Uzman SühaN
Administrator
Gıda zehirlenmesi nedenleri ve tedavisi
Gıda kaynaklı hastalık olarak da adlandırılan gıda zehirlenmesi, bozulmuş yiyeceklerden kaynaklanan hastalıktır. Bulaşıcı organizmalar , bakteri, virüs ve parazitler dahil , veya bunların toksinleri, gıda zehirlenmesinin en yaygın nedenidir. Gıda zehirlenmesi belirtileri, genellikle bulantı, kusma veya diyare içerir. Çoğu zaman, gıda zehirlenmesi hafiftir ve tedavi edilmeden giderilir. Fakat gıda zehirlenme şüphesi olanlar mutlaka hastaneye gitmelidir.
Belirtiler
Gıda zehirlenmesi belirtileri kontaminasyonun kaynağına göre değişir. Ciddi durumlarda, gıda zehirlenmesi felç, çift görme veya yutma veya nefes darlığı gibi sinir sistemi problemlerine neden olabilir.Çoğu gıda zehirlenmesi, aşağıdaki belirti ve semptomlardan bir ya da daha fazlasına neden olur:
Mide bulantısı
Kusma
Sulu ishaller
Karın ağrısı ve krampları
Ateş
Yaşamını tehdit eden gıda zehirlenmesinin belirtileri şunlardır:
Ishal üç günden fazla sürer
Yüksek ateş
Görme veya konuşma zorluğu
Kanlı ishal
Bu belirtilerden herhangi biriyle karşılaşırsanız derhal doktora görünmelisiniz.Bakteri, gıda zehirlenmesinin en yaygın sebebidir. Parazitlerin yol açtığı gıda zehirlenmesi, bakterilerin neden olduğu gıda zehirlenmesi kadar yaygın değildir, ancak gıda yoluyla yayan parazitler hala çok tehlikelidir. Toksoplazma , gıda zehirlenmesi vakalarında en çok görülen parazittir.Gıda zehirlenmesine bir virüste neden olabilir. Çiğ yenen gıdalar, gıda zehirlenmesinin ortak kaynaklarıdır, çünkü pişirme sürecinden geçmezler.
Herkes gıda zehirlenmesi yaşayabilir. İstatistiksel olarak konuşursak, neredeyse herkes hayatında en az bir kez gıda zehirlenmesi yaşar.Diğerlerinden daha fazla risk altında olan bazı popülasyonlar vardır. Bağışıklık sistemi zayıf olanlar. Bağışıklık sistemleri yetişkin kadar gelişmiş olmadığından, çocuklar risk altındaki bir nüfustur.
Gıda Zehirlenmesi Nasıl Teşhis Edilir?
Doktorunuz belirtilerinize dayanarak yiyecek zehirlenmesinin türünü teşhis edebilir. Şiddetli durumlarda, gıda zehirlenmesinden sorumlu olanı belirlemek için kan testleri, dışkı testleri isteyebilir
En çok kim risk altındadır?
Bebekler ve yaşlılar gıda zehirlenmesi açısından daha büyük risk altındadır. Diğer risk faktörleri şunları içerir:
Kronik böbrek yetmezliği, karaciğer hastalığı veya diyabet gibi önceden var olan bir tıbbi durum
Antibiyotik, antihistaminik veya steroid ilaçlar almak
Orak hücre anemi ve diğer kırmızı kan hücreleri problemleri
Zayıflamış bir bağışıklık sistemi, hamile kadınlar ve 65 yaş üzeri insanlar en çok risk altındadır
Sebepler
Gıda zehirlenmesinin birçok nedeni var. Bazen semptomların potansiyel olarak kirlenmiş yiyecekleri yedikten sonra ne kadar çabuk başlayacağına göre sınıflandırılırlar.Gıda zehirlenmesi, aynı gıdayı yiyen bir kişiyi veya bir grup insanı etkileyebilir. Piknik, okul kafeteryalar, büyük toplumsal işlevler veya restoranlarda yemek yedikten sonra daha sık görülür.
Özetle ;
Et ve kümes hayvanları Hayvanlardaki dışkılar et yüzeylerine temas ederse, işleme sırasında kontaminasyon oluşur. Diğer kaynaklara pastörize edilmemiş süt ve kontamine su dahildir.Düşük asitli, uygun olmayan şekilde konserve edilmiş ticari gıdalar, füme veya tuzlanmış balıklar, alüminyum folyo içinde pişmiş patatesler ve sıcakta çok sıcak tutulan diğer gıdalarla konserve edilmiş yiyecekler gıda zehirlenmesine neden olabilir.
Gıda zehirlenmesi tedavisi, bilindiği takdirde hastalığın kaynağına ve belirtilerin şiddetine bağlıdır.Kusma ve ishalden dolayı su kaybı oluşmuşsa serum uygulanacaktır. Doktorunuz, belirli bakteriel gıda zehirlenmesine sahipseniz ve semptomlarınız şiddetli olduğunda, antibiyotik reçete edebilir.Diyarenin laktaz eksikliğinden kötüye gitmesini önlemek için ilk birkaç hafta süt ve süt ürünlerinden kaçınılması önerilir. Hastalık genellikle kendini sınırlandırır ve 3-4 gün sürer.Çoğu insan herhangi bir komplikasyon olmaksızın gastroenterit atağından kurtulur.
Gıda zehirlenmesin de evde yapılacaklar
Bol miktarda sıvı tüketin. Sık sık kusma ve ishali yaşıyorsanız, vücudunuz çabucak sıvı kaybeder ve bu da dehidrasyona neden olur. Kaybolmuş sıvıların yerini alabilmek için mümkün olduğunca fazla sıvı için. Süt ürünlerinden bir kaç gün mola verin. Vücudunuz gıda zehirlenmesine karşı savaşırken, sindirim sisteminiz geçici bir laktoz intoleransı durumu yaşayacaktır. Bu nedenle, tükettiğiniz herhangi bir süt ürünü ; örneğin tereyağı, süt, peynir, yoğurt vb daha da komplikasyonlara neden olacaktır. Vücudunuzun normale döndüğünden emin olana kadar süt tüketmekten kaçının.Bulantı veya kusmayı tetikleyebilecek gıdalardan kaçının. Halihazırda gıda zehirlenmesi yaşıyorsanız bunlar cazip gelmez, ancak sindirmeniz zor olabilecek baharatlı ya da yağlı gıdalardan kaçınmaya dikkat edin.Kafein ve alkolden kaçının.
Kafein ve alkol hem vücudunuzun kimyasını sizi daha rahatsız edici şekillerde değiştirecektir.Bazı probiyotik takviyeleri alın. Bağırsaklardaki iyi bakterilerin iyileştirilmesine yardımcı olabilir ve iyileşme sürecini hızlandırabilirler.Almadan önce doktorunuza danışın.Midenizi bal ve zencefille yatıştırın. Bal antimikrobiyal özelliklere sahiptir ve mide asidini kontrol edebilir, zencefil karın ağrısı ve hazımsızlığı azaltabilir.Bol dinlenin. Bedeniniz toksinleri sisteminizden kurtarmaya çalışırken yorulduğunuzu hissedersiniz. Vücudunuzun enerjisini iyileşmek için kullanabilmesi için mümkün olduğunca dinlenmeniz önerilir.Ellerinizi sık sık yıkayın. Kusma veya ishal görüyorsanız, mikropların yayılmasını önlemek için ellerinizi yıkamanız önemlidir
Belirtiler
Gıda zehirlenmesi belirtileri kontaminasyonun kaynağına göre değişir. Ciddi durumlarda, gıda zehirlenmesi felç, çift görme veya yutma veya nefes darlığı gibi sinir sistemi problemlerine neden olabilir.Çoğu gıda zehirlenmesi, aşağıdaki belirti ve semptomlardan bir ya da daha fazlasına neden olur:
Mide bulantısı
Kusma
Sulu ishaller
Karın ağrısı ve krampları
Ateş
Yaşamını tehdit eden gıda zehirlenmesinin belirtileri şunlardır:
Ishal üç günden fazla sürer
Yüksek ateş
Görme veya konuşma zorluğu
Kanlı ishal
Bu belirtilerden herhangi biriyle karşılaşırsanız derhal doktora görünmelisiniz.Bakteri, gıda zehirlenmesinin en yaygın sebebidir. Parazitlerin yol açtığı gıda zehirlenmesi, bakterilerin neden olduğu gıda zehirlenmesi kadar yaygın değildir, ancak gıda yoluyla yayan parazitler hala çok tehlikelidir. Toksoplazma , gıda zehirlenmesi vakalarında en çok görülen parazittir.Gıda zehirlenmesine bir virüste neden olabilir. Çiğ yenen gıdalar, gıda zehirlenmesinin ortak kaynaklarıdır, çünkü pişirme sürecinden geçmezler.
Herkes gıda zehirlenmesi yaşayabilir. İstatistiksel olarak konuşursak, neredeyse herkes hayatında en az bir kez gıda zehirlenmesi yaşar.Diğerlerinden daha fazla risk altında olan bazı popülasyonlar vardır. Bağışıklık sistemi zayıf olanlar. Bağışıklık sistemleri yetişkin kadar gelişmiş olmadığından, çocuklar risk altındaki bir nüfustur.
Gıda Zehirlenmesi Nasıl Teşhis Edilir?
Doktorunuz belirtilerinize dayanarak yiyecek zehirlenmesinin türünü teşhis edebilir. Şiddetli durumlarda, gıda zehirlenmesinden sorumlu olanı belirlemek için kan testleri, dışkı testleri isteyebilir
En çok kim risk altındadır?
Bebekler ve yaşlılar gıda zehirlenmesi açısından daha büyük risk altındadır. Diğer risk faktörleri şunları içerir:
Kronik böbrek yetmezliği, karaciğer hastalığı veya diyabet gibi önceden var olan bir tıbbi durum
Antibiyotik, antihistaminik veya steroid ilaçlar almak
Orak hücre anemi ve diğer kırmızı kan hücreleri problemleri
Zayıflamış bir bağışıklık sistemi, hamile kadınlar ve 65 yaş üzeri insanlar en çok risk altındadır
Sebepler
Gıda zehirlenmesinin birçok nedeni var. Bazen semptomların potansiyel olarak kirlenmiş yiyecekleri yedikten sonra ne kadar çabuk başlayacağına göre sınıflandırılırlar.Gıda zehirlenmesi, aynı gıdayı yiyen bir kişiyi veya bir grup insanı etkileyebilir. Piknik, okul kafeteryalar, büyük toplumsal işlevler veya restoranlarda yemek yedikten sonra daha sık görülür.
Özetle ;
Et ve kümes hayvanları Hayvanlardaki dışkılar et yüzeylerine temas ederse, işleme sırasında kontaminasyon oluşur. Diğer kaynaklara pastörize edilmemiş süt ve kontamine su dahildir.Düşük asitli, uygun olmayan şekilde konserve edilmiş ticari gıdalar, füme veya tuzlanmış balıklar, alüminyum folyo içinde pişmiş patatesler ve sıcakta çok sıcak tutulan diğer gıdalarla konserve edilmiş yiyecekler gıda zehirlenmesine neden olabilir.
Gıda zehirlenmesi tedavisi, bilindiği takdirde hastalığın kaynağına ve belirtilerin şiddetine bağlıdır.Kusma ve ishalden dolayı su kaybı oluşmuşsa serum uygulanacaktır. Doktorunuz, belirli bakteriel gıda zehirlenmesine sahipseniz ve semptomlarınız şiddetli olduğunda, antibiyotik reçete edebilir.Diyarenin laktaz eksikliğinden kötüye gitmesini önlemek için ilk birkaç hafta süt ve süt ürünlerinden kaçınılması önerilir. Hastalık genellikle kendini sınırlandırır ve 3-4 gün sürer.Çoğu insan herhangi bir komplikasyon olmaksızın gastroenterit atağından kurtulur.
Gıda zehirlenmesin de evde yapılacaklar
Bol miktarda sıvı tüketin. Sık sık kusma ve ishali yaşıyorsanız, vücudunuz çabucak sıvı kaybeder ve bu da dehidrasyona neden olur. Kaybolmuş sıvıların yerini alabilmek için mümkün olduğunca fazla sıvı için. Süt ürünlerinden bir kaç gün mola verin. Vücudunuz gıda zehirlenmesine karşı savaşırken, sindirim sisteminiz geçici bir laktoz intoleransı durumu yaşayacaktır. Bu nedenle, tükettiğiniz herhangi bir süt ürünü ; örneğin tereyağı, süt, peynir, yoğurt vb daha da komplikasyonlara neden olacaktır. Vücudunuzun normale döndüğünden emin olana kadar süt tüketmekten kaçının.Bulantı veya kusmayı tetikleyebilecek gıdalardan kaçının. Halihazırda gıda zehirlenmesi yaşıyorsanız bunlar cazip gelmez, ancak sindirmeniz zor olabilecek baharatlı ya da yağlı gıdalardan kaçınmaya dikkat edin.Kafein ve alkolden kaçının.
Kafein ve alkol hem vücudunuzun kimyasını sizi daha rahatsız edici şekillerde değiştirecektir.Bazı probiyotik takviyeleri alın. Bağırsaklardaki iyi bakterilerin iyileştirilmesine yardımcı olabilir ve iyileşme sürecini hızlandırabilirler.Almadan önce doktorunuza danışın.Midenizi bal ve zencefille yatıştırın. Bal antimikrobiyal özelliklere sahiptir ve mide asidini kontrol edebilir, zencefil karın ağrısı ve hazımsızlığı azaltabilir.Bol dinlenin. Bedeniniz toksinleri sisteminizden kurtarmaya çalışırken yorulduğunuzu hissedersiniz. Vücudunuzun enerjisini iyileşmek için kullanabilmesi için mümkün olduğunca dinlenmeniz önerilir.Ellerinizi sık sık yıkayın. Kusma veya ishal görüyorsanız, mikropların yayılmasını önlemek için ellerinizi yıkamanız önemlidir
