir zat tarafından tekke olarak yaptırılmış, daha sonra camiye çevrilmiştir.
Hatun Hatuncuk Camii:
Kavakmeydanı sokakta, Trabzon Lisesi'nin karşısındadır. 16. yüzyılda tekke olarak yaptırılmış, daha sonra camiye çevrilmiştir.
Kalkanoğlu Hoca Halil Camii:
Pazarkapı Mahallesi, Hoca Halil Sokaktadır. 16. yüzyılda inşa edilen ilk camii, minaresi hariç yıkılarak, 19. yüzyılda yeniden yaptırılmıştır.
Musa Paşa Camii:
1668 yılında Musa Paşa tarafından yaptırılmış küçük boyutlu bir mahalle camiidir.
Semerciler Camii (Ebubekir Camii):
1579 yılında muhtemelen mescit olarak yaptırılmış, 1820 yılında onarım görmüştür.
Çarşı Camii:
Trabzon Valilerinden Hazinedarzade Osman Paşa tarafından 1839 yılında yaptırılmıştır. İl merkezinde en büyük boyutlu cami olan yapıda muntazam kesme taş kullanılmıştır.
Tavanlı Camii:
1874 yılında yaptırılmış.
Diğer Osmanlı Yapıları
Bedesten:
Trabzon'da ayakta olan en eski ticari yapıdır.
Taşhan:
Vali İskender Paşa tarafından 1531 tarihinde yaptırılmıştır.
Vakıf Han:
1871 yılında yaptırılmış, geniş çaplı onarım görmüştür.
Paşa Hamamı:
Vali İskender Paşa tarafından 16. yüzyılın başlarında yaptırılmış, çeşitli dönemlerde küçük onarımlar geçirmiştir.
Sekiz Direkli Hamam:
Bazı kaynaklara göre Selçuklular tarafından Komnenos Krallığı döneminde yapıldığı söylenirse de bununla ilgili kesin bulgular mevcut değildir.
Gülbahar Hatun Türbesi:
Yavuz Selim'in annesi Gülbahar Hatun için 1506 yılında yaptırılmıştır. Aynı adla anılan camiinin doğusunda yer alır.
Emir Mehmet Türbesi:
Giriş kapısı üzerindeki kitabesine göre 1523 yılında Emir Mehmet isimli bir zat için yaptırılmıştır. Halen içinde 2 sanduka olup, diğeri 1822 yılında ölen Hatuncuk Hatun Tekkesi Şeyhi Osman Baba'ya aittir.
Sivil mimarlık örnekleri içinde gerek il merkezinde gerek ilçelerde konak türü mimarisi ve süslemeleriyle önem arzeden yapılar bulunmaktadır.
Bunların başlıcaları :
Atatürk Köşkü:
Soğuksu semtinde küçük bir çam korusu içinde yer alır. 20. yüzyılın hemen başında Rum asıllı bir zengin tarafından yaptırılmış, 1923'den sonra hazineye kalmıştır.
Müze Binası:
Cumhuriyet Mahallesi, Zeytinlik Sokaktadır.
Memişoğlu Konağı:
Sürmene ilçesinin 4 km. doğusundaki Balıklı mevkiinde yer alır. İki katlı, köşelerde çıkıntı yapan kademeli cepheli, geniş saçaklı, büyük bölümü taştan inşa edilmiş bir yapıdır. Bölgede taş ve özellikle ahşap işçiliği ile ünlüdür. İçte kapı kanatları ve tavan bezekleri yöresel ahşap işçiliğinin en mükemmel örneklerini sergiler. Kesin yapılış yılı bilinmemekle birlikte 18. yüzyıla tarihlenir. Kültür Merkezi Binası:
Ortahisar Mahallesindedir. 1910-1930 yılları arasında başlayan "Milli Mimari" hareketinin Trabzon'daki en önemli örneğidir.
"...
Hırçın dalgaların ile
Kâh kızıp, kâh gülüyorsun
Serin kıyıların ile
Trabzon’a benziyorsun.
..."
