Dürtü (Drive)
Motivasyon (davranış etkeni), kişinin davranışını bir amaç yahut hedef yönünde uyaran ve tutan bir durum için kullanılan çok genel bir terimdir. Dürtü bazan «davranış etkeni» terimiyle eş anlamlı olarak kullanılır, ama daha ziyade açlık, susuzluk, cinsel dürtü ve zararlı stimülasyondan kaçma dürtüsü gibi, bilinen fizyolojik bir temele dayanan ve insanlarla hayvanlarda ortak olan primer dürtüler için kullanılır. Bu dürtüler içgüdü niteliğindedir, evrenseldir ve fizyolojik bir eksiklik yahut fazlalıktan ileri gelir. Bir dürtüye eşlik eden davranış, fizyolojik stasis'in yeniden kurulmasına yöneliktir ve çoğunlukla tüketici bir davranışla, örneğin yemek yemeyle yahut cinsel temasla, son bulur ve ortamsal, somut bir amaçla yahut ödülle ilgilidir. Bu primer dürtülerin biolojik fonksiyonu, bireyin yahut türün fizik devamıdır. Bu primer dürtülerin bile ifadesi öğrenmeyle büyük değişime uğrar. Diğer sekonder yahut sonradan kazanılmış «davranış etkenleri», öğrenme ürünleridir ve insan davranışının etkenleri olarak büyük bir önem taşırlar. Bunlardan birçoğu davranışın sosyal yönleriyle ve bireyin sosyal durumunun korunmasıyla ilgilidir. Diğer dürtüler kişinin benlik kavramıyla ve kendine saygısının devamıyla ilgili olabilir. Bir psikolog olan Maslow'un önerdiği insan motivasyonu hiyerarşisine göre, altta hayvansal dürtüler, üstte de «kendini gerçekleştirme» vardır. Maslow, bu hiyerarşideki herhangi bir düzeyin, ancak daha alt düzeydeki dürtüler tatmin olunca aktifleştiğini ileri sürmüştür. Psikiyatrik bozukluklarda sık sık motivasyon yoğunluğundaki yahut ifadesindeki anormal değişkenlikler sözkonusudur. Bkz. İçgüdü
