Uzman SühaN
Administrator
Bunyon hastalığı nasıl tedavi edilir?
Bunyon ilk ayak parmağı üzerinde yer alan acı verici tümsek yada şişliklerdir. Ayak parmağının kökü ile ayağın geri kalanı arasında oluşur. Bayanlarda erkeklere nazaran daha sıklıkla meydana gelir.
Çoğu durumda, dejeneratif eklem iltihabı (osteoartrit da adlandırılır) kemik yumrularına neden olur. Bu yumru, dar ayakkabı giyerek ovuşturulduğunda yumru üzerinde kallus oluşumuna neden olabilir. Bu da şişliğin boyutunu artırır. Bunyon çoğu durumda diğer parmaklara doğru yamulma gösterir. Bu durum “halluks valgus” olarak adlandırılır. Şişliğin içi kemik ve yumuşak doku ile doludur.
Bunyon için risk faktörleri şunlardır:
Genetik faktörler başta gelendir. Osteoartrit aile öyküsü olanlarda sıklıkla görülür.
Çok dar, yüksek topuklu ayakkabılar giymek
Düztabanlık (pes planus)
BUNYON TEDAVİSİ
Bunyon yumruları ilerlemesine engel olacak faktörlerden kaçınılmadıkça daha da ilerler ve daha da ağrılı hale gelir. Ancak tüm bunyon tipleri ilerleme kaydetmezler. Bu nedenlerden dolayı ameliyat her durumda gerekli olmayabilir.
Tedaviye öncelikle uygun ayakkabı seçimi ile başlanır. Gerisi ise ağrıyı gidermek için ağrı kesici uygulamasını içermektedir.
Tedavide ağrı kesiciler (örneğin asetaminofen veya ibuprofen gibi), bunyonu ovuşturarak azaltmak için ayakkabı değişikliği ve ortezler önerilebilir.
Bu tedavilere yanıt vermeyen belirtiler için, bir operasyon (Bunyonektomi) tavsiye edilebilir. Cerrahi operasyonda kemik fazlalığı kaldırılır ve gerekirse ilk parmak dışarı doğru düzeltilir.
Aslında ameliyat sorunu gidermek için tek emin yoludur. Günümüzde bu ameliyat son derece başarılı bir şekilde yapılmaktadır. Ancak enfeksiyon gibi cerrahide mevcut olan olağan riskler ve tüm tedavi seçenekleri konusunda doktorunuzla konuşun.
BUNYON CERRAHİSİNİN FARKLI TÜRLERİ
Uygulanan cerrahi prosedür bunyon tipi, bireyin yaşı, genel sağlık durumu, aktivite seviyesi, kemik ve bağ dokusu durumun ciddiyetine bağlıdır. Diğer faktörler kullanılan prosedürün tercihini etkileyebilir.
HAFİF BUNYON: Bu tip ameliyatlar büyümüş kemik parçasının alınmasını kapsar. Sonrasında ise kemik etrafındaki kaslar, tendonlar ve eklem çevresindeki bağlar yeniden düzenlenir.
ILIMLI (ORTA) BUNYON: Orta tür bunyon ameliyatlarında cerrahi olarak kemik kesilir ve uygun şekilde kaldırılır. Kemiğin kesilip kesilmemesi deformitenin konumuna veya şiddetine bağlıdır. Buna ek olarak, kemiği çevreleyen tendon ve bağların yeniden konumlandırılmasına gerek olabilir.
ŞİDDETLİ BUNYON: Şiddetli bunyon ameliyatlarında kemiğin büyümüş kısmının çıkarılması ve kemik kesme sonrası tendon ve bağların tekrar doğru bir şekilde dizayn edilmesini kapsar.
ARTRİTİK BUNYON: Eklemin tamir edilemeyecek kadar zarar gördüğü durumlardır. Eklemlerde bozulmaya neden olan yaygın artrit görüldüğü durumlarda yapılır. Ameliyatta bir yapay eklem kullanılarak rekonstrüksiyon veya değiştirilmesi gerekebilir. Eklem replasmanı implantları başparmağın eklem rekonstrüksiyonunda kullanılmaktadır.
AMELİYATIN NEDENLERİ
Bunyon ameliyatı rahat yürüyüş ayakkabısı veya yürüme durumunda dahi ciddi ayak ağrısı içerebilir. Dinlenme ve ilaçlarla dinmeyen kronik ayak başparmağı iltihabı ve şişmesi olması ameliyat olacağınıza işaret ediyor olabilir.
Cerrahi için diğer nedenler arasında serçe parmağına doğru baş parmağın gösterdiği yönelim, baş parmağın düzeltilmesi sayılabilir. Bunyon cerrahisi için doktorunuzun bildiği başka nedenler de olabilir.
AMELİYAT RİSKLERİ
Her cerrahi işlemde olduğu gibi bu tür ameliyatlarda da komplikasyonlar oluşabilir. Bazı muhtemel komplikasyonlar şunlardır. Ancak bunlarla sınırlı olmayabilir:
Sertlik
Uyuşma
Şişme
Gecikmiş iyileşme
Enfeksiyon
Diğer komplikasyonlar arasında bunyonun tekrarlaması yada nüksü, sinir hasarı ve sürekli ağrı içerebilir. Cerrahi işlem sonrası büyük parmak diğer parmaklardan daha da uzaklaşabilir. Sizin tıbbi durumunuza bağlı olarak diğer riskleri olabilir. Prosedür öncesi doktorunuz ile herhangi bir endişeniz varsa konuşunuz.
AMELİYAT ÖNCESİ
Ameliyat öncesinde doktorunuz işlemlerle ilgili konuşacak ve sizin varsa endişeleriniz hakkında soru sormanız için fırsat sunacaktır.
Ameliyata izin veren onay formunu imzalamanız istenecektir. Dikkatle okuyun ve bir şey açık değilse sorular sorunuz. Ve cevap arayınız.
İyi olduğunuzdan emin olmak için doktorunuz size tam bir fizik muayene yapabilir. Kan testleri veya diğer tanısal testler tabi olabilir.
Herhangi bir ilaç, lateks veya anestezik ajanların birine karşı alerjiniz varsa doktorunuza bildiriniz.
Aldığınız tüm ilaçları veya bitkisel takviyeleri doktorunuza bildiriniz.
Eğer herhangi bir antikoagülan (kan inceltici) ilaç, aspirin ve kan pıhtılaşmasını etkileyen diğer ilaçlar alıyorsanız, kanama bozuklukları ya da ailenizde böyle bir öykü varsa doktorunuza bildiriniz. Çünkü işlem öncesi bu ilaçların alınmasının durdurulması gerekli olabilir.
Eğer hamileyseniz veya hamile olma şüphesi varsa, doktorunuza haber vermelisiniz.
Genellikle gece yarısından sonra, işlem öncesi sekiz saat önce yeme yada içmenin kesilmesi yada sınırlanması istenebilir.
Eğer heyecanlı yada evhamlı iseniz prosedür öncesi sakinleştirici alabilirsiniz. Sedatif ilaçlar
sizi uykulu yapacağında eğer evde alıyorsanız birisinin yardımına ihtiyacınız olabilir.
Sağlık durumunuza dayanarak, doktorunuz sizden diğer özel hazırlıkları isteyebilir.
Çoğu durumda, dejeneratif eklem iltihabı (osteoartrit da adlandırılır) kemik yumrularına neden olur. Bu yumru, dar ayakkabı giyerek ovuşturulduğunda yumru üzerinde kallus oluşumuna neden olabilir. Bu da şişliğin boyutunu artırır. Bunyon çoğu durumda diğer parmaklara doğru yamulma gösterir. Bu durum “halluks valgus” olarak adlandırılır. Şişliğin içi kemik ve yumuşak doku ile doludur.
Bunyon için risk faktörleri şunlardır:
Genetik faktörler başta gelendir. Osteoartrit aile öyküsü olanlarda sıklıkla görülür.
Çok dar, yüksek topuklu ayakkabılar giymek
Düztabanlık (pes planus)
BUNYON TEDAVİSİ
Bunyon yumruları ilerlemesine engel olacak faktörlerden kaçınılmadıkça daha da ilerler ve daha da ağrılı hale gelir. Ancak tüm bunyon tipleri ilerleme kaydetmezler. Bu nedenlerden dolayı ameliyat her durumda gerekli olmayabilir.
Tedaviye öncelikle uygun ayakkabı seçimi ile başlanır. Gerisi ise ağrıyı gidermek için ağrı kesici uygulamasını içermektedir.
Tedavide ağrı kesiciler (örneğin asetaminofen veya ibuprofen gibi), bunyonu ovuşturarak azaltmak için ayakkabı değişikliği ve ortezler önerilebilir.
Bu tedavilere yanıt vermeyen belirtiler için, bir operasyon (Bunyonektomi) tavsiye edilebilir. Cerrahi operasyonda kemik fazlalığı kaldırılır ve gerekirse ilk parmak dışarı doğru düzeltilir.
Aslında ameliyat sorunu gidermek için tek emin yoludur. Günümüzde bu ameliyat son derece başarılı bir şekilde yapılmaktadır. Ancak enfeksiyon gibi cerrahide mevcut olan olağan riskler ve tüm tedavi seçenekleri konusunda doktorunuzla konuşun.
BUNYON CERRAHİSİNİN FARKLI TÜRLERİ
Uygulanan cerrahi prosedür bunyon tipi, bireyin yaşı, genel sağlık durumu, aktivite seviyesi, kemik ve bağ dokusu durumun ciddiyetine bağlıdır. Diğer faktörler kullanılan prosedürün tercihini etkileyebilir.
HAFİF BUNYON: Bu tip ameliyatlar büyümüş kemik parçasının alınmasını kapsar. Sonrasında ise kemik etrafındaki kaslar, tendonlar ve eklem çevresindeki bağlar yeniden düzenlenir.
ILIMLI (ORTA) BUNYON: Orta tür bunyon ameliyatlarında cerrahi olarak kemik kesilir ve uygun şekilde kaldırılır. Kemiğin kesilip kesilmemesi deformitenin konumuna veya şiddetine bağlıdır. Buna ek olarak, kemiği çevreleyen tendon ve bağların yeniden konumlandırılmasına gerek olabilir.
ŞİDDETLİ BUNYON: Şiddetli bunyon ameliyatlarında kemiğin büyümüş kısmının çıkarılması ve kemik kesme sonrası tendon ve bağların tekrar doğru bir şekilde dizayn edilmesini kapsar.
ARTRİTİK BUNYON: Eklemin tamir edilemeyecek kadar zarar gördüğü durumlardır. Eklemlerde bozulmaya neden olan yaygın artrit görüldüğü durumlarda yapılır. Ameliyatta bir yapay eklem kullanılarak rekonstrüksiyon veya değiştirilmesi gerekebilir. Eklem replasmanı implantları başparmağın eklem rekonstrüksiyonunda kullanılmaktadır.
AMELİYATIN NEDENLERİ
Bunyon ameliyatı rahat yürüyüş ayakkabısı veya yürüme durumunda dahi ciddi ayak ağrısı içerebilir. Dinlenme ve ilaçlarla dinmeyen kronik ayak başparmağı iltihabı ve şişmesi olması ameliyat olacağınıza işaret ediyor olabilir.
Cerrahi için diğer nedenler arasında serçe parmağına doğru baş parmağın gösterdiği yönelim, baş parmağın düzeltilmesi sayılabilir. Bunyon cerrahisi için doktorunuzun bildiği başka nedenler de olabilir.
AMELİYAT RİSKLERİ
Her cerrahi işlemde olduğu gibi bu tür ameliyatlarda da komplikasyonlar oluşabilir. Bazı muhtemel komplikasyonlar şunlardır. Ancak bunlarla sınırlı olmayabilir:
Sertlik
Uyuşma
Şişme
Gecikmiş iyileşme
Enfeksiyon
Diğer komplikasyonlar arasında bunyonun tekrarlaması yada nüksü, sinir hasarı ve sürekli ağrı içerebilir. Cerrahi işlem sonrası büyük parmak diğer parmaklardan daha da uzaklaşabilir. Sizin tıbbi durumunuza bağlı olarak diğer riskleri olabilir. Prosedür öncesi doktorunuz ile herhangi bir endişeniz varsa konuşunuz.
AMELİYAT ÖNCESİ
Ameliyat öncesinde doktorunuz işlemlerle ilgili konuşacak ve sizin varsa endişeleriniz hakkında soru sormanız için fırsat sunacaktır.
Ameliyata izin veren onay formunu imzalamanız istenecektir. Dikkatle okuyun ve bir şey açık değilse sorular sorunuz. Ve cevap arayınız.
İyi olduğunuzdan emin olmak için doktorunuz size tam bir fizik muayene yapabilir. Kan testleri veya diğer tanısal testler tabi olabilir.
Herhangi bir ilaç, lateks veya anestezik ajanların birine karşı alerjiniz varsa doktorunuza bildiriniz.
Aldığınız tüm ilaçları veya bitkisel takviyeleri doktorunuza bildiriniz.
Eğer herhangi bir antikoagülan (kan inceltici) ilaç, aspirin ve kan pıhtılaşmasını etkileyen diğer ilaçlar alıyorsanız, kanama bozuklukları ya da ailenizde böyle bir öykü varsa doktorunuza bildiriniz. Çünkü işlem öncesi bu ilaçların alınmasının durdurulması gerekli olabilir.
Eğer hamileyseniz veya hamile olma şüphesi varsa, doktorunuza haber vermelisiniz.
Genellikle gece yarısından sonra, işlem öncesi sekiz saat önce yeme yada içmenin kesilmesi yada sınırlanması istenebilir.
Eğer heyecanlı yada evhamlı iseniz prosedür öncesi sakinleştirici alabilirsiniz. Sedatif ilaçlar
sizi uykulu yapacağında eğer evde alıyorsanız birisinin yardımına ihtiyacınız olabilir.
Sağlık durumunuza dayanarak, doktorunuz sizden diğer özel hazırlıkları isteyebilir.
