Şah damarı tıkanıklığı neden olur?

Uzman SühaN

Administrator
Şah damarı tıkanıklığı neden olur?
şah damarı tıkanıklığı nedir,şah damarı tıkanıklığı belirtileri,şah damarı tıkanıklığı belirtileri,şah damarı tıkanıklığı tedavisi hakkında bilgiler


Karotis hastalığı beyni besleyen karotis damarının daralması yada tıkanmasıdır. Karotis hastalığı felç yada beyin fonksiyonlarının kaybı ile karakterize bir durum olan inme nin en önemli nedenidir.
Karotis hastalığı en sık ateroskleroz yani damar sertliğinden kaynaklanır ve karotis hastalarının çoğunda kalp damarlarının yada bacak damarlarının hastalığı bulunur. Yaşla karotis hastalığı artar. Örneğin 50 yaşın altında %1, 80 yaşında %10 ileri derecede karotis hastalığı bulunur. Karotiste darlık oluştuğunda darlığın üzerindeki pıhtıların yada darlığın içeriğinin beyine gitmesi ve beyinin ince damarlarını tıkayıp oksijensiz kalan beyin hücrelerinin ölümü gerçekleşir. Bir diğer sorun ise karotisin daralıp sonunda tıkanmasıdır. Bu durumda beyinin o tarafı beslenemediği için ciddi sonuçlara neden olur.




ş.jpg

Belirtileri:

Karotis hastalarının çoğunda bir şikayet yada belirti olmaz. Ancak hastalık ilerlediğinde günün birinde aniden inme gelişebilir.
İnme bazen daha hafif şikayetlerden sonra ortaya çıkabilir. Bu şikayetler geçici iskemik atak (TIA) ismi verilir. Genellikle olay daralmış yada tıkanmış damardan beyne zaman zaman pıhtı atması ve pıhtı ile tıkanan beyin bölgesinin fonksiyonlarının kaybından kaynaklanır.
Bu şikayetle çoğu kez birkaç saat en fazla 24 saatte düzelir. Geçici şikayetler:
Geçici körlük: Genellikle bir gözde gözün tamamında yada bir kısmında körlük oluşur. Hastalar olayı “perde inmesi” şeklinde ifade ederler. Sorun çoğu kez 10-15 dakika içinde kendiliğinden düzelir.
Kol yada bacakta geçici felç:
Konuşmakta, kelimeleri düzgün sıralamakta güçlük.
Bu şikayetler çoğunlukla hiçbir iz bırakmadan genelde bir saat, en geç bir saat içinde kaybolur. Bu durum genelde daha kalıcı ve ağır olan inmenin habercisidir. Hastaların dörtte birinden fazlasında bir yıl içinde inme gelişir.
İnme aynı şikayetlerin 24 saatten uzun sürmesi durumudur. Yani körlük, vücusun bir tarafında felç, konuşma güçlüğü ve bazen şuur kaybı uzun sürelidir. Hastaların bir bölümü bu olay nedeni ile ölebilir. Sağ kalanların çok az bir kısmı hiç iz kalmadan iyileşebilirken, önemli bir grup hasta sakat kalır ve genelde başkalarına bağımlı olurlar.
Nedenleri:
En önemli neden ateroskleroz (damar sertliği) olup, şahdamarında yağ ve kalsiyum başta olmak üzere çeşitli elemanlardan oluşan bir dokunun damarı daraltması yada tıkamasıdır. Kalp koroner damarlarında yada bacak damarlarındaki damar tıkanıklığı ile aynı şekilde gelişir.
Ateroskleroz için bilinen başlıca risk faktörleri sigara, şeker hastalığı, hipertansiyon, yüksek kolesterol, aile ve akrabalarda benzer hastalıkların olmasıdır.
Tanı:
Şikayetler çoğu kez doktor için yol göstericidir. Doktor hastanın boynunu dinleme aleti ile dinleyerek karotis hastalığından şüphelenebilir. Ancak kesin tanı çeşitli görüntüleme yöntemleri ile konur.
Bunlar;

Karotis renkli doppler ultrasonografis
Manyetik rezonans anjiografi,
Bilgisayarlı tomografik anjiografi,
Anjiografi
Bu yöntemler hastalarda karotis hastalığı tanısı koymak için çoğu kez yeterlidir. Bazen özellikle inme durumunda beyin bilgisayarlı tomografik inceleme gerekli olabilir.
Tedavi:

Karotis hastalığının tedavisi karotis darlığının dercesine, beyinin kanlanmasına ve hastanın genel durumuna göre değişir. Genel olarak hastanın şikayeti varsa ve darlık %70 in üzerinde ise ameliyat gereklidir. Şikayeti olmayan hastalarda darlık %80 nin üzerinde olduğunda ameliyat gerekir. Darlığa yönelik girişim yapılsa da yapılmasa da bütün hastalarda ateroskleroz için risk azaltıcı tedavi (kolesterol düşürücü, tansiyon düşürücü tedavi) uygulanmalıdır. Bunun yanısıra kanı inceltici ilaçlar kullanılmalıdır.

Darlığa yönelik olarak en yaygın kullanılan tedavi yöntemi darlığa neden olan plağın damar içinden sıyrılarak çıkarılması olan endarterektomi ameliyatıdır.
Karotis endarterektomisine alternatif bir yöntem ise karotis stentlemesidir. Stentleme karotis endarterektomisine benzer ölçüde etkili ve başarılı bir yöntemdir. Her ne kadar bu alandaki çalışmalar devam etmekle beraber hastanın eşlik eden hastalıkları veya teknik nedenlerle endarterektomi ameliyatının riskli olduğu durumlarda stentleme tercih edilebilir. Stentleme lokal anestezi ile yapılabilen ve kateterlerle darlık olan damardaki darlığın genişletilmesi ve içeriye destek bir metal çerçevenin yerleştirilmesidir.
 
Geri
Üst