Uzman SühaN
Administrator
Jinekolojik check up nedir?
jinekolojik check up kimlere yapılır,jinekolojik check up nasıl yapılır,jinekolojik check up hangi testler yapılır,jinekolojik check up hakkında bilgiler
Bu bölümümüzde jinekolojik check up, yani kadın sağlığı (jinekoloji) ile ilgili yapılması gereken rutin muayene, testler ve koruyucu aşılar işlenmektedir.
Cinsel hayatı başlayan evli veya evli olmayan kadınlarda yıllık jinekolojik muayeneler, smear testleri ile vajinal ultrason muayeneleri son derece önem taşımaktadır.
Jinekolojik muayeneler hastalarımız açısından her ne kadar çok sevimli gelmese de “jinekolojik muayene masa”sında yapılmalıdır. Çünkü bu masalar bir kadının jinekolojik olarak en rahat ve en iyi değerlendirilebilir pozisyonunu bizlere sağlar. Ayrıca bu muayeneler özenle yapıldığında son derece kolay, ağrısızdır ve yalnızca birkaç dakika alır
jinekolog doktorlar tarafından yapılan jinekolojik muayenelerde öncelikle dış genital alan gözle değerlendirilir. Genital siğil (kondilom), kitle, ülserasyon, kızarıklık, kist gibi herhangi bir lezyonun olup olmadığına bakılır. Daha sonra kişi ıkındılarak rahim veya idrar kesesinde herhangi bir sarkma (prolapsus) varlığı araştırılır.
Daha sonra da “spekulum muayenesine” geçilir. Öncelikle belirtmekte fayda var, spekulum muayenesinde kendinizi son derece rahat bırakmanız, kasmamanız ve sıkmamanız jinakolojik muayenenizi oldukça kolaylaştıracaktır. Kendinizi sıktığınız anda içinizdeki spekulmu da sıktığınız için rahatsızlık hissedebilirsiniz.
Ayrıca doktorunuzun sizin vajinanızın genişliğine göre uygun boyutta spekulm kullanması, nazik ve hassas şekilde yaklaşması, anlayışlı ve sabırlı olması işleminizi son derece kolaylaştıracaktır. Maalesef hızlı, sert ve hoyratça jinekolojik muayene ve tedaviler kişilerde ciddi psikolojik etkilenmeler yaratmakta, hatta ilerideki cinsel hayatlarını bile olumsuz yönde etkileyebilmektedir.
Jinakolojik check up muayenelerini 40 yaşından önce ve sonra olarak ikiye ayırmakta fayda olduğunu düşünüyorum.
Muayene öncesi her hastamızda “anamnez alma” dediğimiz jinekolojik durumu ile ilgili sorular sorularak bilgiler alınır. Daha sonra da gerekli muayene ve tetkiklerine geçilir;
I. 40 Yaş Öncesi Rutin Check up
Bakire Bayanlardaki Kontroller
Hemogram
Tam idrar testi
Biokimya
Abdominal usg
Bazı Hormon testleri
Elle meme muayenesi
Eğer kişi bakire ise yıllık olarak idrara sıkışık karından yapılan ultrason incelemeleri (transabdominal sonografi) bize rahim, yumurtalıklar ve rahim komşuluğundaki organlar (adnexler) ile ilgili bilgiler, Rahimde bulunan myomları, yumurtalıklardaki kistleri (over kistleri) açığa çıkarmada son derece önemlidir.
Bu yaşlardayapılan ultrasonografi ile yumurtalıklarda küçük kistler ile giden ve hormonal pek çok probleme zemin hazırlayan “Polikistik over sendromu”nu tespit edebilir.
Diğer taraftan özellikle şiddetli adet sancıları (dismenore) şikayeti olan genç kızlardaki gizli çikolata kistleri (endometriomalar) ortaya çıkarılabilir.
Ayrıca 9-26 yaşları arasındaki kişilere rahim ağzı kanserine (cervix kanseri) karşı aşı uygulamalarını önermekteyiz.
Meme kanserinden sonra ülkemizde 2. sıklıkta görülen rahim ağzı kanserlerine karşı aşılamalar ile artık bu kanserin %100’e yakın bir oranda önüne geçilebilmektedir.
Ayrıca genital bölgeye ait siğiller bakire olmayanlarda da görülebilmekte olup bu aşılar siğillere karşı da %100 koruyucudur.
Bakire Olmayan Bayanlardaki Kontroller;
Hemogram
Tam idrar testi
Biokimya
Abdominal usg
Bazı Hormon testleri
Elle meme muayenesi
Smear testi
Yıllık jinekolojik muayeneler, smear testleri ile vajinal ultrason muayeneleri son derece önem taşımaktadır.
Jinekolojik muayeneler özenle yapıldığında son derece kolay, ağrısızdır ve yalnızca birkaç dakika alır.
Genital siğil (kondilom), kitle, ülserasyon, kızarıklık, kist gibi herhangi bir lezyonun olup olmadığına bakılır.
II. 40 Yaş Sonrası Rutin Check up
Hemogram
Tam idrar testi
Biokimya
Abdominal usg
Bazı Hormon testleri
Elle meme muayenesi
Smear testi
Mamografi- Meme USG (yılda 1 defa)
Kemik dansitometresi(Menopoz döneminde)
40 yaşından sonra rutin jinekolojik kontroller daha da önem arz etmektedir.
Çünkü menopoz yaşının yaklaşması ile kişilerde bir takım hastalık riskleri de artmaktadır.
Özellikle meme ve rahim ağzı kanserleri bu dönemden itibaren arttığı için rutin kontroller yani jinekolojik check up önem kazanmaktadır.
40 yaşından sonra kadınlarda artan jinekolojik problemler:
Organik hastalıklar (Myomlar, over kisteri, endometrial hiperplaziler gibi)
Kanserler (rahim ağzı kanserleri, rahim kanserleri, meme kanserleri ve over kanserleri gibi)
Menopoz'un verdiği problemler (osteoporoz, kalp hastalıkları gibi) sayılabilir.
Ayrıca kişilerde yaşa bağlı olarak gelişen hipertansiyon, diabet, ateroskleroz (damar sertliği) ve romatizmal gibi sistemik rahatsızlıklarda da artış olmaktadır.
Özetle;
Jinakolojik muayene, vajinal ultrasonografi ve smear testleri 40 yaşın altındakilerde olduğu gibi yılda bir kez önerilir. Şüpheli durumlardaki izlemler jinekoloğunuzun önerisi ile sıklaştırılabilinir.
Meme muayenesi: Kadın kanserleri içinde meme kanserleri ilk sıradadır. Meme muayeneleri her jinekolojik muayene ile birlikte yapılır, ayrıca kişinin “kendi kendine yapacağı meme muayenesi” de öğretilir.
Meme ultrasonu: Ailede meme kanseri olmayan ve her hangi bir problemi olmayanlarda yılda bir kez meme ultrasonu yapılmalıdır.
Eğer önceden şüpheli bir kitle varsa bu süre doktorunuzun önerisi doğrultusunda 3 veya 6 ayda bire çıkmalıdır.
Mammografi:40- 50 yaşına kadar iki yılda bir, 50 yaşından sonra ise yılda bir kez yapılan bilateral (iki taraflı) mammografiler ile memeler radyolojik yönden değerlendirilir.
Kemik Mineral Dansitometrisi (KMD): DEXA yöntemi ile Kemik mineral dansitometrisi (KMD) 40-50 yaşları arasında olan ve adet gören bayanlarda genel bir kontrol açısından bir kereye mahsus değerlendirilebilir. Bu kişilerde eğer kemik mineral yoğunluğu normalse menopoza girene kadar ikinci bir değerlendirmeye gerek yoktur. Ancak osteoporoz varsa ve ilaç tedavisi başlanmışsa iki yılda bir izlem açısından tekrarlanabilir.
50 yaşından sonra ise osteoporozu (kemik erimesi) olan veya ilaç tedavisi alan hastalarda yılda bir kez, olmayanlarda ise 2 yılda bir kez yapılan ölçümler yeterlidir.
Hormon testleri: Menepoza geçiş döneminde (perimenopoz) ise yumurtalık rezervini görmek için bir takım hormon testleri yapılabilir. Bunlar arasında FSH, LH, E2 (Estradiol), PRL (Prolaktin) ve Tiroid fonksion testleri (TSH, Serbest T3 ve Serbest T4) sayılabilir.
Menopoza giren bayanlarda kalp hastalıkları riskleri de artmaktadır. Bu nedenle kalp ve genel sağlıkları açısından genel check up’larını yaptırmalarını önermekteyiz.
Bunlar:
EKG testi
Rutin biyokimyasal testler (AKŞ-Açlık kan şekeri, BUN-Üre, Kreatinin, Karaciğer enzimlerinden SGOT, SGPT, LDH, Alkalen fosfataz, Kan minerallerinden Kalsiyum, Fosfor)
Kan lipid düzeyleri (Total kolesterol, LDL kolesterol, HDL kolesterol, VLDL ve Trigliseritler)
Tam kan sayımı
Tam idrar tetkiki
Bu bölümümüzde jinekolojik check up, yani kadın sağlığı (jinekoloji) ile ilgili yapılması gereken rutin muayene, testler ve koruyucu aşılar işlenmektedir.
Cinsel hayatı başlayan evli veya evli olmayan kadınlarda yıllık jinekolojik muayeneler, smear testleri ile vajinal ultrason muayeneleri son derece önem taşımaktadır.
Jinekolojik muayeneler hastalarımız açısından her ne kadar çok sevimli gelmese de “jinekolojik muayene masa”sında yapılmalıdır. Çünkü bu masalar bir kadının jinekolojik olarak en rahat ve en iyi değerlendirilebilir pozisyonunu bizlere sağlar. Ayrıca bu muayeneler özenle yapıldığında son derece kolay, ağrısızdır ve yalnızca birkaç dakika alır
jinekolog doktorlar tarafından yapılan jinekolojik muayenelerde öncelikle dış genital alan gözle değerlendirilir. Genital siğil (kondilom), kitle, ülserasyon, kızarıklık, kist gibi herhangi bir lezyonun olup olmadığına bakılır. Daha sonra kişi ıkındılarak rahim veya idrar kesesinde herhangi bir sarkma (prolapsus) varlığı araştırılır.
Daha sonra da “spekulum muayenesine” geçilir. Öncelikle belirtmekte fayda var, spekulum muayenesinde kendinizi son derece rahat bırakmanız, kasmamanız ve sıkmamanız jinakolojik muayenenizi oldukça kolaylaştıracaktır. Kendinizi sıktığınız anda içinizdeki spekulmu da sıktığınız için rahatsızlık hissedebilirsiniz.
Ayrıca doktorunuzun sizin vajinanızın genişliğine göre uygun boyutta spekulm kullanması, nazik ve hassas şekilde yaklaşması, anlayışlı ve sabırlı olması işleminizi son derece kolaylaştıracaktır. Maalesef hızlı, sert ve hoyratça jinekolojik muayene ve tedaviler kişilerde ciddi psikolojik etkilenmeler yaratmakta, hatta ilerideki cinsel hayatlarını bile olumsuz yönde etkileyebilmektedir.
Jinakolojik check up muayenelerini 40 yaşından önce ve sonra olarak ikiye ayırmakta fayda olduğunu düşünüyorum.
Muayene öncesi her hastamızda “anamnez alma” dediğimiz jinekolojik durumu ile ilgili sorular sorularak bilgiler alınır. Daha sonra da gerekli muayene ve tetkiklerine geçilir;
I. 40 Yaş Öncesi Rutin Check up
Bakire Bayanlardaki Kontroller
Hemogram
Tam idrar testi
Biokimya
Abdominal usg
Bazı Hormon testleri
Elle meme muayenesi
Eğer kişi bakire ise yıllık olarak idrara sıkışık karından yapılan ultrason incelemeleri (transabdominal sonografi) bize rahim, yumurtalıklar ve rahim komşuluğundaki organlar (adnexler) ile ilgili bilgiler, Rahimde bulunan myomları, yumurtalıklardaki kistleri (over kistleri) açığa çıkarmada son derece önemlidir.
Bu yaşlardayapılan ultrasonografi ile yumurtalıklarda küçük kistler ile giden ve hormonal pek çok probleme zemin hazırlayan “Polikistik over sendromu”nu tespit edebilir.
Diğer taraftan özellikle şiddetli adet sancıları (dismenore) şikayeti olan genç kızlardaki gizli çikolata kistleri (endometriomalar) ortaya çıkarılabilir.
Ayrıca 9-26 yaşları arasındaki kişilere rahim ağzı kanserine (cervix kanseri) karşı aşı uygulamalarını önermekteyiz.
Meme kanserinden sonra ülkemizde 2. sıklıkta görülen rahim ağzı kanserlerine karşı aşılamalar ile artık bu kanserin %100’e yakın bir oranda önüne geçilebilmektedir.
Ayrıca genital bölgeye ait siğiller bakire olmayanlarda da görülebilmekte olup bu aşılar siğillere karşı da %100 koruyucudur.
Bakire Olmayan Bayanlardaki Kontroller;
Hemogram
Tam idrar testi
Biokimya
Abdominal usg
Bazı Hormon testleri
Elle meme muayenesi
Smear testi
Yıllık jinekolojik muayeneler, smear testleri ile vajinal ultrason muayeneleri son derece önem taşımaktadır.
Jinekolojik muayeneler özenle yapıldığında son derece kolay, ağrısızdır ve yalnızca birkaç dakika alır.
Genital siğil (kondilom), kitle, ülserasyon, kızarıklık, kist gibi herhangi bir lezyonun olup olmadığına bakılır.
II. 40 Yaş Sonrası Rutin Check up
Hemogram
Tam idrar testi
Biokimya
Abdominal usg
Bazı Hormon testleri
Elle meme muayenesi
Smear testi
Mamografi- Meme USG (yılda 1 defa)
Kemik dansitometresi(Menopoz döneminde)
40 yaşından sonra rutin jinekolojik kontroller daha da önem arz etmektedir.
Çünkü menopoz yaşının yaklaşması ile kişilerde bir takım hastalık riskleri de artmaktadır.
Özellikle meme ve rahim ağzı kanserleri bu dönemden itibaren arttığı için rutin kontroller yani jinekolojik check up önem kazanmaktadır.
40 yaşından sonra kadınlarda artan jinekolojik problemler:
Organik hastalıklar (Myomlar, over kisteri, endometrial hiperplaziler gibi)
Kanserler (rahim ağzı kanserleri, rahim kanserleri, meme kanserleri ve over kanserleri gibi)
Menopoz'un verdiği problemler (osteoporoz, kalp hastalıkları gibi) sayılabilir.
Ayrıca kişilerde yaşa bağlı olarak gelişen hipertansiyon, diabet, ateroskleroz (damar sertliği) ve romatizmal gibi sistemik rahatsızlıklarda da artış olmaktadır.
Özetle;
Jinakolojik muayene, vajinal ultrasonografi ve smear testleri 40 yaşın altındakilerde olduğu gibi yılda bir kez önerilir. Şüpheli durumlardaki izlemler jinekoloğunuzun önerisi ile sıklaştırılabilinir.
Meme muayenesi: Kadın kanserleri içinde meme kanserleri ilk sıradadır. Meme muayeneleri her jinekolojik muayene ile birlikte yapılır, ayrıca kişinin “kendi kendine yapacağı meme muayenesi” de öğretilir.
Meme ultrasonu: Ailede meme kanseri olmayan ve her hangi bir problemi olmayanlarda yılda bir kez meme ultrasonu yapılmalıdır.
Eğer önceden şüpheli bir kitle varsa bu süre doktorunuzun önerisi doğrultusunda 3 veya 6 ayda bire çıkmalıdır.
Mammografi:40- 50 yaşına kadar iki yılda bir, 50 yaşından sonra ise yılda bir kez yapılan bilateral (iki taraflı) mammografiler ile memeler radyolojik yönden değerlendirilir.
Kemik Mineral Dansitometrisi (KMD): DEXA yöntemi ile Kemik mineral dansitometrisi (KMD) 40-50 yaşları arasında olan ve adet gören bayanlarda genel bir kontrol açısından bir kereye mahsus değerlendirilebilir. Bu kişilerde eğer kemik mineral yoğunluğu normalse menopoza girene kadar ikinci bir değerlendirmeye gerek yoktur. Ancak osteoporoz varsa ve ilaç tedavisi başlanmışsa iki yılda bir izlem açısından tekrarlanabilir.
50 yaşından sonra ise osteoporozu (kemik erimesi) olan veya ilaç tedavisi alan hastalarda yılda bir kez, olmayanlarda ise 2 yılda bir kez yapılan ölçümler yeterlidir.
Hormon testleri: Menepoza geçiş döneminde (perimenopoz) ise yumurtalık rezervini görmek için bir takım hormon testleri yapılabilir. Bunlar arasında FSH, LH, E2 (Estradiol), PRL (Prolaktin) ve Tiroid fonksion testleri (TSH, Serbest T3 ve Serbest T4) sayılabilir.
Menopoza giren bayanlarda kalp hastalıkları riskleri de artmaktadır. Bu nedenle kalp ve genel sağlıkları açısından genel check up’larını yaptırmalarını önermekteyiz.
Bunlar:
EKG testi
Rutin biyokimyasal testler (AKŞ-Açlık kan şekeri, BUN-Üre, Kreatinin, Karaciğer enzimlerinden SGOT, SGPT, LDH, Alkalen fosfataz, Kan minerallerinden Kalsiyum, Fosfor)
Kan lipid düzeyleri (Total kolesterol, LDL kolesterol, HDL kolesterol, VLDL ve Trigliseritler)
Tam kan sayımı
Tam idrar tetkiki
