Halı Seçiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler

TİTAN

*Melekler Mekanı*
Halı Seçiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler
halı alırken, halı nasıl seçilir, halı seçerken



Sevgili melekler, ev dekorasyonunun en önemli parçalarından biri olan halı seçimini neye göre yapıyorsunuz? Fiyatı, rengi, mobilyalarınızla uyumu, kalitesi. Elbetteki bunların hepsi de halı satın alırken gözönüne aldığınız şeyler. Peki bu seçimi yaparken acaba bilinçli olarak mı yapıyorsunuz? Aşağıdaki makalede halı uzmanı Murat Türker'in halı seçiminde dikkat edilmesi gerekenler hakkında verdiği bilgileri sizlerle paylaşıyoruz....



halı-seçimi.jpg




Maliyet
Halı seçiminde belki de en önemli unsur ekonomik olanaklardır. Tüketicinin isteklerine ve bu konu için ayırmış olduğu bütçesine göre birçok seçenek ve fiyat aralığı bulunmaktadır. Önemli olan halıyı ne kadar süre ile kullanmak istediğimiz ve bu süre boyunca halıdan beklediğimiz performans kriterleridir. Kaliteli bir halı aldığınızda, ödediğiniz fiyat ne kadar yüksek olursa olsun karşılığını uzun yıllar boyunca alabilirsiniz. Bu nedenle özellikle yoğun trafiğe maruz kalan bölgeler için alabileceğiniz en iyi halıyı almanız uzun vadede kâra geçmenizi sağlayacaktır.

Halının fiyatını belirleyen en önemli unsurlardan bir tanesi olan “Hav Ağırlığı”, m2’ye düşen elyafın / ipliğin ağırlığı ile ölçülür. Elyafın / ipliğin sıklığı direkt olarak halının kalıcılığını ve performansını etkiler. Hav ağırlığı fazla olan halı daha dayanıklıdır ve daha pahalıdır. Üretim ve tasarım özellikleri de halının fiyatını etkileyen diğer unsurlardır.

Halının fiyatını belirleyen öğelerin en başında kullanılan ipliğin / elyafın kalitesi gelir. Aşağıda halılarda kullanılan iplik / elyaf ile ilgili bazı detay bilgiler yer almaktadır.

Elyaf - iplik: Elyaf - iplik halının temel malzemesidir. Kullanılan ipliğin cinsi ve halının yapım şekli, bir halının kalitesini belirleyen en önemli özelliklerdendir.

Bireysel tüketici açısından genel hatları ile halı seçiminde elyaf-ipliğin önemi, aşınma-yıpranma, lekelenme, statik elektrik taşıma, renk alternatifliliği vb. bir çok unsurların göz önüne alınmasında ortaya çıkmaktadır.

Halılarda kullanılan iplik-elyaf çeşitlerinin neler olduğu ve bunlara ait teknik bilgiler başlı başına ayrı bir yazı konusudur. Ancak bu yazımızda ana hatları ile sentetik elyaf çeşitleri ile birlikte yün elyafı ve halı seçiminde elyaf-ipliğin önemi hakkında bilgi vereceğiz.

Günümüzde kullanmış olduğumuz halıların büyük bir çoğunluğu sentetik elyaf / iplik ile üretilir. 4 temel sentetik elyaf / iplik çeşidi bulunmaktadır. Bunlar; Polyamid (Naylon), Polipropilen (PP), Polyester ve Akrilik. Bu dört çeşit sentetik iplik birbirleriyle harmanlanabildiği gibi yün ile de harmanlanabilmekte ve alternatif elyaf / iplik çeşitleri olarak karşımıza çıkabilmektedir.

Polyamid (Naylon) : Günümüzün en popüler iplik çeşidi olan naylon, yıpranmaya karşı dayanıklı, esnek, mobilyanın ağırlığına ve hareketine dirençli ve aynı zamanda göz alıcı renkler sağlayabilen bir malzemedir. Leke ve kirleri gizleyebilen bir yapıda olması nedeniyle az ya da yoğun trafiğe sahip, her türlü kullanım alanı için uygundur. Sentetik elyaflar arasında polyamid, görünümünü en iyi şekilde koruyan ve leke tutmazlık konusunda en başarılı elyaf olması nedeniyle çoğunlukla duvardan duvara halı üreticileri tarafından kullanılmakta ve ticari alanlarda tercih edilmektedir.

Polipropilen (PP): Kolay temizlenebilirliği ile bilinmekle birlikte diğer adı olefin olan polipropilenin yağ bazlı lekelenmelere karşı direnci polyamide göre daha zayıftır. Polipropilen, nem ve küfe dayanıklılığı nedeniyle hem iç hem de dış mekanlarda kullanılabilmektedir. Polipropilen iplik, dış mekan spor zeminlerde kullanılan sentetik çimlerde ve evlerde-kreşlerde bulunan oyun odalarında da kullanılmaktadır.

Diğer üç elyafa kıyasla çok daha ucuz olan Polipropilen boyanmaya karşı dirençli olması nedeniyle de diğer halılara nazaran çok daha mat renklere sahiptir. Ayrıca orjinal görüntüsünü koruma süresi açısından da diğerlerine göre daha yetersizdir. Anti - statik olması ise polipropilenin bir avantajıdır.

Polyester: Mükemmel renk berraklığına sahip olan bu iplik türü kolaylıkla temizlenebilmekte ve aynı zamanda su bazlı lekelere karşı da oldukça dirençli olmasına rağmen, tıpkı polipropilende olduğu gibi yağ bazlı lekelenmelere karşı direnci polyamide göre daha zayıftır.

Polyester de Polyamid (Naylon) gibi aynı şekilde üretilir ancak aşınma direnci sıralamasında Polyamidden (Naylondan) aşağıda yer alır. Polyester fazla esnek olamayan bir elyaftır, ıslandığı zaman sertliği bozulmaz. Polyesterin rutubeti emme oranı diğer elyaf çeşitlerine oranla çok daha düşüktür. Bu nedenle dış mekanlardaki halılarda rahatlıkla tercih edilebilir.

Akrilik: Yapısı ile yün görünümü ve hissi verebilen bir elyaf çeşidi olan akrilik, küflenmeye karşı dayanıklıdır ve güneş ışığı direnci yüksektir. Aşınma direnci Polyamid (Naylon) kadar olmayan Akriliğin yanmazlık / ateş direnci görünüm açısından benzediği yün elyafı-ipliği ile karşılaştırıldığında daha zayıftır. Polipropilen ve polyestere kıyasla su seven bir yapısı vardır. Akriliğin leke tutmazlık konusunda performansı diğer elyaf çeşitlerine göre daha düşüktür. Ancak renk konusunda polipropilenden daha dayanıklıdır.

Renklendirmeye izin veren yapısı, klasik Türk Halı Kültüründe önemli yeri olan Yün Halı’ya benzer dokusu, elyaf / iplik aşamasından nihai halı oluncaya kadar ki bütün üretim bandının ülkemizde ki sanayi tesisleri tarafından gerçekleştirilmesi sonucunda hammadde bolluğu ve düşük maliyeti nedeniyle Akrilik Elyafı ülkemizde ağırlıklı olarak makine halı bir başka ifade ile parça halı üreticileri tarafından yoğun olarak kullanılmaktadır.

Yün: Halı üretiminde bilinen en nitelikli elyaf olan Yün, halı elyaflarının karşılaştırılmasında bir standart oluşturmaktadır. Oldukça iyi aşınma direncine sahip olan yün bu nedenle dayanıklıdır ve ayrıca esnektir. Alev almaya da yüksek direnç gösteren bir elyaf olan yün, statik enerji üretmemektedir. Yün elyafının “Leke Koruma” konusundaki performansı polyamid elyafında olduğu gibi yüksektir.

Ancak yün elyafının maliyeti, kullanıcıda yumuşaklık ve konfor hissi uyandırması ve dayanıklılık konusundaki yüksek performansı nedeniyle diğer elyaf çeşitlerine göre oldukça yüksektir.

Yukarıda belirtilen 5 elyaf çeşidi değişik oranlarda birbirleriyle karıştırılabilmektedir.

Yün ve Polyamid (naylon) beraber kullanıldığında çok daha güzel bir görünüm elde edildiği gibi yünün konforu ile polyamidin (naylonun) uzun ömürlülüğü birleştirilmiş olmakta ve bu karışım oranlarına göre alternatif ürünler geliştirilebilmektedir.

Akrilik ve Polipropilen ya da naylon ve polipropilen de oldukça yaygın kombinasyonlardır. Ancak bu bileşimlerin ortak özelliği lekelenmeye dirençsiz oluşlarıdır. Bu karışımların oranları ve karışımda kullanılan elyafların özellikleri, yeni ürünlerin niteliklerinin belirlenmesinde ki en önemli unsurlardır.

Kullanım alanı
Bir halı almadan önce bazı konuları açıklığa kavuşturmamız gerekmektedir. Alacağınız halıyı hangi odada kullanacaksınız ? Bu oda ailenin ortak vakit geçireceği bir alan mıdır? Odaya dışarıdan direkt erişim bulunuyor mu yoksa halı girişlere uzak bir yerde mi ? Halı doğrudan güneş ışığına maruz kalacak mı?

Salon, koridor ve merdivenler gibi yoğun trafik bulunan alanlarda, ekonomik gücün yettiği oranda en kaliteli halıyı almak önemlidir. Halı alışverişi yaparken, çeşitli markaların performans sınıflandırma kılavuzları incelenmelidir. Bu sınıflandırma sistemi, hangi halının hangi bölgede en iyi performansı sağlayabileceği konusunda tüketiciye yardımcı olmaktadır. Bu kılavuzların büyük çoğunluğu, 5 üzerinden puanlama yapmakta ve bu anlamda 4. ve 5. kategorideki halılar, en iyi halıyı temsil etmektedir. Bu nedenle yoğun trafik alanlarında kullanılacak halıları bu sınıflardan seçmekte fayda vardır.

Renk
Evinizin dekorasyonunda en önemli unsurlardan bir tanesi, kapladığı alan ve mobilyalarınız ile uyumu açısından halınızın renk ve dokusudur. Halıdaki renk tercihleri oldukça kişisel bir seçimdir. Her renk, desen ve ebatta, birbirinden farklı mekanlara değişik seçenekler sunan halı tasarımları arasından dilediğiniz halıyı seçebilirsiniz.

Ancak halı satın alırken önerimiz; oda içinde bulunan mobilya ve perdelerin rengini de göz önünde bulundurarak bir seçim yapılmasıdır. Aynı tonlarda bir halı seçimi sayesinde odada renk bütünlüğü sağlanarak görsel anlamda tatmin edici bir netice alınmış olacaktır. Ya da kontras renkler seçilerek dekorasyon içerisinde bazı ürünlerin ön plana çıkması sağlanabilmektedir.

Açık renkler odayı daha geniş gösterirken, koyu tonlar samimi bir atmosfer sağlar. Teknolojik gelişmeler sonucunda son yıllarda “Lekelenme” konusunda Halıcılık Sektöründe önemli gelişmeler kaydedilmiştir. Halılara “Leke Koruyuculuk” özelliği üretim aşamasında kazandırılabildiği gibi sonradan da halınıza uygulanabilmekte ve bu sayede halılarınız kullanım süresi boyunca lekelere karşı korunmaktadır. Bu teknolojik gelişmeler sayesinde açık renkli halıların temizlenmesi eskiye oranla çok daha basit bir hale gelmekte ve açık renk halılarda kolaylıkla dekorasyon seçeneğiniz arasında yerini almaktadır.

Doku ve desen
Halı sektöründe son yıllarda yaşanan yenilikler bizlere geleneksel ilmik havındaki alternatiflerden çok daha fazlasını sunmaktadır. Bunun sonucunda bir odaya farklılık ve ilgi çekicilik katmak için, seçtiğimiz halıda dokulu bir desen olmasına dikkat edebilir, elmas gibi küçük taş parçaları, ya da ufak noktalar gibi aksesuarlar kullanılarak kabartma etkisi verilen halıları tercih edebiliriz. Diğer yandan, ciddi tarzda, kesik havlı kadife Saksony veya sıcak bir görünüş katan Berber bukle bir halı tercihinin farklı atmosferlerin yaratılmasını sağladığı da unutulmamalıdır.

Doku ve desen seçiminde dikkat edilmesi gereken husus, renk seçiminde olduğu gibi mobilya ve perdeleriniz ile uyumlu halıyı seçmenizdir. Diğer yandan farklı yapım tekniği ile üretilen dokulu halılar, zaman içinde halı üzerinde oluşabilecek lekelenmeleri gizleyebilme yeteneğine de sahip olabilmektedir.

Murat Türker
Halı Uzmanı
 
Geri
Üst