Çaykara Tarihi

PaSikA

Yeni Üye
Üye
Çaykara Tarihi

caykara3-8631.jpg


Çaykara, Karadeniz Bölgesinin doğu bölümü, Trabzon ilinin güneydoğusunda, 40,33- 40,55 kuzey enlemleri ile 40,15-40,30 doğu boylamları arasında yer alır. İlçenin doğusunda Rize ilinin İkizdere ilçesi, güneyinde Bayburt ili, batıda Sürmene ilçesi, kuzeyde Dernekpazar ilçesi kuzey doğusunda Of ilçesi ile çevrilmiştir. İlçenin yüzölçümü Orman Bölge Şefliğinin verilerine göre 63.700 hektardır( 637 km2). Nüfusu 1997 yılı nüfus sayımının sonucuna göre 27.590 kişidir. Km2' ye düşen insan sayısı 46 kişidir.

caykara01-2823.jpg


Türkiye genel ortalamasında rakam 76 kişi olduğu düşünülürse ilçemiz, nüfus yoğunluğu bakımından Türkiye ortalamasının çok altındadır. Bunun en önemli nedenleri şöyle sıralanabilir.Tarım alanlarının ve ürün çeşitliliğinin azlığı, sanayinin hiçbir kolunun bulunmaması, Eğitim ve Sağlık hizmetlerinin kısıtlı olması, ilçe nüfusunu sürekli göçe zorlamıştır.

İlçemiz, Kuzey Anadolu kıvrımları mezozoik (İkinci zaman)‘in tebeşir devrinde başlamıştır. Bu kısmın en fazla kıvrımı alt tebeşir tabakaları üzerinde az kıvrımlı, fakat aykırı bir tabakalaşma gösteren üst tebeşir tabakaları görülür. Ancak Alp-Himalaya dağ oluşumu olan III. Jeolojik zaman ilk dönemine rastlar. Bunların en önemli örnekleri Kemer- Soğanlı ve kuzey eklanları bu devrin yani Mezozoikin üst tebeşir devrine aittir. Bu yörelerdeki tortul kütleler killi, kumludur. İlçenin arazisi kayşa olayına çok müsaittir. Bunun sebebi volkanik kütlelerin Sistlive ve Marnlı kütleler üzerine, jeolojik zamanlarda toplanarak moloz yığıntılarının meydana gelmesidir. Bölgenin yağışlı oluşu moloz yığınlarının su geçirmez yerler üzerine oturması bazen bu yığıntılar dereler tarafından sürüklenmesine neden olur. Bu olaylar çok yağmurlu yıllarda oluşur. İlçe yöresinde en büyük sel felaketi 24 Temmuz 1929 yılında olmuştur. Bu felakette Ulucami, Şahinkaya, Aşağı ve Yukarı Kumlu, Çambaşı ve Taşlıgedik köyleri büyük ölçüde zarar görmüştür. Sonuç olarak Çaykara’nın arazisi II’inci jeolojik zamanın sonunda, III Jeolojik zamanda başlayan Alp-Himalaya Dağ oluşumu sırasında Kuzey Anadolu dağları ile oluşmuş genç kıvrım dağlarıdır.

caykara-8039.jpg


İlçemiz genelde engebeli bir araziye sahiptir. Güneyde Trabzon-Rize dağlarının uzantısı olan Soğanlı dağları yer alır. Bu dağlar sarp geçit vermeyen üzerlerinde Eylül’e sarkan kalıcı buzulların olması, bu buzullar vadiden 800-900 m aşağıya sarkarak akarsuları beslerler. İlçe merkezini Bayburt iline bağlayan Soğanlı (Dağ Geçidi) vardır. Bu geçit Eylül ayının sonunda kar yağması ile kapanır ve ancak haziran ayında ulaşıma açılır. Soğanlı geçidinin doğusunda yer alan Sarıkaya, Karakaya ve Haldızen dağları 3000 metre nin üstüne çıkan yükseltilere sahiptir ve geçit vermezler. Üzerlerinde çok fazla buzul ve buzul göllerine rastlanır. Bu göller Balık, Aygır, Kara, Sarı, Pirömer, Buzlu, Koyun, Dipsiz, Hatalan, Sırri ve Kazıklı gölleri önemli olanlarıdır. Bu göller buzul suları ile beslenir

önemli tepeler
Sarı, Kara, Aygır ve Balık gölleri buzulların erimesinden sonra genellikle sularını kaybederler.
Soğanlı ve Haldızen dağları üzerindeki önemli tepeler şunlardır.
Genellikle dağların doğuya doğru uzantıları üzerlerindeki tepelerin yükseltileri, batıdakilere göre daha yüksektir. Buda Doğu Karadeniz’de olduğu gibi dağlar batıdan doğuya doğru yükseltileri artar. İlçenin toprakları iklimin etkisiyle yıkanmış Podzol ile kahverengi orman topraklarından oluşmuştur. Ancak Çambaşı köyü ile Aşağı Kumlu köyleri arasındaki arazi, kalkerli bir yapıya sahiptir. Bu konuda Coğrafya Öğretmeni A.Rahim AYAZ’ ın Çaykaralılar Bülteninin 7 ‘ inci sayınsında yayımlanan bir inceleme ve araştırma yazısı mevcuttur.
İlçenin Tarihi, genelde Trabzon'un Tarihi ile ilişkilidir. Tarihi bilgilere göre İlçemiz, Eti'lerden itibaren bir çok Kavimlerin uğrağı olmuştur. Peçeneklerin ve Bizanslıların hakimiyeti altına girmiştir. En son olarak 1461 yılında Fatih Sultan Mehmet'in Trabzon'u Pontus Devletinden alması ile kesin olarak Osmanlı İmparatorluğu'nun yönetimine geçmiştir. 1915 yılında Birinci Dünya Savaşı sırasında İlçemiz Rus Ordusunun işgaline uğrar. İlçemizin 27 km güneyindeki Sultanmurat yaylasında bulunan "Şehitler Tepesi" bu savaşta şehit düşen Türk Askerlerinin ölümsüz anıtıdır.
İlçemiz 1925 yılına kadar Of ilçesine bağlı bir köy iken, 1925 yılında Bucak, 01.06.1947 yılında 5071 sayılı kanunla İlçe statüsüne kavuşmuş, 01.01.1948 tarihinde de fiilen teşkilatlandırılmıştır. 27 Şubat İlçemizin Kurtuluş Günü olarak kutlanmaktadır.
İlçe " Çaykara" adını Solaklı ve Yeşilalan derelerinin birleştiği yere yakın taşların arasından çıkan "Çaykara Suyu"'ndan almıştır.
İlçemiz, dağlık ve kayalık bir yapıya sahiptir. Trabzon iline 75 km uzaklıktadır. İlçe merkezi denizden 280 m yükseklikte ve 25 km içeridedir. Of ilçesinden Bayburt ili İstikametine uzanan vadinin içinde kurulmuştur.
Soğanlı Dağları ve Uzungöl bucağının doğu ve güneyinde bulunan dağlardan çıkan sular, Ataköy Kasabası yakınında birleşerek Solaklı Çayı adını alır ve Of ilçesinde denize dökülür. Solaklı Çayı'nın yatağı dar olduğundan, bu çayın kenarında bulunan İlçemizin yerleşim alanı da dardır. Çaykara, Trabzon'un deniz sahilinden içeride olan 6 ilçesinden biridir. İlçenin 420 km2.lik bir yerleşim alanı vardır. Of -Dernekpazarı-Çaykara-Bayburt Devlet Karayolu, Solaklı Çayı'nı takip eder. Bayburt ili sınırları içinde bulunan Soğanlı Dağlarının yüksekliği 3.000 metre yi bulur.






caykara2-4225.jpg



 
Geri
Üst