TEMARİ: Japon Dekoratif Top Süsleme Sanatı
süsleme sanatı japon sanatı temari nasıl yapılır süsleme sanatları
Dünyada yapılan elişlerini incelediğim yazı dizisinde ilk olarak Çin düğüm sanatını incelemiştim. İkinci olarak ise bir Japon sanatı olan temari’yi araştırdım. Temari Japonların birçok geleneksel sanatlarından yalnızca biri. İp sarma sanatı ya da top süsleme sanatı da denilebilir kanımca. Bildiğim kadarıyla Uzak doğulu insanlar kültür ve geleneklerine çok bağlı insanlar. Böyle olmaları da kendilerini diğerlerinden çok farklı kılıyor
Düşünebiliyor musunuz bu muhteşem şekilde işlenmiş, süslenmiş toplar çocukların oynaması için anneler tarafından işleniyormuş zamanında. Çocuğunun oynadığı topta bile annenin işlediği güzellikler. Annenin çocuğunu nakış nakış işlemesi yetiştirmesi yetmiyormuş gibi ona ait bir oyuncağı da işlemesi. Ne muhteşem bir özveri! İlk çıkışı bu şekilde başlamış temari toplarının. Şimdilerde ise dekoratif amaçlı kullanılıyor çoğunlukla. Zaten toplar evinizin en güzel yerinde, salonunda seyirlik olarak durabilecek güzellikte...
Temari topları ilk zamanlarda eski kimono parçalarından yapılmaya başlanmış. İlk olarak ipek kumaş parçaları top şekline tomar haline getirilip, ardından üzerine şerit kumaşlar sarılarak yapılmaya başlanmış. Gün geçtikçe geleneksel temari topları daha detaylı ve karışık şekillerdeki nakışlarıyla bir sanat haline gelmiş. Japonların lastik toplarla tanışmaya başlamasından sonr temari topları bir oyun aracı olmaktan çok dekotif sanat amaçlı yapılıyor. Buna rağmen seven anneler hala çocuklarına bu toplardan yapıyor. Japon inanışına göre çocuğa hediye olarak verilecek top yapılırken anne çocuğu ile ilgili iyi dileklerini küçük bir kağıda yazıp temari topunun arasına sıkıştırır ve bu dilekler kesinlikle çocuğa söylenmezmiş. (Sanırım dilekleri gerçekleşsin diye yapıyorlar bunu )
Japon kültüründe temari çok değerli bir hediye. Dostluğu ve sadakati ifade ediyor. Parlak renkli ipliklerle yapılmış bir temari hediye verilen kimse için parlak ve mutlu bir hayat temenni etmek anlamına geliyor.
Bazı temari toplarının içine oyun değerini arttırma amaçlı, ses çıkarması için pirinç taneleri ya da zil gibi şeyler de konulurmuş. Söylenilene göre geleneksel olarak yapılan temariler çok sıkı olduğu için yere atıldığı zaman zıplayabiliyorlarmış. (En çok bunu merak etmiştim.)
Temarilerde çoğunlukla çiçek, böcek gibi değişik betimlemeler yeralıyor, herbirinin bir adı var. Mesela altta gördükleriniz kelebek ve yusufçuk konulu temariler.
Dünyada yapılan elişlerini incelediğim yazı dizisinde ilk olarak Çin düğüm sanatını incelemiştim. İkinci olarak ise bir Japon sanatı olan temari’yi araştırdım. Temari Japonların birçok geleneksel sanatlarından yalnızca biri. İp sarma sanatı ya da top süsleme sanatı da denilebilir kanımca. Bildiğim kadarıyla Uzak doğulu insanlar kültür ve geleneklerine çok bağlı insanlar. Böyle olmaları da kendilerini diğerlerinden çok farklı kılıyor
Düşünebiliyor musunuz bu muhteşem şekilde işlenmiş, süslenmiş toplar çocukların oynaması için anneler tarafından işleniyormuş zamanında. Çocuğunun oynadığı topta bile annenin işlediği güzellikler. Annenin çocuğunu nakış nakış işlemesi yetiştirmesi yetmiyormuş gibi ona ait bir oyuncağı da işlemesi. Ne muhteşem bir özveri! İlk çıkışı bu şekilde başlamış temari toplarının. Şimdilerde ise dekoratif amaçlı kullanılıyor çoğunlukla. Zaten toplar evinizin en güzel yerinde, salonunda seyirlik olarak durabilecek güzellikte...
Temari topları ilk zamanlarda eski kimono parçalarından yapılmaya başlanmış. İlk olarak ipek kumaş parçaları top şekline tomar haline getirilip, ardından üzerine şerit kumaşlar sarılarak yapılmaya başlanmış. Gün geçtikçe geleneksel temari topları daha detaylı ve karışık şekillerdeki nakışlarıyla bir sanat haline gelmiş. Japonların lastik toplarla tanışmaya başlamasından sonr temari topları bir oyun aracı olmaktan çok dekotif sanat amaçlı yapılıyor. Buna rağmen seven anneler hala çocuklarına bu toplardan yapıyor. Japon inanışına göre çocuğa hediye olarak verilecek top yapılırken anne çocuğu ile ilgili iyi dileklerini küçük bir kağıda yazıp temari topunun arasına sıkıştırır ve bu dilekler kesinlikle çocuğa söylenmezmiş. (Sanırım dilekleri gerçekleşsin diye yapıyorlar bunu )
Japon kültüründe temari çok değerli bir hediye. Dostluğu ve sadakati ifade ediyor. Parlak renkli ipliklerle yapılmış bir temari hediye verilen kimse için parlak ve mutlu bir hayat temenni etmek anlamına geliyor.
Bazı temari toplarının içine oyun değerini arttırma amaçlı, ses çıkarması için pirinç taneleri ya da zil gibi şeyler de konulurmuş. Söylenilene göre geleneksel olarak yapılan temariler çok sıkı olduğu için yere atıldığı zaman zıplayabiliyorlarmış. (En çok bunu merak etmiştim.)
Temarilerde çoğunlukla çiçek, böcek gibi değişik betimlemeler yeralıyor, herbirinin bir adı var. Mesela altta gördükleriniz kelebek ve yusufçuk konulu temariler.
