İ
İslami Yazar
Forum Okuru
Kader ve Kaza İnancı ve Ef’âl-i İbad (Kulların Fiilleri) Meselesi
Kader Ne demektir.?
Bilindiği gibi Kader ve Kazaya inanmak İmanın Esaslarındandır. Bir kimsenin müslüman olabilmesi için kader ve kazaya iman etmesi icab eder. Bu mevzu aslında üzerinde birçok mezhebin görüş bildirdiği geniş bir mevzudur. Ancak yapılması gereken, bu mevzuda Ehl-i Sünnet ve’l-Cemaat Mezhebine tabi olmaktır. Zira Ehl-i Sünnet mezhebi Peygamber Efendimiz (s.a.v.)’in hadisi-i şeriflerinde bildirdiği üzere fırka-i naciye’dir yani kurtuluşa ermiş olan mezheptir.
Kader ve Kaza’nın ne demek olduğuna kısaca temas edip ardından mevzumuzu teferruatlı bir şekilde izah edelim.
Cenab-ı Hakk’ın, herhangi bir şeyin, muayyen bir şekilde meydana gelmesini ezelde bilip takdir etmesine kader denir. Bu hususla alakalı olarak Kamer süresi 49. Ayetde şöyle buyuruluyor: “Haberiniz olsun ki biz her şeyi bir kaderle yaratmışızdır”
Kaza ise Allah-ü Teâlâ’nın ezelde dilediği hususları vakti gelince yaratmasıdır. Kader ve Kaza ile alakalı olarak Hadid Suresi 22. Ayetin de şöyle buyuruluyor: “Yeryüzünde vuku bulan veya başınıza gelen hiçbir musibet yoktur ki, biz onu yaratmadan (kaza) önce bir kitapta yazılı (kader)olmasın. Şüphesiz bu Allah'a göre kolaydır.”
Kader ve kazanını Kuranı kerimde bahsedilen ayetlerden bir kısmı şunlardır!
En’am 59 da ise: “Gaybın anahtarları Allah'ın yanındadır; onları O'ndan başkası bilmez. O, karada ve denizde ne varsa bilir; O'nun bilgisi dışında bir yaprak bile düşmez. O, yerin karanlıklarında ki tek bir taneyi bile bilir. Yaş ve kuru ne varsa hepsi apaçık bir kitaptadır.” Görüldüğü üzere bu alemde meydana gelen her şey, Allah-ü Teâla’nın ilmi, iradesi, takdiri (kader) ve yaratmasıyla (kaza) meydana gelmektedir.
Ehl-i Sünnet’e göre kader ve kaza meselesini izah etmeden önce, Yine Ehl-i Sünnet’e göre Allah-ü Teâla’nın yaratması, ilmi ve iradesi ile alakalı malumat vermemiz icab ediyor. Çünkü kader ve kazayı iyi anlayabilmemiz için bu hususları doğru bir şekilde bilmemiz lazımdır.
Allah’tan başka yaratıcı yoktur. O, bir şeyin yaratılmasını dilediği zaman ona sadece “ol” deyiverir ve o şey hemen meydana gelir. Bu husus Yasin Suresi’nde şu şekilde ifade buyruluyor: “Bir şey murad ettiğinde O'nun emri "ol" demekten ibarettir; hemen oluverir.” . Evet Allah Azze ve Celle tek yaratıcıdır ve her şeye kadirdir.
Yine Allah (c.c.)’nun ilim sıfatı vardır ve O’nun ilmi ezelîdir. Yukarıda mealini verdiğimiz ayet-i kerime O’nun ilminin hudutsuzluğunu göstermektedir.
Allah’ın (c.c.) irade sıfatı da vardır ve bu sıfat da ezelîdir. Onun iradesi olmadan hiçbir şey meydana gelemez. Herşey onun ilmi, iradesi ve yaratması ile meydana gelmektedir.
Kader Ne demektir.?
Bilindiği gibi Kader ve Kazaya inanmak İmanın Esaslarındandır. Bir kimsenin müslüman olabilmesi için kader ve kazaya iman etmesi icab eder. Bu mevzu aslında üzerinde birçok mezhebin görüş bildirdiği geniş bir mevzudur. Ancak yapılması gereken, bu mevzuda Ehl-i Sünnet ve’l-Cemaat Mezhebine tabi olmaktır. Zira Ehl-i Sünnet mezhebi Peygamber Efendimiz (s.a.v.)’in hadisi-i şeriflerinde bildirdiği üzere fırka-i naciye’dir yani kurtuluşa ermiş olan mezheptir.
Kader ve Kaza’nın ne demek olduğuna kısaca temas edip ardından mevzumuzu teferruatlı bir şekilde izah edelim.
Cenab-ı Hakk’ın, herhangi bir şeyin, muayyen bir şekilde meydana gelmesini ezelde bilip takdir etmesine kader denir. Bu hususla alakalı olarak Kamer süresi 49. Ayetde şöyle buyuruluyor: “Haberiniz olsun ki biz her şeyi bir kaderle yaratmışızdır”
Kaza ise Allah-ü Teâlâ’nın ezelde dilediği hususları vakti gelince yaratmasıdır. Kader ve Kaza ile alakalı olarak Hadid Suresi 22. Ayetin de şöyle buyuruluyor: “Yeryüzünde vuku bulan veya başınıza gelen hiçbir musibet yoktur ki, biz onu yaratmadan (kaza) önce bir kitapta yazılı (kader)olmasın. Şüphesiz bu Allah'a göre kolaydır.”
Kader ve kazanını Kuranı kerimde bahsedilen ayetlerden bir kısmı şunlardır!
En’am 59 da ise: “Gaybın anahtarları Allah'ın yanındadır; onları O'ndan başkası bilmez. O, karada ve denizde ne varsa bilir; O'nun bilgisi dışında bir yaprak bile düşmez. O, yerin karanlıklarında ki tek bir taneyi bile bilir. Yaş ve kuru ne varsa hepsi apaçık bir kitaptadır.” Görüldüğü üzere bu alemde meydana gelen her şey, Allah-ü Teâla’nın ilmi, iradesi, takdiri (kader) ve yaratmasıyla (kaza) meydana gelmektedir.
Ehl-i Sünnet’e göre kader ve kaza meselesini izah etmeden önce, Yine Ehl-i Sünnet’e göre Allah-ü Teâla’nın yaratması, ilmi ve iradesi ile alakalı malumat vermemiz icab ediyor. Çünkü kader ve kazayı iyi anlayabilmemiz için bu hususları doğru bir şekilde bilmemiz lazımdır.
Allah’tan başka yaratıcı yoktur. O, bir şeyin yaratılmasını dilediği zaman ona sadece “ol” deyiverir ve o şey hemen meydana gelir. Bu husus Yasin Suresi’nde şu şekilde ifade buyruluyor: “Bir şey murad ettiğinde O'nun emri "ol" demekten ibarettir; hemen oluverir.” . Evet Allah Azze ve Celle tek yaratıcıdır ve her şeye kadirdir.
Yine Allah (c.c.)’nun ilim sıfatı vardır ve O’nun ilmi ezelîdir. Yukarıda mealini verdiğimiz ayet-i kerime O’nun ilminin hudutsuzluğunu göstermektedir.
Allah’ın (c.c.) irade sıfatı da vardır ve bu sıfat da ezelîdir. Onun iradesi olmadan hiçbir şey meydana gelemez. Herşey onun ilmi, iradesi ve yaratması ile meydana gelmektedir.