Sedir ağacı yurdumuzda yetişen değerli orman ağaçlarından bir tanesidir. Bu ağaç uygarlık tarihine yön vermiştir denebilir. Sedir ağacına bir diğer isimle yani Lübnan sediri denmesinin sebebi bu bitkinin ortaya çıkış yerinin Lübnan olmasıdır diyebiliriz. Yani Lübnan bayrağında sedir ağacı bulunması bir rastlantı değildir. Sedir ağacı Mezopotamya da yayılış göstermiş bir ağaç türü olarak nihayet günümüze kadar ulaşmıştır.
Sedir ağacının bu kadar önemli olmasının sebebi yapısıyla alakalıdır. Bu ağaç çamgiller familyasına dahildir. Yaprak dökme özelliği olmayan yani sürekli yeşil kalan, iğne yaprakları üzerinde dökülmeden 3-5 yıl gibi bir süre kalabilen, aşağı yukarı 30-40 metre civarında boy salabilen ve uygun ortamı bulduğu takdirde 1000 yıl gibi uzun bir süre kendini koruyan kozakları olan bir ağaç türüdür.
Çam ağacıyla oldukça fazla benzerlikler gösteren sedir ağacı, ibre adı verilen yaprak uzunluklarına bakılarak çam ağaçlarından ayrılabilir. Yapraklar kısa ve çok sayıda ibre buket halinde görülüyorsa, bu ağaç sedir ağacıdır. Bu ağaçlar kozalakları ile de çamlardan farklı olmaktadır. Sedir ağacının kozalakları uzunca ve daha cılızdır. Bu kozalaklar genel olarak fıçıya benzetilir ve 26 aylık bir sürede olgunlaşırlar. Aynı zamanda, kozalak pulları denilen yapıları arasında, çam ağaçlarındaki gibi boşluklar bulunmaz.
Kehribar taşının, sedir ağacındaki reçinelerin fosilleşmesi ile ortaya çıkması da bu ağaçların başka bir özelliğidir. Reçineler, kimyasal yapısı ve kokusu sayesinde sedir ağaçlarını kurtlardan ya da böceklerden de korurlar. Böylece ağaç, bu tür tehlikelere karşı fazlasıyla dayanıklı olur. Reçineler ayrıca yapıştıkları yerin oksijenle temasını kesmesi nedeniyle, sedir ağacı hücrelerinin uzun süre yaşamasına ve taze kalmasına sebep olur. Selvi ve sedir ağaçlarında bulunan reçineler, Eski Mısırlılar tarafından mumyalama geleneklerinde kullanılan bir maddeydi.
Ekolojik istekleri
Sedirler yarı ışık ağacıdır. Nem istekleri az, sıcaklık istekleri fazladır. Yetiştirilmeleri tohumla olur.
Odun yapısı
Odunlarında reçine kanalı yoktur. Diri odun kısmı sarımsı beyaz, öz odunu kısmı ise koyudur. Yumuşak ve dayanıklı odunları vardır.
Türler
Atlas sediri (Cedrus atlantica)
Kıbrıs sediri (Cedrus brevifolia)
Himalaya sediri (Cedrus deodara)
Lübnan sediri (Cedrus libani) Türkiye.
Üretimi :
Tohum , çelik ve aşı yöntemi ile üretimleri gerçekleştirilir. Genellikle tohumla üretilme yöntemi seçilir. Tohumları genellikle yağlıdır ve uzun süre saklanamazlar. İlkbahar ya da sonbahar aylarında tohumları kolaylıkla çimlenir. Tohum ekiminden birkaç saat önce tohumların sulanması büyüme ve çimlenme açısından iyi olur. Tohumlar genellikle ekildikten 15 – 20 gün sonra çimlenir.
Yararları, Faydaları:
Mikrop öldürücüdür.
Cilt solunum yolları hastalıklarında kullanılır.
İdrar söktürür.
