utanma duygusuna sahip olmak
islamda utanmak
Utanma duygusunun diğer adı hayadır.
İslam dini utanma duygusunu şöyle açıklıyor
Utanma duygusunun bir adı da hayâdır.
Bu duygu Allah’ın sevdiği güzel bir huydur.
Resûl-i Ekrem sallallahu aleyhi ve sellem’den öğrendiğimize göre:
Utanma duygusunun kaynağı imandır.
İmanı olan cennete gidecektir. Yüzsüz ve arsız olmak, birine çirkin söz söylemek haksızlıktır. Haksızlık eden de cehenneme girecektir.
Haya duygusunun kötü olanı yoktur. Bu asil duygu baştan sona hayır ve güzellikten ibaret olup insana hayır kazandırır.
Hayâ kimde bulunursa onu daha da güzelleştirir.
Büyüklerimiz ve utanma duygusu
Her dinin kendine göre bir ahlâk anlayışı vardır. İslâm ahlâkı ise hayâ duygusundan ibarettir.
Bizim sevgili Peygamberimiz, arkadaşlarının anlattığına göre örtünme çağına girmiş bir genç kızdan daha utangaçtı. Bir şeyden hoşlanmadığı yüzüne bakınca anlaşılırdı.
Sahâbîler içinde en fazla hayâ duygusuna sahip olan Hz. Osman’dı. Damadı olmasına rağmen Resûl-i Ekrem onu utandıracak bir şey yapmamaya gayret eder, ondan meleklerin bile utandığını söylerdi.
Hz. Ebû Bekir de üstün bir hayâ duygusuna sahipti; açık alanda abdest bozarken Allah Teâlâ’dan utandığı için başını elbisesiyle örterdi.
Allah’tan nasıl utanmalı?
Peygamber Efendimiz sahâbîlerine “Allah’tan nasıl utanmak gerekiyorsa öyle utanmalarını” tavsiye etmişti. Onlar:
“Elhamdülillah biz Allah’tan utanıyoruz” deyince, Efendimiz Allah’tan utanmanın ne anlama geldiğini onlara şöyle anlattı:
Allah’tan utanan kimse, başını ve başındaki organlarını Allah’ın hoşnut olmadığı şeylerden korumalıdır. Daha açık bir söyleyişle:
Allah’ın istemediği şeylere bakmamalı,
Allah’ın sevmediği konuşmaları dinlememeli,
Allah’ın beğenmediği sözleri söylememelidir.
Allah’tan utanan kimse, karnını ve onun içindeki organları Cenâb-ı Hakk’ın istemediği şeylerden korumalıdır. Daha açık bir söyleyişle:
kalbine sahip olmalı,
cinsel organını günahtan korumalı,
günah olan şeye dokunmamalı,
günah olan yere gitmemelidir.
Allah’tan gerektiği gibi utanan kimse, bir gün ölüp gideceğini, güzel vücudunun çürüyüp yok olacağını düşünmelidir.
Âhireti dünyaya tercih eden kimse, dünya zinetini elinin tersiyle itmelidir. işte o zaman insan Allah’tan gerektiği gibi hayâ etmiş olur.
Allah’tan gerektiği gibi utanmayı Efendimiz böyle anlattı.
Şu sözü de o söyledi:
Kul Allah’tan gerektiği gibi utanırsa, Allah Teâlâ da kulundan utanır. Kulu ellerini kaldırıp da kendisine dua ettiği zaman, o elleri büsbütün boş çevirmekten hayâ eder.
Kaynakrof dr Yaşar Kandemir
Utanma duygusunun diğer adı hayadır.
İslam dini utanma duygusunu şöyle açıklıyor
Utanma duygusunun bir adı da hayâdır.
Bu duygu Allah’ın sevdiği güzel bir huydur.
Resûl-i Ekrem sallallahu aleyhi ve sellem’den öğrendiğimize göre:
Utanma duygusunun kaynağı imandır.
İmanı olan cennete gidecektir. Yüzsüz ve arsız olmak, birine çirkin söz söylemek haksızlıktır. Haksızlık eden de cehenneme girecektir.
Haya duygusunun kötü olanı yoktur. Bu asil duygu baştan sona hayır ve güzellikten ibaret olup insana hayır kazandırır.
Hayâ kimde bulunursa onu daha da güzelleştirir.
Büyüklerimiz ve utanma duygusu
Her dinin kendine göre bir ahlâk anlayışı vardır. İslâm ahlâkı ise hayâ duygusundan ibarettir.
Bizim sevgili Peygamberimiz, arkadaşlarının anlattığına göre örtünme çağına girmiş bir genç kızdan daha utangaçtı. Bir şeyden hoşlanmadığı yüzüne bakınca anlaşılırdı.
Sahâbîler içinde en fazla hayâ duygusuna sahip olan Hz. Osman’dı. Damadı olmasına rağmen Resûl-i Ekrem onu utandıracak bir şey yapmamaya gayret eder, ondan meleklerin bile utandığını söylerdi.
Hz. Ebû Bekir de üstün bir hayâ duygusuna sahipti; açık alanda abdest bozarken Allah Teâlâ’dan utandığı için başını elbisesiyle örterdi.
Allah’tan nasıl utanmalı?
Peygamber Efendimiz sahâbîlerine “Allah’tan nasıl utanmak gerekiyorsa öyle utanmalarını” tavsiye etmişti. Onlar:
“Elhamdülillah biz Allah’tan utanıyoruz” deyince, Efendimiz Allah’tan utanmanın ne anlama geldiğini onlara şöyle anlattı:
Allah’tan utanan kimse, başını ve başındaki organlarını Allah’ın hoşnut olmadığı şeylerden korumalıdır. Daha açık bir söyleyişle:
Allah’ın istemediği şeylere bakmamalı,
Allah’ın sevmediği konuşmaları dinlememeli,
Allah’ın beğenmediği sözleri söylememelidir.
Allah’tan utanan kimse, karnını ve onun içindeki organları Cenâb-ı Hakk’ın istemediği şeylerden korumalıdır. Daha açık bir söyleyişle:
kalbine sahip olmalı,
cinsel organını günahtan korumalı,
günah olan şeye dokunmamalı,
günah olan yere gitmemelidir.
Allah’tan gerektiği gibi utanan kimse, bir gün ölüp gideceğini, güzel vücudunun çürüyüp yok olacağını düşünmelidir.
Âhireti dünyaya tercih eden kimse, dünya zinetini elinin tersiyle itmelidir. işte o zaman insan Allah’tan gerektiği gibi hayâ etmiş olur.
Allah’tan gerektiği gibi utanmayı Efendimiz böyle anlattı.
Şu sözü de o söyledi:
Kul Allah’tan gerektiği gibi utanırsa, Allah Teâlâ da kulundan utanır. Kulu ellerini kaldırıp da kendisine dua ettiği zaman, o elleri büsbütün boş çevirmekten hayâ eder.
Kaynak
rof dr Yaşar Kandemir
