M
*Melek*
Forum Okuru
ben (nevus)
Bir dermatoloji hemşiresi olarak size derimiz hakkında kısa bilgiler vermek istiyorum. Bu konuda hepimizin cildinde sıklıkla var olan benler ve ben çeşitlerine yer vermek istedim.umarım bu bilgiler işinize yarar...
Deriye rengini veren hücreler olan "melanositler", bir boyar madde olan "melanin" yaparak derinin renginin oluşumunda önemli rol oynarlar. Derinin en üst tabakasının (Epidermis) tabanını döşeyen hücreler arasında her 5-10 hücreden birisi melanosittir.
Halk arasında "BEN" diye bilinen "Nevus"lerin hücreleri de melanositlerden farklılaştığı düşünülen ve melanin sentezleme yeteneğine sahip hücrelerdir. Bu hücreler hücre toplulukları oluşturmaya eğilim gösterirler. Her iki tip hücrenin ortak özelliği; derinin renk veren hücrelerinin tek gerçek kanseri olan "Malin Melanom (=kara kanser)"e dönüşebilme potansiyelidir.
Genel olarak zararsız olan ve büyük bir bölümü benlerden meydana gelen, derinin bu, renkli tümoral oluşumları sıklıkla kahverengi veya siyah renkte olurlar. Bazıları deriden kabarık dururken, bazıları deri seviyesindedir. Çok değişken boyutlarda gözlenebilir. Doğuştan olabildiği gibi sonradan da çıkabilir. Görünüşlerine, renklerine, bulundukları yere veya kökenini aldıkları hücrelere göre farklı isimlerle adalandırılırlar.
Bazısı güneş ışınlarının etkisi altında ortaya çıkar veya çoğalır. Benzer biçimde yaşlandıkça sayılarının daha arttığı, renklerinin koyulaşıp açılabildiği, daha genişlediği de gözlenebilir. Özellikle açık tenli ve uzun süre güneşe maruz kalan kişilerin önemli bir kısmında çoğul/çoklu belirtiler şeklinde görülen ve "Lentigo senilis" denilen tipi vardır. En sık el sırtı, alın, göğüs "V"si, omuzlar ve sırt gibi güneş alan bölgelerde yerleşir. Genellikle deri seviyesinde, bazen yüzeyinde hafif skuam bulunan, 0.5-1.5 cm çapında yuvarlak veya oval, çevreye doğru yıldızsı uzantılar gösteren, düzensiz renk değişiklikleridir. Rengi açık kahverengi ile ten rengi arasında değişir, bazen siyah da olabilir. Yaşla birlikte lezyonların sayı ve büyüklüğü artabilir. Özellikle yaşlılıkta sıklıkla görülen benzer başka hastalıklarla veya derinin renk değişiklikleriyle giden bazı tablolarla karışabilir. Herhangi bir yakınma vermez ve sadece kozmetik amaçla planlanan tedavilerle ortadan kaldırılabilir. Bu tür belirtileri olan hastalar güneşten korunma konusunda uyarılmalıdır.Benzer çeşitli tablolar arasında; "Lentigo simpleks", "Café au lait lekeleri" sayılabilir.
"Becker nevus" adını alan bir ben cinsinin özelliği renk artışı yanında benin olduğu bölgede aşırı bir kıllanmanın olmasıdır. Erkeklerde kadınlara göre 5-6 kat daha sık rastlanır. Bazen kıllanma ve pigmentasyon tam olarak üst üste gelmeyebilir.
Derinin renk değişiklikleri derinin daha alt bölümlerindeki renklenmeden de olabilir. Genellikle gri, mavi veya siyah benler şeklindedir. En sık görülenleri; "Mongol lekesi (Konjenital dermal melanositoz)", "Mavi nevus", "Ota nevus (Okülodermal melanositoz)", "Ito nevus"dur.
Nevus(ben) hücrelerinin oluşturduğu bir çeşit selim tümör olan nevus hücreli nevus beyaz ırkta hemen her insanda az veya çok sayıda bulunur. NHN’ler ortaya çıkış yaşı ile klinik ve patolojik özelliklerine göre sınıflandırılır. Sonradan olanların büyük bölümü klinik ve patolojik açıdan herhangi bir olumsuzluk göstermeyen "klasik ben"lerdir. Çeşitli farklı tipleri olabilir.
Nevus hücreleri sadece derinin üst deride, veya alt deride ya da ikisinde birden olabilir. Böyle iki tabakada birden yer alanlara "bileşik nevüs" denilir.Benlerin yapıları görünümlerinden veya biopsi yoluyla anlaşılabilir.
Orta yaş ve üzerinde sık görülen, genellikle diğer ben türlerine göre daha açık renkli, kabarık ve kubbemsi şekilde olan deri içi benler(intradermal nevüs) de görülebilir. Aynı hastada çok sayıda bu tip nevus birarada bulunabilir. Yuvarlak veya oval şekilli lezyonlar oldukça keskin sınırlıdır ve bazen saplı olabilir. Benin olduğu yerdeki kıl köklerinin kistik genişlemesi, iltihaplanması (follikülit), çeşitli büyüklükte abselere neden olması veya saplı benlerde boğulma ve içindeki damarların tıkanmasına bağlı sorunlar, benlerde kısa süreli geçici değişiklik ve belirtilereyol açabilir. Ani değişikliklerde lezyon 1-2 haftaya kadar izlenir ve gerekli görülürse biopsiye başvurulur. Kendiliğinden gerileyen değişiklikler için özel bir girişime gerek yoktur.
Klasik sonradan olma benlerin alınması veya çıkarılmasına gerek yoktur. Özellikle malign değişim olasılığı olanların çıkarılması önerilir. Diğerleri kendi seyrine bırakılabilir. Uygun olan benler kozmetik amaçla çıkarılabileceği gibi bulunduğu yer itibariyle sık travmaya uğrayan veya izlenmesi zor olan benlerin de çıkarılmaları yeğlenebilir.
İçinde farklı ve olağan dışı bazı hücresel yapıların olduğu benlere "Displastik nevus (Clark nevus)" denir. Bunlar ailevi olarak ortaya çıkabilir. Genellikle 10 yaş civarında fark edilir ve 20 yaşına kadar lezyon sayısı artmayı sürdürür. Bazen de benlerin çevresinde derinin normal rengine göre daha açık renkte bir halka (Halo) bulunur bu tip benlere "Halo nevus (Sutton nevus)" denilir.
Histopatolojik olarak malign melanom ile ortak özellikler gösterdiği için ilk tanımlandığında "juvenil melanom" olarak da adlandırılmış, ancak selim karakterli bir lezyon olduğu anlaşılan "Spitz Nevus" genellikle çocukluk veya erken erişkin dönemde ortaya çıkar ve sıklıkla yüzde ve tek olarak yerleşir. Ancak ileri yaş grubunda ve başka bölgelerde de olabilir. Kılsız, kubbe şeklinde, sert, düzgün yüzeyli, kırmızımsı kahverengi veya kırmızı, 3-15 mm'lik papülonodüller ile seyreder. Lezyonların yüzeyinde bazen telanjiektazi, erozyon ve skuam-krut bulunabilir. Çocuklarda en sık yüzde yerleşirken erişkinlerde el sırtı lezyonları daha sıktır. Kırmızımsı papülonodüler lezyon hemanjiomu andırabilir. Nestleri oluşturan epitelioid ve iğsi nevus hücrelerinin, klasik NHN'lere göre daha büyük olması ve sitoplazmik pleomorfizm görülmesi Spitz nevusun önemli bulgularıdır. Ancak lezyonun simetrik görünümü, atipik mitozların olmaması ve matürasyon varlığı histopatolojik olarak malign melanomdan ayırımında yardımcıdır. Spitz nevusta, kozmetik amaç dışında cerrahi eksizyon endikasyonu yoktur.
Doğum sırasında bulunan veya yaşamın ilk yılında ortaya çıkan benler "doğumsal nevus hücreli nevus" adını alırlar. Genellikle Farklı boyutlarda olurlar ve buna bağlı olarak farklı adlandırılırlar. Ortaya çıktıktan sonra, vücutla orantılı büyüme dışında genişleme göstermezler. Nevüs (ben) polikliğimizde gerek genel poliklinikten gönderilen, gerekse özel olarak başvuran nevüsü(ben) bulunan hastalara yönelik olarak tanı, tedavi ve özel bir bilgisayarlı görüntüleme sistemi ile izleme işlemleri yapılmaktadır.
[SIZE=+1]
[/SIZE]
Deriye rengini veren hücreler olan "melanositler", bir boyar madde olan "melanin" yaparak derinin renginin oluşumunda önemli rol oynarlar. Derinin en üst tabakasının (Epidermis) tabanını döşeyen hücreler arasında her 5-10 hücreden birisi melanosittir.
Halk arasında "BEN" diye bilinen "Nevus"lerin hücreleri de melanositlerden farklılaştığı düşünülen ve melanin sentezleme yeteneğine sahip hücrelerdir. Bu hücreler hücre toplulukları oluşturmaya eğilim gösterirler. Her iki tip hücrenin ortak özelliği; derinin renk veren hücrelerinin tek gerçek kanseri olan "Malin Melanom (=kara kanser)"e dönüşebilme potansiyelidir.
Genel olarak zararsız olan ve büyük bir bölümü benlerden meydana gelen, derinin bu, renkli tümoral oluşumları sıklıkla kahverengi veya siyah renkte olurlar. Bazıları deriden kabarık dururken, bazıları deri seviyesindedir. Çok değişken boyutlarda gözlenebilir. Doğuştan olabildiği gibi sonradan da çıkabilir. Görünüşlerine, renklerine, bulundukları yere veya kökenini aldıkları hücrelere göre farklı isimlerle adalandırılırlar.
Bazısı güneş ışınlarının etkisi altında ortaya çıkar veya çoğalır. Benzer biçimde yaşlandıkça sayılarının daha arttığı, renklerinin koyulaşıp açılabildiği, daha genişlediği de gözlenebilir. Özellikle açık tenli ve uzun süre güneşe maruz kalan kişilerin önemli bir kısmında çoğul/çoklu belirtiler şeklinde görülen ve "Lentigo senilis" denilen tipi vardır. En sık el sırtı, alın, göğüs "V"si, omuzlar ve sırt gibi güneş alan bölgelerde yerleşir. Genellikle deri seviyesinde, bazen yüzeyinde hafif skuam bulunan, 0.5-1.5 cm çapında yuvarlak veya oval, çevreye doğru yıldızsı uzantılar gösteren, düzensiz renk değişiklikleridir. Rengi açık kahverengi ile ten rengi arasında değişir, bazen siyah da olabilir. Yaşla birlikte lezyonların sayı ve büyüklüğü artabilir. Özellikle yaşlılıkta sıklıkla görülen benzer başka hastalıklarla veya derinin renk değişiklikleriyle giden bazı tablolarla karışabilir. Herhangi bir yakınma vermez ve sadece kozmetik amaçla planlanan tedavilerle ortadan kaldırılabilir. Bu tür belirtileri olan hastalar güneşten korunma konusunda uyarılmalıdır.Benzer çeşitli tablolar arasında; "Lentigo simpleks", "Café au lait lekeleri" sayılabilir.
"Becker nevus" adını alan bir ben cinsinin özelliği renk artışı yanında benin olduğu bölgede aşırı bir kıllanmanın olmasıdır. Erkeklerde kadınlara göre 5-6 kat daha sık rastlanır. Bazen kıllanma ve pigmentasyon tam olarak üst üste gelmeyebilir.
Derinin renk değişiklikleri derinin daha alt bölümlerindeki renklenmeden de olabilir. Genellikle gri, mavi veya siyah benler şeklindedir. En sık görülenleri; "Mongol lekesi (Konjenital dermal melanositoz)", "Mavi nevus", "Ota nevus (Okülodermal melanositoz)", "Ito nevus"dur.
Nevus(ben) hücrelerinin oluşturduğu bir çeşit selim tümör olan nevus hücreli nevus beyaz ırkta hemen her insanda az veya çok sayıda bulunur. NHN’ler ortaya çıkış yaşı ile klinik ve patolojik özelliklerine göre sınıflandırılır. Sonradan olanların büyük bölümü klinik ve patolojik açıdan herhangi bir olumsuzluk göstermeyen "klasik ben"lerdir. Çeşitli farklı tipleri olabilir.
Nevus hücreleri sadece derinin üst deride, veya alt deride ya da ikisinde birden olabilir. Böyle iki tabakada birden yer alanlara "bileşik nevüs" denilir.Benlerin yapıları görünümlerinden veya biopsi yoluyla anlaşılabilir.
Orta yaş ve üzerinde sık görülen, genellikle diğer ben türlerine göre daha açık renkli, kabarık ve kubbemsi şekilde olan deri içi benler(intradermal nevüs) de görülebilir. Aynı hastada çok sayıda bu tip nevus birarada bulunabilir. Yuvarlak veya oval şekilli lezyonlar oldukça keskin sınırlıdır ve bazen saplı olabilir. Benin olduğu yerdeki kıl köklerinin kistik genişlemesi, iltihaplanması (follikülit), çeşitli büyüklükte abselere neden olması veya saplı benlerde boğulma ve içindeki damarların tıkanmasına bağlı sorunlar, benlerde kısa süreli geçici değişiklik ve belirtilereyol açabilir. Ani değişikliklerde lezyon 1-2 haftaya kadar izlenir ve gerekli görülürse biopsiye başvurulur. Kendiliğinden gerileyen değişiklikler için özel bir girişime gerek yoktur.
Klasik sonradan olma benlerin alınması veya çıkarılmasına gerek yoktur. Özellikle malign değişim olasılığı olanların çıkarılması önerilir. Diğerleri kendi seyrine bırakılabilir. Uygun olan benler kozmetik amaçla çıkarılabileceği gibi bulunduğu yer itibariyle sık travmaya uğrayan veya izlenmesi zor olan benlerin de çıkarılmaları yeğlenebilir.
İçinde farklı ve olağan dışı bazı hücresel yapıların olduğu benlere "Displastik nevus (Clark nevus)" denir. Bunlar ailevi olarak ortaya çıkabilir. Genellikle 10 yaş civarında fark edilir ve 20 yaşına kadar lezyon sayısı artmayı sürdürür. Bazen de benlerin çevresinde derinin normal rengine göre daha açık renkte bir halka (Halo) bulunur bu tip benlere "Halo nevus (Sutton nevus)" denilir.
Histopatolojik olarak malign melanom ile ortak özellikler gösterdiği için ilk tanımlandığında "juvenil melanom" olarak da adlandırılmış, ancak selim karakterli bir lezyon olduğu anlaşılan "Spitz Nevus" genellikle çocukluk veya erken erişkin dönemde ortaya çıkar ve sıklıkla yüzde ve tek olarak yerleşir. Ancak ileri yaş grubunda ve başka bölgelerde de olabilir. Kılsız, kubbe şeklinde, sert, düzgün yüzeyli, kırmızımsı kahverengi veya kırmızı, 3-15 mm'lik papülonodüller ile seyreder. Lezyonların yüzeyinde bazen telanjiektazi, erozyon ve skuam-krut bulunabilir. Çocuklarda en sık yüzde yerleşirken erişkinlerde el sırtı lezyonları daha sıktır. Kırmızımsı papülonodüler lezyon hemanjiomu andırabilir. Nestleri oluşturan epitelioid ve iğsi nevus hücrelerinin, klasik NHN'lere göre daha büyük olması ve sitoplazmik pleomorfizm görülmesi Spitz nevusun önemli bulgularıdır. Ancak lezyonun simetrik görünümü, atipik mitozların olmaması ve matürasyon varlığı histopatolojik olarak malign melanomdan ayırımında yardımcıdır. Spitz nevusta, kozmetik amaç dışında cerrahi eksizyon endikasyonu yoktur.
Doğum sırasında bulunan veya yaşamın ilk yılında ortaya çıkan benler "doğumsal nevus hücreli nevus" adını alırlar. Genellikle Farklı boyutlarda olurlar ve buna bağlı olarak farklı adlandırılırlar. Ortaya çıktıktan sonra, vücutla orantılı büyüme dışında genişleme göstermezler. Nevüs (ben) polikliğimizde gerek genel poliklinikten gönderilen, gerekse özel olarak başvuran nevüsü(ben) bulunan hastalara yönelik olarak tanı, tedavi ve özel bir bilgisayarlı görüntüleme sistemi ile izleme işlemleri yapılmaktadır.
[SIZE=+1]
[/SIZE]
