Tarihte Bugün

[PaSikA]

Cevap: Tarihte Bugün

12 Haziran

1898. Filipinler İspanya'dan bağımsızlığını ilan etti.
1924. Fransa'da Gaston Daumergue, cumhurbaşkanlığına seçildi.
Aynı gün Türkiye'nin ilk sanatoryumu olan Heybeliada Sanatoryumu kuruldu.
1930. Avukat Haydar Rıfat (Yorulmaz) Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal'e dönemin Adalet Bakanı Mahmut Esat'ı (Bozkurt) şikayet eden iki mektup yazmıştı. Haydar Rıfat'a göre Adalet Bakanı Mahmut Esat özellikle gazetecilere karşı yanlı davranmaktaydı. Adalet Bakanı Mahmut Esat bu mektupları gerekçe göstererek hakaret davası açtı. Haydar Rıfat Bey Adalet Bakanı Mahmut Esat'a hakaretten 2 yıl cezaya çarptırıldı.
1935. Bolivya ve Paraguay Chaco bölgesinde üç yıldır sürdürdükleri savaşa bir antlaşmayla son verdi.
1940. 54 bin kişiden oluşan İngiliz ve Fransız birlikleri, Manş Denizi sınırında St. Valery-en-Caux'da, Alman Feld Mareşal Erwin Rommel'in ordularına teslim oldu. Alman birlikleri Paris'e doğru ilerlemeye devam ediyor.
1941. Çanakkale açıklarında bir Fransız ticaret gemisi torpillenerek battı. Geminin mürettebatı kurtarılarak İstanbul'a getirildi.
1942. İstanbul'da 71 bin kişiye ağır işçi karnesi verildi.
1946. İstanbul Gazeteciler Cemiyeti kuruldu.
Aynı gün Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde Üniversitelere özerklik tanıyan kanun kabul edildi.
1947. Basına baskılar sürüyor; Büyük Doğu dergisi mahkeme kararıyla 4 ay kapatıldı.
1958. Ankara'da Kıbrıs için 150 bin kişinin katıldığı bir miting yapıldı.
1960. Geçici Anayasa açıklandı. Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin bütün hak ve yetkileri, Geçici Anayasa gereğince Milli Birlik Komitesi'ne verildi.
1971. Cumhuriyet Başsavcılığı Türkiye İşçi Partisi'nin kapatılması için Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu.
1966. Keban Barajı'nın temeli atıldı.
1974. Hükümet Ataş Rafinerisi'ni devletleştireceğini açıkladı.
1975. Yunanistan Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) üyeliği için resmen başvurdu.
1978. Akkuyu'da yapılması planlanan nükleer santrale çevre köylüler ve Taşuculu balıkçılar karşı çıktı.
Aynı gün Yargıtay, iş kazasında ölen işçinin kusurlu olması halinde mirasçılarının kıdem tazminatı alamayacaklarına karar verdi.
1980. Polis İzmir İnciraltı öğrenci yurduna baskın yaptı. Polisin ateş açması sonucu 5 öğrenci öldü.
1981. İstanbul Emniyet Müdürlüğü eşcinsel şarkıcıların hiçbirinin sahneye çıkamayacağını açıkladı.
1982. Kan davasından idama mahkum Şahabettin Ovalı'nın cezası infaz edildi.
1984. Urfa'nın adı Şanlıurfa olarak değiştirildi.
1985. "Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi Kurtuluş" davasında 1 sanık ölüm, 17 sanık 3-5 yıl arasında değişen hapis cezalarına çarptırıldı.
Aynı gün Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde polisin yetkilerini genişleten yasa kabul edildi.
1986. Ahmet Altan'ın Sudaki İz adlı romanı "muzır" bulundu. Altan ve yayımcısı Erdal Öz hakkında dava açıldı.
Aynı gün Haydar Dümen'in Cinsel Yaşam 2 adlı kitabı toplatıldı.
1987. İngiltere'de genel seçim yapıldı. Margaret Thatcher önderliğinde Muhafazakarlar 3. kez seçimi kazandı.
1989. Bulgaristan'dan göç eden Türklerin sayısı 90 bin kişiyi buldu.
1990. 14 Ocak 1989 tarihinde Mardin'in Yeşilyurt köyünde köylülere dışkı yedirdiği iddiasıyla yargılanan Binbaşı Cafer Tayyar Çağlayan suçlu bulundu; 2,5 ay hapis cezasına çarptırıldı.
1992. Ramazan ve kurban bayramında günlük gazeteler çıkmaz ve yalnızca gazeteciler cemiyetinin hazırladığı Bayram gazeteleri yayımlanırdı. Bu gelenek Sabah gazetesi tarafından bozuldu. Sabah gazetesinin kurban bayramı süresince yayımlanması, tartışmalara neden oldu.

Bugün Doğanlar:
1912. Seramik sanatçısı Füreya Koral. Ferit Edgü Ateş ve Sır adlı kitabında Füreya Koral'ı "Bazı fırınlardan ekmek çıkar. İnsanların karınlarını doyurmak için. Füreya'nın fırınından renkler, biçimler çıkar, gözlerimize yeni biçimler, yeni renkler, yeni tatlar sunmak için" diye tanımlar.
1929. Günlüğü ile Nazi zulmünü açığa çıkartan Yahudi genç kız Anne Frank.
1941. ABD'li caz sanatçısı Chick Corea.

Bugün Ölenler:
1985. Tiyatro sanatçısı İbrahim Delideniz.
1996. Flütçü Profesör Mükerrem Berk. Berk'e 1987'de Devlet Sanatçısı unvanı verilmişti.
Aynı gün Tiyatro sanatçısı Tolga Aşkıner.
1998. ABD'li yazar Leo Buscaglia.

 

[PaSikA]

Cevap: Tarihte Bugün

13 Haziran

1381. Wat Tyler öncülüğündeki köylü isyancılar Londra'yı basarak hükümet binalarını ateşe verdi , hapishaneleri boşalttı ve zenginlerle yargıçların kafalarını uçurdu.
1872. Namık Kemal İbret gazetesini yayımladı. Yönetim bu fikir gazetesinin yayımlanmasına 27 gün dayanabildi ve sudan bir nedenle gazeteyi kapattı.
1928. Türkiye Cumhuriyeti ile Düyun-ı Umumiye (Osmanlı Borçları) alacaklıları arasında sözleşme imzalandı.
1951. Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı Dean Acheson, Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı'nın (NATO) Avrupalı üyelerinden Türkiye'nin pakta kabul edilmesini istedi.
1952. Fikir İşçileri Kanunu Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edildi.
1957. Denizli ve çevresini sel bastı. Bazı ilçeler su altında kaldı. 3 kişi öldü, 59 ev bütünüyle, 62 ev kısmen yıkıldı.
1965. Sivas'ta 200 köylü bir ağanın arazisini işgal etti.
1968. Üniversitelerde reform yapılmasını isteyen Ankara ve İstanbul Üniversiteleri öğrencileri fakülteleri işgal etti.
Aynı gün Uruguay'da memurlar süresiz greve başladı.
1969. Ankara'da 14 öğrenci kuruluşu ortak bildiri yayımladı. "Gençlik ne yaptığını bilmektedir" denildi.
1972. THKP-C davasında hüküm giyen Necmi Demir, Kamil Dede ve Ziya Yılmaz'ın idam kararları yargıtayda bozuldu.
1973. Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde Devlet Güvenlik Mahkemeleri Kanunu kabul edildi.
1977. Başbakan Süleyman Demirel istifa etti. Hükümeti kurma görevi Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Bülent Ecevit'e verildi.
1978. Mersin ATAŞ Rafinerisi'nde üretimin durması ve Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'ndaki (TPAO) grev benzin sıkıntısına yol açtı.
1983. 12 Eylül sonrası hazırlanan Seçim Kanunu yürürlüğe girdi. Milli Güvenlik Konseyi adayları 12 gün içinde inceleyecek.
1991. Türkiye ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti arasında pasaport uygulaması kaldırıldı.
1993. İran'da Devlet Başkanı Haşimi Rafsancani 4 yıllık dönem için yeniden seçildi.
Doğru Yol Partisi Büyük Kongresi'nde Tansu Çiller genel başkan seçildi.
1996. Küba Devlet Başkanı Türkiye'de; Fidel Castro Birleşmiş Milletler İnsan Yerleşim Konferansı Habitat II Kent Zirvesi'ne katılmak için İstanbul'a geldi.
2000. Papa II. Jean Paul'e suikast girişiminden İtalya'da cezaevinde yatan Mehmet Ali Ağca, Türkiye'ye iade edildi.

Bugün Doğanlar:
1831. Elektromanyetik teorinin kurucusu James Clerk Maxwell.
1865. İngiliz şair William Butler Yeats.

Bugün ölenler:
İÖ. 323. Helen İmparator Büyük İskender.
1933. Beşiktaşlı futbolcu, hakem ve gazeteci Şeref Bey.
1935. Besteci ve tamburi Refik Fersan.
1987. Yazar, düşün insanı Cemil Meriç. Başlıca yapıtları arasında "Saint Simon: İlk Sosyolog, İlk Sosyalist", "Bir Dünyanın Eşiğinde", "Işık Doğudan Yükselir" sayılabilir.

 

[PaSikA]

Cevap: Tarihte Bugün

14 Haziran

1909. Dernek kurma özgürlüğüne ilişkin ilk yasa olan "İçtimaatı Umumiye Kanunu" kabul edildi.
1923. Kadınlar Halk Fırkası kuruldu.
1926. İzmir'de Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Paşa'yı hedef alan bir suikast girişimi ortaya çıkarıldı. Suikastla ilgili olarak eski Lazistan Milletvekili Ziya Hurşit ve arkadaşları yakalandı.
1930. Basına baskılar sürüyor; yılın ilk aylarında, çeşitli nedenlerle pek çok gazeteci mahkemeye verilmişti. Gazetecilerin Bursa'da toplu olarak görülen davaları beraatla sonuçlandı.
Aynı gün Jandarma teşkilatı kuruldu.
1935. Ankara'da Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi kurulması hakkında kanun Türkiye Büyük Millet Meclis'inde kabul edildi.
Aynı gün Maden Tetkik ve Araştırma Enstitüsü ve Etibank'ın kurulmasına ilişkin kanunular da kabul edildi.
1937. Meclis'te "Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Kuruluş Kanunu" çıkarıldı.
1940. II. Dünya Savaşı'nda Fransa bütünüyle Alman işgali altına düştü. Alman askerleri Paris'e girdi ve geçit töreni düzenledi.
1951. Dünyanın ilk ticari bilgisayarı UNIVAC ABD'de tescil edildi. İlk genel maksatlı elektronik dijital bilgisayar, ENIAC'ın da yapımcıları olan J. Presper Eckert ve John Mauchly'nin yaptıkları devasa büyüklükteki bu aygıt hesaplama için bugünkü silikon çipler yerine binlerce vakum tüpü kullanıyordu.
1953. .Milli Prodüktivite Merkezi kuruldu.
1954. Sakarya ve Adıyaman illeri kuruldu.
1956. Cumhuriyet Halk Partisi Genel Sekreteri Kasım Gülek, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin manevi şahsına hakaret ettiği gerekçesiyle 1 yıl hapse ve 4 ay Bursa'da ikamete mahkum oldu.
1961. Demokrat Parti'lilerin avukatı Hüsamettin Cindoruk 6 ay hapse mahkum edildi.
1962. Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi'nden ayrılan Osman Bölükbaşı ve arkadaşları Millet Partisi'ni kurdu.
1964. Güney Afrika hükümetini devirmek için gizli plan yaptığı gerekçesiyle yargılanan Nelson Mandela ömür boyu hapse mahkum oldu.
1967. Oraloğlu Tiyatrosu'nda sahnelenen "Kadınlar I-ıh Derse" adlı oyunun müstehcen olduğu iddiasıyla açılan davada sanıklar beraat etti.
1972. "Umut" filmini gizlice yurtdışına çıkardığı iddiasıyla Yılmaz Güney'in 7 yıl hapsi istendi.
Aynı gün Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay Çıraklık, Kalfalık ve Ustalık Kanunu'nu veto etti.
1982. Falkland Adalarını işgal eden Arjantin birlikleri teslim oldu.
1984. Bir tutukluyu döverek öldürdüğü gerekçesiyle yargılanan İzmit Cezaevi müdürü Saim Şener idam cezasına çarptırıldı.
1987. Türkiye'de 2294 kişiye 1 hekim düşerken, 642 kişiye 1 polis düştüğü açıklandı.
Türkiye Birleşik Komünist Partisi 4 Haziran 1990 günü resmen kurulmuştu. On gün sonra, adında yer alan "komünist" sözcüğü sebebiyle kapatılma istemiyle dava açıldı.
1993. 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, Doğru Yol Partisi Genel Başkanı Tansu Çiller'i hükümeti kurmakla görevlendirdi.
Aynı gün Kaynanalar Şenliği yapıldı. Çolpan İlhan yılın kaynanası seçildi.
1994. Türkiye Büyük Millet Meclisi, Kuzey Irak'ta 36. paralelin kuzeyinde Bağdat'ın egemenliğini sınırlayan "Çekiç Güç"'ün görevini 7. kez 6 ay uzattı.

Bugün Doğanlar:
1736. Charles-Augustin de Coulomb. Atom reaksiyonlarındaki temel kuvvetlerden biri olan Coulomb kuvvetini formüle edişiyle bilinen Fransız fizikçinin buluşu kendi adıyla anılır.
1823. Pyotr Lavrov (Lavroviç). Rus sosyalist düşünür Lavrov'un düşünceleri 19. yüzyılın ikinci yarısı boyunca Rus devrimci hareketlerine teorik temel sağlamıştı.
1895. José Carlos Mariátegui. Perulu siyasal önder ve yazar Mariategui, Marksist tarihsel maddeciliği Peru'nun toplumsal çözümlemesine uygulayan ilk aydındı.
1928. Ernesto Che Guevara. Küba devriminin gerçekleşmesinde öncü bir rol oynadıktan sonra Asya, Afrika ve Latin Amerika'daki devrimci kurtuluş hareketlerinin birleştirilmesi için çaba gösterdi. Bolivya'da başlattığı gerilla savaşında esir düştü ve kurşuna dizilerek öldürüldü.
Bugün Ölenler:
1928. Ünlü süfrajet Emmeline Pankhurst,
1936. Rus yazar Maksim Gorki
1986. Arjantinli yazar Jorge Lois Borges.

 

[PaSikA]

Cevap: Tarihte Bugün

16 Haziran

1932. Almanya'da yarı askeri Nazi örgütleri SA ve SS'ler üzerindeki hükümet yasağı kaldırıldı.
1938. Beden Terbiyesi Genel Müdürlüğü kuruldu. Spor artık devlet denetiminde.
1949. Devlet Tiyatro ve Operası kuruldu.
1952. Osmanlı hanedanı kadınlarına Türkiye'ye dönme izni çıktı.
1958. 1956 Macar ayaklanmasının lideri İmre Nagy gizli bir yargılama sonucu idam edildi.
1960. Yassıada'da tutuklu bulunan eski Başbakan Adnan Menderes sinir krizi geçirdi, revire kaldırıldı.
1961. İstanbul'daki Köyü Aydınlatma Derneği 43 köye 10 bin kitap yolladı.
Aynı gün, Rus balet Rudolf Nureyef Batıya iltica etti.
1963. İlk Rus kadın kozmonot Valentina Tershkova uzaya çıktı.
1964. ABD'li siyah hakları önderi Martin Luther King, Jr. Nobel Barış ödülünü kazandı.
1967. İran Şahı Rıza Pehlevi ve eşi Şahbanu Farah Pehlevi Türkiye'ye geldi.
1968. Sırrı Acar Avrupa Grekoromen Güreş Şampiyonası'nda şampiyon oldu.
1972. Mümtaz Soysal ve Erol Teregün birer yıl hapse mahkum oldu.
1974. İzmir'de 60 bin işçi genel direniş yaptı.
1976. Güney Afrika'da siyahların yaşadığı Soweto kasabasında Afrikaans dilinde eğitimi protesto eden öğrencilerin ateş açan Güney Afrika polisi 600 öğrenciyi öldürdü.
1983. Milli Güvenlik Konseyi Devlet Güvenlik Mahkemeleri'nin kurulması yasasını onayladı. Devlet Güvenlik Mahkemeleri 1 Nisan 1984 günü resmen çalışmalarına başladı.
1978. İran Başbakanı Mir Hüseyin Musavi resmi bir ziyaret için Ankara'ya geldiğinde Anıtkabir ziyareti yapmadı. Sosyal Demokrat Halkçı Parti (SHP) Genel Başkanı Erdal İnönü bu davranışı protesto amacıyla Başbakanlık binası önüne siyah çelenk bıraktı.
1988. Mehmet Ali Birand'ın "İşte PKK, işte Apo" başlıklı röportajı nedeniyle Milliyet gazetesi toplatıldı.
1994. Anayasa Mahkemesi, Demokrasi Partisi'ni (DEP) 16 Haziran 1994'de kapattı.
Aynı gün Amasya Kütüphanesi'nden çalınan tarihi Kuran, Ayşegül Tecimer'in yalısının bahçesinde bulundu.

Bugün Doğanlar:
1895 Stan Laurel. Lorel-Hardy ikilisinden ABD'li komedyen aktör.
1920. ABD'li fotoğraf sanatçısı John Howard Griffin.
1952. 1976 ve 1980 olimpiyat oyunlarında artistik patinaj çiftler birinciliğini kazanan ikiliden SSCB'li erkek sporcu.

Bugün Ölenler:
1977. Alman kökenli ABD'li roket bilimci Wernher von Braun.
1979. Sinema oyuncusu Ayhan Işık. Güzel Sanatlar Akademisi'nde resim eğitimi gördükten sonra aktörlüğe geçen Işık, 200'ü aşkın filmde başrol oynadı. Önemli filmleri arasında "Öldüren Şehir", "Kardeş Kurşunu", "Kanlı Firar" ve "Acı Hayat" sayılabilir. Sanatçı, "Örgüt" adlı bir film de yönetmişti.

 

[CaRiZmA]

Cevap: Tarihte Bugün

Bilgilerin icin sagol görümcem

 

[PaSikA]

Cevap: Tarihte Bugün

17 Haziran

"Uluslararası Silahsızlanma Günü"
1924. Helsinki'de oynanan Finlandiya-Türkiye maçını Türkiye 4-1 kazandı.
1926. Amelia Erhart, Atlantik okyanusunu uçakla aşan ilk Amerikalı kadın oldu.
1950. Amerika Birleşik Devletleri'nde ilk böbrek nakli ameliyatı yapıldı.
1951. Türk milli futbol takımı Federal Almanya'yı Berlin'de 2-1 yendi.
Aynı gün şair Nazım Hikmet Ran Sovyetler Birliğine kaçtı.
1964. Başbakan İsmet İnönü'ye suikast girişimi iddiasıyla yargılanan Mesut Suna 20 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırıldı.
1968. Öğrenciler İstanbul Teknik Üniversitesi'ni işgal etti.
1970. Meclis, "15-16 Haziran" işçi eylemleri sonrası sıkıyönetim ilan etti. Sokağa çıkma yasağı kondu. Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) yöneticileri gözaltına alındı.
1980. Cumhuriyet Halk Partisi Nevşehir İl Başkanı ve eski milletvekili Zeki Tekiner öldürüldü. Cenaze töreninde, aralarında Bülent Ecevit'in de bulunduğu Cumhuriyet Halk Partisi heyetine ülkü ocaklılar taşlı sopalı saldırıda bulunuldu.
1985. Yeni trafik yasası yürürlüğe girdi. Artık, sürücülerin "bir miktar" alkol alması suç sayılmıyor.
1993. Birleşmiş Milletler Barış Gücü, Mogadişu'ya saldırdı. Amaç Somali'de General Muhammed Farah Aidid'in askeri gücünü yok etmek.
1994. 12 eylül askeri darbesi sonrası, 1402 sayılı Sıkıyönetim Kanunu'na dayanılarak işlerine son verilen kamu personelinin görevlerine dönme hakkı yasalaştı.
1995. Grevli toplu sözleşmeli sendika hakkı isteyen 10 binlerce memur Ankara'da oturma eylemi yaptı.
2000. İstanbul Kürt Enstitüsü, Türkçe-Kürtçe sözlük yayımladı.

Bugün Doğanlar:
1882. Rus besteci İgor Stravinski.
1930. Sinema ve tiyatro sanatçısı Adile Naşit.
1936."Toprak ve Özgürlük" filmiyle tanınan İngiliz yönetmen Ken Loach.

Bugün ölenler:
1959. Türkiye'de ilk bronz heykel dökümü yapan heykeltıraş Nijat Sirel.
1982. Gazeteci Ülkü Arman.

 

[PaSikA]

Cevap: Tarihte Bugün

18 Haziran

1815. Napoleon Bonaparte, Waterloo'da İngiliz ve Avusturya ordularına karşı yenildi.
1941. Türk-Alman Saldırmazlık Antlaşması imzalandı.
1970. "15-16 Haziran" işçi eylemleri sonrası İstanbul'da 44 işçi tutuklandı.
1972. 65 ülkenin pilotları uçak kaçırma olaylarını protesto için boykota başladı. Boykota Türkiyeli pilotlar da uydu. uçak seferleri 24 saat durdu.
1974.Türkiye'de işadamları ilk kez İzmir'de gösteri yürüyüşü yaptı.
1977. Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu (TRT) İstanbul Festivalini boykot etti. Gerekçe; İstanbul Festivali'nde Türk ve İslam eserlerinin yeterince yer almamasıydı.
1979. Sovyetler Birliği Başkanı Leonid Brejnev ve Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Jimmy Carter Viyana'da bir araya geldiler. İki başkan Stratejik silahların sınırlanması üzerine SALT II adı verilen ikinci bir anlaşma imzaladılar.
1988. Başbakan Turgut Özal silahlı saldırıya uğradı. Kartal Demirağ adlı kişi Anavatan Partisi kongresinde Turgut Özal'a ateş etti. Özal elinden yaralandı. Kongre devam etti ;Özal yeniden Anavatan Partisi genel başkanlığına seçildi.
Aynı gün Halkın Kurtuluşu gazetesi yazı işleri müdürü Selim Açan 41 davadan toplam 307 yıl 6 ay hapse mahkum oldu.
1993. Azerbaycan Cumhurbaşkanı Ebulfeyz Elçibey Bakü'yü terketti. Haydar Aliyev Azerbaycan cumhurbaşkanı oldu.
1994. Dünya Futbol Şampiyonası Amerika'da yapıldı. 18 Haziran günü final için Brezilya ve İtalya karşılaştı. Şampiyon penaltılarla belirlendi; kupa Brezilya'nın.
1995. Çeçen lider Şamil Basayev, Budennovsk kenti hastanesine baskın yaptı; binden fazla Rus'u rehin aldı. Böylece Rusya savaşın durdurma ve görüşmeleri başlatma taleplerini kabul etti.
1997. Başbakan Necmettin Erbakan istifa etti. Erbakan koalisyon ortağı Doğru Yol Partisi ile başbakanlığı bir yıl sonunda Tansu Çiller'e devretme anlaşması yapmıştı.
2000. İstanbul Kürt Enstitüsü, Türkçe-Kürtçe sözlük yayımladı.

Bugün Doğanlar:
1882. Bulgaristan sosyalist devriminin önderi Georgi Dimitrov.
1933. Polonyalı yazar Jerzy Kosinski.
1942. Beatles müzik topluluğunun kurucularından besteci ve müzisyen Paul McCartney.

Bugün Ölenler:
1932. Yazar Fazlı Necip Bey.
1936. "Ana", "Benim Üniversitelerim" gibi başyapıtların yazarı Rus romancı Maksim Gorki.

 

[PaSikA]

Cevap: Tarihte Bugün

19 Haziran

1862. ABD'de kölecilik yasaklandı.
1910. Almanya'da "Deutschland" adlı ilk Zeplin balonu, ilk havalanışını başarıyla gerçekleştirdi.
Babalar Günü ilk kez ABD'de Washington'un Spokane kentinde kutlandı.
1934. İlk Türk operası Özsoy Ankara'da oynandı.
1946. Türkiye Sosyalist Emekçi ve Köylü Partisi kuruldu.
1953. Sovyetler Birliği hesabına casusluk iddiasıyla ölüm cezasına çarptırılan Ethel ve Julius Rosenberg çifti Amerika Birleşik Devletleri'nde Sing-Sing hapishanesinde elektrikli sandalyede idam edildiler.
1966. Güreş Milli Takımı Kanada'daki Dünya Güreş Şampiyonası'nda birinci oldu.
1968. İstanbul'da 40 bin çocuğun çocuk felci mikrobu taşıdığı açıklandı.
1969. Ege Üniversitesi'nde sağcı öğrenciler solcu öğrencilere saldırdı; 20 öğrenci yaralandı. Üniversite süresiz kapatıldı.
1973. 50. Yıl Marşı Güfte Yarışması'nı Bekir Sıtkı Erdoğan kazandı. Marşı Necil Kazım Akses besteleyecek.
Aynı gün Dünya Sevgi Birliği Madalyası, "Sev Kardeşim" ve "Hayat Bayram Olsa" şarkıları nedeniyle Şenay'a verildi.
1985. Lübnan'da, Beyrut şehir merkezinde bombalı araba saldırısı; 52 ölü.
1992. 12 Eylül askeri yönetiminin kapattığı partilerin açılması yasalaştı.
Aynı gün, İstanbul Park Otel inşaatının durdurulması ve 7 katının yıkılması kararı onaylandı.

Bugün Doğanlar:
1623. Fransız matematikçi Blaise Pascal.
1922. Danimarkalı fizikçi Aage N. Bohr. 1975 Nobel fizik ödülünü Ben R. Mottelson ve James Rainwater'la paylaşan Bohr atom çekirdeklerindeki asimetrik biçimlerin saptanmasını sağlayan çalışmasıyla bu ödüle değer görülmüştü.
1945. 1991 Nobel barış ödülü sahibi Burma (Myanmar) muhalefet önderi Aung San Suu Kyi.
1947."Şeytan Ayetleri" romanı nedeniyle İran'ın ölüme mahkum ettiği Pakistan asıllı İngiliz romancı Salman Rushdie.

Bugün Ölenler:
1973.Edebiyat tarihçisi ve halk bilimi araştırmacısı Tahir Alangu.

 

[PaSikA]

Cevap: Tarihte Bugün

23 Haziran

1939. Fransa ve Türkiye arasında imzalanan antlaşmayla Hatay Fransız egemenliğinden çıktı. Fransa Hatay üzerindeki bütün hak iddialarından vazgeçerek kentin Türkiye'nin bir ili olarak ilhak edilmesini kabul etti.
1941. Refah şilebi bir denizaltı tarafından batırıldı, 168 kişi öldü. Bu saldırıyı hiç bir ülke üstlenmedi, gemiyi kimin batırdığı açıklığa kavuşamadı.
1942. 6 ve daha fazla çocuğu olan ailelere ikramiye verilmesi kararlaştırıldı.
1943. Türkiye ile Amerika arasında karşılıklı radyo yayın servisi açıldı.
1954. Profesör Nüzhet Gökdoğan 23 Haziran 1954'de İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi dekanlığına seçildi. Gökdoğan ilk kadın dekan.
1955. Akis dergisi yazı işleri müdürü Cüneyt Arcayürek 6 ay hapse mahkum oldu.
1969. Devrimci Milliyetçi Gençlik Kurultayı İstanbul'da toplandı. Kısa adı FKF olan Fikir Kulüpleri Federasyonu lideri Yusuf Küpeli ile Deniz Gezmiş bir manifesto yayımladılar. "Tam bağımsız ve gerçekten demokratik Türkiye" hedefi için mücadele programını açıkladılar.
1973. Uluslararası Gazeteciler Federasyonu (FIJ), Türkiye'de basın özgürlüğünün olmadığını açıkladı, tutuklu gazetecileri serbest bırakılmasını istedi.
1974. 1970'li yıllarda Türkiye'de büyük ilgi toplayan "Kaçak" adlı Amerikan televizyon dizisinde "Doktor Kimble" rolünü oynayan Amerikalı sinema oyuncusu David Janssen Turizm Bakanlığı'nın konuğu olarak Türkiye'ye geldi.
1975. Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı ve Başbakan Yardımcısı Alparslan Türkeş'in Diyarbakır gezisi sırasında olaylar çıktı; 1 asker, 1 sivil öldü, 46 kişi yaralandı. Türkeş bir yıl sonra aynı gün tekrar Diyarbakır'a gitmek istedi. Tepkiler üzerine gezi iptal edildi.
1978. 1971'de İstanbul Maltepe'de Hüseyin Cevahir'i vuran emekli Deniz Yarbayı Cihangir Erdeniz dükkanında öldürüldü.
1982. Yurtdışına kaçan Banker Kastelli'nin kasasına el konuldu; 70 banker ve banka yöneticisinin yurtdışına çıkışı yasaklandı.
1984.Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu Başkanı Halit Narin işverenlerin hükümetin ekonomi politikasından duyduğu rahatsızlığı Uluslararası Para Fonu'na (IMF) iletti.
1987. Halkevleri mahkeme kararıyla açıldı. Halkevleri'nin faaliyetleri 12 Eylül sonrası Milli Güvenlik Konseyi tarafından durdurulmuş, yöneticileri yargılanmıştı.
1992. İsrail'de seçim yapıldı. İşçi Partisi lideri Yitzak Rabin başbakan seçildi.
Aynı gün Türkiye'de toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde uzlaşma sağlanamayınca Belediye-İş Sendikası'na bağlı 34 bin işçi bir günlük iş bırakma eylemi yaptı.
1995. Kültür Bakanı Ercan Karakaş Olağanüstü Hal ve Çekiç Güç süresini uzatma kararnamesini imzalamadı. Karakaş bakanlık görevinden istifa etti.
1996. Halkın Demokrasi Partisi'nin (HADEP) 2. Kongresi'nde Türk bayrağı yüzünü poşuyla gizleyen bir genç tarafından indirildi, yerine PKK bayrağı asıldı.

Bugün Doğanlar:
1927. "Cabaret", "All that Jazz" filmleriyle tanınan Oscar ödüllü Amerikan yönetmen ve koreograf Bob Fosse.

Bugün Ölenler:
1959. Besteci Fehmi Tokay.
1960. Köy enstitülerinin kuruluş ve çalışma programını hazırlayan İsmail Hakkı Tonguç.
1996. Yunanistan Başbakanı Andreas Papandreau.
1998.Tarzan filmlerinde "Jane"i canlandırmasıyla ünlü İrlandalı kadın oyuncu Maureen "Jane" O'Sullivan.

 

[PaSikA]

Cevap: Tarihte Bugün

24 Haziran

1821. Simon Bolivar Yeni Kolombiya Cumhuriyeti'ni ilan etti.

1859. İsviçreli iş adamı Henri Dunant, İtalya'da Solferino savaşı sonrası uluslararası Kızılhaç'ı kurmaya karar verdi.

1938. Türkiye Hatay'daki Milletler Cemiyeti Komisyonu ile her türlü ilişkiyi kestiğini bildirdi. Hatay'da siyasi partiler feshedildi.

1947. Bir Amerikalı gökyüzünde uçan nesneler gördüğünü bildirdi. Nesnelerin fincan tabağına benzediğini iddia etti. Basın ilk kez "uçan daire" terimini kullanmaya başladı.

1948. Sovyetler Birliği'nin Berlin'i ablukaya alması üzerine, müttefikler hava koridoru kurarak yiyecek ve diğer ihtiyaç maddelerini taşımaya başladılar.

1959. Akis dergisi hakkında dava açıldı. Dergide Doğan Avcıoğlu imzasıyla İran Şahı Rıza Pehlevi hakkında bir yazı yayımlanmıştı.

1961. Türkiye'den ilk işçi kafilesi Almanya'ya gitti.

1964. Kıbrıs bunalımı sonrası Yunan uyruklu 295 kişi Türkiye'den sınır dışı edildi.

1967. İstanbul'da üniversite öğrencileri Amerikan 6. Filosu'nun İstanbul Limanına gelişini protesto ettiler.

1972. Çetin Altan'a cumhurbaşkanına hakaretten aldığı bir yıllık hapis cezası Yargıtay'da onandı.

1973. 90 yaşındaki Eamon de Valera İrlanda cumhurbaşkanlığı görevinden ayrıldı.

1980. İstanbul Gaziosmanpaşa Milliyetçi Hareket Partisi İlçe Başkanı Rıza Altınok, eşi ve kızıyla birlikte öldürüldü.

1982. 44 sanıklı Barış Derneği davası başladı.

1987. Asgari ücret belirlendi; aylık brüt 74.250, net 19.094 lira

1992. Karadeniz Ekonomik İşbirliği toplantısı İstanbul'da yapıldı. Anlaşmayı Başbakan Süleyman Demirel'in mi; cumhurbaşkanı Turgut Özal’ın mı imzalayacağı sorun yarattı. Özal toplantıyı terk etti.

1996. Halkın Demokrasi Partisi (HADEP) Kongresi'nden dönen delegelerin otomobili tarandı, 3 delege öldü.

Bugün Doğanlar:
1895. Dünya ağır sıklet boks şampiyonlarından Jack Dempsey.

Bugün Ölenler:
1849. Amerikalı yazar Sara Orne Jewett