gebelikte sık idrara çıkma

M

mmelekim

Forum Okuru
gebelikte sık idrara çıkma
Gebelik ilerledikçe; büyüyen rahimin etkisi ile idrar torbasına baskı sonucu mesane kapasitesi oldukça azalır. Daha az miktardaki idrar ile mesanede dolma hissi belirir. Bu sık ve az miktarda idrar yapmaya neden olur. Hatta bazen anne adayları geceleri sık kalkma nedeni ile uyku problemi bile yaşayabilirler. Bu durum özellikle ilk 3 ay ve son 3 aylık gebelik periyodunda kendini gösterir.



Ancak, idrar sıklığının yanı sıra idrar yaparken yanma, ağrı gibi yakınmalar da varsa, bir idrar yolu enfeksiyonu geçiriyor olabilirsiniz.Bu durumda mutlaka doktorunuza başvurmalısınız.Çünkü idrar yolu enfeksiyonları (iltahapları) dikkate alınmazlar ve tedavi edilmezlerse su kesesinin açılması, erken doğum gibi olayları tetikleyebilirler. Gebelikte idrar yolu enfeksiyonları karşımıza sık çıkan ve tedavi edilmesi gereken durumlardır.



Gebelik döneminde düz kasların gevşemesi ile idrar akımının yavaşlaması, büyüyen rahimin idrar yollarına baskı yaparak yine idrar akımını yavaşlatması nedeniyle gebelik idrar yolu enfeksiyonlarına eğilimin arttığı bir dönemdir. Bakterilerin üst idrar yollarına geçişini önleyen kapak mekanizması da bu olaylardan etkilenir ve koruma görevini yeterince yerine getiremez. Bu durum mikroorganizmaların kolaylıkla çoğalmasına neden olur. Bu enfeksiyonlar basit bir sistit (mesane enfeksiyonu) olabileceği gibi, pyelonefrit (böbrek enfeksiyonu) adı verilen durumlar gibi şiddetli de olabilir.
Gebelerin yaklaşık olarak % 8-12'sinde idrar yolu enfeksiyonu görülür. Bu oran gebe olmayan kadınlardan biraz daha yüksektir. İdrar yolu iltihaplanmasında en sık rastlanan mikroorganizma normalde barsak florasında bulunan E.coli' dir. Bunun dışında diğer cilt yüzeyi ve barsak florasında bulunabilen mikroorganizmalar da sorumlu olabilir.

İdrar yolları iltihabı 3 formda karşımıza çıkar.


1. Asemptomatik (şikayete yol açmayan) bakteriüri: Mesaneye (idrar kesesine) ulaşan bakteriler, hiçbir belirti vermeden buraya yerleşirler. Anne adaylarının %10' unda asemptomatik bakteriüri saptanır. İdrar kültüründe belli sayının üzerinde bakteri kolonisinin ürediği (ör. E.coli için 100.000' in üzerinde) tespit edildiğinde ve anne adayının yakınması olmadığında, asemptomatik bakteriüri tanısı konur. Normal insanlarda da sıklıkla karşımıza çıkabilen bu durumun, gebelikte tedavisi zorunludur. Aksi halde ciddi böbrek enfeksiyonlarına ve erken doğum (37) gibi istenmeyen durumlara neden olabilir. Tüm gebeler her ay düzenli olarak asemptomatik bakteriüri açısından taranmalıdır. Basit bir tam idrar testi ve idrar kültürü doğru neticeyi verecektir. İdrar kültüründe üretilen bakterinin hangi antibiyotiklere duyarlı olduğu da araştırılır (Kültür-Antibiyogram). Mikroorganizmanın hassas olduğu ve gebelikte kullanılabilecek bir antibiyotik ile tedaviye başlanır. Korunma ve tedavi için gebelik boyunca günde en az 3 lt su içilmelidir.

2. Sistit: Mikroorganizmaların mesane (idrar kesesi) duvarına yerleşmesi sonucu oluşur. Gebelikte bu durum ortaya çıktığında belirgin yakınmalara neden olur. Başlıca şikayetler sık idrara gitme, idrar yaparken yanma hissi, idrarın renk ve kokusunda değişikliktir. Genellikle ateş olmaz. Tam idrar tahlili ve idrar kültür antibiyogramı ile ajan mikroorganizma izole edilmelidir. En kısa zamanda uygun antibiyotik tedavisi başlanmalı, bol sıvı alınmalıdır. Tedavi bitiminde idrar kültürü tekrarlanarak hastalığın tam olarak geçip geçmediği araştırılmalıdır. Tedavinin yetersiz kaldığı durumlarda yakınmalar devam edecek ve daha ciddi sorunlara yol açabilecektir.

3. Akut pyelonefrit: İdrar yolu enfeksiyonlarının en ciddisidir. Enfeksiyonun böbrek parankimini tutması durumudur. Gebeliklerin %1' inde görülür. Belirtileri; yüksek ateş, titreme, sık idrara çıkma, idrar yaparken yanma, bulantı kusma ve böğür ağrısıdır. Teşhis, fizik muayene ve idrar tahliline ek olarak yapılan kan analizleri ile konur. Gebelerde hastaneye yatırılarak yakın takiple tedavisi gerekmektedir. Hastanedeki tedavi prensipleri; uygun antibiyotiğin seçimi ve hastaya enjeksiyon yolu ile uygulanması, damar yolu ile bol miktarda sıvı takviyesidir. Bu arada böbrek enfeksiyonuna sebep olabilecek diğer durumlar (örneğin böbrek taşı) araştırılır. Ateşsiz geçen 24 saat sonrasında ağızdan antibiyotiğe geçilerek gebe evinde takibe alınabilir. Pyelonefrit geçiren bir gebede bu durumun tekrarlama riski %10' dur. Bu nedenle gebeliğin geri kalan döneminde baskılayıcı antibiyotik tedavileri uygulanmalı, bol sıvı alınması önerilmeli ve enfeksiyonun erken tanısını sağlamak için idrar kültürleri ara ara tekrarlanmalıdır.
 
Moderatör tarafında düzenlendi:
Geri
Üst