Uzman SühaN
Administrator
Çocuklarda çengelli kurt hastalığı ve tedavisi
Beyaz ya da sarımsı renkli olan çengelli kurt 0,8-1,5 santim uzunluğundadır. Yumurtaları suyun içinde gelişir ve insanlara suyla bulaşır. Vücuttaki çoğalma ve yerleşim merkezi onikiparmakbağırsağıdır. Sürekli olarak kan emdiklerinden bir süre sonra kansızlık ve beslenme bozuklukları ortaya çıkar.
Genel tedavi: Bağırsaklarda asalakların bulunduğu normalde dışkıyla atıldıkları zaman belli olur. Dışkının tahlili sonucu asalağın cinsi belirlenir ve tedavi yapılır.
Korunma: Doğrudan doğruya alınacak temizlik önlemleriyle olur. Temizliğe dikkat edilmediği takdirde hastalık tüm aile bireylerine kolaylıkla yayılabilir.
Fenilketonüri Nedir, Fenilketonüri Hastalığı
Genellikle zekâ geriliğiyle birlikte görülebilen fenilalanin adı verilen aminoasit metabolizması bozukluğuna ilişkin bir hastalıktır. Aminoasitin özümlenebilmesi için gerekli olan enzimin yokluğu nedeniyle fenilalanin maddesi anormal olarak fazlalaşır. Fenilalanin’in renk maddesine dönüşmesi normalde az olduğundan hasta açık renkli, mavi gözlü ve sarı saçlıdır. Giderek artan zekâ geriliğiyle birlikte hastada çırpınma krizleri belirir. Hastalık kalıtsaldır ve ressesif bir gene bağlıdır. Bu nedenle de her gebelikte çocuğun hasta olarak doğması dörtte bir oranında olasılıdır. Özellikle erken çocukluk döneminde, burçak filizlerinde bulunan Fenilalanin maddesinin diyetten kaldırılması gerekmektedir. Bu takdirde zekâ gerilemesi durdurulabilir. Hastalık olasılığı varsa, doğumu izleyen üçüncü günden itibaren bebekte idrar ve kan tahlilleri yapılmalıdır.
Parazit adı verilen küçük canlılar tarafından meydana getirilen ve cilt, ince barsaklar ve akciğerleri etkileyebilen hastalıklardır. Necator americanus, Ancylostoma duodenale, Ancylostoma ceylenicum ve Ancylostoma braziliense adı verilen parazitler hastalığa neden olabilir. İlk iki parazit sadece insanlarda son ikisi ise hem insanlarda hem de hayvanlarda hastalık yapabilir. Bu yazıda ilk iki tür üzerinde durulacaktır. Kancalı kurt hastalığı son derece yaygındır ve nemli tropikal ve subtropikal bölgelerde yaklaşık olarak 700 milyon insanı etkilemektedir. Dünya genelinde günde 700 milyon insandan ortalama 7 milyon litre kan emmektedirler.
Özellikle gelşmekte olan ülkelerde çocuklarda meydana gelen kancalı kurt enfeksiyonu sonucu normalde ölümcül olmayan bir çok hastağa karşı çocukların direnci düşmekte ve ölüm meydana gelebilmektedir.
Her iki türün de uzunluğu ortalama 10 mm civarındadır. Kancalı kurtlar açık pembe veya pembemsi beyaz renktedirler. Baş ev gövdeleri ters yönlere doğru bükülüdür. Erkeklerinde yelpaze şeklinde (başka parazitlerde olmayan) keseleri vardır. Döllenmiş bir dişi, 60 x 40 mikrometre boyutlarındaki yumurtalarından günde 10.000-20.000 arasında yumurtlayabilir. Kancalı kurtlar 30 oC güney ve 45 oC kuzey enlemleri arasında bulunurlar.
Hastalık; ılık, nemli ve oksijenli toprakta gelişen yavru kancalı kurtlarla (larva) deri yoluyla bulaşır. Cilde giriş yerlerinde kaşıntılı bir kızarıklık meydana gelebilir. Özellikle kapalı ve kalabalık topluluklarda daha sıktır.
Deriden kan damarlarına geçen kancalı kurtlar akciğerlere ulaşabilirler. Akciğerlere ulaştıklarında küçük hava yollarına giderek öksürüğe neden olabilirler. Öksürük sırasında yukarı doğru çıkan larvalar yutularak sindirim sistemine geçerler. Bu sayede ince barsaklara yerleşen larvalar (yavrular ?) gelişimlerini tamamlayarak yetişkin (olgun) kancalı kurt haline gelirler. Olgun ve yavru larvalar dışkı ile dışarı çıkarlar.
Deriye giriş yerinde meydana gelen şişlik, kızarıklık ve kaşıntı, genelde Necator americanus paraziti ile meydana gelir ve allerjik bir olaydır. Aylarca devam edebilir.
Belirti ve bulgular
- Bu parazitin bulunduğu kişilerde genelde belirti ve şikayet bulunmaz, çünkü sayıca azdırlar. Bununla birlikte zaman içerisinde ileri derecede demir eksikliği anemisi (kansızlığı) meydana gelebilir.
- Akciğer tutulumunda: öksürük, hırıltılı solunum ve hafif bir ateş ortaya çıabilir. Genelde hafif seyreder.
- Sindirim sistemi tutulumunda: şiddetli hastalık durumunda iman tahtasının aşağı kısmında şiddetli ağrı ve barsak hareketleirinin artışı dikkat çekicidir. Sürekli kan emileceğinden kansızlık ve albümin eksikliği meydana gelebilir. Meydana gelebilecek diğer şikayetler: iştah kaybı, ishal, solukluk, halsizlik, dışkıda yumurta ve kan görülmesi, ağızdan kanlı salya gelmesi.
Tanı
Hastanın taze dışkısının mikroskopla incelenmessonucu eğer parazit yumurtaları görülebilirse tanı konur.
Bu hastalıkta D-xylose testinin sonuçarı da değişebilir.
Korunma
Özellikle kanalizasyon sisteminin ve genel çevre hijyeninin iyileştirilmesi gerekir.
Tedavi
Hastalığın tedavisinde pyrantel pamoate ve mebendazole etken maddeli ilaçlar son derece etkilidir. Ayrıca meydana gelen kansızlık ve beslenme yetersizliği gibi durumların da tedavi edilmesi gerekir.
Genel tedavi: Bağırsaklarda asalakların bulunduğu normalde dışkıyla atıldıkları zaman belli olur. Dışkının tahlili sonucu asalağın cinsi belirlenir ve tedavi yapılır.
Korunma: Doğrudan doğruya alınacak temizlik önlemleriyle olur. Temizliğe dikkat edilmediği takdirde hastalık tüm aile bireylerine kolaylıkla yayılabilir.
Fenilketonüri Nedir, Fenilketonüri Hastalığı
Genellikle zekâ geriliğiyle birlikte görülebilen fenilalanin adı verilen aminoasit metabolizması bozukluğuna ilişkin bir hastalıktır. Aminoasitin özümlenebilmesi için gerekli olan enzimin yokluğu nedeniyle fenilalanin maddesi anormal olarak fazlalaşır. Fenilalanin’in renk maddesine dönüşmesi normalde az olduğundan hasta açık renkli, mavi gözlü ve sarı saçlıdır. Giderek artan zekâ geriliğiyle birlikte hastada çırpınma krizleri belirir. Hastalık kalıtsaldır ve ressesif bir gene bağlıdır. Bu nedenle de her gebelikte çocuğun hasta olarak doğması dörtte bir oranında olasılıdır. Özellikle erken çocukluk döneminde, burçak filizlerinde bulunan Fenilalanin maddesinin diyetten kaldırılması gerekmektedir. Bu takdirde zekâ gerilemesi durdurulabilir. Hastalık olasılığı varsa, doğumu izleyen üçüncü günden itibaren bebekte idrar ve kan tahlilleri yapılmalıdır.
Parazit adı verilen küçük canlılar tarafından meydana getirilen ve cilt, ince barsaklar ve akciğerleri etkileyebilen hastalıklardır. Necator americanus, Ancylostoma duodenale, Ancylostoma ceylenicum ve Ancylostoma braziliense adı verilen parazitler hastalığa neden olabilir. İlk iki parazit sadece insanlarda son ikisi ise hem insanlarda hem de hayvanlarda hastalık yapabilir. Bu yazıda ilk iki tür üzerinde durulacaktır. Kancalı kurt hastalığı son derece yaygındır ve nemli tropikal ve subtropikal bölgelerde yaklaşık olarak 700 milyon insanı etkilemektedir. Dünya genelinde günde 700 milyon insandan ortalama 7 milyon litre kan emmektedirler.
Özellikle gelşmekte olan ülkelerde çocuklarda meydana gelen kancalı kurt enfeksiyonu sonucu normalde ölümcül olmayan bir çok hastağa karşı çocukların direnci düşmekte ve ölüm meydana gelebilmektedir.
Her iki türün de uzunluğu ortalama 10 mm civarındadır. Kancalı kurtlar açık pembe veya pembemsi beyaz renktedirler. Baş ev gövdeleri ters yönlere doğru bükülüdür. Erkeklerinde yelpaze şeklinde (başka parazitlerde olmayan) keseleri vardır. Döllenmiş bir dişi, 60 x 40 mikrometre boyutlarındaki yumurtalarından günde 10.000-20.000 arasında yumurtlayabilir. Kancalı kurtlar 30 oC güney ve 45 oC kuzey enlemleri arasında bulunurlar.
Hastalık; ılık, nemli ve oksijenli toprakta gelişen yavru kancalı kurtlarla (larva) deri yoluyla bulaşır. Cilde giriş yerlerinde kaşıntılı bir kızarıklık meydana gelebilir. Özellikle kapalı ve kalabalık topluluklarda daha sıktır.
Deriden kan damarlarına geçen kancalı kurtlar akciğerlere ulaşabilirler. Akciğerlere ulaştıklarında küçük hava yollarına giderek öksürüğe neden olabilirler. Öksürük sırasında yukarı doğru çıkan larvalar yutularak sindirim sistemine geçerler. Bu sayede ince barsaklara yerleşen larvalar (yavrular ?) gelişimlerini tamamlayarak yetişkin (olgun) kancalı kurt haline gelirler. Olgun ve yavru larvalar dışkı ile dışarı çıkarlar.
Deriye giriş yerinde meydana gelen şişlik, kızarıklık ve kaşıntı, genelde Necator americanus paraziti ile meydana gelir ve allerjik bir olaydır. Aylarca devam edebilir.
Belirti ve bulgular
- Bu parazitin bulunduğu kişilerde genelde belirti ve şikayet bulunmaz, çünkü sayıca azdırlar. Bununla birlikte zaman içerisinde ileri derecede demir eksikliği anemisi (kansızlığı) meydana gelebilir.
- Akciğer tutulumunda: öksürük, hırıltılı solunum ve hafif bir ateş ortaya çıabilir. Genelde hafif seyreder.
- Sindirim sistemi tutulumunda: şiddetli hastalık durumunda iman tahtasının aşağı kısmında şiddetli ağrı ve barsak hareketleirinin artışı dikkat çekicidir. Sürekli kan emileceğinden kansızlık ve albümin eksikliği meydana gelebilir. Meydana gelebilecek diğer şikayetler: iştah kaybı, ishal, solukluk, halsizlik, dışkıda yumurta ve kan görülmesi, ağızdan kanlı salya gelmesi.
Tanı
Hastanın taze dışkısının mikroskopla incelenmessonucu eğer parazit yumurtaları görülebilirse tanı konur.
Bu hastalıkta D-xylose testinin sonuçarı da değişebilir.
Korunma
Özellikle kanalizasyon sisteminin ve genel çevre hijyeninin iyileştirilmesi gerekir.
Tedavi
Hastalığın tedavisinde pyrantel pamoate ve mebendazole etken maddeli ilaçlar son derece etkilidir. Ayrıca meydana gelen kansızlık ve beslenme yetersizliği gibi durumların da tedavi edilmesi gerekir.
