ne zamandan beri çatal ve kaşık kullanıyoruz?
[FONT="]
[/FONT]
[FONT="]Avrupada Rönesans başlangıcına, diğer bir deyişle insanların titizliğinve temizliğin farkına varmalarına kadar, bütün bir tarih boyunca yemekyerken eller kullanıldı. Tabii bunun da bir adabı vardı. Yemek yerkenkullanılan parmak sayısı o kişinin statüsünü gösteriyordu. Normalinsanlar beş parmaklarını kullanırlarken asiller üç parmaklarını yüzükparmağı kesinlikle kullanılmadan kullanıyorlardı. Aslında Latince çatalanlamına gelen kelime, çiftçilerin hasadı havaya atıp savurmadakullandıkları dev çatalların isminden türemiştir. Bunların çokküçükleri Türkiyede Çatal Höyükde yapılan kazılarda bulunmuş ama ne işeyaradıkları, milattan 400 yıl öncesinde sofralarda yemek yemedekullanılıp kullanılmadıkları tam anlaşılamamıştır. Çatal konusundakesin bilinen bir şey, ilk defa 11. yüzyılda Toskanada İtalyada ortayaçıktığıdır.
İki uçlu olan bu çatallara insanlar Tanrının bahşettiği yiyecek yineTanrının verdiği parmaklarla yenilebilir diye şiddetle karşı çıktılar.İnsanların yüzyıllar boyu süren, yemek yerken çatal kullanmaya karşıdirenme gibi tavırların tarihte örneği azdır. 17. Yüzyıla kadar sürenbu direnmenin bir başka cephesi daha vardı. Yiyeceği bıçakla tutup,ısırarak yemeye alışmış erkekler çatal kullanmayı kadınsı bir davranışolarak görüyorlardı. Bu arada Fransız ihtilalinin biraz öncesindeFransada yavaş yavaş dört uçlu çatallar kullanılmaya başlandı. BunlarıBiliyor musunuz?, İlginç Bilgiler, Güzel Sözler, Özlü Sözler, HazırCevaplar, İlginç Bilgiler
Zamanla çatal kullanmak lüks, asalet ve statü göstergesi oldu. Çatallabirlikte sofralarda her insan için ayrı tabak ve bardak kullanmak adetide gelişti, toplumun tüm sınıflarına ve giderek dünyanın diğeryerlerine de yayıldı. Kaşığın kullanılmaya başlanması ise tarih kadareskidir. İnsanlar, çatala karşı gösterdikleri direnci kaşığagöstermemişlerdir. Bu, şüphesiz sıvı bir şey içmek için eli kullanmanıniyi bir alternatif olmamasından kaynaklanmıştır. En eski zamanlara aitkazılarda bile, taş, kemik, ağaç veya madenden yapılmış kaşık veyabenzeri şeylere rastlanmaktadır.
Kaşıktaki en önemli gelişmeler sapının şeklinde olmuştur. Yemek yerkençatal niçin sol elde tutuluyor? Resmi yemeklerdeki en sıkıcıdurumlardan biri de budur. Sağ ellerini kullanan insanlar için sol elleçatala hükmetmeye çalışmak sıkıntı verir. Hele etin yanında, aynıtabakta pilav da varsa, sol eldeki çatalla pirinç tanelerini düşürmedenağza ulaştırmak gerçekten alışkanlık ister. Bereket çorba kaşığı içinböyle bir kural yok da sıcak çorbayı üstümüze başımıza dökmedeniçebiliyoruz.
Çatal bıçak ile yeme adabımızı, kökeni saray ve asil sınıfına dayananAvrupa kültüründen almışızdır. Her zaman rahat hareket etmeyi sevenAmerikalılar ise bu görgü kuralına pek uymazlar. Eti sağ ellerindekibıçakla kesip, ellerindeki çatal ile bıçağı takas ettikten sonra sağellerine aldıkları çatalla yerler. Yemekte eti kestikten sonra bıçağımasaya bırakarak çatalı soldan sağa alıp eti ağza götürmek, sonraçatalı sola, bıçağı tekrar sağ ele almak ve bu hareketi yemek boyuncatekrarlamak yemek yeme hızını düşürür.
Yemeği yavaş yemek bazı toplumlarda yemeğe saygı ifadesi olarakgörülürken, bazı toplumlarda ise bu davranış yemek adabı bakımındansaygısızlık olarak karşılanır. Bir görüşe göre Amerikalıların çatalıtutuş şekillerinin ardında rahatlık değil alışkanlık yatıyor. 1700lüyılların ortalarına kadar Amerika çatalsız bir toplumdu. İnsanlar yemekyerken sadece bıçak ve kaşık kullanıyorlardı. Kaşık kesilen eti tutmayayararken bıçak hem kesmeye hem de batırıp ağza götürmeye yarıyordu.Daha sonraları sofralardaki bıçakların uçları yuvarlaklaştı.
Eti kestikten sonra kaşığı sağ ele alıp eti ağza götürmek alışkanlığıbaşladı. Çatal kullanılmaya başlanınca da aynı alışkanlık devam etti.Avrupalılar ise aradaki bu kaşık kademesini hiç yaşamadılar. Yemeğiağza götürmek bakımından doğrudan bıçaktan çatala geçtiler. Yemeğintemposunu düşürmek gibi bir görgü kuralları yoktu.
Sağ elini kullanan bir insan için bıçağı sol elle ileri geri hareketettirip eti kesmek zordu ama sol elle çatalı ete batırıp ağza götürmeyealışılabiliyordu. Asil sınıfının her zaman zorlayıcı ve göslerişeyönelik nezaket kuralları, çatal kullanımı halka yayılınca da devametti. Avrupada ve oradan yayılan kültürlerde, yemek süresince çatalınsol, bıçağın sağ elde tutulması gelenek haline geldi. Avrupalılarçatalı ellerinde tutarlarken çatalın uçları yere bakar. Amerikalılarise çatalı sağ elde uçları yukarı bakacak şekilde tutarlar. Yemektensonra tatlı yenilirken çatalın sağ elde olması ise hiçbir kültürdegörgüsüzlük anlamına gelmiyor.
[/FONT]
[/FONT]
[FONT="]Avrupada Rönesans başlangıcına, diğer bir deyişle insanların titizliğinve temizliğin farkına varmalarına kadar, bütün bir tarih boyunca yemekyerken eller kullanıldı. Tabii bunun da bir adabı vardı. Yemek yerkenkullanılan parmak sayısı o kişinin statüsünü gösteriyordu. Normalinsanlar beş parmaklarını kullanırlarken asiller üç parmaklarını yüzükparmağı kesinlikle kullanılmadan kullanıyorlardı. Aslında Latince çatalanlamına gelen kelime, çiftçilerin hasadı havaya atıp savurmadakullandıkları dev çatalların isminden türemiştir. Bunların çokküçükleri Türkiyede Çatal Höyükde yapılan kazılarda bulunmuş ama ne işeyaradıkları, milattan 400 yıl öncesinde sofralarda yemek yemedekullanılıp kullanılmadıkları tam anlaşılamamıştır. Çatal konusundakesin bilinen bir şey, ilk defa 11. yüzyılda Toskanada İtalyada ortayaçıktığıdır.
İki uçlu olan bu çatallara insanlar Tanrının bahşettiği yiyecek yineTanrının verdiği parmaklarla yenilebilir diye şiddetle karşı çıktılar.İnsanların yüzyıllar boyu süren, yemek yerken çatal kullanmaya karşıdirenme gibi tavırların tarihte örneği azdır. 17. Yüzyıla kadar sürenbu direnmenin bir başka cephesi daha vardı. Yiyeceği bıçakla tutup,ısırarak yemeye alışmış erkekler çatal kullanmayı kadınsı bir davranışolarak görüyorlardı. Bu arada Fransız ihtilalinin biraz öncesindeFransada yavaş yavaş dört uçlu çatallar kullanılmaya başlandı. BunlarıBiliyor musunuz?, İlginç Bilgiler, Güzel Sözler, Özlü Sözler, HazırCevaplar, İlginç Bilgiler
Zamanla çatal kullanmak lüks, asalet ve statü göstergesi oldu. Çatallabirlikte sofralarda her insan için ayrı tabak ve bardak kullanmak adetide gelişti, toplumun tüm sınıflarına ve giderek dünyanın diğeryerlerine de yayıldı. Kaşığın kullanılmaya başlanması ise tarih kadareskidir. İnsanlar, çatala karşı gösterdikleri direnci kaşığagöstermemişlerdir. Bu, şüphesiz sıvı bir şey içmek için eli kullanmanıniyi bir alternatif olmamasından kaynaklanmıştır. En eski zamanlara aitkazılarda bile, taş, kemik, ağaç veya madenden yapılmış kaşık veyabenzeri şeylere rastlanmaktadır.
Kaşıktaki en önemli gelişmeler sapının şeklinde olmuştur. Yemek yerkençatal niçin sol elde tutuluyor? Resmi yemeklerdeki en sıkıcıdurumlardan biri de budur. Sağ ellerini kullanan insanlar için sol elleçatala hükmetmeye çalışmak sıkıntı verir. Hele etin yanında, aynıtabakta pilav da varsa, sol eldeki çatalla pirinç tanelerini düşürmedenağza ulaştırmak gerçekten alışkanlık ister. Bereket çorba kaşığı içinböyle bir kural yok da sıcak çorbayı üstümüze başımıza dökmedeniçebiliyoruz.
Çatal bıçak ile yeme adabımızı, kökeni saray ve asil sınıfına dayananAvrupa kültüründen almışızdır. Her zaman rahat hareket etmeyi sevenAmerikalılar ise bu görgü kuralına pek uymazlar. Eti sağ ellerindekibıçakla kesip, ellerindeki çatal ile bıçağı takas ettikten sonra sağellerine aldıkları çatalla yerler. Yemekte eti kestikten sonra bıçağımasaya bırakarak çatalı soldan sağa alıp eti ağza götürmek, sonraçatalı sola, bıçağı tekrar sağ ele almak ve bu hareketi yemek boyuncatekrarlamak yemek yeme hızını düşürür.
Yemeği yavaş yemek bazı toplumlarda yemeğe saygı ifadesi olarakgörülürken, bazı toplumlarda ise bu davranış yemek adabı bakımındansaygısızlık olarak karşılanır. Bir görüşe göre Amerikalıların çatalıtutuş şekillerinin ardında rahatlık değil alışkanlık yatıyor. 1700lüyılların ortalarına kadar Amerika çatalsız bir toplumdu. İnsanlar yemekyerken sadece bıçak ve kaşık kullanıyorlardı. Kaşık kesilen eti tutmayayararken bıçak hem kesmeye hem de batırıp ağza götürmeye yarıyordu.Daha sonraları sofralardaki bıçakların uçları yuvarlaklaştı.
Eti kestikten sonra kaşığı sağ ele alıp eti ağza götürmek alışkanlığıbaşladı. Çatal kullanılmaya başlanınca da aynı alışkanlık devam etti.Avrupalılar ise aradaki bu kaşık kademesini hiç yaşamadılar. Yemeğiağza götürmek bakımından doğrudan bıçaktan çatala geçtiler. Yemeğintemposunu düşürmek gibi bir görgü kuralları yoktu.
Sağ elini kullanan bir insan için bıçağı sol elle ileri geri hareketettirip eti kesmek zordu ama sol elle çatalı ete batırıp ağza götürmeyealışılabiliyordu. Asil sınıfının her zaman zorlayıcı ve göslerişeyönelik nezaket kuralları, çatal kullanımı halka yayılınca da devametti. Avrupada ve oradan yayılan kültürlerde, yemek süresince çatalınsol, bıçağın sağ elde tutulması gelenek haline geldi. Avrupalılarçatalı ellerinde tutarlarken çatalın uçları yere bakar. Amerikalılarise çatalı sağ elde uçları yukarı bakacak şekilde tutarlar. Yemektensonra tatlı yenilirken çatalın sağ elde olması ise hiçbir kültürdegörgüsüzlük anlamına gelmiyor.
[/FONT]
