Uzman SühaN
Administrator
Çocuklarda görülen fıtık hastalıkları
En sık görülen fıtık tipi, kasık fıtığıdır. Dolaylı ya da dolaysız olabilir. Dolaysız fıtıkta, karın duvarındaki zayıf bir noktadan öksürük, kabızlık nedeniyle ıkınma sonucu bağırsağın bir bölümü dışarı fırlar. Çoğunlukla doğmalık olan dolaylı fıtıkta bağırsak parçası erbezi torbasına doğru uzantı yapar. Bebeklerde çok sık görülen göbek fıtığı genellikle kendiliğinden iyileşir. Geç iyileşen ya da mikroplanma
sonucu iltihaplanan göbek fıtığı mutlaka bir doktora gösterilmelidir. Çocuklarda görülen fıtık genellikle kendiliğinden kapanır. Büyük fıtıklarda ameliyat şarttır.
Bu hastalık, anne ile fetüs arasındaki kan gurubu uyuşmazlıkları sonucu ortaya çıkar. Rh-negâtif tarafından üretilen lgG tipindeki izoantikorlar plasenta yoluyla fetal kan dolaşımına geçerler ve fetüsün alyuvarlarındaki belirli antijenlerle birleşirler. Böylece, antikorlarla kaplı olan alyuvarların retiküloendotelyal sistemde erken yıkılmaları hemolitik kansızlığa neden olur. Uyuşmazlık genellikle Rh faktöründe ya da ABO sisteminde olur.
Vakaların çoğunluğu Rh sistemindedir. Rh uyuşmazlığına bağlı olan hemolitik hastalık genellikle ölümle sonuçlanır. Plasentada şişlik, fetüste ileri derecede kansızlık ve su toplama görülür. Doğumdan 24 saat sonra ağır sarılık başlar, karaciğer ve dalakta büyüme olur.
Gebenin Rh-negatif olduğu saptanır saptanmaz hemolitik hastalık dikkate alınır. Gebelik süresince testler yapılır ve fetüsteki antikor miktarı saptanır. Doğumun erken başlatılması, ana rahmindeyken fetüse kan nakli ya da doğumdan sonra bebek kanının tümüyle değiştirilmesi bebeğin yaşama oranını yükselten faktörlerdir.
Mükovisidoz Nedir
Akrabalar arasındaki evlenmelerde çok sık görülen kalıtsal, başta pankreas olmak üzere dış salgı bezleri tarafından yapılan salgının bozulmasıyla ilgili bir hastalıktır. Pankreasta içi sıvı dolu bağdoku oluşumu vardır. Pankreasın sindirime yardımcı olan dış salgısı olmaz. Ayrıca, müköz doku salgıları da koyulaşmış ve bozulmuştur. Hastada genellikle sindirim bozukluğu nedeniyle kabızlık görülür. Bağırsak tıkanmaları, sindirim bozukluğu, zayıflama, büyüme bozuklukları, kronik solunum yolları ve akciğer iltihapları en belirgin yan etkilerdir. Hastalığın tedavisi oldukça güçtür. Pankreasın yetersiz ya da hiç salgı yapmaması halinde sindirimi kolaylaştırıcı enzimler dışarıdan verilir
.
Fıtık, karın içindeki (bağırsaklar gibi) bir organın, karın duvarından dışarı çıkmasıdır. Fıtığın bulunduğu yerde yumuşak bir kitle ele gelir. Kasık bölgesinde ortaya çıkan fıtığa kasık fıtığı denir. Anne rahmindeyken bebeklerin yumurtalıkları (erkekte testis, kızda over) karın içinde böbreklere yakın yerleşmektedir. Bebek gelişimiyle birlikte yumurtalıklar kasık bölgesine doğru iner. Erkek yumurtalığı torbaya (skrotum) inerken beraberinde periton denilen karın içini kaplayan zardan bir keseyi kasık kanalına doğru sürükler. Kanal bu şekilde kapanamaz ve içinde bulunan kese fıtık oluşumuna yol açar. Kızlarda ise aynı kanaldan rahim bağları geçer. Benzer mekanizmayla kasık kanalında zardan bir kese oluşur. Sonuçta; doğumda var olan bu kese çok ince olduğundan farkedilmeyebilir. Ancak içine bağırsaklar gibi bir organ girdiğinde aile ve doktor tarafından farkedilir. Bazen bu kese içine sadece su girer, bu duruma “Fıtık Benzeri Su Toplaması” (hidrosel) adı verilir.
Erkek Çocuklarda Görülme Oranı Çok Daha Yüksek
Her 100 çocuktan ortalama ikisinde kasık fıtığı görünmektedir. Kasık fıtığına %80-90 gibi bir oranda erkek çocuklarında rastlanmaktadır. Kasık fıtığı tek sağ ya da tek sol tarafta olabileceği gibi %10 gibi bir oranda her iki tarafta da saptanabilmektedir. Prematüre bebeklerde görülme sıklığı normal kilolu bebeklere göre üç kat daha fazladır. Bu rahatsızlıkların üçte birinin tanısı ilk 6 ay içerisinde konulmaktadır. Ancak tanının sonraki yaşlarda da konulması mümkündür.
Çocuklarda görülen kasık fıtığının erişkinlerdeki gibi kendini zorlamayla ilgisi yoktur, genetik faktörler rol oynamaktadır. Kasık fıtığı, kasıkta ya da torbada çocuk ağlayıp kendini zorladığı sırada bir şişlikle kendini gösterir. Çocuklar sırt üstü yattığında bazen fıtık kesesi küçülüp kaybolur ve görünmez. Fakat aslında fıtık kesesi yine vardır. Ancak gözle tanı konulması mümkün değildir. Fıtık zaman zaman çocukta sıkışmaya bağlı ağrı yapabilmektedir.
Boğulmuş Fıtık
Yumuşak bir baskıyla karın içine gönderilemeyen fıtığa boğulmuş fıtık denir. Bu durumda çocukta huzursuzluk, ağrı ve kusma ortaya çıkabilir. Bu haliyle devam ederse iştah kaybı, dışkı yapamama ve karın şişliği ortaya çıkabilir. Uzun süren fıtık boğulması nedeniyle bağırsakları besleyen damarlar sıkışıp bağırsak çürümesi (strangülasyon) denilen ve acil cerrahi gerektiren hayatı tehdit eden durumlar ortaya çıkabilir.
En Kısa Sürede Ameliyat Şart
Kasık fıtığı, karın içi organlarının sıkışarak boğulması riskini engellemek için, mümkün olan en kısa sürede ameliyat ile onarılmalıdır. Prematüre bebeklerde anestezinin risk taşıma olasılığı nedeniyle bir iki ay beklenebilir. Ameliyat genel anestezi altında yapılır. Kasık bölgesinde çok küçük bir kesi yapılır, fıtık kesesi onarıldıktan sonra cilt kesisi eriyen dikişlerle kapatılır. Kesinin üstü küçük bir pansumanla kapatılır. İşlem sırasında ameliyat bölgesine uzun etkili uyuşturucular kullanıldığı için ameliyat sonrası ağrı kontrol altındadır.
Ameliyattan Sonra İzlem Gerekli
Prematüre ve yenidoğan bebekler dışında ameliyattan kısa süre sonra çocuklara sulu gıda başlanır ve evlerine gönderilir. Genellikle aktivite kısıtlamasına gerek yoktur. Daha büyük çocuklarda ağır spor aktivitelerinden kaçınma önerilir. Ameliyat bölgesinde ve torbada işleme bağlı şişlikler olabilir, normalde bu şişlikler 1-2 ay içinde yavaşça kaybolur. Uzun süreli takipte fıtığın tekrarlaması çok nadirdir. Ancak bazı bağ dokusu gibi hastalık gruplarında ve prematürelerde tekrarlama görülebilir. Tek taraflı kasık fıtığında karşı tarafta sonradan fıtık çıkabilir. Özellikle sol tarafta kasık fıtığı varsa sağ tarafta çok yüksek oranda fıtık ortaya çıkabilir. Bu durumda yeniden ameliyat zorunludur. Uzun süre izlemde hem görsel hem de işlevsel olarak herhangi bir sorun ortaya çıkmamaktadır.
sonucu iltihaplanan göbek fıtığı mutlaka bir doktora gösterilmelidir. Çocuklarda görülen fıtık genellikle kendiliğinden kapanır. Büyük fıtıklarda ameliyat şarttır.
Bu hastalık, anne ile fetüs arasındaki kan gurubu uyuşmazlıkları sonucu ortaya çıkar. Rh-negâtif tarafından üretilen lgG tipindeki izoantikorlar plasenta yoluyla fetal kan dolaşımına geçerler ve fetüsün alyuvarlarındaki belirli antijenlerle birleşirler. Böylece, antikorlarla kaplı olan alyuvarların retiküloendotelyal sistemde erken yıkılmaları hemolitik kansızlığa neden olur. Uyuşmazlık genellikle Rh faktöründe ya da ABO sisteminde olur.
Vakaların çoğunluğu Rh sistemindedir. Rh uyuşmazlığına bağlı olan hemolitik hastalık genellikle ölümle sonuçlanır. Plasentada şişlik, fetüste ileri derecede kansızlık ve su toplama görülür. Doğumdan 24 saat sonra ağır sarılık başlar, karaciğer ve dalakta büyüme olur.
Gebenin Rh-negatif olduğu saptanır saptanmaz hemolitik hastalık dikkate alınır. Gebelik süresince testler yapılır ve fetüsteki antikor miktarı saptanır. Doğumun erken başlatılması, ana rahmindeyken fetüse kan nakli ya da doğumdan sonra bebek kanının tümüyle değiştirilmesi bebeğin yaşama oranını yükselten faktörlerdir.
Mükovisidoz Nedir
Akrabalar arasındaki evlenmelerde çok sık görülen kalıtsal, başta pankreas olmak üzere dış salgı bezleri tarafından yapılan salgının bozulmasıyla ilgili bir hastalıktır. Pankreasta içi sıvı dolu bağdoku oluşumu vardır. Pankreasın sindirime yardımcı olan dış salgısı olmaz. Ayrıca, müköz doku salgıları da koyulaşmış ve bozulmuştur. Hastada genellikle sindirim bozukluğu nedeniyle kabızlık görülür. Bağırsak tıkanmaları, sindirim bozukluğu, zayıflama, büyüme bozuklukları, kronik solunum yolları ve akciğer iltihapları en belirgin yan etkilerdir. Hastalığın tedavisi oldukça güçtür. Pankreasın yetersiz ya da hiç salgı yapmaması halinde sindirimi kolaylaştırıcı enzimler dışarıdan verilir
.
Fıtık, karın içindeki (bağırsaklar gibi) bir organın, karın duvarından dışarı çıkmasıdır. Fıtığın bulunduğu yerde yumuşak bir kitle ele gelir. Kasık bölgesinde ortaya çıkan fıtığa kasık fıtığı denir. Anne rahmindeyken bebeklerin yumurtalıkları (erkekte testis, kızda over) karın içinde böbreklere yakın yerleşmektedir. Bebek gelişimiyle birlikte yumurtalıklar kasık bölgesine doğru iner. Erkek yumurtalığı torbaya (skrotum) inerken beraberinde periton denilen karın içini kaplayan zardan bir keseyi kasık kanalına doğru sürükler. Kanal bu şekilde kapanamaz ve içinde bulunan kese fıtık oluşumuna yol açar. Kızlarda ise aynı kanaldan rahim bağları geçer. Benzer mekanizmayla kasık kanalında zardan bir kese oluşur. Sonuçta; doğumda var olan bu kese çok ince olduğundan farkedilmeyebilir. Ancak içine bağırsaklar gibi bir organ girdiğinde aile ve doktor tarafından farkedilir. Bazen bu kese içine sadece su girer, bu duruma “Fıtık Benzeri Su Toplaması” (hidrosel) adı verilir.
Erkek Çocuklarda Görülme Oranı Çok Daha Yüksek
Her 100 çocuktan ortalama ikisinde kasık fıtığı görünmektedir. Kasık fıtığına %80-90 gibi bir oranda erkek çocuklarında rastlanmaktadır. Kasık fıtığı tek sağ ya da tek sol tarafta olabileceği gibi %10 gibi bir oranda her iki tarafta da saptanabilmektedir. Prematüre bebeklerde görülme sıklığı normal kilolu bebeklere göre üç kat daha fazladır. Bu rahatsızlıkların üçte birinin tanısı ilk 6 ay içerisinde konulmaktadır. Ancak tanının sonraki yaşlarda da konulması mümkündür.
Çocuklarda görülen kasık fıtığının erişkinlerdeki gibi kendini zorlamayla ilgisi yoktur, genetik faktörler rol oynamaktadır. Kasık fıtığı, kasıkta ya da torbada çocuk ağlayıp kendini zorladığı sırada bir şişlikle kendini gösterir. Çocuklar sırt üstü yattığında bazen fıtık kesesi küçülüp kaybolur ve görünmez. Fakat aslında fıtık kesesi yine vardır. Ancak gözle tanı konulması mümkün değildir. Fıtık zaman zaman çocukta sıkışmaya bağlı ağrı yapabilmektedir.
Boğulmuş Fıtık
Yumuşak bir baskıyla karın içine gönderilemeyen fıtığa boğulmuş fıtık denir. Bu durumda çocukta huzursuzluk, ağrı ve kusma ortaya çıkabilir. Bu haliyle devam ederse iştah kaybı, dışkı yapamama ve karın şişliği ortaya çıkabilir. Uzun süren fıtık boğulması nedeniyle bağırsakları besleyen damarlar sıkışıp bağırsak çürümesi (strangülasyon) denilen ve acil cerrahi gerektiren hayatı tehdit eden durumlar ortaya çıkabilir.
En Kısa Sürede Ameliyat Şart
Kasık fıtığı, karın içi organlarının sıkışarak boğulması riskini engellemek için, mümkün olan en kısa sürede ameliyat ile onarılmalıdır. Prematüre bebeklerde anestezinin risk taşıma olasılığı nedeniyle bir iki ay beklenebilir. Ameliyat genel anestezi altında yapılır. Kasık bölgesinde çok küçük bir kesi yapılır, fıtık kesesi onarıldıktan sonra cilt kesisi eriyen dikişlerle kapatılır. Kesinin üstü küçük bir pansumanla kapatılır. İşlem sırasında ameliyat bölgesine uzun etkili uyuşturucular kullanıldığı için ameliyat sonrası ağrı kontrol altındadır.
Ameliyattan Sonra İzlem Gerekli
Prematüre ve yenidoğan bebekler dışında ameliyattan kısa süre sonra çocuklara sulu gıda başlanır ve evlerine gönderilir. Genellikle aktivite kısıtlamasına gerek yoktur. Daha büyük çocuklarda ağır spor aktivitelerinden kaçınma önerilir. Ameliyat bölgesinde ve torbada işleme bağlı şişlikler olabilir, normalde bu şişlikler 1-2 ay içinde yavaşça kaybolur. Uzun süreli takipte fıtığın tekrarlaması çok nadirdir. Ancak bazı bağ dokusu gibi hastalık gruplarında ve prematürelerde tekrarlama görülebilir. Tek taraflı kasık fıtığında karşı tarafta sonradan fıtık çıkabilir. Özellikle sol tarafta kasık fıtığı varsa sağ tarafta çok yüksek oranda fıtık ortaya çıkabilir. Bu durumda yeniden ameliyat zorunludur. Uzun süre izlemde hem görsel hem de işlevsel olarak herhangi bir sorun ortaya çıkmamaktadır.
