İnsanlara zarar veren , can ve mal kaybına yol açan ,tamamen insanların kontrolü dışında gerçekleşen olaya doğal afet denir..Doğal afetlerin kontrol altına alınıp durdurulması da mümkün değildir fakat korunma yolları vardır.
Doğal Afetler iki ana grupta incelenir, Jeolojik ve Meteorolojik.
Jeolojik Afetler
Bunlar doğrudan doğruya kaynağını yer kabuğu ya da yerin derinliklerinden alan doğal afetlerdir.
- Deprem
- Heyelan
- Yanardağ patlamaları
- Tsunami
Meteorolojik Afetler
Atmosferdeki doğa olayları sonucunda meydana gelirler.
- Sel
- Çığ
- Fırtına
- Kuraklık
- Orman yangını
- İklim değişiklikleri
- Kasırga
- Hortum
Meteorolojik afetlerin oluşumunu hazırlayan temel etkenler atmosfer kökenli olmasına rağmen, bazılarında afetin oluştuğu yerin özellikleri de etkili olmaktadır. Sel, çığ ve sis buna örnek olarak verilebilir.
Doğal Afetlerden Korunma Yolları Nelerdir ?
1)Deprem: Yer altında meydana gelen kırılmalar ile birlikte ani olarak oluşan titreşimlerin dalgalar şeklinde yayılarak bulundukları yerleri ve yer yüzeyini sarsmasına deprem denir.
Depremden Korunmak İçin Yapılması Gerekenler
Deprem kuşakları üzerinde yerleşim yerleri kurmamak
Konutların kurulduğu arazilerin sağlam olmasına dikkat etmek
İnşaat malzemelerinin depreme dayanıklı olmasına dikkat etmek
Binaların çok katlı olmasını engellemek
erozyon
2)Erozyon: Su ve rüzgar gibi doğal yollar sebebiyle toprağın bir yerden aşınıp başka bir yere taşınmasına erozyon denir.
Erozyondan Korunmak İçin Yapılması Gerekenler
Bitki örtüsü olmayan yerler ağaçlandırılmalıdır.
Yamaçlar basamaklara ayrılmalı ve buralara ağaç dikilmelidir.
Eğimli tarlalar dik değil yatay olarak sürülmelidir.
Aşırı otlatmaya engel olarak meralar korunmalıdır.
sel
3)Sel: Yağmurlar veya eriyen kar ve buzlardan oluşan sular, tepelerden aşağı şiddetle inerek sel baskınlarına sebep olur.
Selden Korunmak İçin Yapılması Gerekenler
Doğal bitki örtüsü korunarak ağaçlandırma çalışmalarının sürdürülmesi gerekir. Çünkü ağaç kökleri suyu çekerek suyun toprak tarafından emilmesini sağlar.
Suyu yavaşlatmak için yamaçların taraçalandırılması, akarsu yataklarının önüne setler kurulması ve göletler meydana getirilmesi sel baskınlarını önlemek için alınacak önlemlerdendir.
Akarsu yataklarının kenarına yerleşim yapılmamalıdır.
4)Toprak Kayması: Genellikle yamaçlarda toprağın üst bölgelerden koparak alt taraftaki bir bölgede birikmesidir.
Buna heyelan adı da verilir. Heyelan; insan ve hayvanların ölmesine sebep olabilir. Binalara zarar verir. Ulaşımı aksatır. Tarım arazilerinde hasar oluşturur.
Heyelandan Korunmak İçin Yapılması Gerekenler
Heyelan bölgeleri ağaçlandırılmalı ve bu bölgelerde engeller oluşturulmalıdır. Bununla birlikte yol yapım çalışmaları esnasında yamaçların bozulmamasına da dikkat etmek gerekir.
5)Çığ: Yamaçlardan kopan kar kütlelerinin yuvarlanarak şiddetle aşağı inmesi sonucu oluşur. Çığ esnasında kar kütleleri önlerine çıkan her şeyi yok eder.
Çığı engellemek için ağaçlandırma çalışmaları büyük önem taşımaktadır. Ayrıca yamaçlara setler kurmak da çığı engeller.
6)Yangın: Ufacık bir kıvılcım ile meydana gelen yangın, kısa sürede yayılabilir ve pek çok mala ve cana zarar verebilir.
Orman yangınlarının önlenebilmesi için yapılması gereken çalışmalar:
Vatandaşlar orman yangınları konusunda eğitilmeli ve bilinçlendirilmelidir.
Orman yangınları için gerekli olan gözetleme kulelerinin sayısı arttırılmalı, olası bir yangında hızlı müdahale edebilmek için gerekli önlemler alınmalıdır.
Sivil Savunma ekipleri hem yangın konusunda halkı bilinçlendirmeli hem de yangın esnasında söndürme çalışmalarına yardım etmelidir.
