Uzman SühaN
Administrator
Menepozda hormon tedavisinin avantajları nelerdir?
Menapoz döneminde östrojen değerleri düşerek sıcak basması gibi bilinen belirtilere neden olabilir.
Hormon Replasman Tedavisi (HRT) kişinin menapoz sonrası östrojen veya östrojen + progesteron kullanmasıdır. HRT bu dönemdeki semptomlar için en etkili yöntemdir ve osteoporozun önlenmesine yardımcı olur.
Hormon replasmanının kullanılamadığı durumlarda sıkça kullanılan alternatif tedavi seçenekleri vardır:
Sıcak Basmaları İçin:
Antidepresanlar
Actea racemosa yumru kökleri ( Klimadynon)
Karayılan Otu (Black Cohosh)
Belladon- Ergotamin-Fenobarbital (Bellergal draje)
Melissa otu
Klonidin
SSRI
Fitoöstrojenler
Bu ilaçların yan etkileri olabilmektedir. Ancak doktorun önerdiği şekilde kullanılmalıdır.
Vajinal Kuruluk İçin:
Vajinal Östrojenler: Östrojenli kremler veya vajinal tabletler kandaki östrojen düzeyini artırmadan vajenin doğallığını korurlar, kuruluk yanma gibi şikayetleri ortadan kaldırabilirler.
Bunun dışında kayganlaştırıcı jeller de ilişkiden önce kullanılabilir.
Hormon replaman tedavisi siklik ya da devamlı, ağızdan ya da transdemal (cilt yoluyla) ya da transvajinal yollarla uygulanabilen östrojen ve progesteron ya da sadece östrojen şeklinde uygulanabilen bir tedavidir. Bütün bu uygulanış şekillerinden hangisinin seçileceği hastaya göre planlanır.
Hormon tedavisi planlandığında tam bir jinekolojik muayene ve papsmear testi, çeşitli kan ve idrar testleri, karaciğer böbrek ve kolesterol ile ilgili kan testleri, mamografi ve meme ultrasonografisi mutlaka yapılmalıdır.
Günümüzde hormon replasman tedavisi (HRT) önerilen durumlar:
Menopoz yıllarına yaklaşmış ve seyrek adet gören hastalara eğer düzenli adet görmek istiyorlarsa hormon replasman tedavisi başlanabilir.
Ameliyatla genç yaşlarda yumurtalıkları alındığı için menopoza giren hastalarda da hormon tedavisi önerilir. (Rahim de alınmışsa sadece östrojen içeren tedavi önerilir.)
Menopoza tam olarak girmiş ve artık adet görmeyen hastalarda ise ancak orta ya da şiddetli derecede sıcak basması (vazomotor semptomlar) varsa HRT önerilmektedir. Vajinal kuruluk ve atrofi gibi semptomlar varsa vajinal krem ya da tablet şeklinde lokal hormon tedavisi önerilir. Bunun dışında kalp hastalıklarından korumak, osteoporozdan (kemik erimesi) korumak v.b hastalıklardan korumak amacıyla hormon tedavisi artık günümüzde önerilmemektedir.
Hormon tedavisinin faydaları:
Estrojen tedavisi etkisini en hızlı şekilde sıcak basmalarında gösterir. Menopoz sıcak basma şikayeti olan hastaların %75inde düzelme sağlar. HRT uyku bozukluklarını düzeltir. Menopoz döneminde ortaya çıkan anksiyete (sıkıntı), depresyon (içe dönüklük) ve hafıza bozuklukları gibi sorunlarda da etkilidir.Alt ürogenital sistemdeki olumsuz değişiklikleri önlemek amacıyla bu dönemde kullanılan lokal veya sistemik estrojen; vaginal kuruluk, ilişkide ağrı hissi gibi atrofik vaginadan kaynaklanan problemleri ortadan kaldırır. Alt idrar yollarında menopoz sonucu gelişen sık idrara çıkma (pollaküri), zor idrara çıkma (disüri) ve idrar kaçırma gibi şikayetlerde düzelme sağlar
Hormon kullanımına engel oluşturan durumlar:
Hormon tedavisinin dikkatli verilmesi gereken durumlar:
Menopozda hormon replasman tedavisi alanlarda özellikle de ilk 3 ayda düzensiz vajinal kanamalar olabilir ve bu tamamı ile normaldir. Fakat daha sonraki dönemde olan vajinal kanamalar çok önemlidir ve kesinlikle doktora başvurmayı gerektirir. Hormon tedavisi dışında başka sebepleri olabillir bu kanamaların. (Menopoz sonrası dönemde kanama konusuna bakınız.)
HRT ile oluşabilecek yan etkileri içeriğindeki östrojenin ve progesteronun oluşturduğu yan etkiler şekilde iki grupta anlatılabilir:
Östrojene bağlı yan etkiler:
Hormon Replasman Tedavisi (HRT) kişinin menapoz sonrası östrojen veya östrojen + progesteron kullanmasıdır. HRT bu dönemdeki semptomlar için en etkili yöntemdir ve osteoporozun önlenmesine yardımcı olur.
Hormon replasmanının kullanılamadığı durumlarda sıkça kullanılan alternatif tedavi seçenekleri vardır:
Sıcak Basmaları İçin:
Antidepresanlar
Actea racemosa yumru kökleri ( Klimadynon)
Karayılan Otu (Black Cohosh)
Belladon- Ergotamin-Fenobarbital (Bellergal draje)
Melissa otu
Klonidin
SSRI
Fitoöstrojenler
Bu ilaçların yan etkileri olabilmektedir. Ancak doktorun önerdiği şekilde kullanılmalıdır.
Vajinal Kuruluk İçin:
Vajinal Östrojenler: Östrojenli kremler veya vajinal tabletler kandaki östrojen düzeyini artırmadan vajenin doğallığını korurlar, kuruluk yanma gibi şikayetleri ortadan kaldırabilirler.
Bunun dışında kayganlaştırıcı jeller de ilişkiden önce kullanılabilir.
Hormon replaman tedavisi siklik ya da devamlı, ağızdan ya da transdemal (cilt yoluyla) ya da transvajinal yollarla uygulanabilen östrojen ve progesteron ya da sadece östrojen şeklinde uygulanabilen bir tedavidir. Bütün bu uygulanış şekillerinden hangisinin seçileceği hastaya göre planlanır.
Hormon tedavisi planlandığında tam bir jinekolojik muayene ve papsmear testi, çeşitli kan ve idrar testleri, karaciğer böbrek ve kolesterol ile ilgili kan testleri, mamografi ve meme ultrasonografisi mutlaka yapılmalıdır.
Günümüzde hormon replasman tedavisi (HRT) önerilen durumlar:
Menopoz yıllarına yaklaşmış ve seyrek adet gören hastalara eğer düzenli adet görmek istiyorlarsa hormon replasman tedavisi başlanabilir.
Ameliyatla genç yaşlarda yumurtalıkları alındığı için menopoza giren hastalarda da hormon tedavisi önerilir. (Rahim de alınmışsa sadece östrojen içeren tedavi önerilir.)
Menopoza tam olarak girmiş ve artık adet görmeyen hastalarda ise ancak orta ya da şiddetli derecede sıcak basması (vazomotor semptomlar) varsa HRT önerilmektedir. Vajinal kuruluk ve atrofi gibi semptomlar varsa vajinal krem ya da tablet şeklinde lokal hormon tedavisi önerilir. Bunun dışında kalp hastalıklarından korumak, osteoporozdan (kemik erimesi) korumak v.b hastalıklardan korumak amacıyla hormon tedavisi artık günümüzde önerilmemektedir.
Hormon tedavisinin faydaları:
Estrojen tedavisi etkisini en hızlı şekilde sıcak basmalarında gösterir. Menopoz sıcak basma şikayeti olan hastaların %75inde düzelme sağlar. HRT uyku bozukluklarını düzeltir. Menopoz döneminde ortaya çıkan anksiyete (sıkıntı), depresyon (içe dönüklük) ve hafıza bozuklukları gibi sorunlarda da etkilidir.Alt ürogenital sistemdeki olumsuz değişiklikleri önlemek amacıyla bu dönemde kullanılan lokal veya sistemik estrojen; vaginal kuruluk, ilişkide ağrı hissi gibi atrofik vaginadan kaynaklanan problemleri ortadan kaldırır. Alt idrar yollarında menopoz sonucu gelişen sık idrara çıkma (pollaküri), zor idrara çıkma (disüri) ve idrar kaçırma gibi şikayetlerde düzelme sağlar
Hormon kullanımına engel oluşturan durumlar:
- Yeni geçirilmiş kalp krizi
- Geçici iskemik atak
- Geçirilmiş inme (serebrovasküler olay)
- Beyin damar tıkanıklıkları
- Karaciğer fonksiyonlarının bozuk olması
- Östrojen ile ilerleyen tümör varlığı (Meme veya endometrium kanseri)
- Tromboemboli (damar tıkanıklığı) geçirmiş olmak
- Nedeni henüz bulunamamış vajinal kanama olması
Hormon tedavisinin dikkatli verilmesi gereken durumlar:
- Yüksek tansiyon
- Safra kesesi hastalıkları ve safra taşı
- Diabetes Mellitus (Şeker Hastalığı)
- Trigiliserid yüksekliği
- Migren
- Epilepsi
- Miyom
- Endometriozis
Menopozda hormon replasman tedavisi alanlarda özellikle de ilk 3 ayda düzensiz vajinal kanamalar olabilir ve bu tamamı ile normaldir. Fakat daha sonraki dönemde olan vajinal kanamalar çok önemlidir ve kesinlikle doktora başvurmayı gerektirir. Hormon tedavisi dışında başka sebepleri olabillir bu kanamaların. (Menopoz sonrası dönemde kanama konusuna bakınız.)
HRT ile oluşabilecek yan etkileri içeriğindeki östrojenin ve progesteronun oluşturduğu yan etkiler şekilde iki grupta anlatılabilir:
Östrojene bağlı yan etkiler:
- Bulantı
- Kusma
- Şişkinlik
- Kilo alma
- Su tutulumu
- Tansiyon yükselmesi
- Kramplar
- Meme uçlarında hassasiyet
- Safra taşı oluşumu
