Doppler ultrasonun bebeğe zararı varmıdır?

Uzman SühaN

Administrator
Doppler ultrasonun bebeğe zararı varmıdır?
doppler ultrason nedir,dolpper ultrasonun bebeğe zararı olurmu,doppler ultrason ne için yapılır,doppler ultrason hakkında bilgiler

d.jpg


Doppler ultrasonografide bebeğe olan (uterus damarları ve göbek kordonundan) ve bebekteki kan akımlarının değerlendirilmesi ile bebekteki kan akım hızlarındaki azalma, yani plasental yetmezlik fark edilebilir. Hedef bebeği renkli olarak görüntülemek değildir. Kalbin sistol yani atım, diyastol yani, dolum anlarında ‘kan akım hızlarını’ değerlendirmektedir. Zaten ekranda görülen renkler, bilgisayar ortamında doğal olmayan biçimlerde oluşturulmuş renklerdir. Kan akımının proba yaklaşması ya da probtan uzaklaşması durumuna göre mavi ya da kırmızının farklı tonlarında gözükür.

Renklendirilmiş kan akımlarını tespit etmek daha kolaydır ve tespit edilen kan akımları dalga şekilleri halinde grafiksel olarak dökümante edildiklerinde kan akım hızındaki değişiklikler görüntülenebilir ve birtakım özel oranlama teknikleri ile subjektif olarak hesaplamalar ile akım hızındaki azalmalar belirlenebilir.

Riskli hamilelikler için önemli bir yöntem

Doppler ya da renkli doppler ultrasonografi özellikle gelişme geriliği başta olmak üzere yüksek riskli hamileliklerin takibinde oldukça işe yarar bir yöntemdir. Doppler daha çok yönlendirici bir test olarak geçer. Fakat kimi durumlarda misalen göbek kordon atardamarında ‘ters akım’ ortaya çıkması bebeğin ciddi risk altında olduğunun anlaşılmasını sağlar ve derhal doğumun gerçekleşmesi gerekir.

Ultrason cihazı ses dalgaları ile çalışma prensibine sahiptir. Doppler ultrason bu ses dalgalarının kan damarları içerisinde bulunan kan hücrelerine çarpıp geri yansırken frekans değiştirmesinden faydalanılarak çalışır. Renkli doppler incelemesi ise buna ilave olarak ekrana damarlardaki kanın akış yönünü ve hızını kırmızı-mavi renklerle gözükmesini sağlar. Ekrandaki ortaya çıkan görüntüler damarların üzerinde bu renkler belirir, ayrıca kalp atımına benzer sesler işitilir.

Ultrasonografinin bebeğe hiçbir hasarı dokunmaz. Radyasyon içerme gibi bir durum söz konusu değildir. Oldukça sık şekilde ultrasona girilse dahi, bebeğe bir zararı dokunmaz.

Ultrason ne sıklıkta yapılmalıdır?

Hamileliğin durumuna ve fark edilen risklere göre bu sıklık değişebilse de, genellikle en az olarak belirtilen zamanlarda yapılır. Gerektiği durumlarda, ilave olarak ultrasona girilebilir.

Hamileliğin ilk aylarında
11-14 hafta arasında
18-20 hafta civarında ayrıntılı ultrasonografi
32 hafta dolaylarında
38 hafta dolaylarında
Ultrason ile bebeğin cinsiyet ne zaman belli olur?

Cinsiyetin dış görünüş olarak 11. hafta dolaylarında farklılaşmaya başlaması, ultrasonda bebeğin cinsiyetinin görülebileceği anlamına gelmez. Genellikle 15 ila 20. haftalarda ultrason ile bebeğin cinsiyeti ayırt edilir. Ancak her zaman yanılma payı bulunmaktadır. Bunun dışında, bebeğin duruşu sebebiyle cinsiyetin ayırdını yapmak kolay olmayabilir.

Doppler incelemesinin çalışma prensibi hareketli cisimlerden yansıyan seslerin farklı olmasına dayanır. Burada hareketli olan kan damarları içerisindeki kandır. Kan içerisindeki hareket eden kırmızı hücrelere çarpan ses dalgaları geri yansır. Çeşitli damarlara doppler incelemesi yapılmaktadır.

Hamilelikte doppler değerlendirmesinde en yaygın kullanılan damarlar;

Göbek kordonundaki atar damar (Umblikal arter)
MCA (Middle Cerebral Artery, Orta serebral (beyin) atar damar)
Fetal aorta
Göbek kordonundaki toplardamar (Umblikal ven)
Duktus venozus
İntrahepatik (karaciğerdeki) venler
Doppler inceleme hamilelikte ne gibi durumlarda yapılabilir?

Anomaliler
IUGR (gelişme geriliği) şüphesi
PIH/ preeklampsi/ eklampsi (Tansiyon yüksekliği olan durumlar)
Fetusta anomali/ fetal hastalık şüphesi
Çoğul gebeliklerdeki bebeklerin eşit gelişmemesi
Fetusta kalp anomalileri/ kalp hastalığı
Aritmiler (kalpte ritm bozukluğu)
Annede kalp-damar hastalıkları
Daha önceki gebeliklerde gelişme geriliği, intrauterin fetal ölüm olması
Daha önceki gebeliklerde tansiyon yüksekliği, preeklampsi olması durumunda gerek görülür.
Doppler ultrasonun bebeğe ya da anne adayına herhangi bir zararı var mıdır?

Bu güne dek doppler ultrasonun herhangi bir zararı ya da bir bebeğe ters etkisi saptanmamıştır. Ancak teorik açıdan ısı artışı ortaya çıkarması gibi bazı sebeplerden dolayı yine de gerekli olmayan durumlarda ve fazla uzun süre maruz kalınmaması tavsiye edilir.
 
Geri
Üst