Tekirdağ ili tarihi!

*MeleK*

♥Ben Aşık Olduğum Adamın Aşık Olduğu Kadınım♥
Tekirdağ ili tarihi!
tekirdağ ın tarihi eserleri tekirdağ ın tarihi mekanları yerleri tekirdağın mekanları tekirdağın eserleri
CAMİLERİMİZ VE KÜLLİYELER

ıslamiyetin çığ gibi büyüyüp yayılması sonrası, ıslam ülkelerinin her tarafında mescidler, camiler yaptırıldığını görmekteyiz. Yapılan bu eserler, yapıldıkları yerlerin özelliklerine ve onu yapanların görüşlerine göre hüviyet kazanmışlardır.

Tekirdağ'ın Türkler tarafından fethinden sonra ( 1357 ) gerek merkez ilçede gerekse de diğer ilçelerde Osmanlı mimarı tarzında camiler yaptırılmıştır. Bu camiler yapı özellikleri bakımından farklıdır. Tek kubbeli camilerin yanında çeşitli fonksiyonlu camilerde görülmektedir.

RÜSTEM PAŞA KÜLLÜYESİ :
Bilindiği gibi küllüye çeşitli işlevleri olan yapılar topluluğudur. Bugün bu küllüyenin camii, hamamı, bedesteni, medresesi ve kitaplığı ayaktadır. Vaktiyle kervansaray'ı ve imareti olduğu da söylenmektedir. Fakat bugün camii ve bedesteni en iyi durumda olan yapılardır.

1- RÜSTEM PAŞA CAMİİ :
Ertuğrul mahallesindedir. 1553 tarihli camii Kanuni Sultan Süleyman'ın Damadı Rüstem Paşa yaptırmıştır. Camii avlusuna yalın bir kapıdan girilir. Avludaki mermer şadırvan, kurşun kaplı beşgen çatıyla örtülüdür. Kuzeydeki çift devaklı son cemaat yeri, ana mekanda yanlara doğru taşar. Dış son cemaat yeri ahşap çatı, iç son cemaat yeri ortada haç tonoz, yanlarda ikişer kubbe ile örtülüdür. Taç kapı dikdörtgen bordürlü ve mukarnaslıdır. Yapı kitabesi büyük bir pano içerisinde mukarnasların altında, onarım kitabesi (1841) ise sağdaki mihrabiyenin üstündedir. Kare planlı ana mekan kubbeyle örtülüdür. Kubbeye geçiş tromplarladır. Köşelerdeki taşıyıcı payelere oturmaktadır. Taşıyıcı ayakların arasındaki sivri kemerli nişlerle kare plana devinim kazandırılmıştır. Kubbe kasnağı dıştanda payandalarla desteklenmiştir.
Kubbedeki alçı kabartma çiçek ve çelenkler dışında bezeme yoktur. Yalın bir yapıdır. Mukarnaslı mihrap dikdörtgen silmelidir. Mermer minberin yan aynalık ve korkulukları geometrik motiflidir. Camii ana mekan duvarları ile kubbe kasnağındaki pencerelerle aydınlık bir görünüm kazanmıştır. Kuzey batıdaki çokgen gövdeli tek şerefeli minarenin kemerli girişi taç kapının sağındadır.
Kitabesi :
Rüstem-i düstur-ı Azam Hak rızasın kasd edüp
Bu makamı eyledi manend-i gülzar-ı naim
Lütf-ı nuru Zülcelal-in kalbine virüp ziya
Kâbe-i sıdk-ı safada eylesün anı mukim
Erişüp avn-ı Celil-i bi zeval-i lemyezel
çün tamam oldu bu cay-ı can feza-yı hoş nesim
Safha maha utarit yazdı bir tarih-i hala
Ecrini and eylesün bu camiin Lûtf-u Kadim.
H.960
MEDRESE : Camiinin otuz metre doğusundadır. 1880'de harap olunca üzerine ahşap bir okul kurulmuştur. Rüştiye ve idadi olarak kullanılan bu yapı Cumhuriyet ılkokulu olarak kullanılmıştır.
KİTAPLIK : Camii ve medrese arasındadır. Kare planlı kubbeli bir yapıdır. Binaya ocak ve baca eklenerek sonraları aşhane olarak kullanılmıştır. Söz konusu kitaplık restore edilerek kullanımı elverişli hale getirilmiştir.
HAMAM : Medresenini hemen yanındadır. ılk şekli ile kubbeli bir yapı olan hamamın üzeri ahşap bir çatı ile örtülüymüş. Kadınlar ve erkekler kısmı olmak üzere bir çifte hamam şeklindeki.Yapıdan geriye, Bugün sadece taş ve tuğla duvarlardan bir kısmı kalmıştır.
BEDESTEN : Camiinin 100 metre batısındadır. Altı kubbeli dikdörtgenplanlı bir yapıdır. Kubbeler sekizgen kasnaklara oturur. Bedestenin dört tarafta birer kapısı vardır. Kapı kemerleri dıştan yuvarlak, içten sivri kemerlidir. Taş ve tuğla karışımından inşaa edilmiş olan yapının uzun cephelerinde üçer, kısa cephelerinde ikişer pencere açılmıştır. Bedestenin kubbeleri birbirine geniş kemerlerle bağlı olan iki büyük fil ayağıyla taşınır. Kubbe geçişleri pandantiflerle sağlanmıştır. Son yıllarda onarılmış olan yapı Küllîyenin camiiile birlikte sağlam olarak görülebilen bir kısmıdır.
RÜSTEM PAŞA CAMİİ yrıca Camii'nin doğusunda son olarak yeni bir çarşı yapılmıştır. Yeri Vakıflar Genel Müdürlüğü'ne ait olan bu çarşı toplam 49 dükkandan ibaret olup inşaatına 1986 yılında Vali Dr. Süleyman Oğuz tarafından ıl özel ıdaresi'nce başlatılmış, 1988 yılında da tamamlanmıştır. Külliyenin dönem özelliklerini yansıtan mimariye sahiptir.

2- ESKİ CAMİİ :
Ertuğrul mahallesindedir. Yapım kitabesi yoktur. ılk yapı yanmıştır. Kaynaklardan bu yapının 1830'da Zahire Nazırı Tekirdağlı Ahmet Ağa tarafından yaptırıldığı anlaşılmaktadır.
Camii önündeki sekizgen şadırvan perde motifleriyle bezelidir. Motiflerin üstündeki yazı kuşağı her yüzde ikişer pano içindedir. 1836'da yapıldığı anlaşılan şadırvan, ahşap çatıyla; uzun dikdörtgen planlı iki katlı son cemaat yeri düz çatı ile örtülüdür. Sundurmalı taç kapıdan ana mekana girilir. Dikdörtgen planlı ana keanın üç yanı kadınlar mahveli ile çevrilidir. üst kat mahvilinin ortasında daireselçıkıntı biçiminde müezzin mahfili yer alır. Altıgen mihrap nişi istiridye motiflidir. Alınlığı kıvrık dal ve çiçek motifleriyle bezenmiştir. Mihrap nişi istiridye motiflidir. Bu niş ana mekandan ayrı dikdörtgen bir bölme içindedir; sağında minber, solunda vaaz kürsüsü bulunmaktadır. Minber ve kapı üstündeki motiflerden başka bezeme yoktur.

3- ORTA CAMİİ :
Kapıdaki kitabeden bugünkü yapının eski camiinin yerine yaptırıldığı yazmaktadır.1854-1855 yılların da Kürkçü Sinan Ağa tarafından yaptırılmıştır.Hükümet Caddesindedir. Duvarlar moloz taştır. Dikdörtgen planlı ana mekan ile buna eklenmiş kare planlı bir bölüm ve son cemaat yeri, ahşap çatı ile örtülüdür. Batı duvarına bitişik basamaklarla ikinci kata, girişin sağındaki basamaklarla kadınlar mahveline çıkılır. Taç kapının önünde iki ahşap sütunlu sundurma vardır. Aydınlanma, duvarlar ve kubbe kasnağındaki pencerelerle sağlanmıştır. Ahşap tavanda iki süs görülmektedir.
Doğu ve batı duvarlarındaki gömme ayakları başlıkları, akantus yaprakları ve çelenklerle bezelidir. Başlıklardaki panolarda halife adları yazılıdır. Barok biçimindeki Mihrap nişinin yanlarında akantus yaprakları ile bezeli ayaklar vardır. Mihrap kavsarası motifli alçı süslemelidir.

4- HASAN EFENDİ CAMİİ :
Hasan Efendi mahallesindedir. 1627 yılında yaptırılmıştır. Hasan Efendi'nin mezarı yanındadır. Taş minaresinin şerefeden yukarısı depremde yıkılmıştır.

5- YUSUF AĞA CAMİİ :
Muratlı caddesi üzerinde, orijinalde kendisi ve minaresi ahşap bir camii iken sonradan gördüğü onarımla bugünkü halini almıştır.

6- İNECİK İMARET CAMİİ : XV. Yüzyılda (1498-1499) Antalya mirlavası Hüseyin Bey (Paşa) tarafından yaptırılan Tekirdağ'daki en eski camilerden biridir. Beş kubbeli son cemaat yeri ile büyük bir kubbenin örttüğü kare mekandan oluşur. Cami ters T planlıdır. Camiinin batı tarafında Antalya Mirlivası Hüseyin Bey'in türbesi bulunmaktadır. Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından restorasyonu yapılan türbe ile cami hizmete girmiştir.

7- SARAY – AYAZ PAŞA CAMİİ :
1539'da Sadrazam Ayaz Paşa yaptırmıştır. Kubbeyle örtülü, son cemaat yeri ile ana mekandan oluşan kesme taş duvar örgülü küçük bir yapıdır. Ana mekan kubbeyle örtülüdür. ınce silindirik gövdeli minare tek şerefelidir.
Hayrabolu ilçesindeki Güzelce Hasan Bey Camii, (1499), Malkara ilçesindeki Turhanoğlu ömer Bey Camii ve Türbesi ile ınecikteki Mirliva Camii, ılin tarihsel yapıtlarıdır.

8- GAZİı SÜLEYMAN PAŞA CAMİİ (MALKARA):
Camiatik mahallesinde şehitlik abidesinin kuzey batısında yer alır. Bizanslılar zamanında kilise olduğu, Osmanlıların Malkara'yı zaptı sırasında mescit'e çevrilmiş olduğu söylenmektedir.(1365) Batı kapısı üzerindeki kitabeye göre de Yıldırım Beyazıt (1389-1402) tarafından Gazi Süleyman Paşa adına camiye çevrildiği anlaşılmakta ise de, yine kitabesinde mevcut 1306 tarihinin neye delalet ettiği belirlenememiştir. Sultan Aziz zamanında tamir görmüş, bazı ilaveler sonucunda bu günkü haline gelmiştir.
Vakıflar Genel Müdürlüğündeki kaydına göre 1365 tarihinde yapılmıştır. 1.151 m.2 alan üzerine 284 m.2 alan kaplayan caminin cemaat kapasitesi 600 kişidir.
Gazi Süleyman Paşa Camiinin kitabesinin Türkçe çevrimi aşağıdaki gibidir. “ Bu, Allahü Tealanın evidir. Bu evi Arap ve Acemin Sultanı, Sultan Selahaddin, kişileri doğru yola sevketmek üzere insanlar için inşa ettirdi.
Bu öyle bir anıttır ki, gölgesinin altında hayvanlar nallanırdı. Sultan oğlu Sultan olan Beyazıd Han, Murat Han'ın oğlu, Murad Han Orhan Han'ın oğlu,Orhan Han Osman Hanı'ın oğludur. Allah mülklerinde daim kılsın. Devletin iktidarın ellerindeyken günler güzel geçiyor, isteyen istediği yere yerleşiyordu. Devlet adaletle mukimdi. Her hak sahibihakkına sahibdi. Burası Kilise üzerine bina edildi.
Gafururrahıym olan Allah, kamil müminleri ve kadın, erkek müslümanları mağfiret buyursun.
Bu camiinin inşa tarihi ; Mübarek ve saygınlığı olan Receb ayının başlangıcında 758 yılında yapıldı. “
Cami 1306 hicri, 1888/89 miladı yılında Sultan Abdülhamit'in emriyle büyük bir onarım geçirmiştir. Bu onarıma ait kitabe kuzey taç kapısının üzerinde yer alır. Daha sonra bazı ilaveler yapılarak bugünkü haline getirilmiştir. Halen mevcut olan minaresi daha sonra inşa edilmiş ve Süleyman Paşa Camii olmuştur.
Gazi Süleyman Paşa Camii dikdörtgen planlı, derinlemesine sahan düzenlemeli, ahşap sütunlu ve düz dam örtülü Anadolu Selçuklu dönemi Ulu Camii planında yapılmıştır.

8- HACERZADE İBRAHİM BEY CAMİİ (MALKARA) :
14 Kasım caddesinde Jandarma Bölük Komutanlığının karşısında Hüseyin Köse ılkokulunun yanında yer alır. 1406 tarihinde Hacerzade ıbrahim bey tarafından yaptırılmıştır. Yapının mimarı belli değildir. Bu cami Balkan Savaşında ve depremlerde büyük hasara uğramıştır. Cami restore edilmiş, eski durumuna çok yakın hale getirilmiş ve 15 ekim 1971 tarihinde cuma namazından evvel ibadete açılmıştır. Dış görünüşüyle güzel bir tarihi eser olduğu intibaını uyandırmaktadır.
Yapı tamamen düzgün kesme taş malzemeden cephesinde mermer malzeme de kullanılmak suretiyle tek kubbeli mescit planında yapılmıştır.
Minare; yapının kuzeybatı köşesinde yer alır. şerefe altına kadar olan kısmı orjinaldir. şerefe ve üst kısmı 1970 yılında tamir görmüştür. Sekizgen minare kaidesinin üç yüzü duvar içinde kalmış olup, beş yüzü dışarıdan görülebilmektedir. Her yüzde Bursa kemeri tabir edilen sepet kulpu kemer süs unsuru olarak kullanılmıştır. Oluklu bir gövde üzerinde mukarnas altlıklara sahip şerefe ve üzerinde de bodur bir petek kısmı, külah, madeni alan yükselir.

9- GAZİ ÖMER BEY CAMİİ (MALKARA) :
Gazibey Mahallesinde hâl binalarının kuzeyinde yer alır. Mora fatihi Turhan Bey'in oğlu olan Gazi ömer Bey tarafından 1493/94 yılında yaptırılmıştır. Gazi ömer Beyin Malkara'da 2 cami'i, 3 mescidi, kervansaray ve 4 dükkanı olduğu, ahvadından Yahya Bey'i olan zatı bu evkafın bakımı için devlete müracat etmesinden ve Malkara Kadısına gönderilen hükümlerden anlaşılıyor. Gazi ömer Bey adına yapılan küllyeden bugün sadece cami ve türbe ayaktadır. Mescid, kervansaray ve dükkanlar kalmamıştır.
Cami, bir buçuk metre kalınlığında, onüç metre boyunda, tamamen düzgün kesme taş malzemeden, bütün mekanın tek kubbe altında toplandığı merkezi planlı bir yapıdır. Son cemaat yerini üç kubbe örtmüştür.
Yapının minaresi, batı yönünde yer alır. şerefeye kadar olan kısım orjinal, şerefeden yukarısı yakın zamanlarda onarım görmüştür.
Bu cami Osmanlıların Rumeli'de yaptıkları camilerin en eskilerindendir. ılçe için burası son derece önemli, tarihi ve manevi değere sahiptir.

10- ULU CAMİİ ( GüZELCE HASAN BEY CAMİİ ) HAYRABOLU
1499 yılında II.Beyazıd'ın damadı Güzelce Hasan Bey tarafından Hayrabolu merkezine yaptırılmıştır.

11-PAŞA CAMİSİ : (çelebi Sultan Mehmet Camisi) 1409 yılında çelebi Sultan Mehmet tarafından yaptırılmıştır. 1875 yılında da onarım görmüştür.
12- öMER EFENDı CAMıSı : 1504 –1505 yılalrında yarı kagir olarak yaptırılmıştır. 1872'de ise ahşap olarak onarım görmüştür.

13- ÇARŞI CAMİSİ : (Hasip Bey Camii ) 1686- 1687 yıllarında Kethüdazade çorumlu Mustafa Bey yaptırmaya başlamış Mehmet Hasip Bey tarafından yarı kagir olarak tamamlanmıştır.
 
Geri
Üst