M
Misafir
Forum Okuru
Güzel sözün Tesiri
Hayırlı ve güzel olan her tavrın ve her konuşmanın, neticesi de hayırlı ve güzel olacaktır. Bunun en güzel delillerinden bir tanesi, güzel sözün insan üzerinde meydana getirdiği neticedir. Güzel sözün tarifini: yumuşaklıkla söylenmiş, içerisinde şefkat ve merhamet hissedilen, karşıdaki şahsa değer veren, samîmi, akılcı, içinde hiçbir alaycılık, kırıcılık olmayan, tevazuyla söylenmiş hikmetli söz, şeklinde yapabiliriz.
Böyle bir sözün en mühim hususiyeti ve güzel söz olduğunun en önemli alâmeti, karşıdakinin doğrudan kalbine tesir etmesidir. Güzel söz, muhatabın kalbine tesir ederek, vicdanını harekete geçirir. Onun doğru olanı kabul etmesini ve yanlış olanda diretmemesini kolaylaştırır.
Güzel sözle anlatılan bir mevzuya insanlar, kolay kolay aksi tepki vermezler. Anlatılan konu kendi ideolojilerine aykırı olsa bile, kendisine bu mevzuyu takdim eden kişinin güzel sözlerle konuşmasından etkilenir ve belki de hayatlarında ilk defa tarafsız düşünerek, vicdanlarına başvururlar. Çünkü güzel ve hikmetli bir anlatım, insanların kalplerini yumuşatır. Onları fıtrî olarak iyi davranmaya ve iyi huylu olmaya yöneltir. Güzel sözlerle hitâp edilen bir insan, o güne kadar hiç ortaya çıkarmadığı iyi ve yumuşak başlı yönünü ortaya çıkarabilir. Çünkü güzel söz karşı tarafta bir sıcaklık, yakınlık ve sevgi uyandırır. Konuşan kişinin sözlerinden hissedilen merhamet, tevazu, samimiyet, dürüstlük ve akılcılık, muhataba itimat telkin eder.
Güzel ve hikmetli konuşma herkese mahsus bir özellik olmadığı için. güzel sözlü bir insan hemen dikkat çeker. İnsanlar bu kişiyle konuşabilmek ve onun konuşmalarını dinleyebilmek için can atarlar. Böyle bir konuşmanın herkese mahsus olmadığını bildikleri için, bu kişinin akıl ve ahlâk olarak herkesten daha farklı olduğunu anlarlar ve güzel sözün sahibine karşı büyük bir hürmet hissi duyarlar.
Samimi konuşan insanlar, karşı tarafı iknâ kabiliyeti yüksek olan insanlardır. Anlatılan konuyu bir başka kişiden dinlediğinde hemen karşı çıkıp, tartışmaya ve çekişmeye başlarken, aynı mevzuyu samimi ve hikmetli bir üslûpla anlatan bir insana karşı çıkmaya gerek görülmez. Hem anlatılanların doğru olduğu vicdanen tasdik edilir, hem de konuşan kişinin tavrından ve bu doğrunun ilk defa kabul edilmesinden dolayı küçük düşülmeyeceği görülür. Bu kişinin anlatımındaki hikmetten ve asaletten dolayı, insan tartışma çıkarmaya veya çekişmeye utanarak, kendi fikrini çok daha yumuşak başlı bir üslûpla dile getirmeye mecbur kalır.
Güzel söz. katı. umursamaz, alaycı, tartışmacı, âsi, kibirli bir insanı, kısa süre içinde yumuşak başlı, uysal, mütevazı, vicdanlı bir insan hâline getirme gücüne sahiptir.
Ancak burada anlatılan güzel söz. taklidi olarak elde edilebilecek bir konuşma şekli değildir. Çünkü güzel söz. edebî yönden kusursuz olan, fiili, faili tam yerinde, dil bilgisi kaidelerine tam olarak uygun, şiir gibi. romantik bir konuşmadan çok farklıdır. Güzel sözün karşı taraf üzerinde tesirli olabilmesi için, ilk önce konuşmada aklî muhakemenin (veya mâkuliyetin) hissedilmesi gerekir. Bu da ancak konuşan kişinin akıl sahibi olmasına bağlıdır. Konuşmada samimiyet ve tevazu hissedilmesi gerekir ki, bu da ancak konuşan kişinin gerçek mânâda samimi ve mütevazı olmasıyla mümkün olabilir. Dolayısıyla güzel konuşabilmek ancak yüksek bir ahlâka sahip olmakla mümkün olabilir ki, yüksek ahlâk ancak Allah'tan (c.c) korkan ve O'na iman edenlere mahsus bir özelliktir.
Dolayısıyla dine karşı mücadele edenler. Müslümanların samimi anlatımlarından ve inançlarının hak olmasından kaynaklanan tesir gücünü bildikleri için, müminlerin her türlü anlatımlarını engellemeye çalışırlar. Allah (c.c) Kur'ân'da da. peygamberlerin insanlarla konuşmasını ve insanların onları dinlemesini engellemek için yapılan zulümlere dikkat çekmiştir. İnkârcılar, bilhassa peygamberlere yönelik asılsız dedikodular yayarak, halkın onlara yanaşmasını engellemeye çalışmışlardır. Ancak bunda muvaffak olamamışlar ve insanları onların etrafından uzaklaştıramamışlardır. Hattâ bununla da kalmayıp peygamberi insanlardan uzaklaştırmak için yaşadığı ülkeden sürmek isteyenler olmuştur.
İşte bu; güzel sözün ve samimi konuşmanın insanlar üzerindeki gücünün tesiridir. Müslümanların tarih boyunca insanlar üzerinde kalıcı tesirler meydana getirmelerinin sebebi; Allah korkularından ve imanlarından kaynaklanan güzel tavırları, güzel konuşmaları ve güzel ahlâkları olmuştur.
Şüphesiz müminlerin sözlerinin en büyük tesiri onların inandıklarını ve söylediklerini eksiksiz olarak uygulamalarından kaynaklanmaktadır. Dünya tarihi, hep bir fikri veya bir fâziletli davranışı konuşan, ama konuştuklarını yaşamayan insanlarla doludur. Sürekli sahtekârları gören insanlar ise, söylediklerini bütün hayatında sergileyen bir kişiyi gördüklerinde, fıtrî olarak ondan etkilenir ve güven duyarlar. Zira insanın mayasında ve fıtratında bu güzellikleri alacak hassas merkezler vardır. Şayet bu merkezlerin üzerini Örten toz ve kirler biraz süpürülürse. insanların bu yönleri açığa çıkarılabilir. Cenab-ı Allah (c.c) âyetinde güzel sözü Kendisi'ne ulaştıranın salih amel olduğunu bildirmektedir:
Böyle bir sözün en mühim hususiyeti ve güzel söz olduğunun en önemli alâmeti, karşıdakinin doğrudan kalbine tesir etmesidir. Güzel söz, muhatabın kalbine tesir ederek, vicdanını harekete geçirir. Onun doğru olanı kabul etmesini ve yanlış olanda diretmemesini kolaylaştırır.
Güzel sözle anlatılan bir mevzuya insanlar, kolay kolay aksi tepki vermezler. Anlatılan konu kendi ideolojilerine aykırı olsa bile, kendisine bu mevzuyu takdim eden kişinin güzel sözlerle konuşmasından etkilenir ve belki de hayatlarında ilk defa tarafsız düşünerek, vicdanlarına başvururlar. Çünkü güzel ve hikmetli bir anlatım, insanların kalplerini yumuşatır. Onları fıtrî olarak iyi davranmaya ve iyi huylu olmaya yöneltir. Güzel sözlerle hitâp edilen bir insan, o güne kadar hiç ortaya çıkarmadığı iyi ve yumuşak başlı yönünü ortaya çıkarabilir. Çünkü güzel söz karşı tarafta bir sıcaklık, yakınlık ve sevgi uyandırır. Konuşan kişinin sözlerinden hissedilen merhamet, tevazu, samimiyet, dürüstlük ve akılcılık, muhataba itimat telkin eder.
Güzel ve hikmetli konuşma herkese mahsus bir özellik olmadığı için. güzel sözlü bir insan hemen dikkat çeker. İnsanlar bu kişiyle konuşabilmek ve onun konuşmalarını dinleyebilmek için can atarlar. Böyle bir konuşmanın herkese mahsus olmadığını bildikleri için, bu kişinin akıl ve ahlâk olarak herkesten daha farklı olduğunu anlarlar ve güzel sözün sahibine karşı büyük bir hürmet hissi duyarlar.
Samimi konuşan insanlar, karşı tarafı iknâ kabiliyeti yüksek olan insanlardır. Anlatılan konuyu bir başka kişiden dinlediğinde hemen karşı çıkıp, tartışmaya ve çekişmeye başlarken, aynı mevzuyu samimi ve hikmetli bir üslûpla anlatan bir insana karşı çıkmaya gerek görülmez. Hem anlatılanların doğru olduğu vicdanen tasdik edilir, hem de konuşan kişinin tavrından ve bu doğrunun ilk defa kabul edilmesinden dolayı küçük düşülmeyeceği görülür. Bu kişinin anlatımındaki hikmetten ve asaletten dolayı, insan tartışma çıkarmaya veya çekişmeye utanarak, kendi fikrini çok daha yumuşak başlı bir üslûpla dile getirmeye mecbur kalır.
Güzel söz. katı. umursamaz, alaycı, tartışmacı, âsi, kibirli bir insanı, kısa süre içinde yumuşak başlı, uysal, mütevazı, vicdanlı bir insan hâline getirme gücüne sahiptir.
Ancak burada anlatılan güzel söz. taklidi olarak elde edilebilecek bir konuşma şekli değildir. Çünkü güzel söz. edebî yönden kusursuz olan, fiili, faili tam yerinde, dil bilgisi kaidelerine tam olarak uygun, şiir gibi. romantik bir konuşmadan çok farklıdır. Güzel sözün karşı taraf üzerinde tesirli olabilmesi için, ilk önce konuşmada aklî muhakemenin (veya mâkuliyetin) hissedilmesi gerekir. Bu da ancak konuşan kişinin akıl sahibi olmasına bağlıdır. Konuşmada samimiyet ve tevazu hissedilmesi gerekir ki, bu da ancak konuşan kişinin gerçek mânâda samimi ve mütevazı olmasıyla mümkün olabilir. Dolayısıyla güzel konuşabilmek ancak yüksek bir ahlâka sahip olmakla mümkün olabilir ki, yüksek ahlâk ancak Allah'tan (c.c) korkan ve O'na iman edenlere mahsus bir özelliktir.
Dolayısıyla dine karşı mücadele edenler. Müslümanların samimi anlatımlarından ve inançlarının hak olmasından kaynaklanan tesir gücünü bildikleri için, müminlerin her türlü anlatımlarını engellemeye çalışırlar. Allah (c.c) Kur'ân'da da. peygamberlerin insanlarla konuşmasını ve insanların onları dinlemesini engellemek için yapılan zulümlere dikkat çekmiştir. İnkârcılar, bilhassa peygamberlere yönelik asılsız dedikodular yayarak, halkın onlara yanaşmasını engellemeye çalışmışlardır. Ancak bunda muvaffak olamamışlar ve insanları onların etrafından uzaklaştıramamışlardır. Hattâ bununla da kalmayıp peygamberi insanlardan uzaklaştırmak için yaşadığı ülkeden sürmek isteyenler olmuştur.
İşte bu; güzel sözün ve samimi konuşmanın insanlar üzerindeki gücünün tesiridir. Müslümanların tarih boyunca insanlar üzerinde kalıcı tesirler meydana getirmelerinin sebebi; Allah korkularından ve imanlarından kaynaklanan güzel tavırları, güzel konuşmaları ve güzel ahlâkları olmuştur.
Şüphesiz müminlerin sözlerinin en büyük tesiri onların inandıklarını ve söylediklerini eksiksiz olarak uygulamalarından kaynaklanmaktadır. Dünya tarihi, hep bir fikri veya bir fâziletli davranışı konuşan, ama konuştuklarını yaşamayan insanlarla doludur. Sürekli sahtekârları gören insanlar ise, söylediklerini bütün hayatında sergileyen bir kişiyi gördüklerinde, fıtrî olarak ondan etkilenir ve güven duyarlar. Zira insanın mayasında ve fıtratında bu güzellikleri alacak hassas merkezler vardır. Şayet bu merkezlerin üzerini Örten toz ve kirler biraz süpürülürse. insanların bu yönleri açığa çıkarılabilir. Cenab-ı Allah (c.c) âyetinde güzel sözü Kendisi'ne ulaştıranın salih amel olduğunu bildirmektedir:
