Uzman SühaN
Administrator
Kas yırtılması neden olur?
Halk arasında kas yırtılması olarak bilinen durumlar, daha doğru bir ifadeyle, kas liflerinin aşırı zorlanması ve gerilmesiyle sakatlıkla sonuçlanan rahatsızlıklardır. Bu gerilmelerin daha şiddetli olduğu durumlarda kılcal damarlar kopar ve kasların kanamasına neden olur.
Kas yırtılması daha çok fiziksel kuvvet ve zorlama gerektiren spor aktivitelerinde bulunan insanlarda görülür, fakat diğer durumlarda da kas yırtılmalarına rastlanabilir. Aşırı yoğun fiziksel aktivitelerden önce yetersiz ve düzensiz ısınmalar ya da spor ve fitness egzersizleri için gerekli olan gerdirme ve esnetme hareketleri yapılmazsa kas yırtılmaları riski artar.
Kas Yırtılması Neden Olur?
Çoğu kas yırtılması iki nedenden dolayı ortaya çıkar:
Belirli kas grubunun limitleri üzerinde gerdirilmesiyle
Bu kasların çok kuvvetli bir şekilde kasılmasıyla
Orta şiddetli durumlarda sadece birkaç kas lifi gerilir veya kopar. Daha ileri seviye durumlarda ise gerilen kas kopabilir ya da görevini düzgün bir şekilde yapamaz hale gelir.
Doktorlar teşhis ve tedaviyi kolaylaştırmak için kas gerilmelerini kas liflerindeki tahribatın şiddetine göre 3 dereceye ayırırlar:
I. Derece Gerilmeler
Bu hafif gerilmelerde sadece birkaç kas gerilir ya da kopar. Zarar gören kas hassas ve ağrılı hale gelse de normal kuvvetini korur.
II. Derece Gerilmeler
Bu daha fazla sayıda lifin incinmesini, daha şiddetli kas ağrılarını ve kısmi olarak şişme ve morarmaları da içeren orta şiddetteki gerilmelerdir.
III. Derece Gerilmeler
Bu gerilmeler kasın baştan aşağı kopmasıyla sonuçlanır, bazen de kasın tendonundan koparak iki parçaya ayrılmasıyla hafif bir patlama sesine benzer bir ses gelir. III. derece gerilmeler ciddi ağrılara, şişmelere, ve renk değişimlerine (rengin solması) yol açarak kasın işlevinin tamamen kaybolmasıyla sonuçlanır. III. derece gerilmeler kasın ana yapısının tamamen bozulmasıyla ve kasın kopan parçalarının birbirinden ayrılmasıyla deri altında bariz bir çökme ya da boşluk ortaya çıkarır.
Kas yırtılmaları genellikle spor aktiviteleri sırasında görülse de ağır bir kutuyu kaldırırken ya da bir yerden bir yere atlarken de görülebilir.
Neredeyse tüm spor aktiviteleri bir şekilde kas gerilmeleri riski taşır fakat bu sakatlıklar temas gerektiren futbol ve basketbol ve tenis gibi hızlı başlangıçlara ihtiyaç duyulan spor türlerinde daha sık görülür.
Kas Gerilmesi ve Yırtılması Belirtileri
Özellikle kasları esneten ve kasılmasını sağlayan sportif aktivitelerden sonra kaslarda görülen ağrılar ve incinmeler. Kas ağrıları genelde kası zorlamaya devam ettiğinizde arta fakat dinlendirdiğinizde hafifler.
Kaslarda şişme, renk solması ya da hafif morarma
Kas spazmları ya da kramplar
Kas gücünde azalma veya III. derece gerilmelerde kasın işlevini tamamen kaybetmesi
Sakatlanma anında kastan hafif bir patlama sesi gelmesi
III. derece gerilmelerde kasın normal yapısında bozulmalar ve yırtılan bölgedeki deri altında çökme ya da boşluk ortaya çıkması
Kas Yırtılmasının Teşhisi
Doktorunuz kas ağrılarınızı tetikleyen aktivitenin türünü ve sakatlık anında kastan bir ses gelip gelmediğini sorar. Ayrıca sakatlıktan sonra görülen belirtiler ve kas gücünde herhangi bir güç kaybı olup olmadığı ya da ilgili kası hareket ettirmede zorlanma olup olmadığı da doktor tarafından sorgulanır.
Doktor bunlara ek olarak son zamanlarda ateş, kilo kaybı, bileklerde karıncalanma, idrar veya mesane problemleri ya da daha ağır sağlık problemlerini işaret eden başka semptomlar olup olmadığını da sorgular.
Doktor belirtilerinizi ve tıbbi geçmişinizi not ettikten sonra muayeneye başlar ve kas hassasiyetinizi, spazmı, zayıflığı ve azalan kas hareketlerinizi kontrol eder. Eğer bu test sonuçları hafif ya da orta şiddette kas gerilmelerini işaret ediyorsa daha fazla test yapmaya gerek yoktur. Fakat daha ağır bir kas sorunundan şüphe edilirse röntgen veya manyetik rezonans görüntüleme (emar) taraması yapılır.
Eğer belirtiler arasında sırt ağrıları da varsa doktor idrar yolu enfeksiyonu ya da omurga diskleri, omurga kanalı ve omurilikle ile ilgili bir sorun olup olmadığını anlamak için ekstra testler yapar.
Önlem ve Tedbirler
Kas gerilmelerini ve yırtılmalarını önlemek için :
Sportif aktivitelerden önce ısınma hareketleri yapın
Kaslarınızı esnetmek ve güçlendirmek için bir egzersiz programı yapın ve bunu aksatmadan uygulamaya çalışın.
Antrenman programınızın yoğunluğunu kademeli olarak artırın. Kaslarınızı hemen zorlamaya başlamayın.
Kilolarınıza dikkat edin. Obezite özellikle kol ve bacak bölgelerinizdeki kaslara baskı yapar.
Oturup kalkarken vücut duruşunuza dikkat edin ve dik oturup kalkmaya özen gösterin.
Ağır eşyalar kaldırırken kaslarınıza zarar vermeyecek doğru teknikler kullanın.
Kas Gerilmesi ve Yırtılması Tedavisi
1. Evde Tedavi Yöntemleri
Kaslardaki sakatlıklardan sonra görülen şişmeleri ve lokal kanamaları durdurmak için erken bir buz torbası uygulaması ve gerilen kası gergin halde tutmak çok önemlidir. Şişme dindiğinde sıcak uygulamada yapılabilir. Fakat sıcağı erken uygulamak şişmeyi ve ağrıyı artırabilir.
NOT: Buz ya da sıcak çıplak deriye uygulanmamalıdır. Bu uygulamaları zarar gören kısma bir bez ya da havlu koyarak gerçekleştirin.
Ağrıyı azaltmak ve hareket yeteneğini korumak için nonsteroidal anti-enflamatuar özellik gösteren ilaçlar alın (aspirin gibi).
Dinlenme, buz uygulaması, basınç (kompres) ve sakatlanan bölgenin seviyesini yükseltmek çok önemlidir. Kas yırtılması ya da gerilmesi olan bölgede takı veya ziynet eşyası gibi kaslara baskı yapan eşyalar varsa çıkarın.
Gerilen kası dinlendirin ve gerilmeye ve ağrıya neden olabilecek aktivitelerden kaçının.
Her saat başı kas bölgesine 20’şer dakikalık buz uygulaması yapın. Buz çok etkili bir antienflamatuar ve ağrı giderici bir araçtır. Bölgeye buz torbalarıyla yapılacak baskı enflamasyonun azalmasını sağlar.
Şişmeyi azaltacak basınç ya da kompres, sakatlanan bölge elastik bir bandajla hafifçe sarılarak sağlanabilir.
Sakatlanan bölgenin seviyesini yükseltmek de şişmeyi azaltır.
Kas ağrısı geçinceye kadar zorlayıcı aktivitelerden uzak durun.
2. Tıbbi Tedavi
Tıbbi tedavi de aşağı yukarı evde yapılan uygulamaları içerir. Fakat doktor kas ve tendon sakatlığının derecesini belirler iyileşmeyi hızlandırmak için atel ya da koltuk değneği tavsiye edebilir. Doktor ayrıca aktivitelerinizi sınırlandırmayı ve çalışıyorsanız ne kadar izne ayrılmanız gerektiğini ya da iyileşmeyi hızlandırıcı egzersizleri tavsiye edebilir.
Ayrıca aşağıdaki durumlarla ve belirtilerle karşılaşırsanız mutlaka doktora başvurmalısınız:
Sakatlanma anında kastan bir ses gelirse
Sakatlanan kasta şiddetli ağrı, şişme ve renk solması olursa
48 saat boyunca geçmeyen orta şiddette belirtiler olursa
Günlük normal aktivitelerinizi engelleyici bel veya sırt ağrılarınız olursa ve bu ağrılar gittikçe kötüleşirse
Bel ağrısıyla beraber orta şiddetteki bir bel ağrısından daha ciddi bir problemi işaret eden aşağıdaki semptomlar görülürse:
– ateş ya da üşüme
– idrarda yanma hissi
– bacakta ani bir zayıflık, uyuşma veya sızlama olursa
– kasıkta ya da rektumda uyuşma
– mesane ve bağırsak fonksiyonlarında anormallik
Kas yırtılması daha çok fiziksel kuvvet ve zorlama gerektiren spor aktivitelerinde bulunan insanlarda görülür, fakat diğer durumlarda da kas yırtılmalarına rastlanabilir. Aşırı yoğun fiziksel aktivitelerden önce yetersiz ve düzensiz ısınmalar ya da spor ve fitness egzersizleri için gerekli olan gerdirme ve esnetme hareketleri yapılmazsa kas yırtılmaları riski artar.
Kas Yırtılması Neden Olur?
Çoğu kas yırtılması iki nedenden dolayı ortaya çıkar:
Belirli kas grubunun limitleri üzerinde gerdirilmesiyle
Bu kasların çok kuvvetli bir şekilde kasılmasıyla
Orta şiddetli durumlarda sadece birkaç kas lifi gerilir veya kopar. Daha ileri seviye durumlarda ise gerilen kas kopabilir ya da görevini düzgün bir şekilde yapamaz hale gelir.
Doktorlar teşhis ve tedaviyi kolaylaştırmak için kas gerilmelerini kas liflerindeki tahribatın şiddetine göre 3 dereceye ayırırlar:
I. Derece Gerilmeler
Bu hafif gerilmelerde sadece birkaç kas gerilir ya da kopar. Zarar gören kas hassas ve ağrılı hale gelse de normal kuvvetini korur.
II. Derece Gerilmeler
Bu daha fazla sayıda lifin incinmesini, daha şiddetli kas ağrılarını ve kısmi olarak şişme ve morarmaları da içeren orta şiddetteki gerilmelerdir.
III. Derece Gerilmeler
Bu gerilmeler kasın baştan aşağı kopmasıyla sonuçlanır, bazen de kasın tendonundan koparak iki parçaya ayrılmasıyla hafif bir patlama sesine benzer bir ses gelir. III. derece gerilmeler ciddi ağrılara, şişmelere, ve renk değişimlerine (rengin solması) yol açarak kasın işlevinin tamamen kaybolmasıyla sonuçlanır. III. derece gerilmeler kasın ana yapısının tamamen bozulmasıyla ve kasın kopan parçalarının birbirinden ayrılmasıyla deri altında bariz bir çökme ya da boşluk ortaya çıkarır.
Kas yırtılmaları genellikle spor aktiviteleri sırasında görülse de ağır bir kutuyu kaldırırken ya da bir yerden bir yere atlarken de görülebilir.
Neredeyse tüm spor aktiviteleri bir şekilde kas gerilmeleri riski taşır fakat bu sakatlıklar temas gerektiren futbol ve basketbol ve tenis gibi hızlı başlangıçlara ihtiyaç duyulan spor türlerinde daha sık görülür.
Kas Gerilmesi ve Yırtılması Belirtileri
Özellikle kasları esneten ve kasılmasını sağlayan sportif aktivitelerden sonra kaslarda görülen ağrılar ve incinmeler. Kas ağrıları genelde kası zorlamaya devam ettiğinizde arta fakat dinlendirdiğinizde hafifler.
Kaslarda şişme, renk solması ya da hafif morarma
Kas spazmları ya da kramplar
Kas gücünde azalma veya III. derece gerilmelerde kasın işlevini tamamen kaybetmesi
Sakatlanma anında kastan hafif bir patlama sesi gelmesi
III. derece gerilmelerde kasın normal yapısında bozulmalar ve yırtılan bölgedeki deri altında çökme ya da boşluk ortaya çıkması
Kas Yırtılmasının Teşhisi
Doktorunuz kas ağrılarınızı tetikleyen aktivitenin türünü ve sakatlık anında kastan bir ses gelip gelmediğini sorar. Ayrıca sakatlıktan sonra görülen belirtiler ve kas gücünde herhangi bir güç kaybı olup olmadığı ya da ilgili kası hareket ettirmede zorlanma olup olmadığı da doktor tarafından sorgulanır.
Doktor bunlara ek olarak son zamanlarda ateş, kilo kaybı, bileklerde karıncalanma, idrar veya mesane problemleri ya da daha ağır sağlık problemlerini işaret eden başka semptomlar olup olmadığını da sorgular.
Doktor belirtilerinizi ve tıbbi geçmişinizi not ettikten sonra muayeneye başlar ve kas hassasiyetinizi, spazmı, zayıflığı ve azalan kas hareketlerinizi kontrol eder. Eğer bu test sonuçları hafif ya da orta şiddette kas gerilmelerini işaret ediyorsa daha fazla test yapmaya gerek yoktur. Fakat daha ağır bir kas sorunundan şüphe edilirse röntgen veya manyetik rezonans görüntüleme (emar) taraması yapılır.
Eğer belirtiler arasında sırt ağrıları da varsa doktor idrar yolu enfeksiyonu ya da omurga diskleri, omurga kanalı ve omurilikle ile ilgili bir sorun olup olmadığını anlamak için ekstra testler yapar.
Önlem ve Tedbirler
Kas gerilmelerini ve yırtılmalarını önlemek için :
Sportif aktivitelerden önce ısınma hareketleri yapın
Kaslarınızı esnetmek ve güçlendirmek için bir egzersiz programı yapın ve bunu aksatmadan uygulamaya çalışın.
Antrenman programınızın yoğunluğunu kademeli olarak artırın. Kaslarınızı hemen zorlamaya başlamayın.
Kilolarınıza dikkat edin. Obezite özellikle kol ve bacak bölgelerinizdeki kaslara baskı yapar.
Oturup kalkarken vücut duruşunuza dikkat edin ve dik oturup kalkmaya özen gösterin.
Ağır eşyalar kaldırırken kaslarınıza zarar vermeyecek doğru teknikler kullanın.
Kas Gerilmesi ve Yırtılması Tedavisi
1. Evde Tedavi Yöntemleri
Kaslardaki sakatlıklardan sonra görülen şişmeleri ve lokal kanamaları durdurmak için erken bir buz torbası uygulaması ve gerilen kası gergin halde tutmak çok önemlidir. Şişme dindiğinde sıcak uygulamada yapılabilir. Fakat sıcağı erken uygulamak şişmeyi ve ağrıyı artırabilir.
NOT: Buz ya da sıcak çıplak deriye uygulanmamalıdır. Bu uygulamaları zarar gören kısma bir bez ya da havlu koyarak gerçekleştirin.
Ağrıyı azaltmak ve hareket yeteneğini korumak için nonsteroidal anti-enflamatuar özellik gösteren ilaçlar alın (aspirin gibi).
Dinlenme, buz uygulaması, basınç (kompres) ve sakatlanan bölgenin seviyesini yükseltmek çok önemlidir. Kas yırtılması ya da gerilmesi olan bölgede takı veya ziynet eşyası gibi kaslara baskı yapan eşyalar varsa çıkarın.
Gerilen kası dinlendirin ve gerilmeye ve ağrıya neden olabilecek aktivitelerden kaçının.
Her saat başı kas bölgesine 20’şer dakikalık buz uygulaması yapın. Buz çok etkili bir antienflamatuar ve ağrı giderici bir araçtır. Bölgeye buz torbalarıyla yapılacak baskı enflamasyonun azalmasını sağlar.
Şişmeyi azaltacak basınç ya da kompres, sakatlanan bölge elastik bir bandajla hafifçe sarılarak sağlanabilir.
Sakatlanan bölgenin seviyesini yükseltmek de şişmeyi azaltır.
Kas ağrısı geçinceye kadar zorlayıcı aktivitelerden uzak durun.
2. Tıbbi Tedavi
Tıbbi tedavi de aşağı yukarı evde yapılan uygulamaları içerir. Fakat doktor kas ve tendon sakatlığının derecesini belirler iyileşmeyi hızlandırmak için atel ya da koltuk değneği tavsiye edebilir. Doktor ayrıca aktivitelerinizi sınırlandırmayı ve çalışıyorsanız ne kadar izne ayrılmanız gerektiğini ya da iyileşmeyi hızlandırıcı egzersizleri tavsiye edebilir.
Ayrıca aşağıdaki durumlarla ve belirtilerle karşılaşırsanız mutlaka doktora başvurmalısınız:
Sakatlanma anında kastan bir ses gelirse
Sakatlanan kasta şiddetli ağrı, şişme ve renk solması olursa
48 saat boyunca geçmeyen orta şiddette belirtiler olursa
Günlük normal aktivitelerinizi engelleyici bel veya sırt ağrılarınız olursa ve bu ağrılar gittikçe kötüleşirse
Bel ağrısıyla beraber orta şiddetteki bir bel ağrısından daha ciddi bir problemi işaret eden aşağıdaki semptomlar görülürse:
– ateş ya da üşüme
– idrarda yanma hissi
– bacakta ani bir zayıflık, uyuşma veya sızlama olursa
– kasıkta ya da rektumda uyuşma
– mesane ve bağırsak fonksiyonlarında anormallik
