Tarihte Bugün

17 Şubat

1923. İzmir'de 1. İktisat Kongresi düzenlendi. 7 işçi, 1 çiftçi kadın katıldı. İlk günkü oturumu 500 kadının izlediği kongrede kadın işçilere doğum öncesi ve sonrasında 8 haftalık izin verilmesi, kadınların madenlerde çalıştırılmalarının yasaklanması, işyerlerinde emzikhaneler açılması gibi kararlar alındı. Kongrenin kapanış konuşmasını Rukiye Hanım yaptı.

1925. Aşar Vergisi kaldırıldı. Köylü aşar yükünden kurtuldu Basın, aşarın kaldırılmasını büyük bir devrim olarak sundu.

1926. Medeni Kanun kabul edildi. Böylece erkeğin çok eşliliğini ve tek taraflı boşanmasını kabul eden şeriat hukukuna dayalı aile düzeninin yerini, bu konularda eşitlik getiren ama yerine erkeğin "reis" olduğu, kadının ev işlerinden sorumlu tutulduğu, ikametgah seçimi, çocukların velayeti konusunda karar verme hakkı gibi belli başlı hakların sadece erkeklere ait olduğu bir aile düzeni getirildi.

1934. Avusturya'da sosyal demokratlar gösteri düzenlediler. Güvenlik güçleri göstericilere müdahale etti; birçok gösterici öldürüldü. Hükümet sıkıyönetim ilan etti.

1939. Hatay Meclisi, Türkiye Cumhuriyeti kanunlarını, Hatay kanunları olarak kabul etti.

1957. Ordular arası futbol karşılaşmalarında Türkiye takımı rekor kırdı; Amerika ordu takımını 19-0 yendi.

1959. Başbakan Adnan Menderes ve beraberindekileri Londra'ya götüren uçak Gatwick Havaalanı yakınlarında düştü; Başbakan Adnan Menderes kurtuldu, 16 kişi öldü.

1967. Milli Eğitim Bakanlığı, Türkiye Öğretmenler Sendikası (TÖS) Genel Başkanı Feyzullah Ertuğrul'u Elazığ'ın bir köyüne atadı.

1968. Türkiye İşçi Partisi (TİP) Milletvekili Çetin Altan Meclis'te Adalet Partililere "Çoğunluğunuz var, ama ağırlığınız yok" dedi. Bunun üzerine Meclis'te kavga çıktı.

Aynı gün, kimi milletvekilleri Meclis'e gelen mini etekli kadınlardan şikâyetçi olduklarını bildirdiler.

1973. Petrol Ofisi genel müdürlüğüne bir kadın atandı. Şeyda Okyatmaz Türkiye'de ilk kez bu düzeye yükseltilen kadın yönetici oldu.

1983. Dört Filistinli gerilla Ankara 1. Ağır Ceza Mahkemesi'nce yeniden ikişer kez ölüme mahkum edildi. Filistinli gerillalar Mısır'ın Ankara Büyükelçiliği'ni basarak iki güvenlik görevlisini öldürüp içeridekileri 45 saat rehin tutmuşlardı.

1984. Avusturya'da yapılan Avrupa Güzellik Yarışması'nı Türkiye güzeli Neşe Erberk kazandı.

1986. Barış Derneği davasından tutuklu 6 kişi tahliye edildi. Tahliye edilenler arasında Reha İsvan ve Gencay Şaylan'ın da yer alıyordu. Ali Sirmen, Erdal Atabek, Ali Taygun, Ergun Elgin, Hüseyin Baş, Orhan Taylan'ın tahliye talebi ise reddedildi.

1987. 12 Eylül askeri darbesinden sonra toplatılan 39 ton ağırlığındaki kitap, dergi, günlük ve haftalık gazete SEKA'da imha edildi. Kağıt hammaddesi olarak kullanılacak yayınlar 5 kamyonla taşındı.

1993. Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Eşref Bitlis'in bulunduğu askeri uçak Ankara Güvercinlik alanından kalktıktan hemen sonra düştü. Eşref Bitlis ile beraberindeki 3 subay ve bir assubay da öldü.

1993. Dev-Sol ve TİKKO (Türkiye İşçi Köylü Kurtuluş Ordusu) üyesi 18 siyasi tutuklu, kazdıkları 35 metre uzunluğundaki tünelden yararlanarak Nevşehir E Tipi Kapalı Cezaevi'nden firar etti.

1994. Özgür Gündem gazetesi bölücü yayın yaptığı gerekçesiyle 1 ay süreyle kapatıldı.

Demokrasi Partisi (DEP) Suruç İlçe Yönetim Kurulu Üyesi Ömer Akpolat kimliği belirsiz kişilerce öldürüldü.

Aynı gün Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Anayasa ve Adalet Komisyonu Refah Partili Hasan Mezarcı'nın dokunulmazlığının kaldırılmasını kararlaştırdı.

1996. Cumhuriyet Halk Partisi İzmir Milletvekili Sabri Ergül, Manisa Emniyet Müdürlüğü'nün kapısına, "Bu işyerinde işkence vardır" yazılı bir tabela astı.



Bugün Ölenler:

1961. Hekim, yönetici ve siyaset insanı Lütfü Kırdar, Yassıada'da mahkemede ifade verirken.

1963. Şair Sylvia Plath intihar ederek.
 
18 Şubat

1937. İstanbul'da eşekle nakliyat yasaklandı.
1941. 16 yaşın üzerindeki erkek çocukların maden ocaklarında, 12 yaşın üzerindekilerin tekstil sanayiinde çalıştırılmasına ilişkin kararname çıktı.
1952. Türkiye Büyük Millet Meclisi, Türkiye'nin NATO (Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı) üyeliğini onayladı.
1967. Milli Eğitim Bakanlığı bütçesi görüşüldü; 35.000 köyden 15.000'inde okul olmadığı açıklandı.
1971. Elazığ Senatörü Profesör Celal Ertuğ, "Bir dikta ortamına adım adım yaklaşılmaktadır. Ordunun mesajı açıktır. Demirel derhal istifa etmelidir." dedi. Başbakan Süleyman Demirel ise, "Meşru yollardan geldim. Bulurlar 226'yı, bizi devirirler" dedi.
1977. İstanbul Yüksek Öğrenim Derneği (İYÖD) "amaç dışı faaliyet" gösterdiği gerekçesiyle süresiz kapatıldı. İstanbul Yüksek Öğrenim Derneği (İYÖD) Dev-Genç'in (Devrimci Gençlik Dernekleri Federasyonu) İstanbul Bölge Yürütme Kurulu'nu oluşturuyordu.
1985. Bakanlar Kurulu ilk defa bir grev kararını erteledi. 1985 yılı bugün, Tarım Koruma İlaçları A.Ş'nin İstanbul Kartal ve İzmit Derince'deki işyerlerinde alınan grev kararının, 60 gün ertelenmesi kararlaştırıldı.Aynı gün, Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu, Ziraat Bankası'nın hamamcılara tarım kredisi verdiğini saptadı.
1987. Türkiye'de 12 Eylül sonrası yaşanan en büyük grev olan NETAŞ grevi bugün anlaşmayla sonuçlandı.
1993. Gazeteci Kemal Kılıç öldürüldü. Kemal Kılıç İnsan Hakları Derneği Urfa Şubesi Yönetim Kurulu üyesiydi.
1994. Demokrasi Partisi'nin (DEP) Genel Merkezi bombalandı, bir kişi öldü, 2'si ağır 16 kişi yaralandı. Demokrasi Partisi (DEP) yılbaşından beri 4 kez saldırıya uğramıştı. Olayı İslami Cihat Örgütü üstlendi.
1995. Sosyaldemokrat Halkçı Parti (SHP) ve Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), Cumhuriyet Halk Partisi çatısı altında birleşti. Kurultaya katılan 1003 delege CHP'de, 635 delege SHP'de birleşmek için oy kullandı. İki partinin genel başkanlarının anlaşması sonucu Sosyaldemokrat Halkçı Parti'li Hikmet Çetin oybirliğiyle genel başkan seçildi.
1997. Tansu Çiller TEDAŞ ve TOFAŞ soruşturmalarından aklandı. Refah Partisi milletvekilleri Tansu Çiller'in aklanmasından yana oy kullandılar.

Bugün Doğanlar:
1896. Sürrealist Andre Breton.
1929. Sinema yönetmeni Ertem Eğilmez.
1932. Yönetmen Milos Forman.
1933. Amerikalı sinema oyuncusu Kim Novak.
1954. Amerikalı sinema oyuncusu John Travolta.
1948. Sinema oyuncusu Kadir İnanır 1948'de doğdular.
Bugün Ölenler:
1564. Heykeltraş, şair, mimar, ressam Michelangelo.
1925. Tarihçi Abdurrahman Şeref Bey.
1957. "Atatürk'ün Amirali" olarak anılan Şükrü Onan.
1981. Orkestra şefi ve müzisyen Şerif Yüzbaşıoğlu.
1986. "Yaşamım, ölümüm her yaşam, her aşk ve her ölüm olmalı" diyen yazar Tezer Özlü , intihar ederek.
1998. Çevirmen Melahat Togar.
 
19 Şubat

1925. Telsiz tesisi hakkındaki kanun çıktı. Türkiye'de radyonun kurulması Mecliste kabul edildi.
1928. Himaye-i Etfal Kadın Yardım Cemiyeti kuruldu. Amaç yoksul kadınlara yardım etmekti. Daha sonra 1938'de Yardım Sevenler Derneği olarak adı değiştirildi. Mevhibe İnönü derneğin fahri başkanıydı.
1932. Halkevleri kuruldu. Amaç; halkın politik, ideolojik ve kültürel eğitimini sağlamaktı. Cumhuriyet Halk Fıkrası Genel Sekreteri Recep Bey (Peker) bu amacı şöyle ifade etti: "Halkevlerinin gayesi ulusu katılaştırmak, sınıfsız katı bir kitle haline getirmektir". Halkevleri 1951'de Demokrat Parti (DP) tarafından kapatıldı.
1947. İstanbul'da et giderek pahalılaşıyor; İstanbul Belediyesi halkı et boykotuna çağırdı.
1956. Türkiye-Macaristan milli futbol maçı Mithatpaşa Stadı'nda oynandı. Türkiye Macaristan'ı 3-1 yendi.
1959. Londra Konferansı sona erdi. Bağımsız Kıbrıs Cumhuriyeti'nin kurulmasını öngören Londra Antlaşması imzalandı. Konferansa Türkiye, İngiltere, Yunanistan başbakanları ile Kıbrıs Türk ve Rum cemaatleri liderleri katılmıştı. 3 Aralık'ta: Başpiskopos Makarios Kıbrıs Cumhurbaşkanı, Dr. Fazıl Küçük de yardımcısı oldu
1972. Güvenlik güçleri, sabaha karşı Fındıkzade ve Arnavutköy'de operasyonlar düzenledi. Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi (THKP-C ) üyesi Ulaş Bardakçı öldürüldü.
1975. Devlet Sinema Televizyon Enstitüsü kuruldu.
1985. Cumhurbaşkanı Kenan Evren bozuk ilaç yapanlar için " Bu adamların kafasını koparmak lazım" dedi.
1987. Son 3,5 yılda 240 yayın hakkında toplatma kararı verildiği açıklandı.. Alınan bilgiye göre 1117 sayılı Küçükleri Muzır Neşriyattan Koruma Kanunu'nun yeni metninin yürürlüğe girdiği 12 Mart 1986'dan itibaren, sadece İstanbul'da 5 günlük gazete ile 12 haftalık ve aylık dergi aleyhine 57 "muzır davası" açıldı.
1994. Adalar Belediye Başkanı ANAPlı Recep Koç Büyükada vapur iskelesinde uğradığı silahlı saldırıda öldürüldü, yanında bulunan iki kişi de yaralandı. Recep Koç'u, kaçak yapısını yıktırdığı Osman Özgen adlı bir vatandaşın öldürdüğü bildirildi.
1994. Haftalık Newroz gazetesi yayımlanmaya başladı.
1997. Tansu Çiller Meclis'te mal varlığı soruşturmasından da aklandı.

Bugün Doğanlar:
1947. Yazar Carson Mc Cullers.
1950. Sinema eleştirmeni Vecdi Sayar.

Bugün Ölenler:
1405. Büyük Moğol İmparatorluğu hükümdarı Timur.
1938. Eski Tarım Bakanı ve Manisa Milletvekili Sabri Toprak.
1951. Fransız yazar André Gide.
1954. Ses sanatçısı Ekrem Güğer.
1956. İttihat ve Terakki Partisi'nin son genel sekreteri Mithat Şükrü Bleda.
1987. Gitarist Yurdaer Doğulu.
1993. Tiyato ve sinema sanatçısı Yaman Okay.
1997. Çin lideri Deng Şiaobing.
 
20 Şubat

1928. İstanbul'da "Vatandaşları Türkçe konuşmaya teşvik" toplantısı yapıldı.
1930. Türk Parasının Kıymetini Koruma Kanunu 1930'da Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edildi.
1938. Adolf Hitler, Çekoslovakya ve Avusturya'daki Almanlar için kendi geleceklerini belirleme hakkı istedi.
1941. Yahudiler için transit vizesine ilişkin talimatname yayınlandı.
1947. İşçi ve İşveren Sendikaları Kanunu Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edildi; Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) grev hakkına karşı çıktı.
1968. Türkiye İşçi Partisi (TİP) milletvekilleri Çetin Altan ve Yunus Koçak 1968 yılında bugün Meclis'te Adalet Parti'lilerin saldırısına uğradılar.
1970. Dünyanın 4. büyük köprüsü Boğaz Köprüsü'nün temeli atıldı. Temel atma törenini Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay ve Başbakan Süleyman Demirel açtı.
1971. Uganda'da İdi Amin kendini devlet başkanı ilan etti.
1975. İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı İstanbul Elektrik Tünel Tramvay İşletmesi (İETT) grevini yasakladı.
1976. Türkiye'deki 23 Amerikan üssünde grev kararı alındı.
1990. Dışişleri Bakanı Mesut Yılmaz, Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın müdahaleleri nedeniyle görevinden istifa etti. Mesut Yılmaz'ın Anavatan Partisi (ANAP) genel başkanlığını hedeflediği söyleniyor.
1992. Vergi affı yasalaştı. Askerlik süresinin 12 aya indirilmesini öngören tasarı kabul edildi.

Bugün Doğanlar:
1473. Modern gökbilimin kurucusu Nicolaus Copernicus Polonya'da.
1808 19. yüzyıl Fransız siyasetini alaya aldığı karikatürleriyle tanınan karikatürist, ressam ve heykelci. Honoré Victorin Daumier,
1886. 1919 Macaristan Sovyet Cumhuriyetinin lideri Béla. Kun.
1904. 1964-80 arasında Sovyetler Biriliği başbakanı olan Aleksey Nikolayeviç Kosiygin.
1925. Amerikalı film yönetmeni Robert Altman.
1927. Oscar ödülü kazanan ilk Amerikalı Siyah sinema oyuncusu Sidney Poitier.
1937. Şair Ülkü Tamer.

Bugün Ölenler:
1957. Tarihçi, hukukçu, siyaset insanı Sadri Maksudi Arsal.
1991. Soyut yapıtlarıyla tanınan ressam Hakkı Anlı ve Fotoğraf sanatçısı Sami Güner.
1994. Fotoğraf sanatçısı Selahattin Giz.
 
21 Şubat

Uluslararası Sömürgecilikle Savaş Günü, Anadil Günü

1910. Ahali Fırkası kuruldu.

1934. Balkan Hekimler Birliği kuruldu.

1935. Türkiye'de Fransız misyonerlerinin işlettiği bazı okullar millileştirildi.

1939. Türkiye, İspanya'daki Franco rejimini resmen tanıdı.

1952. Türkiye Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı'nın (NATO) bir üyesi oldu; Lizbon'da yapılan toplantıya ilk defa katıldı.

1958. İlk Türkiye Profesyonel Futbol Ligi başladı; ilk maç İzmirspor-Beykoz arasında oynandı. İlk golü İzmirsporlu Özcan attı.

1958. Cemal Abdül Nâsır, Birleşik Arap Cumhuriyeti (BAC) başkanı seçildi.

1963. Eski Milli Birlik Komitesi üyelerinden Alpaslan Türkeş ve Numan Esin sürgünden Türkiye'ye döndüler.

1964. Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı ve Başbakan İsmet İnönü'ye bir
suikast girişiminde bulunuldu. Suikastçı olay yerinde yakalandı ve herhangi bir örgüte mensup olmadığı, kendi başına hareket ettiği açıklandı.

1965. Siyah Müslüman lider Malcolm X konuşması sırasında vurularak öldürüldü.

1968. Milli Eğitim Bakanı İlhami Ertem, "Gayemiz her ilde bir imam-hatip okulu
açmaktır" dedi.

1970. İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Mimarlık ve Mühendislik Fakültesi
öğrencileri Boğaz Köprüsü'nü protesto ettiler. Boğaz Köprüsü'nün temeli 20 Şubat günü atılmıştı.

1971. Yaşar Kemal Türkiye İşçi Partisi'nden (TİP) istifa etti.

1974. Yaşar Kemal Türkiye Yazarlar Sendikası başkanlığına seçildi. Türkiye Yazarlar Sendikası aynı yılın 6 Şubat günü kurulmuştu.

1977. Daha önce yasaklanan Emanuelle adlı film Danıştay kararıyla yeniden gösterime girdi.

1980. Tekel'de ve tekstil işkolunda grevler başladı.

1989. Sovyetler Birliği'nin Çekoslavakya'yı işgalini protesto etmek için kendini yakan Çek öğrencinin mezarına çiçek koyan yazar Vaclav Havel 1989'da 9 ay hapse mahkum oldu.

1993. Eczacıbaşı Bayan Voleybol Takımı, Avrupa Konfederasyon Kupası'nda ikinci oldu.



Bugün Doğanlar:

1859. 1931-35 arasında İngiliz İşçi Partisi liderliğini sürdüren, yoksullardan yana reformlarıyla ünlenen ve barış yanlılığı dolayısıyla istifaya zorlanan siyasetçi George Lansbury.

1876. Çağdaş soyut heykelciliğin öncülerinden Romen heykelci Constantin Brancusi,

1893. Klasik gitar ustası Andre Segovia.

1903. Sürrealizmin etkisiyle kaleme alınmış günlükleriyle ünlü Fransız kadın yazar Anaïs Nin.

1907. 1930'larda Büyük Bunalım sırasıda solun kahramanlarından biri olarak ünlenen İngiliz kökenli Ameriklı şair ve aydın. Wystan Hugh Auden,


Bugün Ölenler:

1949 Kurtuluş Savaşı kahramanlarından Ali Çetinkaya.

1957. Bestekar Faize Ergin

1971. Ressam Ercüment Kalmık.

1987. Ses sanatçısı Muzaffer İlkar.

1988. Sinema yönetmeni ve yapımcı Süreyya Duru ve yazar, çevirmen Atilla Tokatlı.
 
22 Şubat

1848. Paris'te işçiler ayaklandı. İki yıl boyunca Avrupa'yı altüst edecek işçi devrimleri çığırı açıldı.

1942. Halide Edip Adıvar Sinekli Bakkal romanıyla Cumhuriyet Halk Parti (CHP) Sanat Mükafatını kazandı.

1945. Elli yıllık evliler için Fatih Halkevi'nde jübile yapıldı.

1948. Üniversitelerarası Kurul toplandı. Kurul'da Ankara Üniversitesi'ndeki "solcu profesörlerin" üniversiteden uzaklaştırılması kararı alındı.

1950. Yüksek Seçim Kurulu kuruldu.

1962. Harp Okulu Komutanı Albay Talat Aydemir ve arkadaşları darbe
girişiminde bulundu.

1968. Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş) Genel Başkanı Seyfi Demirsoy 1968 yılında bugün, "Süleyman Demirel bu memleketin medar-ı iftiharıdır" dedi.

1972. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Richard Nixon Çin Halk Cumhuriyetini ziyaret etti. Richard Nixon Çin'in Birleşmiş Milletler'e (BM) katılması için ısrar etti.

1973. Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde üniversitelerdeki olayların çözümü için tartışma yapılıyordu. Söz alan Demokratik Parti (DP) Sivas Milletvekili Kadri Eroğan "30-35 profesörün ipini çekeceksin, bu iş düzelir" dedi.

Aynı gün İsrail jetleri Libya yolcu uçağına ateş açtı; 74 kişi öldü.

1980. Danıştay polis memurlarının örgütü Pol-Der'le ilgili kapatma kararını durdurdu. Danıştay dernek kapatma ve yasaklama kararını idarenin alamayacağını belirtti.

Aynı gün Afganistan'ın başkenti Kâbil'de Sovyet karşıtı ayaklanmalar üzerine sıkıyönetim ilan edildi.

1986. 12 Eylül sonrasının ilk büyük mitingi İzmir'de yapıldı. Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş) tarafından düzenlenen mitinge 50 bin işçi katıldı.

1988. Adalet Bakanı Oltan Sungurlu, cezaevlerinde tek tip elbise giyinme zorunluluğunun kalktığını söyledi.

1991. Irak kuvvetleri, Kuveyt'teki petrol bölgelerini ateşe verdi.

2000. Diyarbakır'da olay çıkardığı gerekçesiyle yargılanan İtalyan gazeteci Dino Giovanni Frisullo ifade vermek için geldiği Türkiye'ye alınmayarak sınır dışı edildi.



Bugün Doğanlar:

1788. Alman Filozof Schoppenhauer.

1810. Avusturtyalı besteci Frederic Chopin.


Bugün Ölenler:

1963. Sinema sanatçısı Salih Tozan.

1987. Pop-art okulunun öncülerinden ressam Andy Warhol.

1988. Besteci ve keman sanatçısı Cevdet Çağla.
 
23 Şubat

1919. İtalya'da Benito Mussolini Faşist Parti'yi kurdu.

1945. Türkiye Büyük Millet Meclisi, Almanya ve Japonya'ya savaş ilan etti.

1951. Van'ın Özalp ilçesinde 33 yurttaş sorgulanmadan kurşuna dizilmişti.Bugün yapılan duruşmada Orgeneral Mustafa Muğlalı insanların kurşuna dizilme emrini bizzat verdiğini söyledi.

1957. Küba'da Fidel Casto'nun önderliğinde gerilla savaşı başladı.

1962. Harp Okulu Komutanı Albay Talat Aydemir ve arkadaşları 22 Şubat sabahı birliklerini harekete geçirdiler. Ayaklanma bir gün bir gece sürdü ve isyancı subaylar 23 Şubat sabahı Genelkurmay'a teslim oldular. İsyana katılan birlikler yavaş yavaş kışlalarına döndü.

1975. İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı tekstil işkolunda uygulanacak lokavt ve grevleri yasakladı.

1977. Ortadoğu Teknik Üniversitesi rektörü Hasan Tan okulu kapattı. Öğrenciler jandarma gözetiminde yurtları terk etti.14 Şubat'ta rektör olarak atanan Hasan Tan öğrenciler tarafından protesto edilmişti.

1981. İspanya'da darbe girişimi oldu. Yarbay Tejero parlamentoyu bastı, parlamenterleri 18 saat rehin tuttu; darbe girişimi Kral'ın müdahalesiyle önlendi.

1994. Cep telefonu şebekelerinin açılışı Başbakan Tansu Çiller tarafından 1994 günü yapıldı. Çiller cep telefonuyla ilk görüşmeyi Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'le yaptı.

Aynı gün Bağımsız Şırnak Milletvekili Mahmut Alınak, Meclis'e sunduğu 50'ye yakın yasa teklifinden bir sonuç alamadığını söyleyerek süresiz açlık grevine başladı.

1997. İskoçya'daki Roslin Enstitüsü bilim insanları ilk kez bir koyunun kopyasını yaptılar.

1998. Anayasa Mahkemesinin Refah Partisi'nin kapatılmasına ilişkin gerekçeli kararı Resmi Gazete'de yayımlandı.



Bugün Doğanlar:

1685. Besteci Frederic Haendel.

1953. Roxy Music'in solisti Bryan Ferry.


Bugün Ölenler:

1965. Amerikalı komedyen Stan Laurel.

1971. Yazar ve şair Halit Fahri Ozansoy.
 
24 Şubat

1908. Dr. Galip Üstün tarafından "Topkapı Fukaraperver Cemiyet'i" kuruldu.
1931. Almanya'da işsiz sayısı 4,9 milyona ulaştı.
1936. Matbuat Umum Müdürü Vedat Nedim Tör'ün hazırlattığı Türk edebiyatı antolojisi tartışmalara neden oldu.
Aynı gün Fenerbahçe Galatasaray'ı 6-1 yendi.
1942. 769 Romanyalı Yahudiyi taşıyan Struma vapuru Karadeniz'de batırıldı, yalnız bir yolcu kurtulabildi. Romanyalı Yahudiler Nazi işgalinden uzaklaşmak ve Filistin'e göç etmek istiyorlardı. Türkiye kabul etmeyince Karadeniz'e geri dönmek zorunda kalmışlardı.
Aynı gün, Almanya Büyükelçisi Franz Von Papen'e Ankara'da suikast girişiminde bulunuldu.
1950. İngiltere'de seçimleri İşçi Partisi kazandı, fakat çoğunluğu sağlayamadı.
Aynı gün Türkiye'de Basın Kanunu'nun değiştirilmesine ilişkin yasa tasarısına basın temsilcilerinin görüşleri eklendi.
1954. İstanbul'da sıcaklık -6 dereceye düştü. Tuna Nehri'nden koparak Karadeniz'e ulaşan ve daha sonra İstanbul Boğazı'na inen buzlar Boğazı ve limanı kapladı. Deniz trafiği durdu.
1955. Türkiye ile Irak arasında Bağdat Paktı imzalandı.
Aynı gün Türkiye'nin ilk özel dedektiflik bürosu, Avukat Fethi İnaler tarafından kuruldu.
1960. Şair Necip Fazıl Kısakürek 5 yıl 2 ay 15 gün hapis cezası aldı.
1971. Sağlık Şûrası'nda doktorların çoğu kürtaja evet dediler ve bedava kürtaj yapılmasını istediler.
1977. Amerika Birleşik Devletleri Arjantin, Uruguay ve Etiyopya'ya yardımı kesti.Başkan Jimmy Carter adı geçen ülkelerde insan hakları ihlalleri olduğu gerekçesiyle bu kararı aldıklarını açıkladı.
Aynı gün Türkiyeli fizikçi Prof. Feza Gürsey başarılı çalışmaları dolayısıyla fizik alanında dünyanın en önemli uluslararası ödüllerinden biri olan Oppenheimer Ödülü'ne değer bulundu.

1981. Milli Selamet Partisi Genel Başkanı Necmettin Erbakan ve 33 arkadaşı hakkında dava açıldı. Savcı Necmettin Erbakan için 36 yıl hapis istedi. Dava 1983 yılında bugün sona erdi. Necmettin Erbakan laikliğe aykırı hareketten 4 yıl hapis, 1 yıl 4 ay sürgün cezası aldı.
1983. Adi suçtan hükümlü Fatih Laçingil ile Faik Güngörmez 1983'de idam edildi.
1987. Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nde (SSCB) Gorbaçov ilk kez "Glasnost"tan (Açıklık Politikası) söz etti.
1993. Türkiye Büyük Millet Meclisi İnsan Hakları Komisyonu, Said-i Nursi'nin itibarının iade edilmesi kararlaştırdı.
Aynı gün Danıştay, Nazım Hikmet'in vatandaşlığa alınması için kardeşi Samiye Yaltırım'ın açtığı davayı reddeden İdare Mahkemesi kararını onayladı.
1994. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel ordunun Demokrasi Partisi'nden (DEP) rahatsız olduğunu söyledi.
1995. Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu'nda "Tüketicinin Korunması Hakkındaki Yasa Tasarısı" kabul edildi.

Bugün Doğanlar:
1936. Yazar Ferit Edgü.

Bugün Ölenler:
1910. İlk müzeci Osman Hamdi Bey.
1946. Şair Ömer Bedrettin Uşaklı.
1977. Besteci ve udi Yorgo Bacanos.
1992. 1961 Anayasası'nın hazırlayıcılarından hukukçu ve yazar Ordinaryüs Profesör Hıfzı Veldet Velidedeoğlu.
 
25 Şubat

1925. Hıyanet-i Vataniye Kanunu'nda değişiklik yapıldı; Dinpolitikaya aletedilemeyecek ve bu suç vatan hıyaneti sayılacak.
1943. Talat Paşa'nın Almanya'da tahnit edilen naaşı İstanbul'a getirildi. Aynı gün Hürriyet-i Ebediye tepesinde toprağa verildi.
1952. Başbakanlıkta kurulmuş olan "ilmi komisyon", Anayasa'daki antidemokratik maddeleri tespit etti; Anayasa'da antidemokratik 40 kanun var.
1968. İstanbul Taksim Meydany'nda ikinci "Uyanış Mitingi "yapıldı. Mitingin amacı Türkiye İşçi Partisi milletvekillerine Meclis'te yapılan saldırıryı kınamaktı.
1980. Bedelli askerlik kabul edildi. Yurt dışındaki işçiler 20 000 mark ödedikleri takdirde askerlik yapmayacaklar.
1984. "Hakkari'de Bir Mevsim" adlı filmin gösterimi Sıkıyönetim Komutanlığınca yasaklandı.
1986. Filipinlerde seçimler yapıldı. Muhalefet lideri Corazon Aquino başkan seçildi.Ferdinand Marcos ülkeyi terketti.
1990. Nikaragua'da yapılan seçimleri Başkan Daniel Ortega kaybetti.
1991. Irak Kuveyt'ten çekilme kararını açıkladı. Böylece Amerikan birliklerive müttefik kuvvetlerin birlikte yürüttükleri " Çöl Fırtınası " harekatı sona erdi. 28 ŞEubatta ateşkes antlaşması imzalandı.
1994. Demokrasi Partisi (DEP) yerel seçimlere katılmama kararı aldı.
1998. Fazilet Partisi (FP) kuruldu.
2000. Carlos Santana 8 Grammy Ödülü birden kazandı. Daha önce Michael Jackson'ın "Thriller" albümüyle kırdığı bir seferde en çok Grammy alan sanatç rekorunu egale etti.

Bugün Doğanlar:
1907. Yazar Sabahattin Ali.
1947. Müzisyen Ali Kocatepe.

Bugün Ölenler:
1961. Tiyatro sanatçısı Raşit Rıza Samako.
1971. Dramaturg Sevda Beşer.
1995. Ressam Nejat Melih Devrim.
1996. İş adamı Vehbi Koç.
 
26 ŞUbat

1910. İstanbul'da ilk solcu gazete "İştirak" yayımlanmaya başladı. Gazete Hüseyin Hilmi tarafından çıkarıldı.
1934.İstanbul Belediyesi evlerdeki kafesleri kaldırttı.
1943. İstanbul'da Varlık Vergisi'ni ödemeyen1 60 kişi Aşkale'ye gönderildi.
1944. Hükümet aile sahibi olan memurlara onar lira ikramiye verilmesini kabul etti.
1950. Yaşar Doğu Lahor'da Pakistan şampiyonu Kala'yı bir dakikada tuş etti.
1967. Amerika Birleşik Devletleri 25.000 askerle Vietnam Kurtuluş Cephesine karşı saldırıya geçti.
1976. Türkiye ile Amerika Birleşik Devletleri arasında "Savunma İşbirliği Anlaşması" imzalandı.
1977. Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İstanbul İl Kadın Kolu " Evlat Acısına Son " adlı sessiz yürüyüş düzenledi. Yürüyüş Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş) ve Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) tarafından desteklendi. Yürüyüşe katılan kadınlar ellerinde " Okula gönder, morgdan al ", " Evlatlarımıza can güvenliği istiyoruz " yazılı pankartlar taşıdılar.
1985. Tarık Akan 35. Berlin Film Şenliği'nde"Jüri Özel Ödülü"nü kazandı. Ödül Zeki Ökten'in yönettiği Pehlivan adlı filmdeki rolüyle verildi. Ancak, Tarık Akan pasaport verilmediği için ödül almaya gidemedi.
1988. İşkence, İnsanlık dışı ve Küçültücü Davranışların Önlenmesi Avrupa Sözleşmesi Türkiye tarafından onaylandı.
1992. 200 metre uzunluğunda tünel kazan 11 tutuklu Kayseri Cezaevi'nden firar etti.
1999. İran'da 1979 İslam Devrimi'nden sonra ilk belediye seçimleri yapıldı. Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi'yi destekleyen ılımlı adaylar Tahran belediye meclisindeki 15 sandalyeden 13'ünü kazandılar.

Bugün Doğanlar:
1802. Fransız yazar Victor Hugo.
1951. Tiyatrocu-yazar Osman Ferhan Şensoy.

Bugün Ölenler:
1929. Besteci Asım Bey.
1930. Jön Türk hareketinin önderlerinden Ahmet Rıza Bey
1961. Eski milli eğitim bakanlarından Hasan Ali Yücel.
1984. Şair Hasan Hüseyin Korkmazgil.
1988. Dilbilimci, edebiyat eleştirmeni ve yazar Profesör Dr. Akşit Göktürk.
1994. Yazar Tarık Buğra.
 
Geri
Üst